Μια ελληνική ταινία που διαφέρει αρκετά από όσες έχουμε συνηθίσει το τελευταίο διάστημα. Μακριά από την αισθητική του “greek weird wave cinema” η ταινία “Wild Duck” εμπνέεται από μια ανεξιχνίαστη ελληνική ιστορία.
Η “Αγριόπαπια” του Γιάννη Σακαρίδη είναι μια ταινία που σε αφήνει έκπληκτο. Πρώτον για την ωριμότητα της, δεύτερον για την απλότητα της και τρίτον για τις εξαιρετικές της ερμηνείες από τους Αλέξανδρο Λογοθέτη, Γιώργο Πυρπασόπουλο, Θέμιδα Μπαζάκα και Γιάννη Στάνκογλου.
Ο Σακαρίδης έχει δουλέψει πολλά χρόνια στον κινηματογράφο, ως μοντέρ αλλά και ως σκηνοθέτης, σε Ελλάδα και Μεγάλη Βρετανία, με περίπου δέκα ταινίες μικρού μήκους στο ενεργητικό του. Ο πρωταγωνιστής του, Αλέξανδρος Λογοθέτης είναι γνωστός στο ευρύ κοινό από τον συγκινητικό του ρόλο ως γιατρού στην τηλεοπτική σειρά “Το Νησί” αλλά και σε δεκάδες ρόλους στον κινηματογράφο που αγαπά ιδιαίτερα.
Στο «Wild Duck» υποδύεται τον Δημήτρη, ένα μηχανικό τηλεπικοινωνιών, ο οποίος έχει στριμωχθεί λόγω χρεών σε τοκογλύφους και αναγκάζεται να κλείσει την επιχείρησή του. Μαζί με τον φίλο του Νίκο, τον οποίο υποδύεται ο Γιώργος Πυρπασόπουλος, που δουλεύει ως μηχανικός μεγάλη εταιρία τηλεπικοινωνιών, αναλαμβάνουν να διαλευκάνουν ένα σκάνδαλο υποκλοπών για την εταιρεία του Νίκου. Στην πολυκατοικία όμως ο Δημήτρης ανακαλύπτει την Παναγιώτα, μια γυναίκα που εμπλέκεται με τραγικό τρόπο στην ιστορία.
Το protothema.gr συνάντησε τον Αλέξανδρο Λογοθέτη στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης, όπου και παρουσιάστηκε το Wild Duck και μίλησε μαζί του για το σινεμά, τις... αγριόπαπιες και τους μικρούς ήρωες της καθημερινότητας.
Πώς ξεκίνησε η συνεργασία σου με αυτή την ταινία;
Με το Γιάννη, έχουμε μια συνεργασία εδώ και χρόνια. Γνωριστήκαμε στην Αγγλία και γίναμε συγκάτοικοι. Με το που γυρίσαμε και οι δύο στην Ελλάδα κάναμε μια ταινία μικρού μήκους την “Αλήθεια” με τον Μουρίκη και τον Πυρπασόπουλο. Το θέμα αυτής της μικρού μήκους ήταν το ίδιο που διαπραγματεύεται και το Wild Duck. Αυτό στην ουσία είναι μια τριλογία μέσα στο μυαλό του σκηνοθέτη. Στην “Αλήθεια” υπάρχει μια ιστορία αυτοκτονίας ενός βιολόγου σε πετρελαϊκή εταιρεία, και ο καφετζής της γειτονιάς, μαζί με έναν ακτιβιστή γκραφιτά, πιστεύουν ότι έχει δολοφονηθεί και αναζητούν την αλήθεια. Μετά ο Γιάννης ξεκίνησε να γράφει το σενάριο για την δεύτερη ταινία, που λέγεται “Πλατεία Αμερικής”, πήγε στο Crossroads, πήρε το βραβείο από την ΕΡΤ, περίπου 200,000 ευρώ και αυτά τα χρήματα δεν τα έχει πάρει ακόμα. Ένα σενάριο που το δούλευε μαζί με τον Βαγγέλη τον Μουρίκη πήγε στο ράφι γιατί δεν ήρθαν ποτέ τα χρήματα. Και μετά από πέντε χρόνια αναμονής, παρότι η δεύτερη ταινία δεν έγινε ποτέ, ήδη ξεκίνησε την τρίτη που είναι το Wild Duck, το οποίο πάλι βασίζεται στην ίδια ιστορία που έχει να κάνει με το σκάνδαλο των υποκλοπών και εδώ είναι μια νέα εκδοχή της, αυτή που βλέπουμε στο Wild Duck. Το συζητούσαμε πολύ καιρό και μέσα από αυτή την ταινία άνοιξαν πόρτες για νέα πλάνα που συζητάμε ήδη.
Είναι περίεργοι οι ρόλοι στην ταινία όμως και του Πυρπασόπουλου και ο δικός σου, δεν είναι σίγουρος ο θεατής αν είναι καλοί ή κακοί.
Υπάρχει μια φιλία μεταξύ τους, η οποία είναι βέβαια σε μια απόσταση. Ο ρόλος του Πυρπασόπουλου είναι βασισμένος πάνω στην πραγματικότητα, στην φιγούρα του Τσαλικίδη. Αυτό που θα γινόταν πιο ρεαλιστικά με την Πλατεία Αμερικής, δεν μπορέσαμε να το κάνουμε. Ενώ θέλαμε να δώσουμε την δική μας ερμηνεία του τι συνέβη και με έρευνα βέβαια που κάναμε πάνω στην υπόθεση αυτή δεν μπορέσαμε να πάμε εκεί. Και για οικονομικούς λόγους αλλά και πολιτικούς υποθέτω. Και φυσικά με την"Πλατεία Αμερικής" θα κάναμε ένα άλλο είδος ταινίας, θα επικεντρωνόμασταν στο μυστήριο, στο έγκλημα και όχι στους ανθρώπους. Ούτως ή άλλως η αληθινή ιστορία έμεινε άλυτη. Και δε νομίζω να λυθεί ποτέ. Τέλοσπάντων, δεν έγινε και δεν ξέρω αν θα καταφέρναμε να την κάνουμε. Οπότε το Wild Duck είναι μια άλλη εκδοχή αυτής της ιστορίας και εδώ η ιστορία επικεντρώνεται στους ανθρώπους όχι στην αστυνομική υπόθεση της ιστορίας των υποκλοπών. Ο ρόλος του Πυρπασόπουλου στο Wild Duck είναι βασισμένος στην ιστορία του Τσαλικίδη, αλλά χωρίς όλα τα στοιχεία της αληθινής ιστορίας. Είναι ένας άνθρωπος που δουλεύει για μια μεγάλη εταιρεία τηλεπικοινωνιών, είναι εξαιρετικός στη δουλειά του και πιστεύει ότι με το να είναι πολύ καλός και να λύνει πάντα τα προβλήματα η αλήθεια θα λάμψει. Δεν βλέπει παραπέρα, είναι αγαθός και βαράει ντουβάρια γιατί πιστεύει ότι μπορεί να τα σπάσει, ότι μπορεί να σκοτώσει το θεριό. Ο Δημήτρης είναι πιο προσγειωμένος και πιο πραγματιστής.
Πιστεύεις ότι υπάρχουν στην Ελλάδα, αφανείς ήρωες όπως ο Δημήτρης;
Για μένα ο Δημήτρης δεν είναι ήρωας, δεν είναι ιδεολόγος, ούτε ιδεαλιστής, είναι απλά ένας άνθρωπος που πρώτη φορά βρίσκεται σε επαφή με την ιστορία του και τις συνέπειες των πράξεων του και προσπαθεί να εξιλεωθεί, όχι με το να γίνει αυτός καλύτερος άνθρωπος, αλλά να δείξει στους άλλους ότι υπάρχει τρόπος. Ίσως αργότερα να γινόταν καλύτερος άνθρωπος, αλλά αυτή τη στιγμή η λύτρωση του είναι να δείξει στους άλλους πως να αντισταθούν ενωμένοι. Αυτό είναι και το ζουμί της ιστορίας, ότι όλοι οι αφανείς ήρωες είμαστε εμείς και ενωμένοι μπορούμε να κάνουμε την διαφορά.
Είναι ένα βασικό μήνυμα αυτό στην ταινία και φαίνεται και από την τελευταία σκηνή όπου οι ένοικοι της πολυκατοικίας αποφασίζουν να δράσουν.
Θα μας βρείτε μπροστά σας, νομίζω αυτό είναι το μήνυμα αλλά δυστυχώς δεν το βλέπω ακόμα να συμβαίνει στην Ελλάδα του σήμερα. Δεν υπάρχει ομαδικότητα γενικώς στην Ελλάδα, δεν υπάρχει συλλογική συνείδηση στην πολιτική και κοινωνική ζωή. Υπάρχει όμως αντίδραση από τους νεώτερους και ίσως έτσι σιγά σιγά αλλάξουν πράγματα.
Θεωρείς ότι ο μόνος τρόπος είναι ο καθένας μόνος του ή υπάρχει ελπίδα από επάνω από το κράτος για να ξεκινήσει η αλλαγή;
Όχι δεν πιστεύω ότι μπορεί να γίνει από επάνω, πιστεύω ότι πρέπει να ξεκινήσουμε μόνοι μας και να μεταδώσουμε στην αλλαγή στον δίπλα μας και έτσι να μεγαλώνουν οι αριθμοί των ανθρώπων που θέλουν να γίνονται σωστότεροι και καλύτεροι μέχρι να γίνουν πλειοψηφίες. Αυτό είναι και το μήνυμα της ταινίας. Είναι να ξεκινήσεις κάτι και να γίνει ντόμινο μετά.
Είναι μια αισιόδοξη ταινία εν τέλει;
Ναι το πιστεύω πολύ αυτό, έτσι την βλέπω.
Έχεις σκηνοθετήσει ποτέ;
Όχι και θέλω πολύ. Κινηματογράφο όχι θέατρο. Έχω στο νου μου κάποιες ιστορίες, όχι δικές μου γιατί δε γράφω, αλλά με γοητεύει πολύ η σκηνοθεσία. Επηρεάζομαι πολύ από βιβλία που διαβάζω. Και γενικά μου αρέσει πολύ το σινεμά, ως ηθοποιός έχω παίξει σε εικοσιπέντε ταινίες, έχω κάνει περισσότερο σινεμά παρά θέατρο, συνειδητά. Για το ότι απέχω λίγο από το θέατρο, μπορεί να κάνω κάθε τέσσερα χρόνια, πολλά χρόνια ήμουν καλότυχος και είχα την τύχη να μπορώ να επιλέγω, πράγμα που όμως μου δημιούργησε μια κακώς εννοούμενη πολυτέλεια. Έλεγα πολλά όχι, αλλά δεν έλεγα και ναι εκεί που ίσως θα μπορούσα να πω, και έλεγα όχι γιατί προτιμούσα να πάω ένα ταξίδι ή να κάνω μια ταινία.
Ίσως μας λείπει και η εκπαίδευση και η εξειδίκευση στην Ελλάδα στο θέατρο.
Ναι ίσως αυτό να συμβαίνει ειδικά όταν βλέπεις ότι πολλές φορές χωρίς εργαλεία οι άνθρωποι του χώρου αυτοαποκαλούνται ηθοποιοί, σκηνοθέτες, δάσκαλοι θεατρικοί κτλ. Ίσως τα πράγματα δεν είναι τόσο ξεκαθαρισμένα στην Ελλάδα. Είμαστε λίγο από όλα και εγώ δεν είμαι λίγο από όλα. Δεν ήθελα να γίνω και ηθοποιός και σκηνοθέτης και σεναριογράφος και κριτικός κτλ. Οπότε αν κάνω κάποιο βήμα προς την σκηνοθεσία θα είναι πολύ προσεκτικό.
Ίσως βρίσκεις αυτά που θέλεις περισσότερο στον κινηματογράφο μέσα από συνεργασίες και γι' αυτό τον προτιμάς.
Ναι πιθανώς να ισχύει αυτό περισσότερο. Πολλές φορές βέβαια και στον κινηματογράφο τα πράγματα γίνονται βιαστικά. Πολλές φορές δεν πάμε σε βάθος. Αλλά το πιο σημαντικό είναι το πως δουλεύεις με τους συναδέλφους σου και με το σκηνοθέτη σου. Εμένα δεν μου έχει συμβεί κανείς να μου επιβάλλει πράγματα ευτυχώς, συνήθως υπάρχει επικοινωνία. Πολλοί μιλούν για αυτό το “όριο” του να μην “παίζεις” εγώ δεν μπορώ να το καταλάβω γιατί ούτως ή άλλως παίζω. Παίζω κάτι που δεν είμαι εγώ, μια ιστορία άλλη, οπότε αυτό που λένε το “don't act” δεν το καταλαβαίνω.
(η συνέντευξη σταματάει γιατί ο Αλέξανδρος συναντά έναν φίλο) Του χαμογελάω.
Είδες, για μένα αυτό που είδες τώρα είναι το πιο σημαντικό. Οι φιλίες που δημιουργούνται μέσα από το σινεμά, να χτίζω σχέσεις με ανθρώπους που με εκτιμούν σαν συνεργάτη και σαν άνθρωπο και που βλέπουν τα πράγματα με τον ίδιο τρόπο. Το κέρδος μου αυτό είναι από αυτή τη δουλειά. Δεν νομίζω να έχει γυρίσει ποτέ κανείς να με πει ντίβα, ή ότι είχε κακή συνεργασία μαζί μου.
Υπάρχουν ντίβες στην Ελλάδα;
Wannabe ντίβες ναι υπάρχουν, όπως υπάρχει και η αίσθηση ότι είμαστε στο Χόλιγουντ. Ίσως την καλή εποχή της τηλεόρασης, που οι ηθοποιοί γινόταν πολύ αναγνωρίσιμοι και έκαναν απόσβεση από διαφημίσεις, έβγαζαν πολλά λεφτά και ίσως τότε κάποιοι να την είχαν δει “κάπως”. Τώρα με την κρίση νομίζω ακόμα και οι ντίβες έχουν μαζευτεί.
Και η τηλεόραση είναι σήμερα διαφορετική δεν ευνοεί τις ντίβες. Έχεις πλάνα εσύ πια για την τηλεόραση;
Όχι δεν υπάρχει κάποια πρόταση, αλλά και να υπήρχε μπορεί και να έμενα απλήρωτος, δε νομίζω ότι πληρώνεται κανείς. Θα κάνω θέατρο όμως το 2014 το Πάσχα με ένα μεγάλο καστ σε σκηνοθεσία Μαστοράκη. Χατζησάββας, Γιούλικα Σκαφιδά κ.α. Και έχω κάνει και μια ταινία το καλοκαίρι που λέγεται Home Work, οπότε περιμένουμε πρώτα να δούμε αν θα πάμε στην Berlinale και μετά το πότε θα βγει στις αίθουσες στο 2014.
Θεωρείς ότι υπάρχει διαφορά με την κρίση στο επάγγελμα σου;
Ναι υπάρχει διαφορά, γιατί κάποιος που θέλει αυτή τη δουλειά από ψώνιο για μόστρα, δεν υπάρχει πια η τηλεόραση να δημιουργεί σταρλετς, άρα κάποιοι το σκέφτονται δυο και τρεις φορές γιατί δεν υπάρχουν καθόλου χρήματα πια. Αλλά ως τώρα πολλοί γινόντουσαν ηθοποιοί καθαρά λόγω εξωτερικής εμφάνισης. Τουλάχιστον στο Χόλιγουντ χρειάζεται και πραγματικό ταλέντο συν όλα τα άλλα. Υπάρχει ανταγωνισμός. Και τώρα με την ταινία που γυρίσαμε στα Φεστιβάλ, είδα ότι εκεί όντως είναι διαφορετικά τα πράγματα.
Πώς υποδέχτηκαν την ταινία στο εξωτερικό;
Από ξένους σκηνοθέτες και ανθρώπους του χώρου, πήραμε πάρα πολύ καλό feedback. Θετικά σχόλια. Αλλά γενικώς η προώθηση ελληνικών ταινιών και ηθοποιών στο εξωτερικό δεν είναι εύκολη υπόθεση. Για να κάνεις κάτι έξω πρέπει να κάνεις διεθνείς συνεργασίες, αγγλόφωνες ταινίες, ευρωπαϊκές.
«Wild Duck» // Σκηνοθεσία – Σενάριο: Γιάννης Σακαρίδης
Διεύθυνση Φωτογραφίας: Γιαν Φόγκελ
Art Direction: Κατερίνα Ζουράρη, Μοντάζ: Γιάννης Χαλκιαδάκης
Ηχος: Σπύρος Αραβοσιτάς
Ενδυματολόγος: Αλεξία Θεοδωράκη
Διεύθυνση Παραγωγής: Κοσμάς Σπηλιωτόπουλος
Παραγωγή: Νίκος Φράγκος, Athens Filmmakers’ Coop
Ηθοποιοί: Αλέξανδρος Λογοθέτης, Γιώργος Πυρπασόπουλος, Θέμις Μπαζάκα, Γιάννης Στάνκογλου, Ηλίας Λογοθέτης, Ευσταθία Τσαπαρέλη
