Γιατί δε μένω έγκυος; - Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε

Πολλές γυναίκες αγχώνονται και απογοητεύονται διερωτώμενες γιατί δε μένουν έγκυες, χωρίς ωστόσο να γνωρίζουν τι ακριβώς είναι η υπογονιμότητα, η οποία ουσιαστικά ορίζεται ως η αποτυχία σύλληψης μετά από ένα χρόνο ελεύθερων επαφών, σε γυναίκες ηλικίας μέχρι 35 ετών.

Σε μεγαλύτερες ηλικίες το χρονικό όριο περιορίζεται σε 6 μήνες, το οποίο συμβαίνει στο 15% των ζευγαριών, μας εξηγεί ο μαιευτήρας χειρουργός γυναικολόγος Χάρης Χηνιάδης.

Πρέπει λοιπόν οι γυναίκες αυτές να ανησυχούν;

Πρέπει να μην απογοητεύονται και να γνωρίζουν ότι ένα σημαντικό ποσοστό γυναικών συλλαμβάνει μόνο του, κατά τη διάρκεια της διερεύνησης της υπογονιμότητας, ενώ άλλες μένουν έγκυες μόνες τους μετά από πετυχημένη εξωσωματική γονιμοποίηση. Πριν ανησυχήσουν πρέπει να ρωτήσουν το γυναικολόγο τους και να κάνουν τον ενδεδειγμένο βασικό έλεγχο.

Για τον άνδρα που είναι υπεύθυνος στο 40% των περιπτώσεων τα πράγματα είναι πολύ απλά και η απάντηση δίνεται με ένα σπερμοδιάγραμμα. Ελέγχουμε τον όγκο του σπέρματος, τον αριθμό, την κινητικότητα και την ποιότητα των σπερματοζωαρίων. Περίπου ένα στα δέκα άτομα έχει ανώμαλο αποτέλεσμα σπέρματος.

Για τη γυναίκα χρειάζεται:

1.    Διακολπικό Υπερηχογράφημα (καλύτερα τρισδιάστατο) για να ελεγχθούν οι ωοθήκες και η μήτρα
2.    Εξετάσεις αίματος για τα επίπεδα ορμονών που συμμετέχουν στην παραγωγή ωαρίων όπως η FSH, η LH, η προλακτίνη, η αντιμυλλέριος και η προγεστερόνη, αλλά και του θυρεοειδούς
3.    Υστεροσαλπιγγογραφία. Αυτή γίνεται προκειμένου να ελέγξουμε την διαβατότητα των σαλπίγγων και την αρτιμέλεια της μήτρας. Μια ουσία εγχύεται μέσω του τραχήλου της μήτρας και απεικονίζει τη μήτρα και τις σάλπιγγες.

Τα αίτια της γυναικείας υπογονιμότητας ποικίλλουν
Το υπερηχογράφημα μπορεί να αναδείξει ένα ενδομήτριο πολύποδα που αφαιρείται εύκολα με υστεροσκόπηση ή ένα ινομύωμα που επηρεάζει την κοιλότητα της μήτρας και αφαιρείται με λαπαροσκόπηση. Επίσης μπορεί να υπάρχουν ανωμαλίες στη κατασκευή της μήτρας όπως διάφραγμα ή δίκερος μήτρα.
Ο ορμονικός έλεγχος αποκαλύπτει προβλήματα του θυρεοειδή, αλλά και βασικές ορμονικές διαταραχές, όπως προβλήματα στις ωοθήκες, την ωορρηξία ή πιο σπάνια πτωχό ωοθηκικό δυναμικό.
Η σαλπιγγογραφία μπορεί να δείξει προβλήματα στις σάλπιγγες όπως συμφύσεις και ενδομητρίωση που μπορούν να βελτιωθούν με λαπαροσκόπηση, αλλά και πλήρη απόφραξή τους ή και παθολογικά προβλήματα, όπως υδροσάλπιγγες που αναγκαστικά οδηγούν σε εξωσωματική γονιμοποίηση.
Περαιτέρω, μπορεί να αναδειχθούν προβλήματα θρομβοφιλίας ή και ανοσολογικά, τα οποία χρειάζονται ειδικές εξετάσεις που δεν γίνονται άμεσα.
Με βάση τα ευρήματα του παραπάνω ελέγχου ο ειδικός στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή γυναικολόγος μπορεί να συστήσει να γίνει λαπαροσκόπηση ή υστεροσκόπηση.

Λαπαροσκόπηση
Πρόκειται για χειρουργική επέμβαση. Ο γιατρός κάνει μια μικρή τομή στον ομφαλό και με μια λεπτή κάμερα επιθεωρεί τη μήτρα και τις σάλπιγγες. Μια χρωστική ουσία μπορεί να εγχυθεί μέσω του τραχήλου και έτσι ελέγχουμε τη βατότητά τους. Με λαπαροσκόπηση μπορούμε επίσης να ελέγξουμε για ενδομητρίωση ή την ύπαρξη συμφύσεων. Λαπαροσκόπηση συνιστάται συνήθως σε ινομυώματα,  πυελική φλεγμονή, αποτυχημένες προσπάθειες εξωσωματικής, ενδομητρίωση ή μια έκτοπη εγκυμοσύνη.

Υστεροσκόπηση
Μια πολύ λεπτή κάμερα περνά μέσω του κόλπου και του τραχήλου για να ελέγξει τη μήτρα. Μπορούμε να ελέγξουμε για ινομυώματα, πολύποδες, διαφράγματα ή οποιεσδήποτε άλλες ανωμαλίες

Τι ακολουθεί
Τα αποτελέσματα δίνουν μια σαφέστερη ιδέα για αυτό που προκαλεί τη στειρότητα  Ακολούθως ο ειδικός θα εξηγήσει τα αποτελέσματα, τι σημαίνουν και θα συζητηθούν οποιεσδήποτε πιθανές επιλογές θεραπείας. Βέβαια σε ένα ποσοστό 10-15% περίπου των περιπτώσεων υπογονιμότητας δεν ανευρίσκεται σαφής λόγος.

Η αντιμετώπιση της υπογονιμότητας είναι μια ιδιαίτερα εξατομικευμένη υπόθεση και οποιεσδήποτε αποφάσεις θα εξαρτηθούν από τις ιδιαίτερες περιστάσεις, υπογραμμίζει  ο κ. Χηνιάδης.  Παραδείγματος χάριν, ένα ζευγάρι 20 χρονών όπου η γυναίκα εμφανίζεται να μην έχει κανένα πρόβλημα, αλλά ο άνδρας έχει ένα μέτριας ποιότητας σπέρμα, μπορεί να αποφασίσει να συνεχίσει με σπερματέγχυση επειδή ο χρόνος είναι με το μέρος τους. Αντίθετα, μια γυναίκα κοντά στα 40 στην ίδια κατάσταση πρέπει να προχωρήσει με εξωσωματική γονιμοποίηση, λόγω της φυσικής πτώσης στη γονιμότητα.

Μια καλή σχέση με το γιατρό είναι ζωτικής σημασίας για φθάσετε στην καλύτερη απόφαση. Είναι σημαντικό να γίνουν οι απαραίτητες ερωτήσεις και διευκρινήσεις έως ότου έχετε αρκετές πληροφορίες για να λάβετε μια απόφαση.