Ποιός ήταν ο δημιουργός της «Αυτοκρατορίας των Αισθήσεων»

Ο κινηματογραφιστής που προκάλεσε διεθνή σάλο με την ταινία του «Η Αυτοκρατορία των Αισθήσεων», το 1976, έφυγε από τη ζωή την Τρίτη, σε ηλικία 80 ετών, μετά από πνευμονία που επιβάρυνε την ήδη ταραγμένη του υγεία. Το τελευταίο του έργο, με τίτλο Taboo, είχε παιχτεί στις Κάννες το 1999.

Τι ήταν αυτό που έκανε τον Οσίμα τόσο ξεχωριστό, ώστε να τον αποθεώσει η Δύση;

Γεννημένος  στο Κιότο, με αριστερές καταβολές, σπούδασε νομική και πολιτική ιστορία στο Πανεπιστήμιο του Κιότο απ’ όπου και αποφοίτησε το 1954. Ξεκίνησε την καριέρα του ως κριτικός κινηματογράφου και αργότερα διευθυντής του περιοδικού για σινεμά Eiga Hihyo. Λάτρεις του New Wave κινηματογράφου της Γαλλίας, και θαυμαστής του Goddard, εγκατέλειψε το γράψιμο για την σκηνοθεσία και το 1960 έκανε τις πρώτες του ταινίες με τρείς νεανικές προσπάθειες για «νεορεαλισμό».

Το τρίτο  από αυτά τα πειραματικά φιλμ, το Night and Fog (1960) περιείχε υπαινιγμούς για την πολιτική κατάσταση της Ιαπωνίας και του στοίχισε την χρηματοδότηση από όλα τα ιαπωνικά στούντιο. Ο ίδιος δεν το έβαλε κάτω, ιδρύοντας την δική του εταιρεία Sozosha, με την ηθοποιό και μετέπειτα σύζυγο του Akiko Koyama. Οσο για τις ταινίες του φάνηκε από την αρχή ότι δεν θα ήταν συνηθισμένες.

Στο  Violence at Noon του 1966, ο Οσίμα ασχολείται με το ταμπού θέμα της μελέτης της ζωής ενός βιαστή. Στο Tale of a Ninja (1967) η ταινία απεικονίζει ένα βίαιο ερωτικό κόμικ manga. Στο Death by Hanging (1968) ξεδιπλώνεται το μαύρο χιούμορ του δημιουργού, καθώς η ταινία εξιστορεί τον θάνατο ενός Κορεάτη, που τον κρεμούν για τον βιασμό και την δολοφονία δύο κοριτσιών αλλά το σώμα του αρνείται να πεθάνει.

Το επόμενο  δυνατό φιλμ θα έρθει το 1969. Στο Boy ο σκηνοθέτης εμπνέεται από την ζωή και μια είδηση που βλέπει σε μια εφημερίδα. Ενας 10χρονος νεαρός, εκπαιδεύεται από τους γονείς του ώστε να πέφτει θύμα αυτοκινητιστικών ατυχημάτων κι έτσι να παίρνει αποζημιώσεις.

Το Ceremony του 1971, θα δείξει την αμφιταλαντευόμενη στάση του για την ίδια του την εθνικότητα. Ο τίτλος αφορά τις τελετές που έχουν οι Ιάπωνες και η ιστορία της οικογένειας του φιλμ καθορίζεται από αυτές.

Και φτάνουμε στο φιλμ που τον έκανε γνωστό παγκοσμίως…Η αυτοκρατορία των Αισθήσεων  του 1976. Στην ταινία, είναι εμπνευσμένη  από αληθινά γεγονότα του 1936 όπου η ιαπωνική κοινωνία συγκλονίζεται  από το έγκλημα πάθους μιας νεαρής υπηρέτριας, η οποία στραγγάλισε τον εργοδότη εραστή της και κατόπιν συνελήφθη να κουβαλά τα κομμένα γεννητικά του όργανα μαζί της.

Ο Οσίμα θα αντιγράψει την ιστορία πιστά, και  θα προσθέσει την διάσημη πλέον  σκηνή με το βρασμένο αυγό, που ο  εργοδότης εραστής τοποθετεί  στον κόλπο της υπηρέτριας πριν το βγάλει για να το φάει.

Η ταινία σοκάρει ακόμα και σήμερα, με το ανεξέλεγκτο  πάθος, τις εκτός ορίων σεξουαλικές  πρακτικές μεταξύ των δύο εραστών: κάνουν σεξ σε δημόσιο χώρο, ή  σε πορνείο μπροστά σε γκέισες  που κάνουν σεξ και αυτές, ή  παραμένουν επί μέρες κλεισμένοι σε ένα σπίτι ερωτοτροπώντας, και προσπαθώντας να στραγγαλίσουν ο ένας τον άλλον την ώρα του σεξ, ανεβάζοντας την ένταση… που τους οδηγεί σε μια εκτός ορίων ηδονή, που εν τέλει αγκαλιάζει τον θάνατο.

Ο Οσίμα θα συνεχίσει σε δύο χρόνια με την λίγο πιο ήπια Αυτοκρατορία του Πάθους, που θα του χαρίσει το βραβείο του καλύτερου σκηνοθέτη στις Κάννες. Εκείνος θα γλυκαθεί αρκετά, τόσο ώστε να αποφασίσει να κάνει ταινίες πιο… εύπεπτες.

Ο Οσίμα έκανε και μια αγγλική ταινία, το  Καλά Χριστούγεννα Κύριε Λόρενς (1983) βασισμένη σε ένα μυθιστόρημα του αφρικανικής καταγωγής συγγραφέα Λόρενς βαν ντερ Ποστ, και με ένα ασυνήθιστο ερμηνευτικό επιτελείο στο οποίο πρωτοστατούσαν ο Ντέιβιντ Μπάουι, ο Ρίτσι Σακαμότο (στον οποίο ανήκει και το αξέχαστο σάουντρακ) και ο Τακέσι Κιτάνο. Η ταινία εκτυλίσσεται σε ένα ιαπωνικό στρατόπεδο αιχμαλώτων του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, και περιγράφει τους ήρωες της που συγκρούονται μεταξύ τους αλλά παραμένουν άνθρωποι σε συνθήκες όπου κάτι τέτοιο θεωρείται μάλλον πολυτέλεια.

Στο Μαξ, αγάπη  μου (1986) η Charlotte Rampling κάνει έρωτα σε ένα χιμπατζή. Ένα εξωφρενικό έργο όπου η ηθοποιός παίζει την γυναίκα ενός διπλωμάτη που βαριέται την ζωή της, και καταλήγει να ερωτευτεί ένα χιμπατζή.

Η καριέρα  του Οσίμα θα τελειώσει με το Taboo (1999), την ερωτική ιστορία ομοφυλοφιλίας ανάμεσα σε δύο σαμουράι.

Ρηξικέλευθος, τρελός, χιουμορίστας, περιθωριακός, μάγος  της εικόνας, ο Οσίμα άφησε  ανεξίτηλο στίγμα στον διεθνή κινηματογράφο.