Απόψε ο «Ερωτόκριτος» από τον Ψαραντώνη και τους Χαϊνηδες

Ο Ψαραντώνης και ο Χαΐνης Αποστολάκης, κληρονόμησαν και αποστήθισαν από την προφορική παράδοση μεγάλα κομμάτια του Ερωτόκριτου του Βιτσέντζου Κορνάρου. Έργο-σταθμός στην ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας και της Κρήτης του 17ου αιώνα, ο «Ερωτόκριτος» συντηρεί μέχρι σήμερα τη μεγάλη λαϊκή παράδοση των ραψωδών. Στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, ο Ψαραντώνης, οι Χαΐνηδες και η ομάδα χορευτών και ακροβατών «Κι όμΩς κινείται», παρουσιάζουν απόψε- 30 Ιουνίου- στο Ηρώδειο μία διαφορετική ανάγνωση του εμβληματικού έργου σε μία παράσταση που συνδυάζει τη μουσική, το χορό και το τραγούδι.

«Ο Ερωτόκριτος που διαβαζόταν και απομνημονευόταν από μορφωμένους και αγράμματους (από την Κρήτη μέχρι τα Επτάνησα, τη Σμύρνη, την Ήπειρο, το Αιγαίο, τους κλεφταρματωλούς, τον ελληνισμό της διασποράς) πρόσφερε το έλασσον γλωσσικό υπόστρωμα στο νεοσύστατο εθνικό κράτος της Ελλάδας κι επηρέασε τους μεγάλους της ποιητές από το Σολωμό μέχρι το Σεφέρη. Τα προτάγματα που νοηματοδότησαν το ατομικό φαντασιακό, στην αρχαιότητα των Ομηρικών Επών, ήταν η «ανδρεία», η «τιμή» και το «κάλλος». Στον Ερωτόκριτο έχομε την «παλληκαριά», τη  «φρόνηση»  και την «ομορφιά». Και τα δύο είναι εγχειρίδια αξιακής θεμελίωσης και συμπεριφορικής ηθικής για πολλές γενιές ανθρώπων.

Όμως η μεγάλη ομοιότητα,  έγκειται στο γεγονός ότι δεν ήταν ούτε ακριβώς τραγούδια , ούτε ποιήματα, ούτε θεατρικά έργα. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ήταν εκστατικά παραστατικά τραγουδαφηγήματα.

Ο Ερωτόκριτος εκδιώχτηκε από τα χωριά της Κρήτης. Τη θέση του πήραν το δελτίο των 8 στην τηλεόραση, το facebook, ο αυτισμός των sms και ο θόρυβος από την εκβιομηχάνηση της γεωργικής εργασίας. Συνήθως τον συναντάμε  στα χείλη τραγουδιστών, που του αφιερώνουν ένα τρίλεπτο γλυκερής και αυτάρεσκης ευαισθησίας και σε θεατρικές παραστάσεις ως φολκλόρ ή ως φολκλόρ «πειραγμένο». Ο λόγος της αποτυχίας των προσπαθειών αυτών είναι, όπως προανέφερα ότι ο Ερωτόκριτος καθώς δεν είναι ούτε ποίημα, ούτε τραγούδι, ούτε θεατρικό έργο, απαιτεί άλλη στάση, άλλη ευθύνη, άλλη απεύθυνση, άλλη πίστη και εντέλει, άλλη αναπαράσταση.

Για την ανάδειξη αυτών των θησαυρών θα ήθελα να επιχειρήσω μιαν άλλη αναπαράσταση της διαλεκτικής του Ερωτόκριτου, στηριγμένη στη δύναμη, την πίστη και την τέχνη των ιδιαίτερων προσώπων, που θα καταδυθούν σ΄ αυτή την αρχέγονη συνειδησιακή κατάσταση του Ομηρίδη – Λυράρη - Ράπερ. Η διαλεκτική της τραγουδαφήγησης από τα πολλά διαφορετικά όργανα και τις φωνές, συμπληρώνεται και διαχέεται στη θεατρική πτυχή του έργου, από τη στικτική ή αντιστικτική παρουσία της ομάδας κι όμΩς κινείται.  Η ανάγκη που μας οδήγησε στην παρουσία του χορού, είναι η άμεση και καθαρή σχέση του με τη ρυθμολογία και την εκστατική υπόσταση του έπους, μια σχέση απαλλαγμένη από τη θεατρική του αναπαράσταση» σημείωσε για την παράσταση ο Δημήτρης Αποστολάκης

Ζωντανή μουσική από τους Χαΐνηδες: Δημήτρης Αποστολάκης (λύρα), Δημήτρης Ζαχαριουδάκης (τραγούδι-κιθάρα), Μαρία Κώτη (τραγούδι), Αλέξης Νόνης (κρουστά-πλήκτρα), Τάκης Κανέλλος (κρουστά), Κλέων Αντωνίου (ηλεκτρική κιθάρα), Μιχάλης Νικόπουλος (λαούτο – μαντολίνο), Δημήτρης Μπρέντας (γκάιντα-κλαρίνο), Αντώνης Σκαμνάκης (μπάσο). Μαζί τους οι: Πολυζωγόπουλος Αντρέας (τρομπέτα) & Σιώτας Φώτης (βιολί).

Κίνηση: Κι όμΩς κινείται

Χορός - Ακροβασία: Αμέντας Γιώργος, Bentancor Camilo, Δημάς Βασίλης, Λινάρδου Αντιγόνη, Μακατσώρης Χριστόφορος, Μαλκότσης Ερμής, Ιωάννα Παρασκευοπούλου, Χριστίνα Σουγιουλτζή, Χαμηλοθώρη Λία

Στο Ηρώδειο, 30 Ιουνίου, Ώρα έναρξης: 21.00 / Τιμές εισιτηρίων: Κάτω Διάζωμα κανονικό 30,
Άνω Διάζωμα κανονικό 15, φοιτητικό 10, ανέργων 5, ΑμεΑ 10 ευρώ, www.greekfestival.gr.