Νέα ένταση μεταξύ των κυβερνητικών εταίρων για το όνομα των Σκοπίων

Ένα άλυτο ζήτημα τριών δεκαετιών και ένα διετές πάγωμα φαίνεται να φτάνουν στο τέλος τους. Η δυναμική που διαμορφώνεται στη διαπραγμάτευση για το ζήτημα της ονομασίας της ΠΓΔΜ φέρνουν το εγχώριο πολιτικό σύστημα για μία ακόμα φορά αντιμέτωπο με ένα ευαίσθητο και σύνθετο στη διαχείρισή του ζήτημα.

Την προηγούμενη εβδομάδα ξεκίνησε στις Βρυξέλλες η νέα προσπάθεια επίλυσης του Σκοπιανού, με τις ενδιαφερόμενες πλευρές να ορίζουν το 2018 ως έτος-ορόσημο, εντός του οποίου θα μπορούσε να βρεθεί μια λύση. Το θέμα άλλωστε είχε τεθεί και κατά τη συνάντηση του Αλέξη Τσίπρα με τον Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο.

Το όνομα «Νέα Μακεδονία» είναι που διακινείται εδώ και αρκετό καιρό ως η πιθανότερη συμβιβαστική λύση. Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτό ήταν το όνομα που είχε απορρίψει η Αθήνα το 1992. Όπως παραδέχθηκε ο  Μάθιου Νίμιτς, ο οποίος ασχολείται με το ζήτημα αυτό επί ένα τέταρτο του αιώνα και πλέον εμφανίζεται αποφασισμένος να εντατικοποιήσει τις συνομιλίες, «έπειτα από τόσα χρόνια, κανένα νέο μαγικό όνομα δεν μπορεί ξαφνικά να εμφανιστεί από πουθενά και να λύσει το ζήτημα. Η λύση θα βρεθεί με πολιτική βούληση και καλή διπλωματία». Να υπενθυμίσουμε ότι η τελευταία πρότασή του («Βόρεια Μακεδονία»), δεν έχει αποσυρθεί, ενώ παλαιότερα είχαν επίσης προταθεί, μεταξύ άλλων, το «Ανω Μακεδονία» και το «Μακεδονία του Βαρδάρη».

Στα Ηνωμένα Έθνη επικρατεί μια πρωτόγνωρη αισιοδοξία για τις προοπτικές επίλυσης του ζητήματος και ο Μάθιου Νίμιτς προσβλέπει στη διαλλακτικότητα του νέου πρωθυπουργού της ΠΓΔΜ Ζόραν Ζάε, αλλά και στις καλές διαθέσεις της ελληνικής κυβέρνησης. Πιο θετικό κλίμα από την πλευρά της ΠΓΔΜ αναφορικά με την επίλυση του θέματος της ονομασίας διαπίστωσε και η Ντόρα Μπακογιάννη μετά την απομάκρυνση Γκρουέφσκι από την πρωθυπουργία. Η πρώην υπουργός Εξωτερικών σημείωσε πως η θέση της ΝΔ είναι αυτή που διαμορφώθηκε το 2008 στο Βουκουρέστι, δηλαδή «γεωγραφικός προσδιορισμός και ονομασία erga omnes», ενώ σημείωσε πως στο θέμα αυτό θα πρέπει και οι κυβερνητικοί εταίροι, αν έρθει θέμα αποφάσεων για την ονομασία, να έχουν ενιαία γραμμή: «Μην περιμένουν άλλη θέση να έχει ο ΣΥΡΙΖΑ και άλλη οι ΑΝΕΛ και να αποφασίσουν τα κόμματα».

Ούτε βουλωμένο γράμμα να διάβαζε, καθώς κατηγορηματικός στην οποιαδήποτε χρήση του όρου Μακεδονία εμφανίστηκε ο υπουργός Άμυνας Πάνος Καμμένος από τη Θεσσαλονίκη όπου βρέθηκε για να παραδώσει συγκρότημα κατοικιών σε στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων στο στρατόπεδο «Νταλίπη». Ο Καμμένος υπενθύμισε την απόφαση των πολιτικών αρχηγών υπό τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Καραμανλή και σημείωσε: «Η απόφαση των πολιτικών αρχηγών είναι η μη χρήση του όρου "Μακεδονία" και για οποιαδήποτε άλλη απόφαση θα πρέπει να συγκληθεί το συμβούλιο των πολιτικών αρχηγών υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας». «Όσον αφορά εμένα, όχι με την ιδιότητα του υπουργού Εθνικής Άμυνας, αλλά με την ιδιότητα του αρχηγού κόμματος, σας διαβεβαιώνω ότι ουδέποτε θα συναινέσω στην οποιαδήποτε χρήση του ελληνικού όρου "Μακεδονία" για την ονομασία των Σκοπίων».

Παρά την τοποθέτηση του κυβερνητικού του εταίρου, το Μέγαρο Μαξίµου εμφανίζεται αποφασισμένο να υπερβεί τις όποιες αντιρρήσεις προς τη λύση Πινέιρο και να συμπεριλάβει στις κατακτήσεις του την πολυπόθητη επίλυση του Σκοπιανού. Στέλεχος της κυβέρνησης, άλλωστε, σχολίασε στο ΘΕΜΑ ότι «η δεδομένη στιγμή είναι ιδανική, καθώς οι συνθήκες της εποχής και οι λαϊκές αντιδράσεις που είχαν συµβάλει στο αδιέξοδο κρίνουμε ότι δεν υπάρχουν πια». Ενδεικτική της πρόθεσης του Μαξίµου να προωθήσει το ζήτημα  είναι και η κριτική που άσκησε ο ευρωβουλευτής ∆ηµήτρης Παπαδηµούλης, ο οποίος είχε επιρρίψει ευθύνες στη Ν∆ και στο ΠΑΣΟΚ για το γεγονός ότι το θέμα έχει µμείνει ανοιχτό εδώ και χρόνια. Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς, ο οποίος πρεσβεύει την άποψη ενός έντιμου συμβιβασμού. Έχει επανειλημμένως  εκφράσει την πεποίθηση ότι σε όλα τα θέματα μπορούν να βρεθούν λύσεις εκφράζοντας την άποψη ότι δεν πρέπει να αφεθούν να διαιωνίζονται, αλλά να λυθούν όσο το συντομότερο γίνεται «παραγωγικά και δημιουργικά για να αφήσουμε πίσω μας ζητήματα που καταδυνάστευσαν τις σχέσεις μας στο παρελθόν».

Εξάλλου, κυβερνητικές πηγές εκτιμούν ότι οι διεργασίες θα προετοιμάσουν το κλίμα, θα υπάρξει χρόνος για ζυμώσεις και δεν θα σημειωθούν επικίνδυνες αναταράξεις. Η βόμβα Καμμένου αν και δυσαρέστησε δεν εξέπληξε κανέναν. Η ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, άλλωστε, θα επιχειρήσει να στηριχτεί στις διακομματικές ψήφους, ώστε να προκαλέσει πρόβλημα συνοχής και στις άλλες κοινοβουλευτικές ομάδες, κυρίως σε αυτές της Ν.Δ. και της Δημοκρατικής Συμπαράταξης. Αυτό φυσικά δεν εξασφαλίζει και σωτήριο ελιγμό σε μία ήδη επικίνδυνη κυβερνητική ισορροπία.