Υπόθεση Γεωργίου: Νέα «καμπανάκια» από τη Συμβουλευτική Επιτροπή Ορθής Πρακτικής της ΕΛΣΤΑΤ

Την ανάγκη να μπει τέλος στη διαιώνιση των δικαστικών διαδικασιών σε βάρος του τέως επικεφαλής της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) Ανδρέα Γεωργίου υπογραμμίζει η Συμβουλευτική Επιτροπή Ορθής Πρακτικής της ΕΛΣΤΑΤ, στην οποία μετέχουν τρεις ξένοι και δύο Έλληνες εμπειρογνώμονες. Είχε προηγηθεί πριν από ενάμιση μήνα η επισήμανση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην πρώτη έκθεση ενισχυμένης μεταμνημονιακής εποπτείας ότι «θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις» γύρω από το θέμα αυτό.

Η Συμβουλευτική Επιτροπή Ορθής Πρακτικής (Good Practice Advisory Committee) ολοκλήρωσε την 5η ετήσια έκθεσή της για την ΕΛΣΤΑΤ λίγο πριν από τα Χριστούγεννα. Από τις 15 σελίδες της έκθεσης, οι δύο είναι αφιερωμένες εξ ολοκλήρου στην υπόθεση Γεωργίου και εκφράζουν την έντονη ανησυχία της Επιτροπής ότι «οι δικαστικές διαδικασίες ενδέχεται να επηρεάσουν αρνητικά την εικόνα της κοινής γνώμης για την αξιοπιστία και την αντικειμενικότητα των επίσημων ελληνικών στατιστικών, τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο και διεθνώς». Επισημαίνεται ακόμα πως «δυστυχώς, οι δικαστικές διαδικασίες σε βάρος του τέως προέδρου της ΕΛΣΤΑΤ Ανδρέα Γεωργίου συνεχίστηκαν καθ' όλη τη διάρκεια του 2018. Οι διαδικασίες συνεχίζονται για όγδοο έτος».

Η έκθεση υπενθυμίζει τα τελευταία επεισόδια του πολυετούς νομικού σίριαλ:

Στην ποινική υπόθεση που αφορά την κατηγορία της ψευδούς βεβαίωσης, δηλαδή την κατηγορία περί τεχνητής διόγκωσης του ελλείμματος και του χρέους του 2009, ο Άρειος Πάγος αποδέχθηκε τον περασμένο Μάιο την εισήγηση του εισαγγελέα για αναίρεση του δεύτερου αθωωτικού βουλεύματος του Συμβουλίου Εφετών και ανέπεμψε την υπόθεση στο Συμβούλιο για επανεξέταση. Το Συμβούλιο Εφετών θα πρέπει έτσι να κρίνει την ποινική δίωξη σε βάρος του κ. Γεωργίου και δύο πρώην συναδέλφων του για τρίτη φορά.

Στις 25 Σεπτεμβρίου 2018 ο εισαγγελέας Εφετών εισηγήθηκε να παραπεμφθεί η υπόθεση στο ακροατήριο. Τις δύο προηγούμενες φορές που η υπόθεση είχε εξεταστεί από το Συμβούλιο Εφετών, ο εισαγγελέας είχε προτείνει την αθώωση των κατηγορουμένων.

Το Ποινικό Τμήμα του Αρείου Πάγου απέρριψε την αίτηση αναίρεσης που είχε ασκήσει ο κ. Γεωργίου κατά της καταδίκης του σε διετή φυλάκιση με αναστολή για την κατηγορία της παράβασης καθήκοντος, επειδή δεν είχε υποβάλει στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΛΣΤΑΤ προς έγκριση τα στοιχεία για το έλλειμμα του 2009. Με την απόφαση του Αρείου Πάγου η καταδίκη κατέστη αμετάκλητη.


Οι παρατηρήσεις της Επιτροπής

«Από καθαρά στατιστική άποψη, οι αθωωτικές αποφάσεις του Συμβουλίου Εφετών ήταν αναμενόμενες, καθώς τα υπό αμφισβήτηση στοιχεία και η σχετική μεθοδολογία επικυρώθηκαν από τη Eurostat εξαρχής ως πλήρως συμβατά με τις προδιαγραφές των ευρωπαϊκών στατιστικών», τονίζεται στην έκθεση. Σε ευθεία αντιδιαστολή, «η απόφαση του Εισαγγελέα Εφετών είναι δύσκολο να γίνει κατανοητή, από στατιστική σκοπιά».

Τα μέλη της Συμβουλευτικής Επιτροπής υπογραμμίζουν για τα επίμαχα στατιστικά στοιχεία του 2009 ότι όχι μόνο έχουν επικυρωθεί από τη Eurostat, αλλά έχουν γίνει και δημοσίως αποδεκτά από τις ελληνικές αρχές: «Η μεθοδολογία που εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στα στοιχεία του 2009 έχει χρησιμοποιηθεί από την ΕΛΣΤΑΤ σε όλα τα επόμενα έτη και τα στοιχεία που προέκυψαν έχουν επικυρωθεί από τη Eurostat. Επιπλέον, τα στοιχεία έχουν γίνει δημοσίως αποδεκτά από τις ελληνικές αρχές (συμπεριλαμβανομένων του πρωθυπουργού και της κυβέρνησης), οι οποίες αναγνώρισαν ότι έδωσαν ακριβή στατιστική αποτίμηση της εικόνας του χρέους και του ελλείμματος της Ελλάδας. Ακόμα και πρόσφατα, ο πρωθυπουργός δήλωσε σε συνέντευξη σε γερμανική εφημερίδα ότι “δεν κρύψαμε ποτέ ότι αναγνωρίζουμε τα στοιχεία (του κ. Γεωργίου)”. Ενώ αναγνώρισε ότι η Δικαιοσύνη είναι ανεξάρτητη, πρόσθεσε: “Εάν, όμως, μας ζητηθεί από το δικαστήριο να καταθέσουμε υπέρ του (κ. Γεωργίου), θα το κάνουμε”. Η Επιτροπή χαιρετίζει ένθερμα αυτή τη δήλωση. Επιπλέον, σημειώνει ότι τον Νοέμβριο του 2018 η Επίτροπος Τίσεν, που είναι αρμόδια για τη Eurostat στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, επιβεβαίωσε στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ότι “η Κομισιόν έχει απόλυτη εμπιστοσύνη στην αξιοπιστία και την ακρίβεια των στοιχείων που παρήγαγε η Στατιστική Αρχή στην Ελλάδα υπό την ηγεσία του κ. Γεωργίου από το 2010”».

Στην έκθεση διευκρινίζεται ότι η Επιτροπή Ορθής Πρακτικής «δεν θέλει να αναμειχθεί σε εν εξελίξει νομικές διαδικασίες», όμως, με βάση τα παραπάνω δεδομένα, δεν μπορεί παρά να απευθύνει ξανά «έκκληση στις ελληνικές αρχές να βρουν τρόπους να λήξουν το συντομότερο την αντιδικία γύρω από τα στοιχεία του 2009 και τα σχετικά στοιχεία που παρήχθησαν πριν από το 2009, τα οποία υπήρξαν αντικείμενο σκληρής κριτικής από τη Eurostat. Εάν η υπόθεση φθάσει στο ακροατήριο, η Επιτροπή θεωρεί ότι θα ήταν πολύ επιθυμητό το Δικαστήριο να λάβει σοβαρά υπόψη την ξεκάθαρη υιοθέτηση των επίμαχων στοιχείων από τις ελληνικές και ευρωπαϊκές πολιτικές και στατιστικές αρχές στο ανώτατο επίπεδο».

Όσον αφορά την αμετάκλητη καταδίκη του κ. Γεωργίου από τον Άρειο Πάγο, «η Επιτροπή σημειώνει ότι ο Ευρωπαϊκός Στατιστικός Κώδικας Πρακτικής ορίζει ξεκάθαρα ότι ο επικεφαλής της εθνικής στατιστικής αρχής είναι “ο μόνος υπεύθυνος για να αποφασίσει τις στατιστικές μεθόδους, τις προδιαγραφές, τις διαδικασίες, το περιεχόμενο και τον χρόνο των στατιστικών ανακοινώσεων”».


Καθυστερεί η αποζημίωση για τα δικαστικά έξοδα

Η έκθεση της Συμβουλευτικής Επιτροπής δείχνει επίσης «κίτρινη κάρτα» για τους αργούς ρυθμούς αποζημίωσης του προέδρου και των ανώτερων στελεχών της ΕΛΣΤΑΤ για δικαστικές διώξεις που σχετίζονται με την άσκηση των καθηκόντων τους. Σύμφωνα με την έκθεση, απαιτούνται από 5 έως 10 μήνες για την καταβολή των αποζημιώσεων. Η Επιτροπή εκφράζει την απογοήτευσή της για το γεγονός αυτό και καλεί την Επιτροπή που έχει επιφορτιστεί με το ζήτημα των αποζημιώσεων να επισπεύσει το έργο της, ώστε να τηρείται η προθεσμία των δύο μηνών που είχε προβλεφθεί αρχικά.


Το προφίλ της Επιτροπής

Η Συμβουλευτική Επιτροπή Ορθής Πρακτικής συστάθηκε τον Ιανουάριο του 2013 και έργο της είναι η κατάρτιση και υποβολή στη Βουλή των Ελλήνων και στον Ευρωπαϊκό Συμβουλευτικό Φορέα για τη Διακυβέρνηση στον Τομέα της Στατιστικής (ESGAB) ετήσιας έκθεσης σχετικά με την εφαρμογή των αρχών 1 έως 6 του Κώδικα Ορθής Πρακτικής για τις Ευρωπαϊκές Στατιστικές στο Ελληνικό Στατιστικό Σύστημα. Στην 5μελή Επιτροπή μετέχουν εκπρόσωποι της Eurostat, της Επιτροπής του Ευρωπαϊκού Στατιστικού Συστήματος (ESSC), του Ευρωπαϊκού Συμβουλευτικού Φορέα για τη Διακυβέρνηση στον τομέα της Στατιστικής (ESGAB), της Βουλής των Ελλήνων και της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα.