Τίγκα στο ρευστό τα χρηματοκιβώτια!

Τα πρώτα στοιχεία από τα οικονομικά αποτελέσματα των τραπεζών για το α’ εξάμηνο του 2008, που άρχισαν να δημοσιοποιούνται από την προηγούμενη εβδομάδα, κατατείνουν στο συμπέρασμα ότι η διεθνής κρίση, εκτός από απώλειες, είχε και τα θετικά της.

Είναι εντυπωσιακό ότι από την αρχή του χρόνου μέχρι το τέλος Ιουνίου η Τράπεζα Πειραιώς συγκέντρωσε 5,6 δισ. ευρώ νέο χρήμα καταθετών, ενώ η Eurobank μόνο στο τρίμηνο Μαρτίου-Ιουνίου 2008 αύξησε σε απόλυτο μέγεθος τις καταθέσεις πελατών κατά 4,7 δισ. ευρώ.

Αθροιστικά μόνον οι δύο τράπεζες διαθέτουν σήμερα καταθέσεις 74 δισ. ευρώ, ήτοι 43,8 δισ. η Eurobank, εκ των οποίων τα 7,6 δισ. ευρώ είναι οι καταθέσεις στις χώρες της Νέας Ευρώπης, και 30 δισ. ευρώ η Πειραιώς, εκ των οποίων τα 4,9 δισ. ευρώ προέρχονται από τις χώρες του εξωτερικού.

Η επίτευξη αυτών των πράγματι εντυπωσιακών επιδόσεων στον τομέα των καταθέσεων δεν είναι χωρίς κόστος για τις τράπεζες, δεδομένου οτι για να προσελκύσουν καταθετική πελατεία έχουν αυξήσει τις αποδόσεις ιδιαίτερα των προσθεσμιακών καταθέσεων, που φθάνουν έως και 6% (κατά περίπτωση), επίπεδο που μέχρι πριν έναν χρόνο ήταν εξωπραγματικό.

Και αυτό χωρίς να αντισταθμίζεται απολύτως από αναλογική αύξηση των επιτοκίων χορηγήσεων ώστε τα δάνεια ειδικά υπό δυσμενείς συνθήκες να παραμείνουν με σχετικά ευνοϊκό κόστος.

Ενδεικτικό του αυξημένου κόστους που επωμίσθηκαν οι τράπεζες είναι ότι σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος (Μάιος 2008), οι καταθέσεις προθεσμίας επιχειρήσεων και νοικοκυριών εμφάνιζαν αύξηση σε ετήσια βάση 16,6%, εν αντιθέσει με τις καταθέσεις ταμιευτηρίου και όψεως, οι οποίες σημείωσαν μείωση κατά 7% και 14% αντίστοιχα.

Τον περασμένο Μάιο, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία της ΤτΕ, το σύνολο των καταθέσεων στις ελληνικές τράπεζες προσέγγιζε τα 205 δισ. ευρώ, εκ των οποίων οι καταθέσεις προθεσμίας έφθαναν τα 115 δισ. ευρώ, ενώ οι καταθέσεις ταμιευτηρίου έφθαναν μόλις τα 68,4 δισ. ευρώ.

Το επενδυτικό/καταθετικό χαρτοφυλάκιο των τραπεζών αυξάνεται με ρυθμό της τάξεως του 40%, στις μεγάλες τουλάχιστον τράπεζες. Αν συνεχίσει να εμφανίζει τον ίδιο ρυθμό αύξησης στο τέλος του 2008 το σύνολο των καταθέσεων μπορεί να φθάσει τα 300 δισ. ευρώ, καθώς οι καταθέσεις προθεσμίας αποτελούν στην παρούσα συγκυρία τη μοναδική σχεδόν επενδυτική διέξοδο με ικανοποιητικές αποδόσεις.

Ωστόσο, αν και το αυξημένο κόστος πρόσκτησης καταθέσεων προβληματίζει τους τραπεζίτες, εν τούτοις το αντιπαρέρχονται καθώς τους παρείχε την ικανοποίηση να δηλώσουν στους ξένους αναλυτές κατά την παρουσίαση των αποτελεσμάτων τους ότι μεσούσης της κρίσης διαθέτουν «άφθονη ρευστότητα» για να χρηματοδοτήσουν την ανάπτυξη των χορηγήσεων.

Προς το παρόν πάντως η αγορά δανείων που εξακολουθεί να κινείται και παρατηρείται ο πιο έντονος ανταγωνισμός, είναι αυτή των επιχειρήσεων, με έμφαση στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Η στεγαστική πίστη είναι σχεδόν «παγωμένη», επηρεαζόμενη τόσο από την αύξηση των επιτοκίων όσο και από τη διατήρηση των τιμών των ακινήτων σε υψηλά για τη συγκυρία επίπεδα.

Οσο όμως οι τράπεζες δεν μπορούν να ακολουθήσουν ανάλογη πολιτική τιμολόγησης στα δάνεια, εξισορροπώντας έτσι τη διαφορά των επιτοκίων τόσο θα επιβαρρύνουν τον δείκτη του δικού τους κόστους με συνέπειες στις αξιολογήσεις των ξένων οίκων που αντανακλούν στις τιμές των μετοχών τους.