«Ο κώδικας των Νάβαχο»: Πέθανε ο τελευταίος Ινδιάνος της φυλής που «κέρδισε» το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο

Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, οι Ιάπωνες κατάφερναν διαρκώς να σπάνε τα κρυπτογραφηµένα µηνύµατα των συμμάχων, καθυστερώντας δραματικά την πρόοδο της στρατιωτικής μηχανής των ΗΠΑ.

Τελικά, το 1942, αρκετές εκατοντάδες Ινδιάνοι Νάβαχο στρατολογήθηκαν ως πεζοναύτες και εκπαιδεύτηκαν να χρησιμοποιούν ένα µυστικό στρατιωτικό κώδικα, βασισμένο στη μητρική τους γλώσσα.

Ο κώδικας των Νάβαχο, ο οποίος έγινε και κινηματογραφική ταινία με τον Νίκολας Κέιτζ, το 2002, ήταν τελικά ο μοναδικός που δεν κατάφεραν να σπάσουν ποτέ οι Ιάπωνες και θεωρείται ότι έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην έκβαση του πολέµου.

Χθες, σε ηλίκία 93 ετών πια, πέθανε ο Τσέστερ Νεζ, παίρνοντας μαζί του το μυστικό των Ινδιάνων Νάβαχο. Και αυτό γιατί ήταν ο τελευταίος από τους 29 Ινδιάνους της εν λόγω φυλής, που πολέμησαν στο πλευρό των Αμερικανών κατά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

«Μοιραστήκαμε τη δύναμη της γλώσσας μας με τον κόσμο κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, όταν οι 29 πρώτοι "code talkers" κατατάχθηκαν εθελοντικά. Δυστυχώς, χάσαμε τον τελευταίο επιζώντα από αυτούς τους 29 άνδρες, τον Τσέστερ Νεζ, που πέθανε στον ύπνο του» ανακοίνωσε ο πρόεδρος των Νάβαχο, Μπεν Σέλι.

Οι σημαίες θα είναι σήμερα μεσίστιες στα εδάφη της φυλής.

Ο δεκανέας Τσέστερ Νεζ στρατολογήθηκε μαζί με 28 ακόμη Νάβαχο από το Σώμα των Πεζοναυτών το 1942 για τη δημιουργία μίας κωδικοποιημένης γλώσσας, που θα χρησιμοποιείτο στις επικοινωνίες με τα πεδία των μαχών, με βάση τη γλώσσα των Νάβαχο.

Στη συνέχεια συμμετείχε στον πόλεμο του Ειρηνικού, στο Γκουανταλκανάλ, το Γκουάμ, το Πελελίου και το Μπουγκενβίλ.

«Είμαι πολύ περήφανος για το ότι οι Ιάπωνες έκαναν τα πάντα για να σπάσουν τον κώδικα, αλλά δεν το κατάφεραν ποτέ» είχε δηλώσει πέρυσι στην εφημερίδα του αμερικανικού στρατού, Stars and Stripes.

Συνολικά, περί τους 400 Ινδιάνους Νάβαχο έλαβαν μέρος στο Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Επειδή η γλώσσα τους είναι τονική και δεν είναι γραπτή, είναι εξαιρετικά δύσκολο για κάποιον που δεν είναι η μητρική του γλώσσα, να την μάθει.

Ο κώδικας δημιούργησε μία αλφάβητο, βασισμένη σε αγγλικές λέξεις όπως "ant" για το "A" , οι οποίες στη συνέχεια μεταφράσθηκαν στην αντίστοιχη λέξη στη γλώσσα των Νάβαχο. Έτσι, για παράδειγμα, η λέξη "moasi", που σημαίνει "γάτα" (cat) αντιστοιχούσε στο γράμμα "C".

Στο πεδίο της μάχης, οι Ινδιάνοι "code talkers" μετέδιδαν έτσι προφορικά κρυπτογραφημένα μηνύματα στη γλώσσα τους.

Ο κώδικας παρέμεινε μυστικός μέχρι τη δεκαετία του '80, για την περίπτωση που θα ήταν χρήσιμος και σε άλλον πόλεμο.