Και επισήμως σε πιο σκληρή επιτήρηση η Ελλάδα

Έντονη ανησυχία της για τη βιωσιμότητα των δημοσιονομικών της χώρας μας εκφράζει η Κομισιόν στην απόφασή της που ανακοίνωσε την Τετάρτη, με την οποία που κλιμακώνει τις πιέσεις της κατά της Ελλάδος και την εντάσσει στο άρθρο 104 παράγραφος 8, της Συνθήκης του Μάαστριχ, ως κράτος-μέλος με υπερβολικά ελλείμματα.

 Με τα νέα δεδομένα αλλά και την οργή των εταίρων για την χώρα μας (βλ. εδώ http://www.protothema.gr/content.php?id=50807 το χθεσινό ρεπορτάζ που μετέδωσε το protothema gr.) η χώρα μας υποχρεώνεται να ενημερώνει πλέον ανά τρίμηνο τις κοινοτικές αρχές για την πορεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού και, κυρίως, την πρόοδο εφαρμογής των πρόσθετων σκληρών μέτρων τα οποία θα δεσμευτεί πως θα λάβει άμεσα, με το αναθεωρημένο Πρόγραμμα Σταθερότητας που θα υποβάλει στις Βρυξέλλες μέσα στον Δεκέμβριο.

 Ουσιαστικά όμως η χώρα μας βρίσκεται πλέον στον προθάλαμο λήψης «αναγκαστικών μέτρων», τα οποία καθορίζονται στην παράγραφο 9 του άρθρου 104 της Συνθήκης.

 Στο 14σέλιδο, συνοδευτικό της απόφασης της Επιτροπής κείμενο, που αφορά την Ελλάδα, αναφέρονται αναλυτικά οι λόγοι για τους οποίους η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κρίνει ως αποτελεσματικά τα έως τώρα μέτρα που έλαβε το Μάιο η Ελλάδα, μετά από τις συστάσεις που είχε απευθύνει στην τότε κυβέρνηση της ΝΔ.

 Συγκεκριμένα υπογραμμίζεται ότι το ελληνικό δημοσιονομικό έλλειμμα έκλεισε το 2008 στο 7,7% του ΑΕΠ έναντι 3,7% που ήταν η αρχική πρόβλεψη και θα υπερβεί το 12% το 2009. Αντιστοίχως το δημόσιο χρέος έκλεισε το 2008 στο 99,3% του ΑΕΠ και αναμένεται να φτάσει το 102,6% το 2009.

 Σύμφωνα με την Επιτροπή, η επιδείνωση αυτή οφείλεται στο γεγονός ότι τα κρατικά έσοδα αποδεικνύονται για το 2009 κατά 3,5% μικρότερα, ενώ οι δαπάνες κατά 2,5% μεγαλύτερες.

 Η Επιτροπή υπογραμμίζει ότι αυτό οφείλεται στην αδυναμία των μηχανισμών είσπραξης των φόρων στην Ελλάδα αλλά και στο γεγονός ότι οι πολίτες δεν έχουν κίνητρα για να είναι φορολογικά συνεπείς. Επισημαίνεται επίσης ότι οι αυξήσεις το 2008 και το 2009 ήταν μεγαλύτερες από τον πληθωρισμό και ότι αυτό δημιουργεί προβλήματα στην ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας.

 Τι προβλέπει το Άρθρο 104

 Με την υπαγωγή ενός κράτους-μέλους σε κατάσταση υπερβολικού ελλείμματος, ενεργοποιείται το άρθρο 104 της συνθήκης της Ε.Ε. που προβλέπει τα στάδια πιέσεων προς τον παραβάτη του Συμφώνου Σταθερότητας, που ξεκινούν από διακριτικές συστάσεις και φτάνουν μέχρι αναγκαστικά μέτρα συμμόρφωσης.

 Ειδικότερα, το συγκεκριμένο άρθρο ορίζει ότι «τα κράτη-μέλη αποφεύγουν τα υπερβολικά δημοσιονομικά ελλείμματα» και «η Επιτροπή παρακολουθεί την εξέλιξη της δημοσιονομικής κατάστασης και το ύψος του δημοσίου χρέους σε αυτά προκειμένου να εντοπίζει μεγάλες αποκλίσεις».

 Η Παράγραφος 7 του άρθρου, στο οποίο υπαγόταν επί έξι μήνες και μέχρι σήμερα η χώρα μας προβλέπει: «εάν το Συμβούλιο αποφασίσει, σύμφωνα με την παράγραφο 6, ότι υπάρχει υπερβολικό έλλειμμα, απευθύνει συστάσεις στην εν λόγω χώρα-μέλος για να τερματιστεί η κατάσταση αυτή εντός καθορισμένου χρονικού διαστήματος».

 Η Παράγραφος 8, στην οποία μπαίνει πλέον η Ελλάδα προβλέπει: «Εάν το Συμβούλιο διαπιστώσει ότι δεν ανελήφθη αποτελεσματική δράση σε εφαρμογή των συστάσεών του εντός του καθορισμένου χρονικού διαστήματος, τότε μπορεί να τις ανακοινώσει δημόσια».

 Αν και πάλι κριθεί αναγκαίο, ενεργοποιείται η Παράγραφος 9: «Εάν ένα κράτος-μέλος επιμένει να μην εφαρμόζει τις συστάσεις του Συμβουλίου, τότε το Συμβούλιο μπορεί να αποφασίσει να ειδοποιήσει αυτό ώστε να λάβει, εντός συγκεκριμένης προθεσμίας, μέτρα για τη μείωση του ελλείμματος την οποία το Συμβούλιο κρίνει αναγκαία για να αντιμετωπιστεί η κατάσταση. Σε αυτήν την περίπτωση, το Συμβούλιο μπορεί να ζητήσει από τη χώρα-μέλος να υποβάλει εκθέσεις σύμφωνα με συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, για να εξετάσει τις προσπάθειες προσαρμογής που καταβάλλει αυτή».

 Στην τελική φάση (Παράγραφος 11) «εφόσον μία χώρα-μέλος δεν συμμορφώνεται με απόφαση που έχει ληφθεί στο πλαίσιο της παραγράφου 9, η Κομισιόν μπορεί να αποφασίσει να εφαρμόσει τα ακόλουθα μέτρα:

1. Να απαιτήσει να δημοσιεύει το εν λόγω κράτος πρόσθετες πληροφορίες τις οποίες ορίζει το Συμβούλιο, προτού εκδώσει ομολογίες και χρεόγραφα.

2. Να καλέσει την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων να αναθεωρήσει την πολιτική δανεισμού που ασκεί απέναντι στη συγκεκριμένα χώρα.

3. Να απαιτήσει από το κράτος-μέλος να καταθέσει ατόκως στην Κοινότητα ποσό κατάλληλου ύψους, έως ότου, κατά τη γνώμη του Συμβουλίου, διορθωθεί το υπερβολικό έλλειμμα.

4. Να επιβάλει πρόστιμα εύλογου ύψους».

Σε κάθε περίπτωση πάντως, το κράτος-μέλος δεν έχει δικαίωμα να προσφύγει κατά της κοινοτικής απόφασης, όπως προβλέπει η Παράγραφος 10 του άρθρου 104.