Ιάσων Πιπίνης

Η «Ημέρα Λατινικής Αμερικής και Καραϊβικής», που καθιερώθηκε για πρώτη φορά, τον προηγούμενο μήνα, από το Υπουργείο Εξωτερικών, αποτυπώνει το ενδιαφέρον της Ελλάδας για αναβάθμιση των σχέσεων με την περιοχή αυτή.

Η Λατινική Αμερική, αποτελεί μια μεγάλη αγορά, με περίπου 650 εκατομμύρια κατοίκους, δυναμικές οικονομίες και χώρες με ιδιαίτερα σημαντικό πολιτικό και διπλωματικό βάρος σε διεθνείς οργανισμούς. Πρόκειται για πολύτιμους συμμάχους της Ελλάδας. Η προσέγγιση με αυτή την περιοχή συνίσταται σε τομείς που λίγο έχουν να κάνουν με τα αρνητικά στερεότυπα που κατά καιρούς της έχουν αποδοθεί. Η Λατινική Αμερική έχει κάνει άλματα εκδημοκρατισμού, οι ανισότητες έχουν μειωθεί σημαντικά, ενώ τα μεγαλύτερα «αντάρτικα» και «επαναστατικά κινήματα» έχουν καταθέσει τα όπλα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει στρέψει το ενδιαφέρον της έτι περαιτέρω στην περιοχή, αναζητώντας νέα πεδία συνεργασίας σε πολιτικό και σε οικονομικό επίπεδο. Η Λατινική Αμερική σήμερα εμφανίζει τεράστιες ευκαιρίες, τις οποίες άλλωστε εδώ και καιρό, έχουν αντιληφθεί και έχουν εκμεταλλευτεί και άλλες χώρες, όπως είναι η Κίνα και η Τουρκία.

Ωστόσο, παρά την σημαντική ανάπτυξη που σημειώθηκε τις τελευταίες δυο δεκαετίες, η Λατινική Αμερική είναι μια από τις περιοχές που επλήγησαν περισσότερο από την πανδημία. Είναι ενδεικτικό, ότι σύμφωνα με στοιχεία της CEPAL, μέχρι τα τέλη Ιουνίου οι νεκροί είχαν φθάσει τους 1.260.000, που αντιστοιχεί στο 32% του αριθμού νεκρών από COVID-19 παγκοσμίως. Η πρόσβαση στα εμβόλια στη Λατινική Αμερική δεν είναι αντίστοιχη με τις ΗΠΑ αλλά ούτε και με τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς μόλις το 11,3% των πολιτών έχει εμβολιαστεί. Αλλά και οι ανισότητες μεταξύ των λατινοαμερικάνικων χωρών, στην πρόσβαση των εμβολίων, είναι μεγάλες. Όπως είναι φυσικό, η κρίση της πανδημίας έχει προκαλέσει μεγάλη οικονομική ύφεση. Όμως, όπως έχει συμβεί και στο παρελθόν, οι λατινοαμερικάνικες οικονομίες μπορούν να σταθούν και πάλι στα πόδια τους. Για αρκετές από τις χώρες αυτές, οι προβλέψεις για οικονομική ανάκαμψη τα επόμενα χρόνια είναι αισιόδοξες, φθάνοντας το 2,9% κατά μέσο όρο για το 2022, σύμφωνα με την ίδια έκθεση της CEPAL.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, που έχει μεγάλα οικονομικά και εμπορικά συμφέροντα στη Λατινική Αμερική, μόνο όφελος μπορεί να έχει από την γρήγορη ανάκαμψη της Λατινικής Αμερικής από τις δραματικές επιπτώσεις της πανδημίας. Χώρες με ειδικό ενδιαφέρον για την περιοχή, όπως είναι η Ισπανία, η Γαλλία, η Γερμανία και η Ιταλία, έχουν αναλάβει ήδη σημαντικές πρωτοβουλίες. Η Ελλάδα, που έχει ιστορικούς φιλικούς δεσμούς με τις χώρες της Λατινικής Αμερικής, επιδιώκει μια νέα στρατηγική προσέγγιση με την περιοχή, αξιοποιώντας και τα φιλελληνικά αισθήματα των Λατινοαμερικάνων. Η αναβάθμιση των σχέσεων μας μπορεί να είναι επωφελής και για τις δυο πλευρές. Στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης η Ελλάδα επιδιώκει την εμβάθυνση του πολιτικού διαλόγου με τη Λατινική Αμερική, στη βάση του σεβασμού των δημοκρατικών Αρχών, του Κράτους Δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Το ελληνικό στοίχημα είναι μακροπρόθεσμα η προσέγγιση με την περιοχή αυτή να φέρει καρπούς, τόσο σε πολιτικό και διπλωματικό επίπεδο, όσο και σε τομείς όπως είναι το εμπόριο, ο τουρισμός και ο πολιτισμός.

Το μήνυμα του Πρωθυπουργού κ. Κυριάκου Μητσοτάκη στην εκδήλωση της «Ημέρας Λατινικής Αμερικής και Καραϊβικής» τον περασμένο Ιούλιο, αποτυπώνει τη βούληση της κυβέρνησης για αναβάθμιση των μεταξύ μας σχέσεων. Αναμφίβολα, είναι πολλοί οι τομείς στους οποίους η συνεργασία μπορεί να διευρυνθεί. Ο κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε και στον τομέα του τουρισμού, τονίζοντας πως «οι αεροπορικές συνδέσεις των χωρών μας αξίζει να πυκνώσουν». Σημειώνεται πως στην προ πανδημίας περίοδο, τη χώρα μας επισκέπτονταν περίπου 200 χιλιάδες Λατινοαμερικάνοι τουρίστες, κυρίως από Αργεντινή και Βραζιλία. Ο αριθμός αυτός μπορεί να πολλαπλασιαστεί, υλοποιώντας μια νέα στρατηγική προσέγγισης αλλά και μέσω της δημιουργίας μιας οργανωμένης αεροπορικής σύνδεσης ανάμεσα στην Ελλάδα και τη Λατινική Αμερική. Όλες αυτές οι δράσεις, βεβαίως, εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό και από την εξέλιξη της πανδημίας.

Πολύτιμος συνδετικός κρίκος στην προσπάθεια αναβάθμισης των σχέσεων με την περιοχή αυτή αποτελεί η ύπαρξη των μεγάλων ελληνικών κοινοτήτων, που λειτουργούν και ως «πρεσβευτές» της χώρας μας. Η κυβέρνηση έχει απλώσει γέφυρες στην ομογένεια, επιχειρώντας να μειώσει τη γεωγραφική απόσταση που μας χωρίζει, πυκνώνοντας την επικοινωνία μαζί τους, ακούγοντας τους ομογενείς και ικανοποιώντας πολλά αιτήματα.

Ο Ιάσων Πιπίνης είναι Ειδικός Σύμβουλος το Πρωθυπουργού για Θέματα Λατινικής Αμερικής