Αφροδίτη Παναγιωτάκου-Αντώνης Παπαδημητρίου:Καβαφικός γάμος για τον πρόεδρο του Ιδρύματος Ωνάση

«Φως διυλίζει το άρωμα της λεμονιάς - ατμόσφαιρα πυκνής, ευωδιαστής πλίνθινης σκόνης και μυρωδιά που αχνίζει απ’ τα ζεστά ρείθρα που μόλις τα έχουν καταβρέξει νερό» είναι τα λόγια του Λόρενς Ντάρελ που αρκούν για να περιγράψουν την Αλεξάνδρεια αλλά και να δώσουν το στίγμα της γιορτής που ένωσε για πάντα το ζευγάρι Αντώνη Παπαδημητρίου - Αφροδίτης Παναγιωτάκου. Σε μια τελετή βγαλμένη από τα έγκατα της αιγυπτιακής γης -με αναφορές στις εικόνες του Καβάφη και με τη συμβολική διάσταση της Ορθοδοξίας- το ζευγάρι επισημοποίησε στην Αλεξάνδρεια την κοινή του ζωή, την οποία ήδη συντροφεύουν τα δυο τους παιδιά και κοινά οράματα. Ολα στον γάμο έγιναν σάμπως να ήταν και οι δυο έτοιμοι από καιρό, σαν θαρραλέοι για αυτό που έγινε και που πρόκειται να συμβεί - ένας κύκλος που ολοκληρώνει τον αρμονικό προορισμό του με τους όρκους της αιώνιας αγάπης. Γι’ αυτό και μοιάζει με ταξίδι, σαν αυτό που πραγματοποιούν και οι δύο χρόνια τώρα σε διάφορες πόλεις που αγαπούν και οι οποίες τους δένουν: από τα Γιάννενα που είναι η πατρίδα της νύφης μέχρι την αλεξανδρινή γη από όπου αφορμάται ο γαμπρός. Εκεί γεννήθηκε και έζησε τα πρώτα χρόνια της ζωής του ο πρόεδρος του Ιδρύματος Ωνάση, εκεί βλέπει ακόμη να αιχμαλωτίζει ο φακός της μνήμης του τα πρώτα περπατήματα, το σχολείο της μητέρας του, το σπίτι του Καβάφη, το ελληνικό σχολείο. Αυτό θέλησε να τιμήσει επιστρέφοντας στην αλεξανδρινή γη - ακόμη και σε καιρούς τόσο δύσκολους για τη δοξασμένη αλλά φασματική πλέον πόλη του Ελληνισμού. 

Η απέριττη διακόσμηση της εκκλησίας παρέπεμπε σε ένα μυστήριο από αυτά που γίνονται αιώνες τώρα στη γη του Μπαλτάζαρ, της Καμπάλα και του Πλωτίνου


Αυτά είναι και τα βασικά συστατικά τα οποία έδωσαν τη νότα του γάμου που ταίριαζε απόλυτα με την αλεξανδρινή ατμόσφαιρα: η απλή ανθοδέσμη της νύφης ήταν φτιαγμένη από φούλι από γλάστρα αιγυπτιακού σπιτιού με εγχώρια λουλούδια, την οποία και την παρέδωσε στην αδελφή της. Λευκά κεριά στην είσοδο της ελληνικής εκκλησίας -ένα παλιό ένδοξο χνάρι- φώτιζαν με το υποβλητικό φως τους τη γλυκιά και ζεστή βραδιά, σάμπως ένα παρατεταμένο καλοκαίρι να ήρθε να ζεστάνει τους 100 περίπου καλεσμένους που πήγαν να τιμήσουν το γεγονός. Φίλοι στενοί, αλλά και χρόνια γνωστοί από την πλευρά του γαμπρού και της νύφης -όπως ο καθηγητής Γιώργος Μπαμπινιώτης, ο Οδυσσέας Κυριακόπουλος (συνεργάτης της κυρίας Παναγιωτάκου από την εποχή που εργαζόταν στη Λυρική Σκηνή), αλλά και η Κατερίνα Παναγοπούλου-, τα εύθυμα παιδιά της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση, του οποίου προΐσταται η πολυσπουδαγμένη Αφροδίτη, και κάποιοι στενοί φίλοι-καλλιτέχνες όπως ο σκηνοθέτης Μενέλαος Καραμαγγιώλης έδωσαν το «παρών» σε μια σεμνή και συμβολική τελετή, στην οποία παραβρέθηκαν και τα παιδιά του προέδρου από τον πρώτο του γάμο.

Η νύφη έφτασε στην εκκλησία με αυτό το στολισμένο τρίκυκλο όπου την περίμενε ο γαμπρός μαζί με τα δυο τους παιδιά


Εκεί ήταν και οι δύο μητέρες του ζεύγους - η Αλεξάνδρα Παπαδημη­τρίου μάλιστα έχει γράψει βιβλίο για τα χρόνια στην Αλεξάνδρεια, ενώ η μητέρα της Αφροδίτης, Ελένη Κουρμαντζή, έχει συγγράψει επιστημονικές μελέτες για τον δικό της τόπο, τα Ιωάννινα, ως καθηγήτρια στο πανεπιστήμιο. Ολοι μαζί ενώθηκαν από σκηνής, από το πρώτο βράδυ της Παρασκευής που βρέθηκαν στην Αλεξάνδρεια, δίνοντας το στίγμα σε ένα γλέντι με αυθορμητισμό, κέφι και χαρά, με νότες ανατολίτικες και εδέσματα λιβανέζικα - όπως αρμόζει σε μια ανάλογη περίσταση. Σαλάτα φατούς, μπαμπαγκανούς, φαλάφελ, μολοχία, σις ταούκ και άις ελ-σαράγια ήταν τα πιάτα του μενού, μαζί με χυμό από γκουάβα (τα χαβιάρια και οι σαμπάνιες δεν βρήκαν θέση στον μπουφέ). Κι αν στον τόπο καταγωγής της κυρίας Παναγιωτάκου επικρατούν τα κρουστά, σε εκείνον του γαμπρού την πρωτοκαθεδρία έχουν οι ανατολίτικοι ρυθμοί, ο μυστικισμός των σούφι, τα μουσικά κατάλοιπα ενός εσωτερικού ρυθμού που προσκαλούσαν τους δερβίσηδες. Με χαρά λοιπόν οι καλεσμένοι, αντί για τις γνωστές επιτηδευμένες μπάντες που πρωταγωνιστούν στους γάμους της Δύσης, άκουσαν τοπικούς ρυθμούς στο κλειστό τραπέζι που έλαβε χώρα για τους φίλους. Ούτε στο επίσημο γλέντι, αλλά ούτε και εδώ υπήρχαν κανόνες και αυστηρό dress code και ο καθένας καθόταν όπου ήθελε στη λιτά διακοσμημένη σάλα, ελεύθερος να λειτουργήσει όπως του ερχόταν, αλλά σύμφωνα με τις επιταγές της αλεξανδρινής χώρας. Ρυθμός, χαρά, συναίσθημα. Τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο από αυτό.



Το μυστήριο
Κάπου εκεί ανάμεσα σε χούμους και βόλτες στα αλεξανδρινά σοκάκια, σε ξεναγήσεις στα ελληνικά σχολεία, στο ελληνικό νεκροταφείο όπου τελέστηκε και μνημόσυνο στη μνήμη του Στέλιου Παπαδημητρίου, ανάμεσα σε θερμές νυχτερινές ευχές κάτω από τις οκέλλες, έλαβε χώρα το μυστήριο: η νύφη έφτασε στην εκκλησία με... τρίκυκλο όπου την περίμενε ο γαμπρός μαζί με τα δυο τους παιδιά. Στον γαμπρό την παρέδωσε ο αδελφός της, ενώ καθ’ όλη τη διάρκεια του μυστηρίου και οι δύο είχαν δίπλα τα παιδιά τους. Η απέριττη διακόσμηση της εκκλησίας παρέπεμπε σε ένα μυστήριο από αυτά που γίνονται αιώνες τώρα στη γη του Μπαλτάζαρ, της Καμπάλα και του Πλωτίνου. Λίγα λουλούδια, αγάπη, πολύ, μα πολύ ρύζι και τα λόγια του Πατριάρχη να αντηχούν αιώνες Ελληνισμού. Συγκινητική ήταν η στιγμή όπου ο Πατριάρχης μνημόνευσε τον Στέλιο Παπαδημητρίου και τόνισε πόσο χαιρόταν που ο γιος του «έκανε την εκκλησία να γεμίσει» και τίμησε τις ρίζες του. Εξέφρασε μάλιστα την επιθυμία αυτή η κίνηση να αποτελέσει παράδειγμα και για άλλους Ελληνες - σε εποχές δύσκολες για την πολυταλανισμένη πόλη του Αλεξάνδρου. Μετά την τελετή όλοι κατευθύνθηκαν στην αίθουσα ξενοδοχείου όπου έφαγαν, χόρεψαν και ήπιαν κρασί στην υγειά και στη χαρά του ζεύγους. Η διακόσμηση ήταν και πάλι αυτή που προστάζει στην πόλη την οποία τίμησαν ο Καβάφης και ο Τσίρκας: μόνο φτέρες και ζαχαροκάλαμα έδιναν το στίγμα, φρούτα σε καλαμένια καφάσια και αναμνηστικά από τα τουριστικά μαγαζάκια της πόλης πάνω στα τραπέζια (καμήλες, γάτες, φυλαχτά της Φατιμά). Ο καθένας είχε κάτι να ψιθυρίσει στο αυτί του γαμπρού και της νύφης οι οποίοι πέρασαν από τα τραπέζια και χαιρέτησαν εγκάρδια έναν-έναν τους καλεσμένους.

Το προσκλητήριο του γάμου με τον στίχο του Καβάφη


Τον πρώτο χορό που βγήκε κατ’ εξαίρεση από τους ήσυχους μελωδικούς ρυθμούς των Σάιμον και Γκαρφάνκελ τον διέκοψε ωστόσο μια έκπληξη: τα παιδιά από τον πρώτο γάμο του Παπαδημητρίου συνόδεψαν το ζεύγος στον χορό δίνοντας το γενικό πρόσταγμα στον κόσμο να ακολουθήσει. Εδώ, μίλια μακριά από τη θορυβώδη Αθήνα, τις κοσμικές στήλες και τον βαρετό κόσμο των επισήμων, το μόνο που μιλούσε ήταν η γλυκιά αρμονία την οποία υπαγόρευε εκ των πραγμάτων μια πόλη που λαχταράει να σε κάνει «μουσικότερο στο μυαλό και στο πνεύμα». Αυτήν τίμησαν η Αφροδίτη Παναγιωτάκου και ο Αντώνης Παπαδημητρίου, όπως προστάζουν τα σκονισμένα μα νοτισμένα από αναμνήσεις και έρωτες σοκάκια - ανάλογο με τον έρωτα τον καλό που χτύπησε αδόκητα το ζευγάρι. Και οι δύο ευχήθηκαν να τους βγει μακρύς και όμορφος ο δρόμος μιας αγάπης με πραγματικές ευχές και αληθινά μυστήρια. Οχι με την ψεύτικη λάμψη που χαρίζουν οι ετοιματζίδικες λύσεις της Δύσης, αλλά με το φως το αρχέγονο της Ανατολής που καταυγάζει προσδοκία και ελπίδα. «Αγαπημένη αίσθησις επέστρεφε», έγραφε το πρόγραμμα του γάμου με τη γνωστή γραφή της λεπτής πένας του Καβάφη. «Η πόλη θα μας ακολουθεί», τόνιζε στην τελευταία σελίδα το ζευγάρι. «Είναι μεγάλη η συμβολική δύναμη των πραγμάτων», επεσήμανε με ακρίβεια στο σημείωμά του ο Παπαδημητρίου - και αυτός ο γάμος δεν ήταν παρά η περίτρανη επιβεβαίωσή τους.