Οι άνεργοι Αμερικανοί περισσότερο καταθλιπτικοί από τους Ευρωπαίους

Η απώλεια της δουλειάς του φέρνει σε κάποιον κατάθλιψη τόσο στην Ευρώπη, όσο και στις ΗΠΑ, αλλά τα ψυχολογικά συμπτώματα είναι ακόμη πιο έντονα στους Αμερικανούς από ό,τι στους Ευρωπαίους. Σε αυτό το συμπέρασμα κατέληξε μία νέα βρετανο-αμερικανική επιστημονική έρευνα, που κάλυψε 13 ευρωπαϊκές χώρες (μεταξύ των οποίων την Ελλάδα) και τις ΗΠΑ.

Όταν μία επιχείρηση και κυρίως ένα εργοστάσιο κλείνει στις ΗΠΑ, οι ψυχολογικές επιπτώσεις είναι πολύ πιο έντονες σε σχέση με την Ευρώπη για τους εργαζόμενους που βγαίνουν στην ανεργία, παρόλο που η αμερικανική οικονομία θεωρείται ότι δημιουργεί πιο γρήγορα νέες θέσεις εργασίας από ό,τι η ευρωπαϊκή.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Κάρλος Ριουμάλο-Χερλ του κέντρου ερευνών σε θέματα υγείας LSE Health της Σχολής Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του Λονδίνου, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο διεθνές περιοδικό επιδημιολογίας «International Journal of Epidemiology», εστίασαν στις συνέπειες της διεθνούς οικονομικής κρίσης που ξεκίνησε από τις ΗΠΑ το 2008 και επεκτάθηκε σταδιακά σε άλλες χώρες. Μια βασική συνέπεια της κρίσης ήταν η άνοδος της ανεργίας και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, η οποία έπληξε ιδιαίτερα τα άτομα 50 έως 64 ετών, που δύσκολα μπορούν να ελπίζουν σε μία νέα δουλειά από τη στιγμή που απολύονται.

Η απώλεια του εισοδήματος από τον μισθό και η συνακόλουθη μείωση της μελλοντικής σύνταξης αυξάνει τον κίνδυνο φτώχειας στην τρίτη ηλικία και καθιστά έναν πρώην εργαζόμενο πολύ ευάλωτο σε ψυχικές παθήσεις, σύμφωνα με την μελέτη. Η επιδείνωση της σωματικής υγείας, καθώς και της ψυχικής (κυρίως με την εμφάνιση κατάθλιψης), καθώς και η κατάχρηση αλκοόλ και άλλων ουσιών, είναι ανάμεσα στις συνέπειες της ανεργίας.

Η έρευνα έδειξε ότι η απώλεια εργασίας για οποιονδήποτε λόγο (κλείσιμο της επιχείρησης, απόλυση, συναινετική παραίτηση, λήξη της σύμβασης εργασίας) αυξάνει 4,8% κατά μέσο όρο την κατάθλιψη στις ΗΠΑ έναντι αύξησης 3,4% στην Ευρώπη. Ειδικότερα όμως, όταν πρόκειται για ανεργία λόγω κλεισίματος εργοστασίου, τότε τα συμπτώματα κατάθλιψης αυξάνονται κατά 28,2% στις ΗΠΑ έναντι 7,5% στην Ευρώπη, δηλαδή στην Αμερική το ψυχολογικό τίμημα για έναν βιομηχανικό εργάτη που μένει χωρίς δουλειά, είναι περίπου τετραπλάσιο.

Επίσης, σύμφωνα με την μελέτη, καθοριστικό ρόλο για τη βαρύτητα της κατάθλιψης παίζει το αυτονόητο, ότι όσο λιγότερες αποταμιεύσεις και περιουσιακά στοιχεία (κινητό και ακίνητο πλούτο) έχει κάποιος απολυμένος, τόσο βαρύτερα η απόλυσή του επιδρά στον ψυχισμό του.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα νέα ευρήματα αναδεικνύουν τον ζωτικό ρόλο που έχουν τα κοινωνικά προγράμματα («δίχτυα ασφαλείας»), για να μετριάσουν όχι μόνο τις οικονομικές, αλλά και τις ψυχικές συνέπειες της απώλειας εργασίας, ιδίως για όσους ανέργους δεν διαθέτουν «μαξιλάρι» αποταμιεύσεων. Σε γενικές γραμμές, σύμφωνα με την μελέτη, ο μέσος Ευρωπαίος εργαζόμενος έχει δημιουργήσει μεγαλύτερο τέτοιο «μαξιλάρι» πριν τη σύνταξή του, σε σχέση με τον Αμερικανό, πράγμα που εξηγεί σε μεγάλο βαθμό γιατί ο τελευταίος νιώθει τόσο μεγαλύτερη κατάθλιψη, όταν μένει χωρίς δουλειά.

Σε συνοδευτικό σχόλιο στο ίδιο ιατρικό περιοδικό, η καθηγήτρια επιδημιολογίας Λάϊζα Μπέρκμαν της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ, ανέφερε ότι «η απώλεια εργασίας είναι μια βαθιά επώδυνη εμπειρία. Καθώς οι οικονομίες παγκοσμιοποιούνται περισσότερο και η αλλαγή δουλειάς γίνεται ολοένα συχνότερο φαινόμενο, θα γίνεται όλο και πιο σημαντική η υλοποίηση εκείνων των πολιτικών που θα επιτρέπουν και στις κοινωνίες και στους ανθρώπους να γίνονται πιο ανθεκτικοί (στις κρίσεις)».