Ποια είναι η Ιωάννα των καταλήψεων

Αρχές Νοέμβρη του 2014. Στο Facebook κάνει την εμφάνισή της μια σελίδα με τίτλο «Πανελλήνια Κατάληψη», η οποία καλεί όλους τους μαθητές της χώρας σε καταλήψεις ενάντια στην Τράπεζα Θεμάτων, στο σύστημα εξετάσεων στο λύκειο, αλλά και στη γενικότερη κατάσταση που επικρατεί στην Παιδεία.

Το πανελλήνιο διαδικτυακό κάλεσμα από τον 14χρονο εμπνευστή της σελίδας Ευθύμη Μωρογιάννη και τους συνδημιουργούς της βρίσκει υποστήριξη στα πρόσωπα χιλιάδων μαθητών με πάνω από 500 σχολεία να τελούν υπό καθεστώς κατάληψης το πρωινό της επόμενης μέρας.

«Σκοπός μας ήταν να βγούμε στα ΜΜΕ και βασικά βγήκαμε σε ολόκληρη την Ελλάδα», γράφει κάποιο από τα παιδιά, διαπίστωση που λίγες ημέρες αργότερα παίρνει σάρκα και οστά μέσω της παρουσίας του Ευθύμη Μωρογιάννη και της 16χρονης Ιωάννας Στασινού σε εβδομαδιαία πολιτική εκπομπή. Παρά την επιτυχία της αποκάλυψης της ταυτότητας του 14χρονου «υποκινητή των καταλήψεων», την παράσταση εκείνο το βράδυ κλέβει η 16χρονη Ιωάννα, το κορίτσι που δεν δίστασε να παραλληλίσει το υπάρχον εκπαιδευτικό σύστημα με το καθεστώς της χούντας, αφήνοντας άφωνους τον παρουσιαστή και τους καλεσμένους της εκπομπής: «Το λύκειο πρέπει να προωθεί την κριτική σκέψη και όχι τη φίμωση των μαθητών. Εκτός αν η κυβέρνηση θέλει μια υπνωτισμένη νεολαία. Να μας το πει, να ξέρουμε, γιατί ούτε η χούντα τέτοιο παραμύθι. Η σύγκριση με τη χούντα είναι εντελώς εύστοχη! Οταν φιμωνόμαστε και πρέπει να φτάσουμε στο σημείο των καταλήψεων για να ακουστούμε, τότε ποια η διαφορά με τη χούντα; Υπήρξαν συμμαθητές μας από τον Χολαργό και την Αγία Παρασκευή που ξυλοκοπήθηκαν από τα ΜΑΤ και το θέμα δεν παίχτηκε από κανένα τηλεοπτικό παράθυρο».



Η Ιωάννα εκείνο το βράδυ επιχειρηματολογεί με λόγια απλά και κατανοητά χωρίς ίχνος μικρομεγαλισμού, σε έναν λόγο απαλλαγμένο από κάθε ψεγάδι πολιτικών παπαγαλισμών. Και συγκινεί. Και εκπλήσσει. Και με ερωτήματα του τύπου «Μπορείτε να μου απαντήσετε γιατί εγώ, μια μαθήτρια 16 ετών, πρέπει να επιλέξω από φέτος τι θέλω να γίνω στη ζωή μου;» κάνει τους μικρούς άξιους μεγάλους και τους μεγάλους ανάξιους μικρούς. Κάνει και τους τηλεθεατές να μην αλλάξουν κανάλι και τον πρύτανη του Πανεπιστημίου Αθηνών, Θεόδωρο Φορτσάκη, να παραδεχτεί πως «στο πανεπιστήμιο παραλαμβάνουμε παιδιά με στεγνωμένο εγκέφαλο» και τον Αδωνη Γεωργιάδη να βγει για ακόμη μία φορά από τα ρούχα του αποκαλώντας τη «διάδοχο του Τσίπρα». Κάνει αυτό που όλοι θέλαμε να κάνουμε στα 16 μας χρόνια, αλλά λίγοι τόλμησαν...

Η μαθήτρια του 19,4 που δεν θέλει να πηγαίνει σχολείο

Λίγο αργότερα τα τηλεοπτικά φώτα σβήνουν. Η όμορφη Ιωάννα με καταγωγή από την Ηπειρο επιστρέφει σπίτι της, εκεί όπου ζει καθημερινά την αγωνία των δικών της για ένα καλύτερο αύριο. Ο πατέρας της Σωτήρης Στασινός ήταν καθηγητής ακτινολόγος σε ΕΠΑΛ και τον τελευταίο ενάμιση χρόνο βρίσκεται σε διαθεσιμότητα, η μητέρα της εργάζεται ως δασκάλα, ενώ η μεγαλύτερη αδελφή της σπουδάζει στο Ρέθυμνο με κόπους και θυσίες. Τα οικονομικά δεν πάνε καλά, η ζωή της οικογένειας έχει αλλάξει ολοκληρωτικά και η Ιωάννα, η οποία τελείωσε την Α’ Λυκείου με 19,4, αισθάνεται άσχημα που οι γονείς της είναι υποχρεωμένοι να πληρώνουν φροντιστήρια. Η ζωή της, που ταυτίζεται με εκείνη χιλιάδων οικογενειών, και κυρίως το θάρρος της να υψώσει φωνή και ανάστημα απέναντι στο σύστημα γίνονται θέμα συζήτησης στα δημοσιογραφικά πηγαδάκια, με πολλούς από τους εκπροσώπους τους να της ζητούν να τους μιλήσει. Λίγες ημέρες αργότερα τα φώτα ανάβουν ξανά για την Ιωάννα, αυτή τη φορά στο σπίτι της, παρουσία του πατέρα και της μητέρας της, για λογαριασμό ειδησεογραφικού site. Στα πρώτα λεπτά στέκει μπροστά στην κάμερα με το αμήχανο χαμόγελο και την απροσποίητη ντροπή που επιτάσσουν τα 16 της χρόνια για να μεταμορφωθεί λίγο αργότερα σε έναν χείμαρρο απόψεων γεμάτο νόημα και ουσία: «Ναι, είμαστε οργισμένοι, αλλά με την καλή έννοια. Οχι με την έννοια που θέλουν να μας προβάλλουν ως μπαχαλάκηδες. Δεν έχουμε αυτή την οργή.



Η 16χρονη Ιωάννα Στασινού που έκλεψε την παράσταση σε εβδομαδιαία τηλεοπτική εκπομπή και ο 14χρονος Ευθύμης Μωρογιάννης (δεξιά). Στο μέσον ο υφυπουργός Παιδείας Αλέξανδρος Δερμεντζόπουλος

Εχουμε την οργή του μαθητή που αγαπάει τη χώρα του, θέλει να μείνει εδώ και θέλει να αγωνιστεί. Αυτή την οργή έχουμε. Την οργή που μπορεί να φέρει αποτέλεσμα... Και θέλω να θέσω ένα ερώτημα στον υπουργό Παιδείας: όλες αυτές τις τροποποιήσεις που βάζει με το Νέο Λύκειο θα τις έβαζε και στο δικό του το παιδί ή μήπως αποφασίζει εκ του ασφαλούς επειδή το δικό του παιδί θα πάει στα καλύτερα ιδιωτικά και στα καλύτερα κολέγια; Δεν νομίζω ότι ένας άνθρωπος νοήμων με πολιτική εμπειρία μπορεί να παίρνει τέτοιες αποφάσεις». Οσο μιλάει στην κάμερα η αμηχανία εξαφανίζεται και τα όσα λέει μοιάζει να πηγάζουν αποκλειστικά από δικά της μαθητικά βιώματα που μόνο κούραση και άγχος έχουν αποτυπώσει μέσα της: «Οχι, δεν θέλω να πάω σχολείο! Αν έχουμε κατάληψη, θέλω, αλλά αν έχουμε αυτό το κανονικό εφτάωρο της φρίκης δεν θέλω να πάω. Γιατί να πάω; Για να προσπαθήσω να πάρω το 20 χωρίς λόγο; Το σημερινό σχολείο είναι ένα εξεταστικό κάτεργο. Μας βάζει να δίνουμε 4 φορές Πανελλήνιες σε τρία χρόνια. Στην ουσία είναι ένας διαγωνισμός τού ποιος έχει τα περισσότερα λεφτά και την περισσότερη αντοχή... Δεν μας έχουν μείνει αντοχές. Θα πάμε στη Γ' Λυκείου με προβλήματα υγείας από τη συσσώρευση του άγχους. Δεν αντέχουμε άλλο ούτε ψυχολογικά ούτε οικονομικά. Και τελικά τι θα μας μείνει από την εφηβεία μας; Θα μας μείνουν οι 12 ώρες φροντιστηρίου και σχολείου και οι άλλες τόσες ώρες διαβάσματος; Δεν θα μας μείνουν οι εφηβικές βόλτες; Δεν θα μας μείνουν οι έρωτες; Η συναναστροφή με τους συμμαθητές μας και η πραγματική επικοινωνία;».



Η Ιωάννα ρωτάει ξανά και ξανά, αλλά για την ώρα κανείς δεν μπορεί να της απαντήσει. Κάποιοι λένε ότι το ξέσπασμά της αποτελεί απλώς τη λάβα τής έτσι κι αλλιώς ηφαιστειογενούς εφηβείας, άλλοι ότι υποκινείται από κομματικές σκοπιμότητες. Εκείνη πάλι υποστηρίζει ότι πίσω από τον λόγο της δεν υπάρχει καμία πολιτική σκοπιμότητα και θυμώνει κάθε φορά που την παραλληλίζουν με κομματικούς παράγοντες. Η Ιωάννα μίλησε κι άλλες φορές από τότε: για τον θυμό της απέναντι σε εκείνους που δεν υπολογίζουν τους μαθητές, για τη δύσκολη οικονομική κατάσταση της οικογένειάς της, για τη βεβαιότητά της ότι θα καταλήξει στο 26,6% της ανεργίας, για την απόφασή της να μη σταματήσει εδώ. «Δεν σταματάμε», είπε σε συνέντευξή της σε ραδιοφωνικό σταθμό. «Οι κινητοποιήσεις μας θα συνεχιστούν. Θα στείλουμε καλέσματα για μαζικότερες πορείες, κινητοποιήσεις, συλλαλητήρια. Θα προσπαθήσουμε να ακουστούμε στην κοινωνία γιατί ξέρουμε ότι με τους κυβερνώντες δεν θα τα πάμε καλά. Τώρα πια δεν σταματάμε. Πάμε για το τέλος». Δίκαιη οργή, λόγος εμπεριστατωμένος, θράσος εποικοδομητικό. Αυτά είναι τα χαρακτηριστικά που κάνουν το 16χρονο αυτό κορίτσι να ξεχωρίζει και που μας κάνουν να ελπίζουμε σε ένα καλύτερο αύριο, πλασμένο από τα χέρια των δικών μας παιδιών...