Χριστουγεννιάτικα διατροφικά έθιμα ανά την Ελλάδα

Η εισβολή ξένων προτύπων και οι αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες των Ελλήνων συντέλεσαν ώστε να «ξεθωριάσουν» οι παραδοσιακές συνταγές. Ας τρυπώσουμε όμως στο γιορτινό τραπέζι των παππούδων μας κι ακόμη παλιότερα, για να δούμε τι συνήθιζαν να τρώνε κάποτε, πριν η αστική γαλοπούλα με κουκουνάρι και κάστανα μονοπωλήσει τις γιορτινές συνταγές.

Εξέχουσα θέση στο ελληνικό χριστουγεννιάτικο τραπέζι κατείχε το κρέας και ιδιαίτερα το χοιρινό. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα παλαιότερα χρόνια το κρέας αποτελούσε «είδος πολυτελείας», το οποίο καταναλωνόταν στις γιορτές. Ωστόσο, η σφαγή και η κατανάλωση του χοιρινού τα Χριστούγεννα είναι έθιμο το οποίο έχει τις ρίζες του στην αρχαιότητα, μιας και οι γεωργοί θυσίαζαν τα χοιρινά στον Κρόνο και στη θεά Δήμητρα για την προαγωγή της ευφορίας και της ευκαρπίας της γης και τον εξαγνισμό του ίδιου του σπιτικού από το κακό και τα δαιμόνια όλου του χρόνου.

Έτσι, κάθε περιοχή ανά την Ελλάδα ανέπτυξε τη δική της παραδοσιακή συνταγή:


Επτάνησα: «Πουτρίδα» (χοιρινό με κουνουπίδι και λάχανο)

Εύβοια

: «Μπάμπες»: βρασμένο παχύ έντερο γεμιστό με συκώτι, σπλήνα και μπαχαρικά, όπου το χρώμα της σπλήνας συμβόλιζε αν ήταν καθαρός, ήταν καλός οιωνός, αν ήταν κίτρινος και χαραγμένος, ήταν δυσοίωνο σημάδι.

Ήπειρος: στα Ζαγοροχώρια της Ηπείρου τα Χριστούγεννα έφτιαχναν τα “Σπάργανα” (τηγανίτες), τα οποία συμβόλιζαν τα σπάργανα του Χριστού στη Φάτνη.

Δωδεκάνησα: Τα παραδοσιακά «γιαπράκια», δηλαδή ντολμαδάκια, όπου το τύλιγμα του λάχανου γύρω από τον κιμά συμβόλιζε το φάσκιωμα του Χριστού.

Θράκη: Την παραμονή στο τραπέζι υπήρχαν εννιά διαφορετικά φαγητά, άβραστα και νηστίσιμα, ώστε να υπάρχει αφθονία φαγητών όλο τον χρόνο.



Επιπλέον, χαρακτηριστικό χριστουγεννιάτικο ελληνικό έθιμο σε όλες τις περιοχές αποτελεί το χριστόψωμο. Το ευλογημένο ψωμί του Χριστού ζυμώνεται πάντα με τα εκλεκτότερα υλικά (λεπτοκοσκινισμένο σιταρένιο αλεύρι, ξηρούς καρπούς, σησάμι, μπαχαρικά) και πλουμίζεται με ξεχωριστά στολίδια που συμβολίζουν τη θεϊκή του δύναμη. Ανήμερα τα Χριστούγεννα σε κάθε σπίτι ο νοικοκύρης έριχνε στο χριστόψωμο κρασί και λάδι, ευχόμενος αφθονία αγαθών στο σπίτι. Χαρακτηριστική είναι η ρήση: «όσο νερό έχει η θάλασσα τόσο κρασί και λάδι στο σπίτι μας».
Τα γλυκίσματα δεν έλειπαν από το χριστουγεννιάτικο ελληνικό τραπέζι. Κυρίαρχος ήταν οι τηγανίτες με μέλι και κρασί, όπου το μέλι συμβόλιζε την αφθονία των αγαθών για τον υπόλοιπο χρόνο και το κρασί την ευχή «να μεγαλώνει και να «απλώνει» η οικογένεια σαν την κληματαριά».

Διαβάστε περισσότερα στο life2day.gr