Αναστασιάδης: Είμαστε διατεθειμένοι για λύση, αρκεί να θέλει και η Τουρκία

Ο Κύπριος Πρόεδρος Νίκος Αναστασιάδης σε διακαναλική συνέντευξη που παραχώρησε κατέστησε σαφές ότι είναι αποφασισμένος να συνεχίσει τον διάλογο με τον Μουσταφά Ακιντζί, μόνο αν αυτό επαναρχίσει από το σημείο που είχε μείνει στο Mont Pelerin και μόνο αν η Τουρκία πέραν της ρητορικής δώσει σαφή δείγματα βούλησης για να συμβάλλει στη λύση του Κυπριακού.

Αναφερόμενος εξάλλου σε δηλώσεις που έγιναν από τον υπουργό εξωτερικών Νίκο Κοτζιά σε σχέση με την απροθυμία της Ελλάδας να λάβει μέρος σε πολυμερή διάσκεψη αν πριν δεν έχει συμφωνηθεί το αποτέλεσμα της στα θέματα ασφάλειας και εγγυήσεων, παραδέχθηκε ότι υπήρξε πρόβλημα το οποίο ξεπεράστηκε με την παρέμβαση του Αλέξη Τσίπρα. Όταν ρωτήθηκε πως σχολιάζει τις δηλώσεις Κοτζιά, είπε ότι ο ίδιος συνομιλεί με τον Πρωθυπουργό και δεν ασχολείται με κουτσομπολιά και παραπολιτικά.

Πως φτάσαμε στο ναυάγιο

Ο Κύπριος Πρόεδρος ανέφερε πως παρά την απογοήτευση που προκάλεσε το αποτέλεσμα των συνομιλιών στο Mont Pelerin, ο διαβεβαιώνει ότι είναι αποφασισμένος, με σεβασμό στις εύλογες ανησυχίες των Ελληνοκυπρίων, να προβεί σε όλα τα απαραίτητα διαβήματα προκειμένου να επαναρχίσει ο διάλογος.

Ξεκαθάρισε πως δεν ήθελε να εμπλακεί σε οποιανδήποτε λογική επίρριψης ευθυνών, και παρέθεσε τα γεγονότα όπως εξελίχθηκαν στο Mont Pelerin, σημειώνοντας ότι για να επιτευχθεί μια λύση που θα γίνεται αποδεκτή και από τις δύο κοινότητες, θα πρέπει όχι μόνο να τηρούνται τα συμφωνηθέντα, αλλά και η λύση να ανταποκρίνεται πρωτίστως στις αρχές και αξίες του διεθνούς και ευρωπαϊκού δικαίου και να επιτρέπει τη συγκρότηση ενός βιώσιμου, λειτουργικού και σύγχρονου ευρωπαϊκού κράτους.

Σημείωσε ότι δεν έχει πρόθεση να εμπλακεί στην όποια λογική επίρριψης ευθυνών, όμως την ίδια ώρα δεν θα αφήσει αναπάντητους ισχυρισμούς που θέλουν την ευθύνη της αποτυχίας να βαραίνει την ελληνοκυπριακή πλευρά.

Ανέφερε πως «κατά τις διαπραγματεύσεις στο Mont Pelerin συμφωνήθηκε πως τα τρία βασικά κριτήρια που θα καθόριζαν την επιτυχή έκβαση του διαλόγου θα ήταν τα ακόλουθα: (α) Η έκταση του εδάφους της τουρκοκυπριακής συνιστώσας πολιτείας μετά τις εδαφικές αναπροσαρμογές, (β) Ο αριθμός των προσφύγων που θα επέστρεφαν υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση, και, (γ) Η έκταση της ακτογραμμής που θα περιέβαλλε την περιοχή της κάθε Πολιτείας».

Ανέφερε ότι «κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων και ενόψει των δυσκολιών που ανεφύησαν από τουρκικής πλευράς και προς απόδειξη της πολιτικής μου βούλησης να καταλήξουμε σε συμφωνία, αποδέχτηκα όπως, αντί της αρχικής συμφωνίας για καθορισμό με ακρίβεια των κριτηρίων, να καθορίσουμε κριτήρια με ελαφρά απόκλιση, τα οποία όμως θα μας επέτρεπαν να οριστικοποιήσουμε την τελική ρύθμιση».

«Πρόσθετα» είπε, «εξέφρασα την ετοιμότητα μου να εξετάσω ειδικές ρυθμίσεις για το καθεστώς των Τουρκοκυπρίων που ενδεχομένως θα παρέμεναν υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση, νοουμένου ότι αυτό το καθεστώς θα ίσχυε και για τους Ελληνοκύπριους που θα επέλεγαν να επιστρέψουν στην ευρύτερη περιοχή της Καρπασίας».

Σημείωσε ότι, στη βάση αυτή, «στις διαπραγματεύσεις που ακολούθησαν επιτεύχθηκε κατ’ αρχήν συμφωνία στην έκταση της τουρκοκυπριακής συνιστώσας Πολιτείας, η οποία θα κυμαινόταν μεταξύ 28,2% - ήταν η δική μας θέση - και 29,2% η τουρκοκυπριακή θέση».
Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ανέφερε ότι «για τον αριθμό των προσφύγων που θα επέστρεφαν υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση, έγινε επίσης εκτεταμένη συζήτηση η οποία οδήγησε τους εμπειρογνώμονες των Ηνωμένων Εθνών να υπολογίσουν, με βάση την κατ’ αρχήν συμφωνία όσον αφορά την έκταση της τουρκοκυπριακής πολιτείας, τους υπό επιστροφή πρόσφυγες μεταξύ 78.247 ως το ελάχιστο και 94.484 ως το μέγιστο».

«Κατά το αρχικό στάδιο της δεύτερης φάσης των διαπραγματεύσεων» επεσήμανε, «που ακολούθησε την ενημέρωση των πολιτικών αρχηγών στην Κύπρο, αλλά και την απαραίτητη διαβούλευση με την ελληνική Κυβέρνηση, η τουρκοκυπριακή πλευρά μετέφερε τις ανησυχίες της ως προς τις προθέσεις τάχα της Ελλάδας να συμμετάσχει σε μια πολυμερή διάσκεψη».

Πρόσθεσε ότι, «ύστερα από επικοινωνία με τον Έλληνα Πρωθυπουργό και ενεργειών του Ειδικού Συμβούλου του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ κ. Έσπεν Εϊντε προς την τουρκική Κυβέρνηση, οι εύλογες ανησυχίες της ελληνικής Κυβέρνησης ξεπεράστηκαν και ορίστηκε κατ’ αρχήν ημερομηνία πολυμερούς διάσκεψης». Σημείωσε ότι «στις διαπραγματεύσεις που ακολούθησαν, υιοθετώντας την εκτίμηση των Ηνωμένων Εθνών, προέβαλα πως θα ήμουν διατεθειμένος να αποδεχτώ την επιστροφή προσφύγων που θα εκυμαίνοντο σε αριθμούς μεταξύ των 78.000 ως ελάχιστο και των 92.000 ως μέγιστο».

«Ο Τουρκοκύπριος ηγέτης, η τουρκοκυπριακή πλευρά, κατ’ αντίθεση με τα όσα συμφωνήθηκαν για την έκταση του εδάφους της τουρκοκυπριακής πολιτείας, πρότεινε κατ’ αρχήν πως ο αριθμός των Ελληνοκυπρίων που θα επέστρεφαν δεν θα έπρεπε να υπερβαίνει τις 55.000 και ακολούθως, κατά το τελικό στάδιο της διαπραγμάτευσης, ως ύστατο βαθμό υποχώρησης, τις 65.000», είπε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης.

Πρόσθεσε ότι «ήτο εμφανής η πρόθεση της τουρκοκυπριακής πλευράς για διασύνδεση του Εδαφικού με το κεφάλαιο Ασφάλειας και Εγγυήσεων, και τούτο και πάλι κατ’ αντίθεση της Συμφωνίας ότι στο Mont Pelerin θα συζητείτο κατ’ ουσίαν το Εδαφικό και όχι το θέμα Ασφάλειας και Εγγυήσεων που άπτεται της διεθνούς πτυχής του κυπριακού προβλήματος».

«Όπως ήταν αναμενόμενο, απέρριψα σαν απαράδεκτη την πρόταση και επέμεινα πως αυτό που θα μου επέτρεπε να θεωρήσω ότι ευρισκόμαστε σε ακτίνα συμφωνίας ήταν οι αριθμοί με βάση τις εκτιμήσεις των Ηνωμένων Εθνών. Ωστόσο, οι μη εποικοδομητικές θέσεις της τουρκοκυπριακής πλευράς δεν με απέτρεψαν από του να καταβάλω έντονες προσπάθειες και να υποβάλω συμβιβαστικές προτάσεις έως και την υστάτη για επίτευξη σύγκλισης, πάντα, βεβαίως, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αριθμοί που διεκδικούσαμε θα απέκλειαν περιοχές οι οποίες ήτο ιδιαιτέρας σημασίας για την ελληνοκυπριακή πλευρά», είπε και σημείωσε ότι, «παρά τις προσπάθειές μου, κάτι τέτοιο δεν κατέστη εφικτό να οδηγήσει σε περαιτέρω πρόοδο, λόγω του ότι η τουρκοκυπριακή πλευρά δεν επέδειξε την απαραίτητη ευελιξία, και ως αποτέλεσμα τούτου ήταν να οδηγηθούμε στη διακοπή του διαλόγου».

O κ. Αναστασιαδης είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον ΓΓ του ΟΗΕ, με τον Αντιπρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, τον Πρόεδρο της Commission Αν Κλοντ Γιούνκερ, τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλτ Τουσκ και τον Πρόεδρο του Ευρωπαίκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς. Όπως σημείωσε ζήτησε από τους συνομιλητές του να ασκήσουν την επιρροή τους προς τη κατεύθυνση που πρέπει.

Ετοιμότητα λύσης

Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ανέφερε ότι, «παρά την απογοήτευση που είναι φυσιολογικό να προκάλεσε το αποτέλεσμα στο Mont Pelerin, θα ήθελα να διαβεβαιώσω πως είμαι αποφασισμένος και έτοιμος, με σεβασμό πάντα στις εύλογες ανησυχίες των Ελληνοκυπρίων - και το υπογραμμίζω, χωρίς να παραγνωρίζω εκείνες των Τουρκοκυπρίων - να προβώ σε όλα τα απαραίτητα διαβήματα προκειμένου να επαναρχίσει ο διάλογος».

«Θέλω να κάνω ξεκάθαρο πως, προκειμένου να επιτύχουμε μια λύση που θα γίνεται αποδεκτή και από τις δύο κοινότητες, θα πρέπει, όχι μόνο να τηρούνται τα συμφωνηθέντα, αλλά και η λύση να ανταποκρίνεται πρωτίστως στις αρχές και αξίες του διεθνούς και ευρωπαϊκού δικαίου και να επιτρέπει τη συγκρότηση ενός βιώσιμου, λειτουργικού και σύγχρονου ευρωπαϊκού κράτους».

«Δεν τίθεται θέμα σχεδίου Β’ αν υπάρξει οριστικό ναυάγιο»

 Ο Κύριος Πρόεδρος επισήμανε πως δεν τίθεται θέμα σχεδίου Β’ αν υπάρξει οριστικό ναυάγιο, καθώς το μόνο σχέδιο είναι η λύση του Κυπριακού. Δεν πρόκειται είπε να επιλέξει ως σχέδιο Β’ πολιτικές που θα οδηγήσουν στην πραγμάτωση των όσων επιδιώκει η Τουρκία.
Ο Νίκος Αναστασιάδης εξέφρασε βούληση να συνεχιστούν οι συνομιλίες από εκεί που έμειναν μόνο όμως αν η Τουρκία δώσει ενδείξεις ότι επιθυμεί να υπάρξει συμφωνία στα κριτήρια του εδαφικού. Όπως σημείωσε δεν πηγαίνει σε πολυμερή διάσκεψη αν δεν υπάρξει συμφωνία στο εδαφικό γιατί τότε η τουρκική πλευρά θα επιδιώξει παρασπονδώντας διασύνδεση με το θέμα των εγγυήσεων και της ασφάλειας.

«Η σχέση μου είναι άριστη με τον κ. Τσίπρα»

Ο ίδιος δεν θέλησε να αναφερθεί στο θέμα που είχε προκύψει με τις «εύλογες ανησυχίες» της Ελλάδας. Απέφυγε να κάνει οποιαδήποτε αναφορά στον υπ. Εξωτερικών Νίκο Κοτζιά περιοριζόμενος στην επισήμανση της καλής συνεχούς και στενής συνεργασίας του με τον Αλέξη Τσίπρα.

Ερωτώμενος ο κ. Αναστασιάδης για τις δηλώσεις Κοτζιά, είπε: «Εγώ συνομιλώ με τον Πρωθυπουργό και η σχέση μου είναι άριστη τόσο με τον κ. Τσίπρα όσο και με την συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού πολιτικού κόσμου. Δεν θα ασχοληθώ με κουτσομπολιά και παραπολιτικά».

Αδειάζει Ακιντζί

Επίσης, άφησε σαφείς αιχμές για την χαλιναγώγηση του Μουσταφά Ακιντζί από την Άγκυρα. Όπως είπε, ο κ. Ακιντζί εκπροσωπούσε την τουρκοκυπριακή κοινότητα στο πλαίσιο των όσων περιθωρίων του αφήνονταν… «όπως και εγώ» σημείωσε.

Επανέλαβε πως αν ο στόχος δεν είναι το ναυάγιο και ο έλεγχος της Κύπρου, η Τουρκία πρέπει να συμβάλει ενεργώς για την λύση.

Ο Κύπριος Πρόεδρος κλείνοντας τη διακαναλική συνέντευξη ανέφερε πως δεν νομίζει ότι έχει πληγεί η προσωπική σχέση με τον Μουσταφα Ακιντζί σε τέτοιο βαθμό που να προκαλεί πρόβλημα. Είπε ότι μετά το Μον Πελεράν δεν επικοινώνησαν καθώς έπρεπε και οι δυο να ξεκουραστούν.

Κατέληξε έχοντας πως δεν θα επιτρέψει να χαθεί η ελπίδα για λύση του Κυπριακού όσο αυτό εξαρτάται από τον ίδιο.