Θάνος Ασκητής: Πώς το πορνό μπορεί να καταστρέψει τη σεξουαλική ζωή

Διαδίκτυο: ένας χαώδης τόπος, γεμάτος από εικόνες και είδωλα που ο καθένας τα (παρ)ερμηνεύει όπως ακριβώς θέλει. Συχνά διαισθάνομαι ότι οι σημερινοί χρήστες έχουν γίνει δέσμιοι της εικόνας και οι πιο πιστοί ακόλουθοι του φαίνεσθαι περισσότερο από ποτέ άλλοτε. Παράλληλα, ποικίλα επιστημονικά ευρήματα έρχονται να επιβεβαιώσουν τις σκέψεις μου, κάνοντας λόγο για ολοένα αυξανόμενο αριθμό νεαρών ανδρών και γυναικών που λόγω της σχέσης εξάρτησης που έχουν με το Διαδίκτυο καταλήγουν να χάνουν όχι μόνο το νόημα της ζωής αλλά και τον ίδιο τους τον εαυτό. 

Κάποιοι λένε ότι το Διαδίκτυο είναι το πιο δυνατό όργανο του καπιταλισμού. Συγκεκριμένα, ορισμένοι αναλυτές υποστηρίζουν ότι οι υπηρεσίες του τείνουν να χρησιμοποιούνται από τους «πρωτεργάτες του συστήματος» προκειμένου να ωθήσουν το πλήθος των μαζών σε ένα αέναο κυνήγι τελειομανίας και κατανάλωσης (από την εμφάνιση και το μορφωτικό επίπεδο μέχρι και τον τρόπο που κάνει ένας άνθρωπος έρωτα!) και εντέλει να καταφέρουν να χειραγωγήσουν τους απλούς ανθρώπους. Είναι αλήθεια αυτό; Μπορεί πράγματι το Διαδίκτυο να ελέγξει το ποιοι είμαστε και το τι κάνουμε στη ζωή μας; Η πιο ζωντανή απόδειξη γι’ αυτό το εγχείρημα είναι το πορνό. Συνήθως πρωταγωνιστούν σε αυτά νεαρές γυναίκες με αψεγάδιαστα κορμιά και λάγνο βλέμμα και σμιλεμένοι άνδρες με εξαιρετικές αντοχές και άριστες επιδόσεις. Και κάποιος μπορεί να με ρωτήσει εδώ: «Μα πού είναι το κακό;». Κι εγώ θα του απαντήσω: «Εχετε σκεφτεί ποτέ τι πρότυπα καλλιεργεί το πορνό;».

Από τη μία πλευρά, γυναίκες ανασφαλείς που προσπαθούν να αναδείξουν τη σεξουαλικότητα και να διατηρήσουν τη νεότητά τους γυμνάζοντας το σώμα, «τραβώντας» το πρόσωπο, αλλά και ποζάροντας με το πιο προκλητικό ντύσιμο και μακιγιάζ 24 ώρες το 24ωρο. Από την άλλη πλευρά, άνδρες ανικανοποίητοι που ανησυχούν διαρκώς για την εικόνα, το σώμα, την εμφάνιση, τις επιδόσεις τους, αλλά και το μέγεθος του πέους τους!

Γιατί όμως όλα αυτά είναι απαραιτήτως αρνητικά; Εδώ οφείλουμε να αναφέρουμε ότι το να απολαμβάνει κάποιος ένα ερωτικό βίντεο σε καμία περίπτωση δεν είναι κάτι το μεμπτό. Αρκετοί παράγοντες, όπως για παράδειγμα η σεξουαλική περιέργεια, η ανάγκη καλλιέργειας της φαντασίας, καθώς και η απουσία σταθερού ερωτικού συντρόφου μπορούν να οδηγήσουν κάποιον ή κάποια στο να παρακολουθήσει μια ταινία ερωτικού περιεχομένου. Μάλιστα θα πρέπει να παραδεχτούμε ότι τα τελευταία χρόνια το πορνό έχει συμβάλει σημαντικά στην απενοχοποίηση της σεξουαλικότητας και στη διάλυση των κοινωνικών στερεοτύπων σε παγκόσμιο επίπεδο. Από την άλλη, κάποιοι υποστηρίζουν ότι έχει μετατραπεί σε σπορ της φαντασίας για άνδρες και γυναίκες, το οποίο προάγει την προσποίηση και τον εξευτελισμό της σεξουαλικής επαφής.

Η αλήθεια είναι ότι τα παθολογικά σημάδια ξεκινούν όταν η έκθεση στο πορνογραφικό υλικό είναι πολύ τακτική και όταν η αυτοϊκανοποίηση θεωρείται πολύ πιο απολαυστική από την πραγματική σεξουαλική επαφή. Επίσης, προβλήματα εμφανίζονται όταν για να έρθει κάποιος/α σε σεξουαλική επαφή το να δει πορνό γίνεται απαραίτητη προϋπόθεση. Σε αυτές τις περιπτώσεις οι ερωτικοί σύντροφοι τείνουν να αποπροσωποποιούνται. Κάποιος από τους δύο μοιάζει να έχει εγκλωβιστεί στη φαντασία του, με αποτέλεσμα η πραγματικότητα να μην τον καλύπτει. Οι άνθρωποι, λοιπόν, καταλήγουν να χάνουν τον εαυτό τους μπροστά στο ιδεατό των προτύπων που τους κατευθύνουν και ελέγχουν τη σεξουαλική συμπεριφορά τους, αφού τους καθιστούν πλέον ανίκανους να απολαύσουν το σεξ.

Αυτού του είδους τα συναισθήματα εξάρτησης και οι εμπειρίες εξηγούνται νευροανατομικά (ο εγκέφαλος εκκρίνει ουσίες και εξαρτάται από τον αυνανισμό στον βαθμό της κατανάλωσης εξαρτησιογόνων ουσιών που προκαλούν ευφορία) και εφόσον κάποιος τα βιώσει είναι πολύ σημαντικό να απευθυνθεί άμεσα σε έναν ειδικό ψυχικής υγείας - κατά προτίμηση με ειδίκευση σε ζητήματα σεξουαλικής υγείας. Ναι, το πορνό μπορεί πράγματι να καταστρέψει τη σεξουαλική μας ζωή όταν γίνει απαραίτητη προϋπόθεση για να διεγερθούμε σεξουαλικά. Η εξάρτηση αυτή κάνει εξαιρετικά δύσκολη τη σύναψη ερωτικών σχέσεων για το εξαρτημένο άτομο, το οποίο σταδιακά χάνει παντελώς την αυτοπεποίθησή του, φτάνοντας στο σημείο να αναπτύξει ακόμη και αγχώδη ή καταθλιπτικά συμπτώματα από τη μία, ενώ από την άλλη μπορεί συμπεριφορικά να μάθει να αυτοϊκανοποιείται και να τη βρίσκει σεξουαλικά με τον εαυτό του παρακολουθώντας από την... κλειδαρότρυπα της οθόνης του άλλους να συνουσιάζονται. 

Ινστιτούτο Ψυχικής και Σεξουαλικής Υγείας, τηλ.: 210 7789890, δωρεάν Συμβουλευτική Γραμμή Σεξουαλικής Υγείας 210 7797979 - Δευτέρα - Παρασκευή 10.00-14.00 και 16.00-20.00. Για θέματα άρθρων που θα θέλατε να γραφτούν, παρακαλώ ενημερώστε μας (e-mail: thanosaskitis@askitis.gr)