Νομικοί για Πολυτεχνείο: Οι συνταγματικές διατάξεις για τις συναθροίσεις καθηλώνονται εμπρός στην πανδημία

Νομικοί για Πολυτεχνείο: Οι συνταγματικές διατάξεις για τις συναθροίσεις καθηλώνονται εμπρός στην πανδημία

Οι συνταγματολόγοι Νίκος Αλιβιζάτος και Αντώνης Μανιτάκης τάσσονται υπέρ της συνταγματικότητας της απαγόρευσης εορτασμού του Πολυτεχνείου για φέτος λόγω COVID-19 - Αντίθετη η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων

polytexneio_2
Οι συνταγματικές επιταγές στο κεφάλαιο εκείνο που αναφέρονται στις δημόσιες συναθροίσεις, όπως είναι αυτές για τον εορτασμό της επετείου του Πολυτεχνείου (17 Νοεμβρίου), καθηλώνονται εν όψει της πανδημίας, του lockdown που έχει επιβληθεί, της αυξητικής τάσης του αριθμού των συνάνθρωπών μας που χάνουν τη ζωή τους σε ημερήσια βάση και του αριθμού των διασωληνωμένων που συνεχώς αυξάνεται, επισημαίνουν έγκυροι νομικοί, μεταξύ των οποίων και ο ομότιμος καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου και πρώην υπηρεσιακός υπουργός Νίκος Αλιβιζάτος και ο συνταγματολόγος και πρώην υπουργός, (προερχόμενος από την Δημοκρατική Αριστερά) Αντώνης Μανιτάκης.

Προϋπόθεση για την καθήλωση των συνταγματικών επιταγών στην περίπτωση αυτή είναι οι αρμόδιες κρατικές υγειονομικές υπηρεσίες να έχουν γνωμοδοτήσει για την αρνητική συμβολή των συγκεντρώσεων στην εξάπλωση της πανδημίας, επισημαίνουν νομικοί.

Ο εορτασμού της επετείου του Πολυτεχνείου και η καθιερωμένη πορεία προς την Αμερικανική Πρεσβεία, μετά την πτώση του καθεστώτος της δικτατορίας το 1974, πραγματοποιείται κάθε χρόνο την 17η Νοεμβρίου. Φέτος, εν όψει της πανδημίας και ειδικά του δεύτερου κύκλου της που ξεκίνησε τον περασμένο Φθινόπωρο, η Κυβέρνηση δια στόματος του υπουργού Προστασίας του Πολίτη Μιχάλη Χρυσοχοΐδη, γνωστοποίησε ότι λόγω της «άνθισης» του COVID-19 δεν θα πραγματοποιηθεί ο καθιερωμένος εορτασμός της επετείου του Πολυτεχνείου στην Αθήνα και στις άλλες μεγάλες πόλεις (Θεσσαλονίκη, Πάτρα, κ.λπ.).

Τα κόμματα της αντιπολίτευσης αντέδρασαν στο άκουσμα αυτό, ενώ παράλληλα τέθηκε νομικό ζήτημα ως προς την συνταγματικότητα ή μη της επίμαχης απαγόρευσης. Από νομικής σκοπιάς τα ηνία για το επίμαχο θέμα τα πήρε στα χέρια της η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων (ΕΔΕ), ενώ οι λοιπές δικαστικές Ενώσεις, μέχρι στιγμής, δεν έχουν λάβει θέσει, πιθανά επειδή το επίμαχο θέμα έχει και πολιτικές διαστάσεις.

Η ΕΔΕ με ανακοίνωσή της τάχθηκε υπέρ της αντισυνταγματικότητας της απαγόρευσης του εορτασμού και των σχετικών συναθροίσεων, υποστηρίζοντας ότι παραβράζεται το άρθρο 11 του Συντάγματος για τις υπαίθριες συναθροίσεις και για το λόγο αυτό ζητεί την άμεση ανάκληση της σχετικής απόφαση του υπουργού Προστασίας του Πολίτη.

Όμως, μαχόμενοι δικηγόροι σχολιάζοντας την ανακοίνωση της ΕΔΕ, επισήμαιναν με νόημα, ότι η συγκεκριμένη δικαστική Ένωση, όπως και άλλες, δεν έχουν παύσει να ζητούν, με μαχητικότητα, να «παγώσει» η λειτουργία των δικαστηρίων σε πανελλαδική κλίμακα και σε όλα τα επίπεδα. Μάλιστα, για το επίμαχο αυτό θέμα η ΕΔΕ ήρθε για ακόμα μια φορά τους τελευταίους μήνες, σε ευθεία αντιπαράθεση με τον δικηγορικό κόσμο, ο οποίος ζητούσε την μη αναστολή λειτουργίας των δικαστηρίων.

Επιπρόσθετα, οι μαχόμενοι δικηγόροι τόνιζαν ότι η ΕΔΕ δεν επέδειξε τον ίδιο συνταγματικό ζήλο, όταν από την Κυβέρνηση απαγορεύθηκαν οι συναθροίσεις και οι παρελάσεις για τον εορτασμό της 28ης Οκτωβρίου. Δεν παρέλειπαν οι ίδιοι δικηγόροι, να υπενθυμίσουν ότι η δικαστική εξουσία είναι ένας εκ των τριών πυλώνων της Δημοκρατίας και καλό θα είναι οι δικαστικές Ενώσεις, να κρατούν αποστάσεις από τα δρώμενα των άλλων εξουσιών.

Από την πλευρά του ο Νίκος Αλιβιζάτος, από την μία μέμφεται την ΕΔΕ και από την άλλη εκφράζει την «έκπληξή του» για την ευκολία με την οποία έσπευσε να χαρακτηρίσει αντισυνταγματική την απαγόρευση των συναθροίσεων εν όψει του εορτασμού του Πολυτεχνείου.

Ενδεικτικά, ο Νίκος Αλιβιζάτος αναφέρει ότι «τη δυνατότητα απαγόρευσης δημόσιων συναθροίσεων σε ορισμένη περιοχή ή ακόμη και σε ολόκληρη τη χώρα, εξ αιτίας της τρέχουσας πανδημίας, επιτρέπει ρητά η πράξη νομοθετικού περιεχομένου του περασμένου Μαρτίου», προσθέτοντας: «Αρκεί να έχει διατυπώσει γνώμη η Εθνική Επιτροπή Δημόσιας Υγείας».

Την ίδια στιγμή, ο Αντώνης Μανιτάκης σε δήλωσή του ανέφερε ότι το Σύνταγμα σε προστατεύει ρητά και προβλέπει ειδικά μέτρα για την προστασία της Δημόσιας υγείας και αυτό δικαιολογεί επιτάξεις προσωπικών υπηρεσιών, είναι δυνατόν να μην δικαιολογεί και την λήψη περιοριστικών μέτρων.

Πάντως, σήμερα αναμένεται να λάβει θέση και επίσημα το συνδικαλιστικό όργανο του δικηγορικού κόσμου.

Δήλωση Νίκου Αλιβιζάτου

Απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφων για τη νομιμότητα της απαγόρευσης των δημόσιων συναθροίσεων, από τον αρχηγό της ΕΛΑΣ, ο Νίκος Αλιβιζάτος δήλωσε: «Τη δυνατότητα απαγόρευσης δημόσιων συναθροίσεων σε ορισμένη περιοχή ή ακόμη και σε ολόκληρη τη χώρα, εξ αιτίας της τρέχουσας πανδημίας, επιτρέπει ρητά η πράξη νομοθετικού περιεχομένου του περασμένου Μαρτίου, την οποία έχει από καιρό κυρώσει η Βουλή (άρθρο 68§2 ν. 4683/2020). Αρκεί να έχει διατυπώσει γνώμη η Εθνική Επιτροπή Δημόσιας Υγείας.

Εν προκειμένω, εξ όσων πληροφορούμαι, η Εθνική Επιτροπή έχει διατυπώσει γνώμη, και μάλιστα ομόφωνη. Εξ όσων γνωρίζω, εξ άλλου, κανένα δικαστήριο δεν έχει κηρύξει την ανωτέρω διάταξη αντισυνταγματική. Εκπλήσσομαι, συνεπώς, για την ευκολία με την οποία, υπό τις σημερινές ειδικά συνθήκες, ορισμένοι συνάδελφοι, αλλά και δικαστικοί λειτουργοί, έσπευσαν να χαρακτηρίσουν την συγκεκριμένη απαγόρευση αντισυνταγματική».

Αντώνης Μανιτάκης

Από την πλευρά του ο συνταγματολόγος αλλά και πρώην υπουργός, Αντώνης Μανιτάκης ανέφερε ότι όταν «το Σύνταγμα σε τρεις διατάξεις μας προστατεύει ρητά και προβλέπει ειδικά μέτρα για την προστασία της Δημόσιας υγείας, όταν κι αυτό δικαιολογεί επιτάξεις προσωπικών υπηρεσιών, είναι δυνατόν να μην δικαιολογεί και την λήψη περιοριστικών μέτρων που αφορά έστω και την επικράτεια, αλλά για πολύ περιορισμένο χρονικό διάστημα, όταν διακυβεύεται σε όλη την επικράτεια ταυτόχρονα η Δημόσια υγεία;».


Η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων

Η ανακοίνωση της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων αναφέρει: «Με την υπ’ αριθμό 1029/8/18 (ΦΕΚ 5046 Β’/ 14-11-2020) απόφαση του Αρχηγού της Ελληνικής Αστυνομίας αποφασίστηκε η απαγόρευση όλων των δημόσιων υπαίθριων συγκεντρώσεων στο σύνολο της Επικράτειας για το διάστημα από 15 Νοεμβρίου και ώρα 06.00’ μέχρι 18 Νοεμβρίου 2020 και ώρα 21.00’, στις οποίες συμμετέχουν 4 ή και περισσότερα άτομα με την απειλή επιβολής κυρώσεων. 

Το άρθρο 11 παρ. 2 του Συντάγματος ορίζει ότι «υπαίθριες συναθροίσεις μπορούν να απαγορευτούν με αιτιολογημένη απόφαση της αστυνομικής αρχής γενικά αν εξαιτίας τους επίκειται σοβαρός κίνδυνος για τη δημόσια ασφάλεια…». Η γενική απαγόρευση δεν παύει και αυτή να αφορά συγκεκριμένη συνάθροιση η οποία έχει εξαγγελθεί για ορισμένο τόπο και χρόνο με το ένα ή άλλο περιεχόμενο. Δεν μπορεί να επεκταθεί σε απαγόρευση και κάθε άλλης συνάθροισης σε ολόκληρη γεωγραφική περιοχή (πχ σε Νομό ή πολύ περισσότερο σε όλη την Επικράτεια) διότι τούτο θα ισοδυναμούσε με αναστολή της ισχύος του άρθρου 11 του Συντάγματος κάτι που μόνο στις έκτακτες συνθήκες του άρθρου 48 του Συντάγματος (κατάσταση πολιορκίας) μπορεί να συμβεί (Σβώλου/Βλάχου, Το Σύνταγμα της Ελλάδος , Β’, 1955, 228 και σε Κ. Χρυσόγονο, Ατομικά και Κοινωνικά Δικαιώματα, έκδ. 2006, 489). Η δε ερμηνευτική δήλωση του άρθρου 5 του Συντάγματος, την οποία επικαλείται η απόφαση του Αρχηγού της Ελληνικής Αστυνομίας, αφορά στη λήψη ατομικών διοικητικών μέτρων περιορισμού της ελεύθερης κίνησης (πχ θέση σε καθεστώς καραντίνας συγκεκριμένου πολίτη) και δεν βρίσκει έδαφος εφαρμογής στις μαζικές υπαίθριες συναθροίσεις για τις οποίες προβλέπει αποκλειστικά και μόνο το άρθρο 11. Επιπρόσθετα θα πρέπει να τονιστεί, ότι για τις συναθροίσεις κατά την επέτειο του Πολυτεχνείου όπως και της Πρωτομαγιάς, σύμφωνα με το άρθρο 3 παρ. 3 του ΠΔ 73/2020 που εκδόθηκε για τη ρύθμιση ειδικότερων θεμάτων του ν. 4703/2020, δεν οφείλεται γνωστοποίηση στις Αρχές.

Η Πολιτεία οφείλει να προστατεύσει τη δημόσια υγεία μέσα στις συνθήκες της πανδημίας, χωρίς να υπερβαίνει τα όρια του Κράτους Δικαίου. Η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων θεωρεί ότι η σχολιαζόμενη απόφαση για γενική απαγόρευση των συναθροίσεων σε όλη την Επικράτεια βρίσκεται εκτός Συνταγματικού πλαισίου και θα πρέπει άμεσα να ανακληθεί».


Ειδήσεις σήμερα

Ευθανασία σε χιλιάδες βιζόν και στην Κοζάνη - Αγωνία για μετάλλαξη του ιού

Όλα όσα πρέπει να γνωρίζουν εργοδότες και εργαζόμενοι για αναστολές και άδεια ειδικού σκοπού

Βίντεο: Η βροχή χάλασε το σόου Ερντογάν με πικ νικ στην Αμμόχωστο - Θέλει «λύση» δύο κρατών

Ακολουθήστε το protothema.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Ειδήσεις Δημοφιλή Σχολιασμένα
ΔΕΙΤΕ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Δείτε Επίσης