Eurobank: Ανάκαμψη παγκόσμιας οικονομίας, άνοδος δολαρίου και, στο β΄6μηνο, των μετοχών

Η Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών και Προβλέψεων της Eurobank EFG εξέδωσε σήμερα το ενδέκατο τεύχος της τριμηνιαίας της έκδοσης «Global Economic & Market Outlook». Σκοπός του είναι η ανάλυση της κατάστασης και των προοπτικών της διεθνούς οικονομίας και των αγορών, καθώς και η χάραξη νέων επενδυτικών στρατηγικών. Συγγραφείς της μελέτης είναι ο Σύμβουλος Οικονομικών Μελετών της Eurobank και Καθηγητής Χρηματοοικονομικής του Πανεπιστημίου Πειραιώς Δημήτρης Μαλλιαρόπουλος και οι Οικονομικοί Αναλυτές Όλγα Κοσμά, Μαρία Πρανδέκα και Βασίλης Ζάρκος.

Ισχυρή ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας

Η παγκόσμια οικονομία έχει ήδη ανακάμψει από τη χειρότερη ύφεση της μεταπολεμικής περιόδου, επωφελούμενη από τα μεγάλα δημοσιονομικά και νομισματικά πακέτα στήριξης. Η παγκόσμια ανάκαμψη, με κινητήριο μοχλό την Κίνα, μεταδόθηκε στις ανεπτυγμένες οικονομίες κυρίως κατά το δεύτερο ήμισυ του 2009. Πρόδρομοι δείκτες οικονομικής δραστηριότητας, όπως ο δείκτης εμπιστοσύνης του μεταποιητικού κλάδου, συνέχισαν την ανοδική τους πορεία. Η παγκόσμια βιομηχανική παραγωγή αυξάνεται σε μηνιαία βάση από το Μάιο, ενώ το διεθνές εμπόριο, αφού υποχώρησε δραματικά κατά το πρώτο ήμισυ του 2009, βρίσκεται σε ανοδική τροχιά από τον Ιούνιο. Πιστεύουμε ότι η παγκόσμια οικονομία θα συνεχίσει να ανακάμπτει με ισχυρούς ρυθμούς καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.

«Ωστόσο, αναμένουμε τόσο οι πρόδρομοι δείκτες όσο και ο ρυθμός ανάπτυξης του ΑΕΠ (σε τριμηνιαία βάση) να κορυφωθούν κατά το πρώτο τρίμηνο του 2010 και να σταθεροποιηθούν κατά το υπόλοιπο τους έτους, καθώς η επίδραση από τα μέτρα στήριξης της οικονομίας εξανεμίζεται σταδιακά», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην μελέτη.


Προκλήσεις και κίνδυνοι για την παγκόσμια οικονομία

α) Στρατηγικές εξόδου.

Η έξοδος των κυβερνήσεων και των κεντρικών τραπεζών από τα πρωτοφανή δημοσιονομικά και νομισματικά προγράμματα στήριξης θα αποτελέσει σημαντική πρόκληση για την παγκόσμια οικονομία. Συγκεκριμένα, η προσοχή των επενδυτών είναι τώρα στραμμένη στο πότε και με ποια σειρά θα αποσυρθούν τα δημοσιονομικά και νομισματικά μέτρα στήριξης.

«Πιστεύουμε ότι από οικονομικής απόψεως, οι κεντρικές τράπεζες θα πρέπει να ενεργήσουν προτού οι κυβερνήσεις προβούν σε περιοριστική δημοσιονομική πολιτική. Κι αυτό διότι μια πρόωρη απόσυρση των δημοσιονομικών πακέτων στήριξης ενδέχεται να οδηγήσει την παγκόσμια οικονομία σε εκ νέου επιβράδυνση, καθώς η ανάκαμψη στις περισσότερες αναπτυγμένες οικονομίες στηρίζεται κυρίως στην αύξηση των εξαγωγών και στην προσωρινή αντιστροφή της πτωτικής πορείας των αποθεμάτων, ενώ η εγχώρια ζήτηση παραμένει αδύναμη», επισημαίνουν οι αναλυτές της τράπεζας.

 Από την άλλη πλευρά, οι κεντρικές τράπεζες διοχέτευσαν άφθονη ρευστότητα στο τραπεζικό σύστημα και στις πιστωτικές αγορές, οδηγώντας σε σημαντική βελτίωση των συνθηκών στις χρηματοοικονομικές αγορές κατά τη διάρκεια του τελευταίου έτους.  Κατά συνέπεια, τα μέτρα «ποσοτικής χαλάρωσης» των κεντρικών τραπεζών μπορούν να αποσυρθούν σταδιακά χωρίς να υπάρξει σημαντικό κόστος για την πραγματική οικονομία. Από την άλλη πλευρά όμως, η ανησυχία των αγορών για τη εξάπλωση της κρίσης των κρατικών ομολόγων, λόγω της διόγκωσης του δημοσίου χρέους παγκοσμίως, πιέζει για απόσυρση των δημοσιονομικών μέτρων στήριξης των οικονομιών προτού οι κεντρικές τράπεζες προβούν σε περιοριστική νομισματική πολιτική.

β) Ανησυχία για εξάπλωση της κρίσης των κυβερνητικών ομολόγων. Το αρνητικό κλίμα στην αγορά των ελληνικών κρατικών ομολόγων ίσως σηματοδοτεί την απαρχή μιας παγκόσμιας κρίσης της αγοράς κυβερνητικών ομολόγων, όπως συνέβη πολλές φορές στο παρελθόν ύστερα από βαθιές χρηματοπιστωτικές κρίσεις. Το δημόσιο χρέος και τα δημοσιονομικά ελλείμματα έχουν αυξηθεί σημαντικά σε πολλές ανεπτυγμένες οικονομίες, λόγω των γενναιόδωρων κρατικών πακέτων στήριξης. Ωστόσο, οι αγορές εστιάζουν την προσοχή τους πρώτα σε χώρες όπως η Ελλάδα, όπου το δημόσιο και εξωτερικό χρέος είναι ήδη διογκωμένο και οι μακροοικονομικές ανισορροπίες, όπως η έλλειψη ανταγωνιστικότητας και το μέγεθος του δημοσιονομικού τομέα, είναι δύσκολο να αντιμετωπιστούν βραχυπρόθεσμα.

Καθώς οι επενδυτές απομακρύνονται σταδιακά από μια προφανώς υπερτιμημένη αγορά κρατικών ομολόγων παγκοσμίως, εγείρονται ανησυχίες για την εκδήλωση φαινομένων «ντόμινο», δηλαδή μιας εξάπλωση της κρίσης των ομολόγων εκτός από τις χώρες του «ευρωπαϊκού Νότου», και στο Ηνωμένο Βασίλειο και τελικά στις ΗΠΑ.


Σταδιακή εφαρμογή περιοριστικής νομισματικής πολιτικής το 2010

Καθώς η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται σε τροχιά ανάκαμψης και οι χρηματοπιστωτικές συνθήκες βελτιώνονται, εκτιμούμε ότι οι κεντρικές τράπεζες θα προβούν σε σταδιακό περιορισμό της νομισματικής πολιτικής το 2010. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση τόσο των βραχυπρόθεσμων όσο και των μακροπρόθεσμων επιτοκίων. Η διαδικασία της νομισματικής σύσφιξης αναμένεται να είναι πιο εύκολη για την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, καθώς η αύξηση του ενεργητικού της οφείλεται κυρίως στην παροχή ρευστότητας, την οποία έχει ήδη αρχίσει να αποσύρει σταδιακά από το τραπεζικό σύστημα. Αντίθετα, η αύξηση του ενεργητικού της Fed αντανακλά κυρίως την αγορά προβληματικών αξιογράφων, τα οποία και παραμένουν στον ισολογισμό της, αυξάνοντας κατακόρυφα την διαθέσιμη ρευστότητα. Κατά συνέπεια, η έξοδος από την πολιτική νομισματικής χαλάρωσης απαιτεί από τη Fed λεπτούς χειρισμούς, ώστε να αποτραπούν απότομες μεταβολές των επιτοκίων, οι οποίες θα υπονομεύσουν την οικονομική ανάκαμψη, και να αποφευχθεί πιθανή αναστάτωση των χρηματοπιστωτικών αγορών.


Επενδυτικές Επιλογές


Κρατικά ομόλογα: Ανοδική τάση στις αποδόσεις των κρατικών ομολόγων

Η Eurobank προβλέπει ότι οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων θα αυξηθούν το 2010 για τους ακόλουθους λόγους: 1) καθώς η παγκόσμια οικονομία ανακάμπτει, οι επενδυτές εγκαταλείπουν την ασφάλεια των κρατικών ομολόγων και αναζητούν αξιόγραφα με μεγαλύτερο ρίσκο, άρα και υψηλότερες αποδόσεις, 2) η προσφορά κρατικών ομολόγων θα συνεχίσει να αυξάνεται και το 2010, καθώς οι κυβερνήσεις συνεχίζουν την δημοσιονομική στήριξη των οικονομιών τους, 3) καθώς οι αγορές αρχίζουν να ανησυχούν για την διατηρησιμότητα του δημόσιου χρέους πολλών οικονομιών, αυξάνουν το ασφάλιστρο κινδύνου και 4) ιδιαίτερα για τις ΗΠΑ, η ολοκλήρωση του προγράμματος αγοράς αξιογράφων από τη Fed σημαίνει ότι ένα μεγαλύτερο ποσοστό της αυξημένης προσφοράς πρέπει να απορροφηθεί από τον ιδιωτικό τομέα.

Συνάλλαγμα: Ενίσχυση του δολαρίου

Στην μελέτη διατυπώνεται η πρόβλεψη ότι το 2010 θα ενισχυθεί το δολάριο έναντι του ευρώ και του γιεν για τους ακόλουθους λόγους: 1) Οι στρατηγικές τύπου «carry trade» (αγορά νομισμάτων υψηλότερης απόδοσης μέσω δανεισμού σε δολάρια) απέναντι σε νομίσματα που επωφελήθηκαν από την ανατίμηση των εμπορευμάτων, αποτέλεσαν καταλύτη για την πτωτική πορεία του δολαρίου το 2009. Καθώς οι τιμές των εμπορευμάτων σταθεροποιούνται, οι πιέσεις αυτές αναμένεται να εξασθενήσουν, 2) η αυξανόμενη ανησυχία για τα δημοσιονομικά προβλήματα χωρών της Ευρωζώνης ενισχύει τη θέση του δολαρίου ως αποθεματικό νόμισμα έναντι του ευρώ, 3) η οικονομία των ΗΠΑ αναμένεται να αναπτυχθεί ταχύτερα από την Ευρωζώνη και την Ιαπωνία.


Χρηματιστήρια: ισχυρή άνοδος το δεύτερο εξάμηνο ύστερα από μια αδύναμη πορεία τους πρώτους μήνες του έτους.

Ύστερα από ένα ράλι που ξεκίνησε από το Μάρτιο του 2009, πιστεύουμε ότι τα χρηματιστήρια έχουν εισέλθει σε μια περίοδο αυξημένης αβεβαιότητας, καθώς οι κεντρικές τράπεζες αρχίζουν να αποσύρουν σταδιακά ρευστότητα. Ωστόσο, η αναμενόμενη αύξηση της απασχόλησης στις ΗΠΑ από το δεύτερο τρίμηνο του 2010 σηματοδοτεί την μετάβαση σε μια βιώσιμη οικονομική ανάκαμψη που στηρίζεται όλο και λιγότερο στην έκτακτη κρατική βοήθεια. Αυτό θα επηρεάσει θετικά την αποτίμηση των μετοχών, καθώς η κερδοφορία των εταιριών θα στηρίζεται όλο και περισσότερο στην βελτίωση των μακροοικονομικών μεγεθών.