Φώτης Καρύδας

Η επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας Μ. Τσαβούσογλου στη χώρα μας σημειώθηκε σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη στιγμή από πολλές πλευρές. Ο διεθνής και περιφερειακός περίγυρος βρίσκεται σε φάση ανακατατάξεων, η ίδια η Τουρκία εκδηλώνει αυξημένη νευρικότητα και οι ισορροπίες στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο είναι εύθραυστες.  

Στο εσωτερικό της χώρας υπήρχαν στο μεταξύ κι εκείνοι που καραδοκώντας, εν όψει της επίσκεψης αυτής , επιδίδονταν σε καταστροφολογικές εκτιμήσεις. Είτε από κεκτημένη ταχύτητα είτε από σκοπιμότητα. Άλλοτε  μας έλεγαν  ότι ο κ. Τσαβούσογλου θα έρθει περίπου ως ταύρος εν υαλοπωλείω  για να «ανταποδώσει» τα ίσα στον κ. Δένδια κι άλλοτε προεξοφλούσαν, έτσι κι αλλιώς, την αποτυχία της επίσκεψης. 

Προς θλίψη όλων αυτών αλλά για το συμφέρον της πατρίδας τίποτε τέτοιο δεν συνέβη. Η Ελλάδα  μετά την Άγκυρα -προ μερικών εβδομάδων- κατέγραψε επιτυχία και εντός έδρας. Κι αυτό δεν αφορά μόνο τις εντυπώσεις αλλά και την ουσία.  

Η χώρα μας δρέπει τους καρπούς μιας συστηματικής, συνεπούς και σωστής  πολιτικής που ακολουθεί την τελευταία διετία έναντι της Τουρκίας. Όλοι παραδέχονται, άλλοι μεγαλοφώνως κι άλλοι χαμηλοφώνως, ότι η Ελλάδα βρίσκεται στην καλύτερη διπλωματική της περίοδο. Αξιοποιώντας τις συγκυρίες, κάνοντας τους απαραίτητους ελιγμούς, συνάπτοντας τις κατάλληλες συμμαχίες και λαμβάνοντας  συνετές αποφάσεις, έχει κερδίσει στη σκακιέρα το συγκριτικό πλεονέκτημα. Όλο αυτό αποτυπώθηκε στην πρόσφατη επίσκεψη Τσαβούσογλου, αν σταθεί κανείς στην ουσία της  και όχι στα «πυροτεχνήματα» που έριξε ο ίδιος καθ' οδόν μεν προς την Αθήνα αλλά με το βλέμμα του στραμμένο προς την ανατολική όχθη.  

Ασφαλώς και δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι αυτό το διήμερο της επίσκεψης έμοιαζε με τεντωμένο σχοινί. Η κατάλληλη προετοιμασία η οποία είχε προηγηθεί έφερε όμως το ανάλογο αποτέλεσμα. Αν δεν υπήρχε σχέδιο και στρατηγική από ελληνικής πλευράς, όντως το πιθανότερο θα ήταν να αντικρίζαμε άλλες εικόνες, προσβλητικές και ταπεινωτικές για τη χώρα μας αλλά και απειλητικές για τον πυρήνα των εθνικών μας συμφερόντων. Δεν χρειάζεται να πάμε πολύ πίσω. Αρκεί να θυμηθούμε την επίσκεψη του κ. Ερντογάν στην χώρα μας πριν από σχεδόν τριάμισι χρόνια. Τις δηλώσεις του μέσα στο Προεδρικό Μέγαρο και τη δική του «περιοδεία» στην Θράκη.  

Οι εξ Ανατολών γείτονές μας αντιλαμβάνονται υποχρεωτικά πλέον ότι η εποχή του «ανατολίτικου τούρκικου τσαμπουκά» τελειώνει και εν πάση περιπτώσει δεν έχει κανένα μέλλον. Οι συνθήκες έχουν αλλάξει και συνεχίζουν να μεταβάλλονται. Κι αυτό οφείλεται σε πολύ σημαντικό βαθμό στη μεθοδική δουλειά που έχει γίνει έως τώρα από την ελληνική πλευρά.

Επιγραμματικά  η Ελλάδα,  έχοντας εντείνει ταυτόχρονα την αποτρεπτική της ισχύ και έχοντας στείλει με κάθε ευκαιρία τα σχετικά μηνύματα,  πετυχαίνει κάθε ημέρα ολοένα και περισσότερο να δείξει και να επιβάλει ότι μόνο μέσα από τους διαδρόμους του Διεθνούς Δικαίου και της διπλωματίας  μπορούν να δοθούν λύσεις. Δυσκολίες βεβαίως και υπάρχουν, αγκάθια όπως και νάρκες απειλούν να βρεθούν ανά πάσα στιγμή μπροστά, αλλά μόνο έτσι θα βαδίσουμε.  

Καθοριστικό  ρόλο παίζει προς αυτή την κατεύθυνση η αξιοπιστία που έχει ανακτήσει στον ευρωπαϊκό και διεθνή περίγυρο η χώρα μας από την ημέρα που ανέλαβε τα ηνία της διακυβέρνησης ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Η Ελλάδα έγινε ξανά ισότιμος συνομιλητής και εταίρος, απέδειξε εμπράκτως ότι διαθέτει μεγάλο εκτόπισμα σοβαρότητας και φερεγγυότητας σε όλα τα επίπεδα ενώ η παρουσία της στην περιοχή αποτελεί πλέον τον πιο ισχυρό και τον συνδετικό κρίκο ισορροπίας.  

Ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάκτυλό μας. Δεν είναι όλοι ικανοποιημένοι από αυτή την εξέλιξη. Μη μπορώντας να κάνουν διαφορετικά, μπορεί να μετατρέπουν σε «φιλοτιμία» την ανάγκη να στηρίξουν την εθνική στρατηγική, την οποία απαρασάλευτα και ρεαλιστικά εφαρμόζει η κυβέρνηση, αλλά είναι κοινό μυστικό ότι υπάρχουν και κάποιοι που περιμένουν πώς και πώς να υπάρξει στραβοπάτημα.

Δεν το λένε ασφαλώς και είναι έτοιμοι να χύσουν ακόμη και κροκοδείλια δάκρυα. Επειδή όμως βρίσκονται σε πολιτική απόγνωση, νομίζουν ότι τα εθνικά θέματα και δη τα ελληνοτουρκικά μπορεί να αποτελέσουν εργαλείο μικροπολιτικής.  

Μήπως υπάρχει αμφιβολία για το τι θα είχε επακολουθήσει στο εσωτερικό σκηνικό εάν η επίσκεψη Τσαβούσογλου είχε αποτύχει; Τα προσχήματα θα είχαν τεθεί στην άκρη και τα δηλητηριώδη βέλη της κομματικής μεμψιμοιρίας δεν θα σταματούσαν να εκτοξεύονται. Από την άποψη αυτή αποδεικνύεται ότι ο χειρισμός της επίσκεψης  είχε θετικό πρόσημο όχι μόνο από καθαρά διπλωματική πλευρά. Συνέβαλε ώστε να επιβεβαιωθεί για άλλη μια φορά και η πολιτική ηγεμονία της κυβέρνησης, αναγκάζοντας τους επίδοξους επικριτές της να μείνουν ή να γυρίσουν στα «λαγούμια» τους.  

Βέβαια, το ροκάνισμα από ορισμένους, που δεν εννοούν να αποδεχτούν ότι η σελίδα γύρισε, θα συνεχιστεί. Ήδη βλέπουμε ότι επιχειρείται η διάχυση μιας σπερμολογίας περί υποχωρήσεων και παραχωρήσεων.

Η προσπάθεια αυτή, που συνδυάζεται με ισχυρή δόση φαντασιοπληξίας,  θα ήταν απλώς βλακώδης έως και διασκεδαστική εάν δεν κινδύνευε να εξελιχθεί σε βλαπτική για το εθνικό μέτωπο και το αναγκαίο ηθικό φρόνημα. Μπορεί δε τα επίσημα χείλη να δηλώνουν ότι «θα στηρίξουν» την εθνική στρατηγική , αλλά  μένει να αποδειχθεί εάν αυτό  είναι ειλικρινές ή για μια ακόμη φορά υποκριτικό. Σε κάθε περίπτωση, ο ελληνικός λαός έχει κριτήριο και  καταλαβαίνει.

* Ο Φώτης Καρύδας είναι δημοσιογράφος