Financial Times: Βρετανία... όπως η Ελλάδα μετά το δημοψήφισμα του 2015

Την κατάσταση που επικρατεί στη Βρετανία ενόψει της εξόδου -με συμφωνία ή μη- από την Ευρωπαϊκή Ένωση με την κατάσταση που επικρατούσε στην Ελλάδα το διάστημα αμέσως μετά το δημοψήφισμα του 2015, παραλληλίζει ο αρθρογράφος της οικονομικής εφημερίδας Financial Times, Gideon Rachman.

Η βασική ιδέα στην οποία στηρίζει το άρθρο του ο κ.Rachman αφορά τον ενθουσιασμό και την περηφάνια που αισθάνονταν οι Έλληνες όταν ψήφισαν κατά της συμφωνίας με τους δανειστές και το ανάλογο συναίσθημα των Βρετανών, όταν ψήφισαν υπέρ του Brexit. Όπως σημειώνει χαρακτηριστικά «άπαντες, ακόμη και υψηλά πρόσωπα, υπερτίμησαν τη δύναμή τους».

Ακολουθούν χαρακτηριστικά αποσπάσματα από το άρθρο στους Financial Times:

«Το Σάλτσμπουργκ αποτέλεσε ένα βαρύ πλήγμα σε αυτό το είδος μακαριότητας. Οσο περνάει ο καιρός γίνεται όλο και πιο πιθανό να αποτύχουν οι διαπραγματεύσεις. Τόσο η ΕΕ όσο και το Ηνωμένο Βασίλειο μιλούν τώρα σοβαρά για την απειλή μιας «μη συμφωνίας» - με τη Βρετανία απλώς να βροντάει την πόρτα της ΕΕ τον ερχόμενο Μάρτιο.

Ο υπουργός Εξωτερικών Τζέρεμι Χαντ προειδοποίησε την ΕΕ να μην υποτιμήσει τη δύναμη της βούλησης της χώρας του. Στην πραγματικότητα, όμως, η βρετανική κυβέρνηση είναι εκείνη που υπερτιμά τη δύναμή της. Αν συνεχιστεί αυτό, φοβάμαι ότι η Βρετανία θα οδηγηθεί σε μια «διδακτική στιγμή», σε αυτό το είδος δηλαδή τραυματικής εμπειρίας που υποχρεώνει τους πολίτες, ή τα έθνη, να αναθεωρήσουν τις απόψεις τους.

Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει ζήσει ανάλογες στιγμές στη μεταπολεμική περίοδο. Η αποτυχημένη εισβολή στο Σουέζ το 1956 ήταν μια ταπείνωση που έδειξε στη Βρετανία ότι δεν ήταν πλέον μια αυτοκρατορική δύναμη. Η προσφυγή στο ΔΝΤ το 1976 ήταν μια εξευτελιστική απόδειξη της οικονομικής αδυναμίας της χώρας. Ένα αδιέξοδο στο Brexit θα αποδείκνυε τους πρακτικούς περιορισμούς της βρετανικής εθνικής κυριαρχίας.

Η Βρετανία δεν βρίσκεται ακόμη εκεί. Η σημερινή της στάση μου θυμίζει πολύ την Ελλάδα μετά το δημοψήφισμα του 2015. Ημουν στην Αθήνα μετά το δημοψήφισμα και μίλησα με ενθουσιασμένους ψηφοφόρους που ήταν υπερήφανοι για το μήνυμα που είχαν στείλει στις Βρυξέλλες.

Ακόμη και υψηλά ιστάμενοι πολιτικοί υπερτίμησαν τη δύναμή τους. Ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος εθεάθη σε μια σύνοδο κορυφής να σφίγγει ένα έγγραφο που έγραφε «Όχι θριαμβολογίες». Στην πραγματικότητα, η Ελλάδα δεν γνώρισε θρίαμβο, αλλά ταπείνωση, καθώς η κυβέρνηση αναγκάστηκε να δεχθεί το μνημόνιο που είχε μόλις απορρίψει.

Όπως ανακάλυψαν οι Ελληνες, το να είσαι μόνος σου στο τραπέζι μιας συνόδου της ΕΕ είναι σκληρό, αλλά όχι αναγκαστικά μοιραίο. Αυτό που δείχνει πού βρίσκεται η ισχύς είναι οι εξελίξεις στους δρόμους και στις χρηματαγορές. Για την Ελλάδα, ήταν σαφές ότι το παιχνίδι είχε τελειώσει όταν τα ΑΤΜ της Αθήνας άρχισαν να αδειάζουν από μετρητά, καθώς πανικόβλητοι καταναλωτές απέσυραν τις καταθέσεις τους.

Ο μεγάλος κίνδυνος για τη βρετανική κυβέρνηση είναι η αποφασιστικότητά της απέναντι στην ΕΕ να υπονομευθεί από τον φόβο των αγορών ή από την ανησυχία των καταναλωτών μπροστά στον κίνδυνο μιας «μη συμφωνίας».

Η σχετική δύναμη των τραπεζών και των δημόσιων οικονομικών της Βρετανίας την καθιστά λιγότερο ευάλωτη σε έναν πανικό από την Ελλάδα. Ένα Brexit χωρίς συμφωνία, όμως, θα διαταράξει το εμπόριο με την Ευρώπη καθώς θα επιβληθούν νέοι δασμοί και τελωνειακές διαδικασίες. Οι σύγχρονες κοινωνίες εξαρτώνται από έγκαιρες προμήθειες κι έτσι τα καταστήματα και τα εργοστάσια θα αντιμετωπίσουν πολύ γρήγορα προβλήματα».