Τα... μυστήρια της Μόσχας - Ο Πούτιν «εξαφάνισε» 45 ολιγάρχες από την αρχή του πολέμου
Τι είναι το «Σύνδρομο Ρωσικού Αιφνιδίου Θανάτου» που… χτυπά όσους δυνητικά εναντιώνονται στον Πούτιν - Μυστηριώδη τροχαία, πτώσεις από μπαλκόνια, δολοφονίες ολόκληρων οικογενειών και στο βάθος σκοτάδι
Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη
Για την ευρεία μάζα των Δυτικών -και όχι μόνο- ο θάνατος του Γεβγκένι Πριγκόζιν και των δύο υπαρχηγών του όταν κατέπεσε (πιθανότατα από έκρηξη βομβών) το ιδιωτικό του τζετ, ήταν το προδιαγεγραμμένο τέλος μιας ιστορίας. Ο Πριγκόζιν προφανώς λανθασμένα θεώρησε πως ο Βλαντιμίρ Πούτιν θα συγχωρούσε την προδοσία.
Ομως ο ίδιος και οι δύο υπαρχηγοί του προστέθηκαν σε μια μακρά λίστα 45 ολιγαρχών που έχασαν τη ζωή τους σε μυστηριώδη δυστυχήματα ή υπό παράξενες, αδιευκρίνιστες συνθήκες, από την ημέρα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.
Οι αναλυτές λένε ότι ο Πριγκόζιν βρέθηκε εγκλωβισμένος, καθώς έμαθε ότι και το δικό του όνομα συμπεριλαμβάνεται σε αυτά της ρωσικής ελίτ που είχαν προωθηθεί για... αντικατάσταση και επέλεξε να παίξει τα τελευταία του χαρτιά, κάνοντας μια επίδειξη δύναμης στον Ρώσο πρόεδρο.
Κλείσιμο
Η κατάληξη ήταν αυτή που πολλοί φαντάζονταν - ένα μυστηριώδες αεροπορικό δυστύχημα, κοντά στη Μόσχα. Αυτό που δεν μπορούσε κανείς να προβλέψει με σαφήνεια, ήταν ο τρόπος με τον οποίο θα έχανε -μυστηριωδώς, οπωσδήποτε- τη ζωή του ο Πριγκόζιν. Γιατί στο «Σύνδρομο Ρωσικού Αιφνιδίου Θανάτου», οι συνθήκες θανάτου ποικίλλουν: Από ανεξήγητες, ξαφνικές αποφάσεις αυτοκτονίας με ταυτόχρονη δολοφονία των οικογενειών τους, σε πτώσεις από ψηλά κτίρια, βουνά ή... σκάλες, από αεροπορικά δυστυχήματα, σε περίεργες, ξαφνικές ασθένειες, ο Βλαντιμίρ Πούτιν προχωρά με ταχείς ρυθμούς μια επιχείρηση «κάθαρσης» οποιουδήποτε κινείται αντίθετα από τον ίδιο.
Ο Γεβγκένι Πριγκόζιν σερβίρει το ζεύγος Τζορτζ και Λόρα Μπους στο πλωτό του εστιατόριο, υπό το βλέμμα του Βλαντιμίρ Πούτιν
Το μεγάλο «ξεκαθάρισμα» και η επόμενη ελίτ του Πούτιν
Τι σημαίνει αυτό το ξεκαθάρισμα, ωστόσο; Είναι το τέλος της ηγεσίας της Wagner και το τέλος του τάγματος; «Οχι», απαντά ο αναλυτής και γνώστης των ρωσικών πραγμάτων κ. Δημήτρης Τριανταφυλλίδης.
«Χάθηκε η λεγόμενη “αγία τρόικα” της Wagner. Μαζί με τον Πριγκόζιν και τον Ούτκιν, σκοτώθηκε και ο Βαλέρι Τσεκάλοφ, στέλεχος της ρωσικής αντικατασκοπείας (σήμερα ονομάζεται Γενική Διεύθυνση Γενικού Επιτελείου Ενόπλων Δυνάμεων), ο οποίος είχε αναλάβει τις black ops και άνοιξε τον δρόμο για την Αφρική και τη Λατινική Αμερική. Η Wagner έχασε την ανώτατη ηγεσία της, αλλά δεν θα χαθεί. Είναι ένας μηχανισμός ισχυρός, με 20.000 άνδρες, τεχνογνωσία και δίκτυο εταιρειών. Και, όπως ξέρετε, πληρώνεται με συμβόλαια για πρώτες ύλες, όπως πετρέλαιο, διαμάντια, σπάνιες γαίες, ή το φοινικέλαιο που πήρε στη Μαγαδασκάρη. Εχει παρουσία στο Τσαντ, τον Νίγηρα, το Σουδάν, τη Μοζαμβίκη, το Μάλι, την Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, αλλά και στη Λατινική Αμερική στη Νικαράγουα και τη Βενεζουέλα, όπου έχει αναλάβει τη φύλαξη εγκαταστάσεων. Είναι, λοιπόν, πολύ μεγάλο πρότζεκτ η Wagner για να τελειώσει έτσι απλά».
Ποια θα είναι λοιπόν η επόμενη μέρα της Wagner; «Θα περάσει στη δικαιοδοσία του στρατού -κάτι που μας εξηγεί τη σύγκρουση του Πριγκόζιν με τον Σοϊγκού, άρα και για το ταμείο. Πιθανόν να αλλάξει όνομα και σύμβολα. Ποιος θα αναλάβει, θα το δούμε, με τις πιθανότητες να συγκεντρώνουν έμπειροι πρώην στρατιωτικοί, γεγονός που θα σημάνει και μια αλλαγή τρόπου λειτουργίας της Wagner, καθώς ο Πριγκόζιν δεν είχε εκπαίδευση εύελπι και ήταν πιο αδίστακτος. Υπάρχουν στελέχη της Wagner που έχουν εμπειρία πολέμου, υπάρχουν συνταγματάρχες και υποστράτηγοι που έχουν πολεμήσει στο Αφγανιστάν και την Τσετσενία και είναι θέμα χρόνου να μάθουμε ποιος θα αναλάβει την ηγεσία της».
Ο κ. Τριανταφυλλίδης εξηγεί πως αυτή η αλλαγή σκυτάλης στη Wagner ενδέχεται να ενισχύσει περαιτέρω «τις άλλες 9 μεγάλες και πλούσια επιχορηγούμενες μισθοφορικές ομάδες που υπάρχουν στη Ρωσία. Οπως είναι η Rosneft η οποία έχει μισθοφορικό στρατιωτικό βραχίονα, η τσετσενική δύναμη Αχμάτ του Καντίροφ, ή ο μισθοφορικός στρατός της Γιακουντίας που αποτελείται από Εσκιμώους».
Το σίγουρο, εξηγεί ο αναλυτής στο «ΘΕΜΑ», είναι ότι η ελίτ της Ρωσικής Ομοσπονδίας βρίσκεται σε έναν πόλεμο. Και αφορά όλα τα επίπεδα, καθώς ο Πούτιν θα κατέλθει στις εκλογές του 2024 υπό διαφορετικές συνθήκες. Επισημαίνει ότι κορυφαία στελέχη, όπως η πρόεδρος της Εφορευτικής Επιτροπής και ο Ντμίτρι Πεσκόφ είπαν ανοιχτά ότι είναι τέτοια η στήριξη την οποία απολαμβάνει ο Βλαντιμίρ Πούτιν από τον ρωσικό λαό, που «η δυτική δημοκρατία δεν είναι απαραίτητη» στη Ρωσία. «Αλλωστε», εξηγεί ο κ. Τριανταφυλλίδης, «καταργήθηκε η εκλογή των περιφερειαρχών, τώρα συζητείται και η κατάργηση των δημοτικών εκλογών για λόγους εθνικού συμφέροντος»...
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν θέλει -και έχει- την ελίτ της Ρωσίας απόλυτα ταυτισμένη μαζί του, ενώ κατέρχεται σε εκλογές-περίπατο αφού και τα βασικότερα στελέχη της αντιπολίτευσης βρίσκονται στη φυλακή, υπό συνθήκες που αλλάζουν όμως την ιστορία. Επιδιώκει -και καθώς φαίνεται έχει πετύχει- να παγώσει τον πόλεμο σε ένα μέτωπο περίπου 1.000 χιλιομέτρων, με απώτερο σκοπό να κρατήσει τα εδάφη που έχει κατακτήσει, την ώρα που εκκινεί μια κούρσα επανεξοπλισμού του ρωσικού στρατού. Κούρσα η οποία θα είναι δύσκολη, καθώς οι κυρώσεις εις βάρος της Ρωσίας έχουν προκαλέσει προβλήματα πολλών ειδών, όπως η έλλειψη μικροτσίπ (πιθανολογείται πως προκαλεί πρόβλημα ευστοχίας στους πυραύλους), το έλλειμμα ύψους 30% στον προϋπολογισμό, η αύξηση των επιτοκίων κατά 12% από την κεντρική τράπεζα της χώρας, που θα κάνει αισθητό τον πληθωρισμό στα ρωσικά νοικοκυριά, και ο απόλυτος μηδενισμός της παραγωγής απαραίτητων ειδών, όπως τα ογκολογικά φάρμακα ή τα αντιδιαβητικά, που πρέπει να εισαχθούν...
Από την εμπλοκή του Πριγκόζιν στον ουκρανικό πόλεμο, ωστόσο, τα πράγματα περιπλέκονται. Πολλοί είναι αυτοί που λένε ότι «μέτρησε το μπόι του με τη σκιά του». Οτι σήκωσε το χέρι του, είδε τον ίσκιο του τεράστιο και πίστεψε ότι ήταν ισχυρότερος από τον Πούτιν τον ίδιο. Και κάπως έτσι, στασίασε, ξεκινώντας μια πρωτοφανή πορεία με τους άνδρες του προς το Κρεμλίνο. Πορεία που σταμάτησε με την παρέμβαση του Λευκορώσου προέδρου Λουκασένκο και την αμνήστευση όλων των μελών της Wagner και του ίδιου του Πριγκόζιν από τον Πούτιν. Το ερώτημα, βέβαια, είναι τι οδήγησε τον Πριγκόζιν να οργανώσει αυτό το πραξικόπημα. Ηταν η έλλειψη στήριξης της Wagner από τον ρωσικό στρατό που κατηγορούσε τον Σεργκέι Σοϊγκού;
Αυτό φαίνεται πως ήταν η αφορμή. Η αληθινή απάντηση φαίνεται ότι κρύβεται στον καταιγισμό ξαφνικών μυστηριωδών θανάτων, συνταξιοδοτήσεων, θέσης εκτός συστήματος δεκάδων ολιγαρχών και μελών της στρατιωτικής και επιχειρηματικής ελίτ της Ρωσίας. Κατά τον δημοσιογράφο, συγγραφέα, αναλυτή και ίσως καλύτερο γνώστη των ρωσικών πραγμάτων στην Ελλάδα, Δημήτρη Τριανταφυλλίδη, ο Πριγκόζιν έμαθε ότι ο Πούτιν είχε αποφασίσει να περάσει η Wagner στη δικαιοδοσία του στρατού. «Γι’ αυτό και συγκρούστηκε ο Πριγκόζιν με τον Σοϊγκού, επειδή θα έχανε τον έλεγχο της Wagner και άρα και την πρόσβαση στο ταμείο της».
Γιατί όμως να τον αντικαταστήσει ο Πούτιν; Ο κ. Τριανταφυλλίδης εξηγεί στο «Πρώτο ΘΕΜΑ» ότι στη Ρωσία έχει ξεκινήσει ένα «rotation» στις ελίτ, στις φατρίες του βιομηχανικού και στρατιωτικού συμπλέγματος. Μια αντικατάσταση των ελίτ με νέα μέλη. Αυτό, εξηγεί, είναι κάτι συνηθισμένο στη ρωσική ιστορία. Για παράδειγμα, οι τσάροι είχαν τη συνήθεια να αλλάζουν την ελίτ κάθε μια γενιά, κάθε 25 χρόνια, για να τους αφαιρέσουν την περαιτέρω ενδυνάμωση.
Η αλήθεια είναι ότι η ρωσική κυβέρνηση δεν σταμάτησε ποτέ να σκοτώνει τους εχθρούς της. Ο Πούτιν είναι ξεκάθαρος στην πίστη του ότι οι προδότες αξίζουν τον θάνατο. Και οι ξαφνικοί, μυστηριώδεις θάνατοι, δεν είναι κάτι ασυνήθιστο. Στα 90s, μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ, πολλοί από αυτούς που ασχολούνταν με τις επιχειρήσεις και αποκτούσαν ισχύ βρίσκονταν νεκροί υπό μυστηριώδεις συνθήκες.
Ομοίως, από το 2022, οπότε και έγινε η εισβολή στην Ουκρανία, στη Ρωσία έχουν πληθύνει οι μυστηριώδεις θάνατοι ολιγαρχών και οι «εξαφανίσεις» μελών της βιομηχανικής, στρατιωτικής και επιστημονικής ελίτ της χώρας. Σαράντα δύο ολιγάρχες πέθαναν μυστηριωδώς από την αρχή του 2022 ως τις 16 Αυγούστου φέτος. Είκοσι έξι πέθαναν το 2022 και 16 το τρέχον έτος από το λεγόμενο «Σύνδρομο Ρωσικού Αιφνιδίου Θανάτου». Στο μεταξύ εκτός από τον θάνατο της «αγίας τριάδας» της Wagner Πριγκόζιν - Ούτκιν - Τσεκάλοφ, «εξαφανίζονται», τίθενται κατ’ οίκον περιορισμό ή «συνταξιοδοτούνται» μέλη της ρωσικής στρατιωτικής ελίτ.
Ο κ. Τριανταφυλλίδης λέει ότι χαρακτηριστικότερο παράδειγμα είναι αυτό του Σουροβίγκιν, που τέθηκε σε κατ' οίκον περιορισμό όταν απαλλάχθηκε από τη διοίκηση των αεροπορικών και διαστημικών υπηρεσιών της Ρωσίας λόγω της «μαλακής» στάσης του στην ανταρσία του Πριγκόζιν. Είναι, λένε οι αναλυτές, η μοναδική, ίσως, εξαίρεση Ρώσου αξιωματούχου που τόλμησε να μην κινηθεί παράλληλα με τον Βλαντιμίρ Πούτιν και αυτός δεν τον καθάρισε με... δυστύχημα.
«Μυστηριώδεις». Ετσι χαρακτηρίζονται οι θάνατοι των (δυνητικά «επικίνδυνων», ή «απείθαρχων» για το σύστημα του Πούτιν) ολιγαρχών και γενικότερα στελεχών της ρωσικής ελίτ που ξεκίνησαν από τις 30 Ιανουαρίου 2022, όταν ο διευθυντής του βραχίονα μεταφορών της Gazprom, Λεονίντ Σούλμαν, βρέθηκε νεκρός με ένα σημείωμα αυτοκτονίας, στο μπάνιο ενός σπιτιού στο Λένινγκραντ. Νεκρός με τον ίδιο τρόπο βρέθηκε ένα άλλο στέλεχος της Gazprom, ο Αλεξάντερ Τουλάκοφ, λίγες μέρες αργότερα.
Πάντως οι αιτίες των μυστηριωδών θανάτων των μελών της ρωσικής ελίτ ποικίλλουν. Σταχυολογούμε κάποιες περιπτώσεις. Ο επιχειρηματίας Μιχαήλ Γουότφορντ βρέθηκε νεκρός στο γκαράζ του στην Αγγλία, από αδιευκρίνιστα αίτια. Τα ίδια αίτια αποδόθηκαν και στον CEO και ιδιοκτήτη της Mestorm, Βασίλι Μελνίκοφ που βρέθηκε νεκρός, μαζί με τη σύζυγο και τα δύο παιδιά τους στο σπίτι τους, στη Ρωσία. Θάνατος-καρμπόν αυτός του Βλάντισλαβ Ανάγιεφ, πρώην αντιπροέδρου της Gazprombank, που βρέθηκε νεκρός στο σπίτι του με τα πτώματα της συζύγου και της 13χρονης κόρης τους δίπλα του. Στην περίπτωση του πρώην αντιπροέδρου της Novatek, Σεργκέι Προτοσένια, ο 55χρονος βρέθηκε κρεμασμένος στο σπίτι του, στην Ισπανία, ενώ η σύζυγος και η κόρη του βρέθηκαν νεκρές στα κρεβάτια τους με τραύματα από τσεκούρι και μαχαίρι.
Της… μόδας είναι και οι πτώσεις για διάφορους λόγους στη Ρωσία. Ο γενικός διευθυντής του resort της Gazprom, «Estosadok», έπεσε από έναν βράχο στη διάρκεια πεζοπορίας, ο επιχειρηματίας Νταν Ράποπορτ έπεσε από το μπαλκόνι του διαμερίσματός του στη Ρωσία, ο πρόεδρος της Lukoil Ραβίλ Μαγκάνοφ έπεσε από το παράθυρο του νοσοκομείου του Κρεμλίνου, όπου νοσηλευόταν με κατάθλιψη. Ο επικεφαλής του Ινστιτούτου Αεροπορίας Μόσχας, Ανατόλι Γερασένκο, έπεσε από τις σκάλες μέσα στο Ινστιτούτο, ενώ από μπαλκόνι έπεσαν και οι επιχειρηματίες Γκριγκόρι Κοσένοφ, Ντμίτρι Ζελένοφ, Πάβελ Αντοφ.
Στη διάρκεια του τρέχοντος έτους, τον «χορό» των θανάτων άνοιξε ο πρώην πρόεδρος της κυβέρνησης του Νταγεκστάν, Μαγομέντ Αμπντουλάεφ, ο οποίος παρασύρθηκε από αυτοκίνητο καθώς διέσχιζε έναν δρόμο, ενώ ο πρώην διευθυντής των Roscosmos, Sukhoi Lukoil, Bank Menatep και Russdragmet, Ντμίντρι Παβόκτσκα κάηκε ζωντανός όταν αποκοιμήθηκε με αναμμένο τσιγάρο. Ο πρώην επικεφαλής της Αστυνομίας, στρατηγός Βλαντιμίρ Μακάροφ αυτοκτόνησε μετά την αποπομπή του από τον Πούτιν, τον Φεβρουάριο, ενώ η επικεφαλής των οικονομικών υπηρεσιών του υπουργείου Αμυνας, Μαρίνα Γιανκίνα, πήδηξε από τον 16ο όροφο του σπιτιού της.
Στο ιδιωτικό του καταφύγιο βρέθηκε αναίσθητος και κατέληξε αργότερα ο μεγιστάνας του πετρελαίου και συνιδιοκτήτης των Urals Energy, Nafta, Fuel Union, Βλάτσεσλαφ Ροφνέικο, ενώ ο γενικός διευθυντής της Yakutskenergo, Ιγκόρ Σκούρκο, αυτοκτόνησε στο κελί όπου κρατούνταν. Ο 46χρονος υφυπουργός Επιστημών της Ρωσικής Ομοσπονδίας, Πιοτρ Κουτσερένκο αρρώστησε μυστηριωδώς στη διάρκεια πτήσης από την Κούβα στη Ρωσία, ο ομοσπονδιακός δικαστής Αρτιόμ Μπαρτένεφ έπεσε από το παράθυρο του σπιτιού του στον 12ο όροφο, ο δημιουργός της σοβιετικής βόμβας υδρογόνου RDS37 Γκριγκόρι Κλινίσοφ αυτοκτόνησε, ενώ από τον 11ο όροφο έπεσε, υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες, η αντιπρόεδρος της Loko Bank, Κριστίνα Μπαΐκοβα.
Ο 57χρονος εισαγγελέας Αντρέι Φομίν αρρώστησε ξαφνικά ενώ κολυμπούσε στον ποταμό Βόλγα και πνίγηκε, ο υπουργός Μεταφορών της Λευκορωσίας Αλεξέι Αβραμένκο πέθανε ξαφνικά στα 46 του από άγνωστα αίτια, ενώ ο πρώην κορυφαίος διπλωμάτης Αλεξάντερ Νικολάεφ ξυλοκοπήθηκε μέχρι θανάτου έξω από το σπίτι του. Η διάδοχος του ολιγάρχη Βασίλη Μποχκάρεφ, Ναταλία Μποχκάρεβα, 44 ετών, βρέθηκε νεκρή από άγνωστα αίτια στο διαμέρισμά της, ενώ ο 40χρονος δισεκατομμυριούχος της Citadel, Αντον Τσερέπνικοφ, βρέθηκε νεκρός στο γραφείο του.
Στις 16 Αυγούστου, ο υποστράτηγος της FSO, που είχε φυλακιστεί για δωροδοκία, Γενάντι Λοπίρεφ, πέθανε από λευχαιμία, η οποία εμφανίστηκε, διαγνώστηκε και τον σκότωσε σε... δύο μέρες.
Από αεροπορικά δυστυχήματα, εκτός των Πριγκόζιν, Ούτκιν και Τσεκάλοφ που επέβαιναν στο μοιραίο Embraer, είχε σκοτωθεί και ο επιχειρηματίας Βιάτσεσλαφ Τάραν, ενώ αξίζει να αναφερθεί και ο θάνατος του 39χρονου διευθυντή του KRDV, Ιβάν Πεχόριν, ο οποίος έπεσε από το γιοτ του και πνίγηκε στο Βλαδιβοστόκ.
Φυσικά, ο θάνατος -πολύ δε περισσότερο όταν οφείλεται σε νευροτοξικές ουσίες που τοποθετούνται σε ποτά ή ακόμα και σε απίθανα σημεία, όπως το λάστιχο του εσωρούχου του θύματος- δεν είναι ο μόνος τρόπος «ξεκαθαρίσματος» των μελών της ρωσικής ελίτ που προκαλούν, ή ενδέχεται να προκαλέσουν πρόβλημα πειθαρχίας απέναντι στον πανίσχυρο Ρώσο πρόεδρο. Ο κ. Τριανταφυλλίδης λέει ότι όταν ο Πούτιν θέλει να «αποστρατεύσει» κάποιον, θα το κάνει. Οπως έγινε με τον Τίνκοφ, ο οποίος πούλησε την τράπεζά του για... πέντε δολάρια.
