Τι σημαίνει το «Μνημόνιο» που υπέγραψε ο Λαφαζάνης με τους Ρώσους

Επιβεβαιώθηκαν οι πληροφορίες και υπέγραψε η ελληνική κυβέρνηση το περιβόητο πολιτικό μνημόνιο με τη Ρωσία, ωστόσο δεν υπάρχει λέξη για το θέμα της προκαταβολής ύψους 3 -5 δισ. ευρώ. Φυσικά, δεν είναι κάποιου είδους δανειακής σύμβασης, αλλά η απόδειξη ότι έδωσαν επίσημα τα χέρια οι δύο πλευρές και δεσμεύονται ότι  υπάρχει η πολιτική βούληση για την κατασκευή και λειτουργία του αγωγού με ρωσικό φυσικό αέριο που θα περάσει μέσα από το ελληνικό έδαφος και θα ονομάζεται “Νότιος Ευρωπαϊκός Αγωγός”.  Η νέα κοινή εταιρεία για τον αγωγό θα είναι με την συμμετοχή ως στρατηγικών επενδυτών (ή ιδρυτών), της VEBCapital και της "Δημόσιας Επιχείρησης Ενεργειακών Επενδύσεων ΑΕ - ΔΕΠΕΝΕ Α.Ε. Να σημειωθεί ότι το παρόν Μνημόνιο δεν αποτελεί διεθνή σύμβαση ή οποιοδήποτε άλλο έγγραφο νομικά δεσμευτικό και δεν δημιουργεί δικαιώματα ή υποχρεώσεις που διέπονται από το διεθνές δίκαιο.

Μιλώντας με αναλυτές, μάς αναφέρουν ότι δεν θα μπορούσε η Ρωσία να εντάξει τον όρο της προκαταβολής για ένα έργο που ακόμα δεν έχει ξεκινήσει, ούτε η εταιρεία κατασκευής δεν είναι έτοιμη. Σύμφωνα με την ελληνική πλευρά,  ο προϋπολογισμός του έργου είναι της τάξης των 2 δισ. ευρώ.

Τα συμβαλλόμενα μέρη - ιδρυτές θα οριστούν από την ελληνική κυβέρνηση για την πλευρά της Ελλάδας, ενώ ο “Ρώσος Ιδρυτής”  θα καθοριστεί από τη Ρωσική πλευρά, με σκοπό την από κοινού σύσταση της «Εταιρείας Ειδικού Σκοπού», η οποία θα είναι και ιδιοκτήτης του αγωγού. Αυτό σημαίνει η εταιρεία θα ιδρυθεί από τα Ιδρυτικά Μέρη της Ελλάδας και της Ρωσίας, υπό τη δικαιοδοσία που θα συμφωνηθεί από τα Ιδρυτικά Μέρη, με σκοπό την ολοκλήρωση του έργου. Προφανώς, από την ελληνική πλευρά σημαντικό ρόλο θα διαδραματίσει η ΔΕΠΑ. 

Το έργο για τον αγωγό θα ξεκινήσει το 2016 και η έναρξη της λειτουργίας του Νότιου Ευρωπαϊκού Αγωγού θα ξεκινήσει έως το τέλος του 2019. 

Τι θα γίνει με τη χρηματοδότηση; Σύμφωνα με τους όρους που υπέγραψε ο κ. Λαφαζάνης, η ρώσικη πλευρά θα διευκολύνει την Εταιρεία Ειδικού Σκοπού για την απόκτηση της αναγκαίας χρηματοδότησης για την υλοποίηση και την εκτέλεση του Έργου. Αυτό πιθανότητα σημαίνει ότι θα υπάρξει χρηματοδότηση από ρωσικές τράπεζες, όπως ανέφεραν πηγές από την ελληνική κυβέρνηση. 

Η εν λόγω χρηματοδότηση θα γίνει σύμφωνα με τα αποτελέσματα της Μελέτης Σκοπιμότητας που θα εκπονηθεί σε συνέχεια της υπογραφής του παρόντος Μνημονίου και η οποία χρηματοδότηση θα δοθεί με την εγγύηση του οικονομικού οφέλους της διέλευσης φυσικού αερίου από τον Νότιο Ευρωπαϊκό Αγωγό. 

Οι δύο πλευρές δεσμεύονται να διευκολύνουν την Εταιρεία Ειδικού Σκοπού ώστε τρίτα μέρη που θα υποδειχθούν από τον Ρώσο Ιδρυτή να δεσμεύσουν έως 100 % της χωρητικότητας του αγωγού για ποσότητες φυσικού αερίου που θα διέρχονται μέσω της ελληνικής επικράτειας, μεταξύ των σημείων εισόδου και εξόδου του Νότιου Ευρωπαϊκού Αγωγού.   

Επίσης, η Ελληνική πλευρά θα προσφέρει κάθε έννομη στήριξη, για την έγκαιρη ολοκλήρωση όλων των απαραίτητων διαδικασιών ώστε η Εταιρεία Ειδικού Σκοπού να λάβει κάθε σχετική άδεια ή μελέτη που απαιτείται από την ισχύουσα νομοθεσία, συμπεριλαμβανομένων αδειών σχετικά με την όδευση του Νότιου Ευρωπαϊκού Αγωγού, την κατασκευή, την περιβαλλοντική και λειτουργική αδειοδότηση καθώς και την σύνδεση με το Ελληνικό Σύστημα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου και την διασύνδεση με συστήματα φυσικού αερίου τρίτων κρατών. 

Παράλληλα, οι μέτοχοι της εταιρείας θα έχουν τα ακόλουθα μερίδια την ημέρα της σύστασής της: Ο Έλληνας Ιδρυτής 50% και ο Ρώσος Ιδρυτής 50%.

Σε τι δεσμεύεται η  ελληνική πλευρά 

Με το εν λόγω Μνημόνιο ουσιαστικά η Ελλάδα αποδέχεται τον εφοδιασμό με φυσικό αέριο από τη Ρωσική Ομοσπονδία καθώς και τη δυνατότητα μεταφοράς του φυσικού αερίου προς τις τρίτες χώρες. Καταγράφεται η πρόθεση να δημιουργηθεί ένα νέο σύστημα αγωγών φυσικού αερίου που θα ξεκινά από τη Ρωσική Ομοσπονδία και θα διέρχεται μέσω της Μαύρης Θάλασσας και του εδάφους της Τουρκικής Δημοκρατίας και μέσω του εδάφους της Ελληνικής Δημοκρατίας ως διαμετακομιστή (Νότιος Ευρωπαϊκός Αγωγός) με σκοπό να  εφοδιάζει με φυσικό αέριο τις ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελληνικής Δημοκρατίας. Σκοπός, όπως αναφέρεται, είναι η ανάπτυξη ευνοϊκών συνθηκών για τον σχεδιασμό, την κατασκευή και τη λειτουργία του Νότιου Ευρωπαϊκού Αγωγού.

Μάλιστα, επικαλούνται την την ισχύουσα νομοθεσία λαμβάνοντας υπόψη τις Διεθνείς Συνθήκες και Οργανισμούς στους οποίους η Ελληνική Δημοκρατία και η Ρωσική Ομοσπονδία είναι συμβαλλόμενα μέρη ή μέλη, και ειδικότερα, τη Συμφωνία της 30ης Ιουνίου 1993 για την προώθηση και την αμοιβαία προστασία των επενδύσεων, τη Συμφωνία της 26ης Ιουνίου 2000 για την αποφυγή διπλής φορολογίας και την αποτροπή φοροδιαφυγής αναφορικά με τους φόρους εισοδήματος και κεφαλαίου, καθώς και τη Συμφωνία της 29ηςΑπριλίου 2008 για την συνεργασία κατά την κατασκευή και εκμετάλλευση αγωγού φυσικού αερίου στο έδαφος της Ελληνικής Δημοκρατίας.

Οι υπογραφές ήταν μεταξύ του υπουργού  Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Περιβάλλοντος και Ενέργειας Παναγιώτη Λαφαζάνη και του υπουργού Ενέργειας της Ρωσικής Ομοσπονδίας Alexander Novak. Επίσης υπογράφηκε μεταξύ του Παναγιώτη Λαφαζάνη και του προέδρου της «Τράπεζας Ανάπτυξης και Διεθνών Οικονομικών Υποθέσεων, (Vnesheconombank-VEB)» Βλαντιμίρ Ντιμίτριεφ.