Να χαμηλώσουν τα όργανα, τι είναι φτωχός ο γάμος…

Τα όργανα πράγματι έπαιζαν κατά το προεκλογικό δεκαήμερο στη διαπασών. Οι υποστηρικτές του «ΟΧΙ» ένιωθαν σαν να ζούσαν μια δεύτερη 28η Οκτωβρίου. Οι υποστηρικτές του «ΝΑΙ» έτρεμαν μια εθνική καταστροφή που θα βύθιζε την Ελλάδα στη φτώχεια και στο χάος. Ο Αλέξης Τσίπρας επαναλάμβανε σε όλους τους τόνους ότι το δημοψήφισμα δεν αφορά την παραμονή της χώρας μας στην ευρωζώνη. Οι ηγέτες των εταίρων μας όμως μάλλον το έβλεπαν αλλιώς. Πολλοί από όσους έζησαν το δημοψήφισμα δεν θέλουν καν να το θυμούνται. Ο Χρήστος Χωμενίδης έχει διαφορετική γνώμη.

Το βράδυ της Παρασκευής 26 Ιουνίου 2015 βρισκόμουν στο σπίτι μας, στη Γαρίτσα. Λίγο έξω από την πόλη της Κέρκυρας. Η Νίκη, 5 χρονών τότε, κοιμόταν στην κάμαρά της. Εγώ έγραφα. Ένα μήνυμα από φίλο στο κινητό μου με πληροφόρησε ότι από λεπτό σε λεπτό ο πρωθυπουργός θα απηύθυνε έκτακτο διάγγελμα προς τον ελληνικό λαό. Άνοιξα την τηλεόραση. Διατηρούσα ακόμα την ελπίδα πως θα ανακοίνωνε την επίτευξη συμφωνίας με τους δανειστές.

Κούνια που με κούναγε! «Ελληνίδες, Έλληνες… Μετά από πέντε μήνες σκληρής διαπραγμάτευσης, οι εταίροι μας, δυστυχώς, κατέληξαν σε μια πρόταση-τελεσίγραφο προς την ελληνική δημοκρατία και τον ελληνικό λαό. Στον αυταρχισμό και στη σκληρή λιτότητα, να απαντήσουμε με δημοκρατία, με ψυχραιμία και αποφασιστικότητα. Η Ελλάδα, τόπος που γέννησε τη Δημοκρατία, να στείλει μια ηχηρή απάντηση δημοκρατίας στην ευρωπαϊκή και στην παγκόσμια κοινότητα…»

Τι εννοούσε ο Αλέξης Τσίπρας πίσω από τις εθνεγερτικές κορώνες και τα περί δημοκρατίας ταρατατζούμ; Ότι στο δημοψήφισμα που είχε μόλις εξαγγείλει, οι ψηφοφόροι θα έπρεπε να απορρίψουν την πρόταση των δανειστών. Και μετά; Σε ποιές κινήσεις θα προχωρούσε η κυβέρνησή του, ώστε να τερματιστεί η σκληρή λιτότητα; Πού θα έβρισκε τα χρήματα ενώ βρισκόμασταν μισό βήμα από την άβυσσο;

Γνωρίζαμε ότι αν δεν πληρωνόταν η δόση προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο που έληγε σε ελάχιστες ημέρες, η Ελλάδα θα κηρυσσόταν επισήμως χρεοκοπημένη χώρα. Είχαν κάποιο εναλλακτικό σχέδιο ο Τσίπρας και οι σύμβουλοί του; Και αν είχαν, γιατί δεν μάς το ανακοίνωναν, ώστε ενδεχομένως να το προτιμήσουμε με την ψήφο μας;

Ούτε νύξη για εναλλακτικό σχέδιο. Μονάχα το πλατύ χαμόγελο του Νίκου Παππά και η διαβεβαίωση του. «Όλα θα πάνε καλά. Ο λαός μας θα ψηφίσει “ΟΧΙ”. Και η νέα συμφωνία δεν θα είναι μνημόνιο.» Ποια συμφωνία; Και με ποιόν; Και αν δεν ήταν μνημόνιο, τί θα ήταν; Υπήρχε κανείς πρόθυμος να μας δώσει δανεικά και αγύριστα; Μού είχε ανέβει το αίμα στο κεφάλι. Δεν είχα πλέον την παραμικρή αμφιβολία ότι οι τύποι εκείνοι αυτοσχεδίαζαν, ακροβατούσαν, ρίσκαραν ανενδοίαστα τις τύχες ενός ολόκληρου λαού. Οι ίδιοι συνειδητοποιούσαν άραγε πού θα κατέληγαν εάν το παιχνίδι τους πήγαινε κατά διαόλου;

Βγήκα να πάρω λίγο αέρα, να καθαρίσει το μυαλό μου. Στα μισά του δρόμου προς την πόλη, σε απόσταση εκατό μέτρων από το “Corfu Palace”, είχε κιόλας σχηματιστεί μια τεράστια ουρά. Η οποία κατέληγε στο ATM πλάι στην είσοδο του ξενοδοχείου. Παρόμοιες ουρές υπήρχαν ήδη σε όλη την Ελλάδα, σε μηχανήματα ανάληψης και σε βενζινάδικα. Ακόμα και μέσα στη Βουλή, όπου βουλευτές -και του Σύριζα- σήκωναν άρον-άρον τα λεφτά τους.

Σχεδόν 50 δισεκατομμύρια ευρώ κυκλοφορούσαν πλέον στη χώρα σε μετρητά. Τραβούσε ο κόσμος όσα μπορούσε από μας τραπεζικούς λογαριασμούς του και τα έκρυβε όπου έβρισκε. Μια κολλητή μου κουβαλούσε παντού μαζί της μια ομπρέλα, μες στο υφασμάτινο περίβλημα της οποίας είχε δύο χιλιάρικα σε πενηντάευρα. «Μα δεν καταλαβαίνεις ότι καλοκαιριάτικα με την ομπρέλα δίνεις στόχο;» τη ρώτησα.

Ένας άλλος φίλος που είχε την πρόνοια να σηκώσει σταδιακά, κατά τους προηγούμενους μήνες, 10 χιλιάδες ευρώ, όλες τις οικονομίες του, έσκαψε έναν τοίχο του σπιτιού του και τα έχωσε ανάμεσα στα τούβλα. Καθώς δεν ήξερε να χτίζει και να σοβαντίζει, κόλλησε απλώς μπροστά μία ντουλάπα. Την επόμενη μέρα, Σάββατο 27 Ιουνίου, ενημερωθήκαμε ότι οι τράπεζες θα έμεναν κλειστές μέχρι τη Δευτέρα 6 Ιουλίου.

Ομοίως και το χρηματιστήριο. Εβδομήντα μόνον τραπεζικά καταστήματα θα άνοιγαν στην επικράτεια για την πληρωμή των συντάξεων. Λίγο αργότερα ανακοινώθηκε ότι από κάθε λογαριασμό θα μπορούσαν να αναλαμβάνονται εξήντα ευρώ το εικοσιτετράωρο. Επρόκειτο για τα διαβόητα “capital controls”, τα οποία περιόριζαν την πρόσβαση των πολιτών στα χρήματά τους.

Για να απαλύνει τις εντυπώσεις, η κυβέρνηση ανακοίνωσε πως οι δημόσιες συγκοινωνίες θα ήταν εφεξής δωρεάν. Το δημοψήφισμα είχε ορισθεί την επόμενη Κυριακή, 5 Ιουλίου. Ποτέ, σε καμιά δημοκρατική χώρα, δεν είχαν δοθεί στο εκλογικό σώμα τόσο λίγες ημέρες για να αποφασίσει για ένα τόσο κρίσιμο ερώτημα. Το Συμβούλιο μας Ευρώπης το επεσήμανε και χαρακτήρισε το ελληνικό δημοψήφισμα «εκτός διεθνών προδιαγραφών». Ποιό ήταν όμως ακριβώς το ερώτημα;

ΑΚΟΥΣΤΕ ΤΟ ΥΠΟΛΟΙΠΟ PODCAST ΕΔΩ