Bank run στη Ρωσία: 151,5 δισ. δολάρια έκαναν... φτερά το 2014

Οι καθαρές εκροές κεφαλαίων από τη Ρωσία σχεδόν τριπλασιάστηκαν το 2014, φθάνοντας στο υψηλότερο επίπεδο που έχει καταγραφεί ποτέ, σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η κεντρική τράπεζα της χώρας σήμερα, γεγονός που δείχνει τις συνέπειες των κυρώσεων που επέβαλε η Δύση και το πλήγμα που έχει καταφέρει στην εμπιστοσύνη των επενδυτών η πτώση των τιμών του πετρελαίου.

Οι καθαρές εκροές από επιχειρήσεις και τράπεζες ανήλθαν σε 151,5 δισεκ. δολάρια -από 61 δισ. δολάρια το 2013, ένα ποσό που ξεπερνά κατά πολύ το προηγούμενο ιστορικό υψηλό (133,6 δισ. δολάρια) που είχε σημειωθεί το 2008, όταν μαινόταν η παγκόσμια οικονομική κρίση.

Οι κυρώσεις που επέβαλαν δυτικές χώρες στη Ρωσική Ομοσπονδία εξαιτίας της κρίσης στην Ουκρανία έχουν περιορίσει δραστικά τη δυνατότητα των ρωσικών επιχειρήσεων να αντλούν κεφάλαια από τις διεθνείς χρηματαγορές και συνέβαλαν επίσης στην ραγδαία μείωση των ξένων άμεσων επενδύσεων στη Ρωσία το 2014. Η μεγάλη πτώση της τιμής του πετρελαίου, του κυριότερου εξαγωγικού προϊόντος της χώρας, μεγέθυνε τα οικονομικά προβλήματα και οι εκροές κεφαλαίων αυξήθηκαν αλματωδώς το τέταρτο τρίμηνο.

Η φυγή αυτή συνέβαλε στην ελεύθερη πτώση του ρουβλίου, το οποίο έχασε το 40% της αξίας του έναντι του δολαρίου πέρυσι και ήγειρε ανησυχίες σε πολλούς επενδυτές για το ενδεχόμενο η Μόσχα να αναγκαστεί να επιβάλει μέτρα περιορισμού στις κινήσεις κεφαλαίων.

Φέτος η κεντρική τράπεζα προβλέπει ότι οι καθαρές εκροές κεφαλαίων θα παραμείνουν υψηλές, φθάνοντας τα 118 δισ. δολάρια. Μεγάλο μέρος τους οφείλεται στο ότι πρέπει να αποπληρωθούν οφειλές ρωσικών εταιρειών σε διεθνείς πιστωτές. Οι χορηγήσεις για την αναχρηματοδότηση των δανείων που έχουν λάβει ρωσικές εταιρείες από δυτικές τράπεζες δεν αναμένεται να ξαναρχίσουν, όχι τουλάχιστον πριν από την άρση των κυρώσεων.

Σε μια εξέλιξη που αντανακλά την επιδείνωση της κατάστασης της ρωσικής οικονομίας, ο οίκος αξιολόγησης Fitch Ratings υποβάθμισε το αξιόχρεο 30 ρωσικών και ρωσικών συμφερόντων εταιρειών του χρηματοπιστωτικού τομέα, συμπεριλαμβανομένης της μεγαλύτερης ρωσικής τράπεζας, της Sberbank, νωρίτερα σήμερα. Ο ίδιος οίκος είχε υποβαθμίσει το κρατικό αξιόχρεο της Ρωσίας την 9η Ιανουαρίου σε BBB, μόλις μια βαθμίδα πάνω από την κατηγορία των «σκουπιδιών».

Οι καθαρές εκροές κεφαλαίων αυξήθηκαν δραματικά στα 72,9 δισ. δολάρια το τέταρτο τρίμηνο του 2014, από 16,9 δισ. δολάρια το τρίτο, σύμφωνα με τα στοιχεία της ρωσικής κεντρικής τράπεζας, καθώς η τιμή του πετρελαίου κατέγραφε επίσης πολύ πιο απότομη πτώση.

Η ρωσική κεντρική τράπεζα αναγκάστηκε να αυξήσει έξι φορές τα επιτόκιά της -συνολικά κατά 11,50%- στο 17% πέρσι, στην προσπάθειά της να εμποδίσει τη φυγή χρήματος και να στηρίξει το ρούβλι. Αλλά το τελικό ύψος των καθαρών εκροών κεφαλαίων ήταν πολύ υψηλότερο από αυτό που υπολόγιζε το ρωσικό κεντρικό πιστωτικό ίδρυμα τον Δεκέμβριο.