Τουρκία: Το σκάνδαλο διαφθοράς που είχε συγκλονίσει τον Ερντογάν επανέρχεται στην επικαιρότητα

Το ηφαίστειο που πίστευε κανείς ότι ήταν σβησμένο, αφυπνίστηκε. Η σύλληψη στη Φλόριντα ενός τουρκο-ιρανού επιχειρηματία επανέφερε στην Τουρκία το παλιό σκάνδαλο διαφθοράς το οποίο κηλιδώνει τον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στις παραμονές της αμερικανικής περιοδείας του.

Πηγαίνοντας για διακοπές στις ΗΠΑ, ο Ρεζά Ζαράμπ συνελήφθη μόλις έφθασε στο Μαϊάμι, απαγγέλθηκαν κατηγορίες σε βάρος του, καθώς και σε βάρος δύο άλλων ιρανών πολιτών και αμέσως προφυλακίσθηκε. Η αμερικανική δικαιοσύνη τον κατηγορεί για συναλλαγές με το Ιράν που παραβίαζαν το εμπάργκο και για τις οποίες μπορεί να καταδικαστεί σε ποινή κάθειρξης μέχρι 75 ετών.

Η είδηση είχε ελάχιστη δημοσιότητα στις ΗΠΑ, αλλά δεν διέφυγε από τον αντιπολιτευόμενο τουρκικό Τύπο, ο οποίος την πρόβαλε στα πρωτοσέλιδά του.

Διότι αυτός ο μόλις 33 ετών επιχειρηματίας, νυμφευμένος με μια διάσημη τουρκάλα τραγουδίστρια, βρίσκεται στην καρδιά της υπόθεσης που πριν από δύο χρόνια είχε κλονίσει τις βάσεις του καθεστώτος του Ερντογάν, ο οποίος ήταν τότε πρωθυπουργός.

Τον Δεκέμβριο του 2013, ο Ζαράμπ είχε συλληφθεί μαζί με δεκάδες άλλους προσκείμενους στην εξουσία επειδή είχε επιδοθεί σε παράνομο εμπόριο χρυσού με το Ιράν, διευκολυνόμενος στη δραστηριότητά του αυτή από υπουργούς της ισλαμοσυντηρητικής κυβέρνησης της Άγκυρας. Τέσσερις εξ αυτών είχαν τότε παραιτηθεί ή παυθεί.

Τηλεφωνικές υποκλοπές που βγήκαν στη δημοσιότητα, είχαν στη συνέχεια ενοχοποιήσει άμεσα τον Ερντογάν και τον γιο του, τον Μπιλάλ.

Ο πρωθυπουργός είχε καταγγείλει τότε μια «συνωμοσία» και είχε κατηγορήσει τον πρώην σύμμαχό του, τον ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν, ο οποίος είχε μεγάλη επιρροή στην αστυνομία και τη δικαιοσύνη, ότι κατασκεύασε την υπόθεση για να τον πλήξει.

Έπειτα από ένα εκτεταμένο κυνήγι μαγισσών στις τάξεις αυτού που αποκάλεσε «το παράλληλο κράτος», ο ισχυρός άνδρας της χώρας κατάφερε να ανακτήσει τον έλεγχο, να σταματήσει όλες τις διώξεις, μέχρι και να κερδίσει μερικούς μήνες αργότερα τις προεδρικές εκλογές.

Στο Ιράν, ο ιρανός συνεργάτης του Ζαράμπ, ο δισεκατομμυριούχος Μπαμπάκ Ζανζανί, καταδικάσθηκε σε θάνατο στις 6 Μαρτίου για διαφθορά. Όμως η υπόθεση φαίνεται να έχει θαφτεί οριστικά στην Τουρκία, προς μεγάλη απογοήτευση της αντιπολίτευσης.
 
Είναι λίγο να πει κανείς ότι η αναζωπύρωση της υπόθεσης τη Δευτέρα έγινε δεκτή με λαιμαργία από τους επικριτές του Ερντογάν.

«Ο Ζαράμπ συνελήφθη. Και είμαι σίγουρος ότι ορισμένοι δεν θα κοιμηθούν απόψε», δήλωσε ο αρχηγός της σοσιαλδημοκρατικής αντιπολίτευσης Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου. «Θα μιλήσει εκεί, θα δείτε. Ολοι οι κρυφοί δεσμοί θα έρθουν στο φως».

Ο Τύπος που αντιτίθεται στο καθεστώς δεν έμεινε πίσω. «Ο φόβος πως ο Ζαράμπ θα μιλήσει» ήταν ο τίτλος της εφημερίδας Sozcu. «Η εξουσία βρίσκεται σε δύσκολη θέση», τόνισε ο αρθρογράφος της Cumhuriyet Οζγκούρ Μουμτσού, «με δεδομένες τις προηγούμενες επιδόσεις του εισαγγελέα, δεν χρειάζεται να είναι κανείς μάντης για να προβλέψει πολιτικές αναταράξεις.

Ο εισαγγελέας της νότιας περιφέρειας της Νέας Υόρκης που έχει αναλάβει την υπόθεση, ο Πιτ Μπαρέιρα, έχει γίνει πράγματι ο νέος ήρωας των αντιπάλων του Ερντογάν

Ο λογαριασμός του δικαστικού στο Twitter, ο οποίος είχε εμφανιστεί το 2012 στο εξώφυλλο του περιοδικού Time ως «ο άνθρωπος που έρριξε την Ουόλ Στριτ» για τις πολύκροτες έρευνές του για τη φοροδιαφυγή στις μεγάλες τράπεζες, υποδέχθηκε μέσα σε δύο ημέρες 160.000 τούρκους «ακολούθους».

«Θέλετε οτιδήποτε από την Τουρκία; Ρακί, σις κεμπάμπ, λουκούμι, τούρκικο χαλί; Ζητήστε. Είμαστε στην υπηρεσία σας», πρότεινε ένας απ' αυτούς τους νέους θαυμαστές. «Ωραία, λατρεύω το σις κεμπάμπ, αλλά δεν νομίζω ότι μπορώ να δεχθώ δώρα μόνο και μόνο επειδή κάνω τη δουλειά μου», απάντησε συνετά ο αμερικανός δικαστικός.

Σαφώς λιγότερο ενθουσιώδης, ο φιλοκυβερνητικός Τύπος έθαψε τη σύλληψη του Ζαράμπ στις εσωτερικές σελίδες του, αν δεν την αγνόησε παντελώς.

Η είδηση είναι ακόμη περισσότερο ενοχλητική για τον Ερντογάν επειδή πρόκειται να επισκεφθεί την ερχόμενη εβδομάδα τις ΗΠΑ και η Ουάσινγκτον αρνείται επίμονα να εκδώσει τον εχθρό του, τον Φετουλάχ Γκιουλέν, ο οποίος ζει στην Πενσιλβάνια.

«Οι κατηγορίες που ανακοινώθηκαν σήμερα θα έπρεπε να είναι ένα μήνυμα προς όλους αυτούς που προσπαθούν να κρύψουν την ταυτότητα των αληθινών εταίρων τους», δήλωσε τη Δευτέρα ο Ντιέγκο Ροντρίγκεζ, ο αξιωματούχος της ομοσπονδιακής αστυνομίας (FBI) που έχει αναλάβει την έρευνα.

«Αν ο Ζαράμπ δώσει τα ονόματα και τους 'αληθινούς εταίρους' του ορισμένοι στο Ιράν, και ίσως στην Τουρκία, θα αισθανθούν άσχημα», σχολίασε ο αρθρογράφος Μουράτ Γετκίν από τις στήλες της εφημερίδας Hurriyet Daily News.