H Ύδρα «βούλιαξε» από τους διάσημους καλεσμένους του Δάκη Ιωάννου

To «Mitsuko» της Guerlain, αγαπημένο άρωμα των μεγαλύτερων κυρίων μιας κάποιας οικονομικής επιφάνειας, σχεδόν έσβησε τη διάχυτη μυρωδιά από κοπριά και ρίγανη που είχε το δρομάκι στα Σφαγεία της Ύδρας. «Είναι τόσο μαγικά εδώ, κάναμε μεγάλη βλακεία που δεν αποφασίσαμε να κάτσουμε κι άλλες μέρες. Η Άνια θα καθίσει ως την Πέμπτη» είπε μια Γαλλίδα κυρία στον άνδρα της ψιθυριστά κουνώντας το γεμάτο διαμάντια χέρι της, καθώς ατένιζε το πέλαγος από το μικρό μπαλκονάκι στα Σφαγεία της Ύδρας.

Το μικρό αυτό κτίριο στο πλάι της Χώρας του νησιού, ήταν κάποτε το μέρος όπου αφού αποβίβαζαν τα ζώα, τα έσφαζαν για να μεταφέρουν το κρέας πιο εύκολα. Τα τσιγκέλια και τα κάγκελα είναι ακόμα εκεί να θυμίζουν το μακάβριο παρελθόν του χώρου. Εδώ και κάποια χρόνια όμως, το Σφαγείο φιλοξενεί τους καλοκαιρινούς μήνες, τους διασημότερους καλλιτέχνες του πλανήτη, κάτω από την ομπρέλα του ιδρύματος ΔΕΣΤΕ και του ιδιοκτήτη του, του Δάκη Ιωάννου.

Μαλλιά κοκαλωμένα από λακ, κυρίες με λευκές πουκαμίσες, χέρι χέρι με κοκκινισμένους από τον καυτό ελληνικό ήλιο ξένους νεαρούς θαυμάζουν το έργο-εγκατάσταση του Urs Fischer αλλά και τα δικά τους έργα, καθώς όλη η Ύδρα πέρασε από τα Σφαγεία έπειτα από πρόσκληση του καλλιτέχνη, φτιάχνοντας γλυπτά. Ο Urs Fischer έχει ξανα-προσκαλέσει το κοινό να συμμετέχει στο έργο του, σε έκθεση του στο Λος Άντζελες και μάλλον με τους Υδραίους ταίριαξε πολύ περισσότερο γιατί το αποτέλεσμα ήταν εντυπωσιακό.

Η εγκατάσταση περιλαμβάνει γλυπτά που φιλοτέχνησε ο καλλιτέχνης στην Ύδρα και εκατοντάδες μικρά και μεγάλα γλυπτά που φιλοτέχνησαν παιδιά από το δημοτικό σχολείο της Ύδρας, καθώς και παππούδες, γιαγιάδες και κάθε ηλικίας φιλότεχνοι κάτοικοι αλλά και επισκέπτες. Μια ολόκληρη πόλη, από μικρά σπίτια, αλλά και περίεργα γλυπτά (όπως αυτά από σουβλάκια) συνόδευαν ένα τεράστιο πουλί που ήταν έτοιμο να πετάξει από το μπαλκόνι του Σφαγείου, αλλά και έναν ανθρώπινο σκελετό καθώς και μια μακάβρια μητέρα... που σαν φυλακισμένη “ετοιμαζόταν” από τους βοηθούς του καλλιτέχνη την ώρα των εγκαινίων. Το γλυπτό την έδειχνε να έχει στην αγκαλιά το μωρό της, σαν άλλη Μαντόνα, γυμνόστηθη, φορώντας μια αντιασφυξιογόνα μάσκα. Καθώς το γλυπτό ήταν το τελευταίο που έφτιαχνε ο καλλιτέχνης, αναρωτηθήκαμε εάν εμπνεύστηκε από την πρόσφατη ειδησεογραφία. Ο ίδιος ο Δάκης Ιωάννου είχε «παραγγείλει» μια προτομή με το κεφάλι του πάνω σε μια τούρτα, καθώς εκείνες τις ημέρες είχε τα γεννέθλια του.

Ο Fischer θεωρείται από τους πιο σημαντικούς καλλιτέχνες του σήμερα και είναι μόλις 40 ετών. Γεννημένος στη Γερμανία, ξεκίνησε να δουλεύει στις αρχές της δεκαετίας του '90 και ήδη το 1996 είχε την πρώτη του ατομική έκθεση σε γκαλερί στη Ζυρίχη. Γνωστός για τις τεράστιες εγκαταστάσεις του και την διαφορετική κάθε φορά προσέγγιση στη γλυπτική, ο Urs Fischer, μέσα σε μόλις είκοσι χρόνια έχει παράγει μια τεράστια “σοδειά” από αντικείμενα, σχέδια και τεράστιες εγκαταστάσεις, όπως η γνωστή Bread House του 2005, όπου ο καλλιτέχνης έφτιαξε ένα ολόκληρο σαλέ από ψωμί σε πραγματικό μέθεγος. Ο Fischer, αντιπροσωπεύεται από τους σημαντικότερους γκαλερίστες στον πλανήτη, ένας εξ αυτών φυσικά και ο Larry Gagosian, αλλά σίγουρα οφείλει στον Δάκη Ιωάννου πολλά, καθώς τον είχε στηρίξει αγοράζοντας έργα του, από τα πρώτα βήματα του. Το χιούμορ, η ειρωνεία αλλά και ο προβληματισμός είναι χαρακτηριστικά του έργου του, που βρίσκεται στις συλλογές πάρα πολλών μουσείων όπως τα ΜΟΜΑ, ΤΑΤΕ και σχεδόν όλα τα μουσεία της Γερμανίας. Χαρακτηριστική και η έκθεση του στο Παλάτζο Γκράτσι στη Βενετία πέρσι τέτοια εποχή, η οποία έκανε τον γύρο του κόσμου, καθώς κομμάτι των εγκαταστάσεων του ήταν και αληθινά ολόγυμνα μοντέλα.

Εκατοντάδες πολύ σημαντικοί άνθρωποι της τέχνης όπως o Massimiliano Gioni επιμελητής της τωρινής Μπιενάλε της Βενετίας, διεθνούς φήμης μεγαλοσυλλέκτες αλλά και διευθυντές είτε μουσείων είτε διεθνών φουάρ όπως η Art Basel, αλλά και ιδιοτήτες γκαλερί -όπως η Sadie Coles μαζί με τον Jurgen Teller τον διάσημο φωτογράφο και σύζυγο της που μας αποκάλυψαν οτι φέτος αγόρασαν σπίτι στην Ύδρα- ήταν στο νησί.

Καθηγητές σημαντικών πανεπιστημίων όπως το Columbia έτρωγαν το χταποδάκι σχάρας, τα σουβλάκια αλλά και το μπακλαβά που πρόσφερε ο Ιωάννου, μαζί με μέλη των διοικητικών συμβουλίων μουσείων. Πίνοντας ροζέ κρασί και ούζο της οικογένειας Κοκοσαλάκη (και η σχεδιάστρια Σοφία ήταν εκεί) όλοι μαζί. Τον δάκη τον τίμησαν και καλλιτέχνες από παλιότερες εκθέσεις του ΔΕΣΤΕ, όπως ο Maurizio Cattelan που περιτριγυζόταν συνεχώς από Loud ιταλίδες.

Μετά τη Μπιενάλε της Βενετίας, ο Δάκης Ιωάννου τους έφερε όλους στην Ελλάδα, με δικά του έξοδα, για να γνωρίσουν την Ύδρα και να δουν την έκθεση του Urs Fischer. Σαφώς και οι 'Eλληνες έδωσαν το δικό τους παρόν, εφοπλιστές και άλλες εξέχουσες οικογένειες της Ελλάδας, (Μαρτίνοι, Μπαλτογιάννη, Πολέμης κ.α.) τίμησαν τον επιχειρηματία και συλλέκτη ο οποίος μας υποδέχτηκε όλους έναν έναν, στον χωμάτινο δρόμο που οδηγεί στο κτίριο του Σφαγείου και λίγο αργότερα μας οδήγησε σε ένα τραπέζι μήκους περίπου μισού χιλιομέτρου, στο οποίο πηγαινοερχόταν χαμογελαστός, χαιρετώντας και μιλώντας με τους τετρακόσιους και βάλε καλεσμένους του. Ο καλλιτέχνης καθόταν στην μέση του τραπεζιού και αυτός χαμογελαστός και μαυρισμένος, αφού έμεινε στην Ύδρα τρεις εβδομάδες “χτίζοντας” σιγά σιγά την δημιουργία του μαζί με την επίσης καλλιτέχνιδα σύντροφο του -τόσο όμορφη που θα μπορούσε κάλλιστα να ήταν μοντέλο.

Ευτυχώς φέτος δεν είχε ούτε καρχαρία το μενού όπως στην έκθεση του Mathew Barney, ούτε νεκρούς όπως στην έκθεση του Maurizio Cattelan, ούτε βόλτες με καράβια όπως στην περίπτωση του Doug Aitken. Ήταν μια πάρα πολύ ενδιαφέρουσα εγκατάσταση, που σου έδινε την αίσθηση ενός διασκορπισμένου μουσείου, που τα ευρήματα του έχουν εγκαταλειφθεί στην ύπαιθρο. Σαν ένας χαμένος πολιτισμός που τα σημάδια του (τα σημάδια του σήμερα δηλαδή) είναι διασκορπισμένα στην Ύδρα. Προτομές, σπίτια, ζώα, φανταστικά πλασμένες μορφές, ελληνικά στοιχεία, όλα μαζί αποδείξεις των σκέψεων του καλλιτέχνη. Ο Fischer πραγματικά παρέδωσε μαθήματα γλυπτικής όχι μόνο με την ποιότητα της εγκατάστασης του, αλλά κυριολεκτικά και με το workshop γλυπτικής του...

Το βράδυ συνεχίστηκε στον γνωστό “Πειρατή” και οι πιο τολμηροί έκαναν τις πρώτες πρωινές ώρες γυμνοί μπάνιο στα βραχάκια του λιμανιού της Ύδρας όπου άκουγε κανείς γέλια και φωνές σε όλες τις γλώσσες του κόσμου.Γιατί άλλωστε αυτή την ελευθερία και την ανεμελιά αλλοτινών καιρών μόνο η Ύδρα μπορεί να στην προσφέρει...