Crash test: Πού τα βρίσκουν και πού όχι κυβέρνηση και πιστωτές

Οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται όπως διαμήνυσαν ο πρωθυπουργός αλλά και ο Πρόεδρος της Κομισιόν μετά τις χθεσινές μαραθώνιες διαβουλεύσεις.

Οι προτάσεις των θεσμών που παρουσιάσθηκαν από τον πρόεδρο της Κομισιόν στον πρωθυπουργό δεν είχαν μεν τον χαρακτήρα τελεσιγράφου, ωστόσο κινήθηκαν στη σκληρή γραμμή των δανειστών.

Δεν υπήρχε, επίσης, αναφορά στο χρέος, καθώς για το (μείζον) θέμα παραμένουν οι διαφορές ανάμεσα στο ΔΝΤ και στην Ε.Ε.

Με βάση όσα έχουν γίνει γνωστά, οι δύο πλευρές ζητούν:

Πρωτογενή πλεονάσματα

Θεσμοί: 1% του ΑΕΠ το 2015, 2% το 2016, 3% το 2017 και 3,5% το 2018. Το μνημόνιο ανέφερε Πρωτογενές Πλεόνασμα 3% φέτος και 4,5% από το 2016 και μετά.

Ελλάδα: 0,8% του ΑΕΠ φέτος και 1,5% του ΑΕΠ το 2016

ΦΠΑ

Θεσμοί: Ζητούν δύο συντελεστές 11% και 23% με την ΔΕΗ στον υψηλό συντελεστή αλλά κάποια τρόφιμα να παραμένουν στον χαμηλό συντελεστή καθώς και τα φάρμακα και τα ξενοδοχεία. Κατάργηση μειωμένων συντελεστών για νησιά. Εκτιμώμενα έσοδα 1,8 δις ευρώ. Μόνο απ' την υπαγωγή των λογαριασμών ρεύματος στο ανώτατο συντελεστή εκτιμάται αύξηση εσόδων κατά 400 εκατ. Πέραν του ότι πρόκειται για μεγάλο έσοδο, θεωρείται και 100% εισπράξιμο, καθόσον τουλάχιστον η ΔΕΗ δεν ... φοροδιαφεύγει όπως άλλοι κλάδοι της αγοράς!

Ελλάδα: Προτείνει τρεις συντελεστές στο 6% (φάρμακα), στο 11%, και στο 22% - 23% (έσοδα 1 δις ευρώ).
Πρόβλημα υπάρχει και στην εφαρμογή του νέου καθεστώτος αφού η κυβέρνηση ζητά εφαρμογή από 1η Οκτωβρίου και όχι από 1η Ιουλίου. Προτείνει και αύξηση της εισπραξιμότητας ΦΠΑ που στερεί κάθε χρόνο 6 δις ευρώ από τα ταμεία. Η κυβέρνηση επιμένει στην προσθήκη και του χαμηλού συντελεστή 7% για ορισμένα βασικά τρόφιμα και, κυρίως, για τα φάρμακα, ενώ, κατά τις διαρροές, εξετάζει διορθωτικές κινήσεις για τα νησιά (επιστροφή φόρου).

Φορολογικά μέτρα

Οι θεσμοί θέλουν επανεξέταση της ρύθμισης των 100 δόσεων και επιπλέον μέτρα που θα φέρουν 3 δισ ευρώ φέτος. Μεταξύ αυτών διατήρηση του ΕΝΦΙΑ και εφαρμογή του στις αντικειμενικές αξίες που ίσχυαν την 1.1.2015 (πριν τις όποιες μειώσεις δηλαδή) για να μη χαθούν άλλα 600 εκατ. ευρώ.

Η Ελλάδα προτείνει μεταξύ άλλων πέραν του ΦΠΑ (έσοδα περί το 1 δισ ευρώ) και αύξηση της έκτακτης εισφοράς στα εισοδήματα άνω των 30.000 ευρώ

Συντάξεις

Θεσμοί: Μείωση στη δαπάνη για τις συντάξεις κατά 0,25-0,5% του ΑΕΠ φέτος (εως 900 εκατ ευρώ) και κατά 1% του ΑΕΠ το 2016 (κατά 1,8 δισ ευρώ). Οι δανειστές ζητούν να καταργηθεί το ΕΚΑΣ, όπως και η «δια νόμου» κατώτατη σύνταξη ώστε να δίδεται μόνον η «οργανική» σύνταξη που αντιστοιχεί στις πραγματικά καταβληθείσες εισφορές (μέτρο που θα απέφερε εξοικονόμηση τουλάχιστον 400-500 εκατ. ευρώ επιπλέον για το κράτος). Αντιπροτείνουν πάντως να αντικατασταθούν όλα αυτά από το εγγυημένο εισόδημα, δηλαδή από ένα προνοιακό επίδομα για όλους, που θα καλύπτεται μόνο από λεφτά από τον προϋπολογισμό (στο βαθμό που επαρκούν) αντί από το κεφάλαιο των ασφαλιστικών εισφορών.
Επίσης ζητούν ισοδύναμα αν καταργηθεί η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος.

Ελλάδα: Κατάργηση ρήτρας μηδενικού ελλείμματος, συγχωνεύσεις ταμείων, σταδιακή κατάργηση πρόωρων συνταξιοδοτήσεων, νέες αναλογιστικές μελέτες.

Εργασιακό

Αναφορές κάνουν λόγο ότι υπάρχει προσέγγιση στο θέμα των συλλογικών διαπραγματεύσεων μέσα «από ένα νέο πλαίσιο» το οποίο όμως δεν αποσαφηνίζεται. Αντικρουόμενες είναι και οι πληροφορίες για την απελευθέρωση των ομαδικών απολύσεων.

Κατά βάση πάντως οι θεσμοί ζητούν επανεξέταση του μοντέλου συλλογικών διαπραγματεύσεων και διατήρηση των νόμων που έχουν ήδη ψηφισθεί, ενώ η Ελλάδα προωθεί νομοσχέδιο έχοντας στο τραπέζι και τον κατώτατο μισθό.

Δημόσιο

Αντικρουόμενες είναι οι πληροφορίες για τις επιπλέον απολύσεις στον δημόσιο τομέα. Οι θεσμοί θέλουν διατήρηση όρων για μείωση δημοσίων υπαλλήλων και δαπάνης στο δημόσιο, ενώ η κυβέρνηση προχωρά στις επαναπροσλήψεις.

Μεταρρυθμίσεις - ιδιωτικοποιήσεις

Υπάρχουν πληροφορίες για ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ και επίσπευση της ιδιωτικοποίησης των αεροδρομίων, οι οποίες ωστόσο δεν έχουν διασταυρωθεί ακόμα.

Οι θεσμοί θέλουν αποκρατικοποίηση ΑΔΜΗΕ και «μικρής ΔΕΗ», πλήρη εφαρμογή της εργαλειοθήκης του ΟΟΣΑ.

Η κυβέρνηση επιμένει σε πιο περιορισμένο σχέδιο ιδιωτικοποιήσεων αλλά και σε μεταρρυθμίσεις στις αγορές και στα κλειστά επαγγέλματα βάση δικών της μελετών.

Τι ζητούν οι δανειστές
Οι δρόμοι που προτείνουν είναι δύο: ή μείωση συντάξεων ή πολλαπλάσιοι επιπλέον φόροι. Και συγκεκριμένα:
- Πάνω 800 εκατ. ευρώ το χρόνο υπολογίζεται το ΕΚΑΣ που λαμβάνουν περίπου 250.000 από τους 2.250.000 χαμηλοσυνταξιούχους που ζουν με συντάξεις κάτω από 700 ευρώ το μήνα μικτά (ή περίπου 500 ευρώ καθαρά). Το επίδομα δεν λαμβάνουν οι χαμηλοσυνταξιούχοι του ΟΓΑ και του ΝΑΤ. Το 2014 προβλεπόταν να διατεθεί κονδύλι 516 εκατ. ευρώ από τον κρατικό προύπολογισμό για ΕΚΑΣ (πέραν αυτού που λαμβάνουν οι συνταξιούχοι του δημοσίου), αλλά τελικώς χρειάστηκαν 721 εκατ. ευρώ, δηλαδή 200 εκατ. υπέρβαση από το στόχο στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα.

Οι δανειστές ζητούν να καταργηθεί το ΕΚΑΣ, όπως και η «δια νόμου» κατώτατη σύνταξη ώστε να δίδεται μόνον η «οργανική» σύνταξη που αντιστοιχεί στις πραγματικά καταβληθείσες εισφορές (μέτρο που θα απέφερε εξοικονόμηση τουλάχιστον 400-500 εκατ. ευρώ επιπλέον για το κράτος).

Αντιπροτείνουν πάντως να αντικατασταθούν όλα αυτά από το εγγυημένο εισόδημα, δηλαδή από ένα προνοιακό επίδομα για όλους, που θα καλύπτεται μόνο από λεφτά από τον προϋπολογισμό (στο βαθμό που επαρκούν) αντί από το κεφάλαιο των ασφαλιστικών εισφορών. Το ενδιαφέρον είναι ότι το επιχείρημα αυτό βρίσκει ηθική και οικονομική απήχηση και σε ηγετικά στελέχη στο εσωτερικό της κυβέρνησης, παρότι η επίσημη γραμμή είναι επί τους παρόντος αρνητική!
- Σε περίπου 400 εκατ. ευρώ το χρόνο επιπλέον υπολογίζονται οι επιβαρύνσεις που ζητούν οι δανειστές με αύξηση κατά 10 μονάδες, από 13% σε 23%, του ΦΠΑ στους λογαριασμούς ρεύματος. Πέραν του ότι πρόκειται για μεγάλο έσοδο, θεωρείται και 100% εισπράξιμο, καθόσον τουλάχιστον η ΔΕΗ δεν ... φοροδιαφεύγει όπως άλλοι κλάδοι της αγοράς!

- Κατάργηση του υπερμειωμένου συντελεστή του ΦΠΑ 6,5% για έσοδα 528 εκατ. ευρώ

- Κατάργηση του μειωμένου κατά 30% ΦΠΑ στα νησιά για επιπλέον έσοδα 347 εκατ. ευρώ

- Διατήρηση του ΕΝΦΙΑ και εφαρμογή του στις αντικειμενικές αξίες που ίσχυαν την 1.1.2015 (πριν τις όποιες μειώσεις δηλαδή) για να μη χαθούν άλλα 600 εκατ. ευρώ.

- Κατάργηση των νέων προσλήψεων που έκανε η κυβέρνηση (ασχέτως κόστους)

- Διατήρηση της έκτακτης εισφοράς και αύξησή της (έως και τριπλασιασμό της για εισοδήματα από 30.000 ευρώ και άνω) που φαίνεται ήδη πως αποδέχεται η κυβέρνηση.