Ουκρανία: Είναι το δημοψήφισμα, το τέλος του πολέμου;

Η εκτίμηση του Ζμπίγκνιου Μπρζεζίνσκι ότι «η Ρωσία χωρίς την Ουκρανία παύει να είναι μια αυτοκρατορία, ενώ με την Ουκρανία υποταγμένη αυτομάτως αποκτά τη δυναμική να γίνει μια αυτοκρατορία, γεφυρώνοντας την Ευρώπη με την Ασία» ερμηνεύει σε μεγάλο βαθμό τις καταιγιστικές εξελίξεις χθες στο μέτωπο της Ουκρανίας, με επισπεύδουσα -αν και συγκεκαλυμμένα- τη Ρωσική πλευρά, αποτυπώνοντας τη βούληση του ισχυρού άνδρα του Κρεμλίνου, Βλαντιμίρ Πούτιν να μην εγκαταλείψει την απαίτηση προσάρτησης εδαφών της βορειοανατολικής Ουκρανίας στη χώρα του, αλλά εντελώς το αντίθετο.

Κοπιάροντας τον εαυτό του, ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν φέρεται να βρίσκεται πίσω από τη σχεδόν ταυτόχρονη ανακοίνωση των προθέσεων φιλορώσων αυτονομιστών στην περιφέρεια του Ντονμπάς για τη διεξαγωγή τοπικών δημοψηφισμάτων στις 23-27 Σεπτεμβρίου, με ζητούμενο την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας των περιοχών αυτών, που αν επιτευχθεί, θα ανοίξει το δρόμο για την προσάρτησή τους από τη Ρωσική Ομοσπονδία. Τον ίδιο δρόμο ακριβώς διέβη ο Ρώσος Πρόεδρος και το 2014 στην περίπτωση της Κριμαίας, όταν κάποιους μήνες μετά την υβριδική στρατιωτική επιχείρηση, η χερσόνησος διεξήγαγε δημοψήφισμα, αμφιλεγόμενο για τη Δύση λόγω του συντριπτικού αποτελέσματος (80,42% υπέρ της ένωσης με τη Ρωσία), με αποτέλεσμα το Κρεμλίνο να ενσωματώσει την Κριμαία στον πολιτικό του χάρτη. Στην πραγματικότητα, ωστόσο, καμία στιγμή δεν υπήρξε ανέφελη στην Κριμαία στα χρόνια που μεσολάβησαν μέχρι το Φεβρουάριο του 2022, ως προς την συνύπαρξη ουκρανικών και ρωσόφωνων πληθυσμών, αλλά και την ικανότητα επιβολής των τοπικών διοικητών, διορισμένων από την Μόσχα, στους κατοίκους της περιοχής.

Μεθοδολογία Πούτιν

Παρότι συμπληρώθηκαν 8 κιόλας χρόνια από τα γεγονότα της Κριμαίας, η μεθοδολογία Πούτιν αποδεικνύεται απολύτως η ίδια, καθώς της «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης» (αυτή τη φορά με εμφανή διακριτικά του ρωσικού στρατού), ακολουθεί τώρα η φάση της ψήφου, δια της διενέργειας τοπικών δημοψηφισμάτων, στα οποία πρωτοστατούν, όπως και το 2014 φιλορώσοι αυτονομιστές, προκειμένου να προκαταλάβουν το εκλογικό αποτέλεσμα.

Οι κάλπες αναμένεται να στηθούν στο Λουχάνσκ και Ντονέτσκ, στην επαρχία Ντονμπάς, στις κατεξοχήν δηλαδή ρωσόφωνες περιοχές, στη Χερσώνα και στη Ζαπορίζια, περιοχές για τις οποίες, άλλωστε, ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν εκκίνησε την «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» τον περασμένο Φεβρουάριο, κλυδωνίζοντας την παγκόσμια ισορροπία.

Οι αιτίες της επίσπευσης

Ειδικότερα, η επαναβεβαίωση του αρχικού πολιτικού στόχου της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, δηλαδή η προσάρτηση της επαρχίας του Ντονμπάς, θα ανακούφιζε το Ρώσο Πρόεδρο από πολλαπλούς «πονοκεφάλους», με δεδομένο ότι θα μπορεί να εμφανιστεί στα μάτια της ρωσικής κοινής γνώμης ως κραταιός, συνεπής με τις δεσμεύσεις του, αλλά και επιτυχημένος επιχειρησιακά, όταν μάλιστα καμία άξια λόγου νίκη δεν έχει σημειωθεί προσώρας στο πεδίο από ρωσικής πλευράς, σε αντίθεση με την ουκρανική αντεπίθεση των τελευταίων ημερών, που αναπτέρωσε το ηθικό του Κιέβου και εξακολουθεί να εξελίσσεται, παρά την εικόνα ανασύνταξης που επιχειρεί να οικοδομήσει η Μόσχα.

Για μεγάλη μερίδα των αναλυτών, η ουκρανική αντεπίθεση πάτησε το κουμπί του συναγερμού, δηλαδή της κινητοποίησης του Ρώσου Προέδρου, καθώς συνοδεύτηκε για πρώτη φορά από τη δημόσια και ευρεία αποδοκιμασία των στρατιωτικών επιλογών του Κρεμλίνου από μπλόγκερς του πεδίου, βουλευτές και δημοσιογράφους (ακόμη και των κρατικών μέσων), εγκαλώντας τον Ρώσο Πρόεδρο για την απουσία επιστράτευσης, την έλλειψη συντονισμού και οργάνωσης, αλλά και την αδυναμία προβλέψεων από μέρους της ηγεσίας των Ενόπλων Δυνάμεων.

Με τα τοπικά δημοψηφίσματα να λειτουργούν ως άλλοθι στις επεκτατικές βλέψεις της Ρωσίας, ο Βλαντιμίρ Πούτιν επρόκειτο να προχωρήσει χθες το βράδυ σε διάγγελμα στο ρωσικό λαό, το οποίο έλαβε αναβολή για σήμερα το πρωί, με τη διεθνή κοινότητα να τηρήσει στάση αναμονής, όπως και να μελετά τώρα τα επόμενα βήματά της, προκειμένου το σχέδιο Πούτιν να μην επεκταθεί. Σε αυτό το τεταμένο σκηνικό, πληροφορίες ήθελαν χθες το Ρώσο Πρόεδρο να προχωρά σε γενική επιστράτευση των ανδρών ηλικίας 18-65 ετών, όπως και να κινητοποιεί στρατιωτικά οχήματα και εξοπλισμό, τη στιγμή που σύσσωμη η διεθνής κοινότητα είναι συγκεντρωμένη στην Νέα Υόρκη, για την 77η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ.

Καταδίκη της Δύσης

Περιμένοντας το διάγγελμα του Ρώσου Προέδρου, το οποίο τελικά αναβλήθηκε, κατά πληροφορίες, για σήμερα, κορυφαίοι ηγέτες έσπευσαν να καταδικάσουν τα «εικονικά» δημοψηφίσματα, ορθώνοντας τείχος προστασίας για την Ουκρανία, την οποία τώρα καλούνται να υπερασπιστούν με ακόμη μεγαλύτερο σθένος. Στις πρώτες αντιδράσεις, ο Γ.Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ δήλωσε πως «τα εικονικά δημοψηφίσματα δεν έχουν νομιμότητα και δεν αλλάζουν τη φύση του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας. Αυτή είναι μια περαιτέρω κλιμάκωση στον πόλεμο του Πούτιν. Η διεθνής κοινότητα πρέπει να καταδικάσει αυτή την κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου και να ενισχύσει την υποστήριξη προς την Ουκρανία».

«Η Ευρωπαϊκή Ένωση καταδικάζει σθεναρά αυτά τα προγραμματισμένα παράνομα «δημοψηφίσματα» που αντιβαίνουν στις νόμιμες και δημοκρατικά εκλεγμένες ουκρανικές αρχές, παραβιάζουν την ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας και κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου. Τα αποτελέσματα τέτοιων ενεργειών θα είναι άκυρα και δεν θα αναγνωρίζονται από την ΕΕ και τα κράτη μέλη της» τόνισε, εκ μέρους της ΕΕ, ο Ύπατος Εκπρόσωπος για την εξωτερική πολιτική, Ζοζέπ Μπορέλ, ενώ κατηγορηματικός εμφανίστηκε και ο Γάλλος Πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, λέγοντας πως «αν η ιδέα του δημοψηφίσματος για το Ντονμπάς δεν ήταν τόσο τραγική, θα ήταν αστεία», σε δημοσιογράφους.

«Απαράδεκτα» χαρακτήρισε τα δημοψηφίσματα στις ουκρανικές επαρχίες, από την πλευρά του, ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς, κάνοντας μάλιστα λόγο για «χαλκευμένα δημοψηφίσματα που σκοπεύει να διοργανώσει η Μόσχα». «Είναι καταφανές ότι αυτά τα χαλκευμένα δημοψηφίσματα είναι απαράδεκτα και δεν καλύπτονται από το διεθνές δίκαιο», είπε ο Σολτς σε δημοσιογράφους στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών στη Νέα Υόρκη. «Όλα αυτά δεν είναι παρά απλά μια απόπειρα ιμπεριαλιστικής επιθετικότητας…», πρόσθεσε ο καγκελάριος, καλώντας τη Ρωσία να αποσύρει τα στρατεύματά της από την Ουκρανία.

«Ο Καναδάς καταγγέλλει τα σχεδιαζόμενα "δημοψηφίσματα" της Ρωσίας στις κατεχόμενες περιοχές της Ουκρανίας. Δεν θα τα αναγνωρίσουμε ποτέ. Πρόκειται για κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου. Είναι μια περαιτέρω κλιμάκωση του πολέμου. Και είναι απαράδεκτο», έγραψε στο twitter, ο Πρωθυπουργός του Καναδά, Τζάστιν Τριντό, ενώ η αναπληρώτρια υπουργός Εξωτερικών Γουέντι Σέρμαν δήλωσε ότι τα ρωσικά στρατεύματα «εμφανίζονται στα σχοινιά» στην Ουκρανία και ότι οι ενέργειες του Κρεμλίνου, συμπεριλαμβανομένης της υποστήριξης αυτού που περιέγραψε ως «ψευδών δημοψηφισμάτων» σε ορισμένες ουκρανικές περιοχές, ήταν μια απελπισμένη κίνηση του προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν.

Στο μεταξύ, ο Τζέικ Σάλιβαν, σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, τόνισε ότι η Αμερική δεν θα αναγνωρίσει ποτέ τα δημοψηφίσματα και ότι οι κινήσεις αυτές της Ρωσίας δεν ταιριάζουν σε μια χώρα με καλλιεργημένο το αίσθημα της αυτοπεποίθησης, ενώ κατηγορηματικά στο ενδεχόμενο αναγνώρισης των προσαρτημένων εδαφών εμφανίστηκε από την πρώτη στιγμή και ο Λευκός Οίκος.

Παράλληλα, οι ρωσικές κινήσεις υψηλού ρίσκου στο επιχειρηματικό είχαν ως αποτέλεσμα την κατάρρευση των ρωσικών μετοχών χθες στο χαμηλότερο επίπεδο του μήνα.Σύμφωνα με την εφημερίδα Kommersant, o δείκτης του Χρηματιστηρίου της Μόσχας έπεσε περισσότερο από 10%, κάτω από τις 2.200 μονάδες, καθώς το ρωσικό κοινοβούλιο ενέκρινε χθες νομοσχέδιο για την αυστηροποίηση των ποινών για μια σειρά από εγκλήματα, όπως η λιποταξία, η φθορά στρατιωτικής περιουσίας και η ανυπακοή, εφόσον διαπράχθηκαν κατά τη διάρκεια στρατιωτικής επιστράτευσης ή εχθροπραξιών.

Στην μεγάλη εικόνα, πάντως, ζωτικά οικονομικά προβλήματα φαίνεται πως αντιμετωπίζει ήδη η Μόσχα και στο πεδίο των εξαγωγών, αφού «οι εισροές στην πολεμική μηχανή του Κρεμλίνου από τους δασμούς των εξαγωγών του αργού πετρελαίου μειώθηκαν για δεύτερη εβδομάδα, πέφτοντας στο χαμηλό 12 εβδομάδων, των 126 εκατομμυρίων δολαρίων, τις επτά ημέρες έως τις 16 Σεπτεμβρίου», κατά το Bloomberg, το οποίο αναφέρει πως οι θαλάσσιες εξαγωγές ρωσικού αργού μειώθηκαν απότομα το πρώτο 15ήμερο του Σεπτεμβρίου, την ώρα που οι ροές προς τους μεγάλους αγοραστές της Ασίας -την Κίνα και την Ινδία- δεν αντισταθμίζουν τη μείωση του όγκου προς την Ευρώπη, πιέζοντας το Κρεμλίνο για μια κάποια λύση του προβλήματος.

Κόκκινη κάρτα στον ΟΗΕ

Με το σώμα της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών να παρακολουθεί σχεδόν άφωνο και προβληματισμένο τις ραγδαίες εξελίξεις, πληροφορίες θέλουν τον Πρόεδρο των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν να αναλαμβάνει σήμερα, κατά την προγραμματισμένη ομιλία, του πρωτοβουλία για αλλαγή κανόνων συμμετοχής στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, στο οποίο η Μόσχα είναι ισόβιο μέλος.


Ειδήσεις σήμερα:

Άνδρας αυτοπυρπολείται κοντά στο γραφείο του Ιάπωνα πρωθυπουργού στο Τόκιο - Δείτε βίντεο

Γερουσιαστές καταγγέλλουν πως το FBI δέχεται απειλές που ενθαρρύνει ο Τραμπ

GNTM 5: Η 18χρονη που πήρε τη Wild Card, η μάνα και κόρη που... έλαμψαν και τα νεύρα της Χατζηπαντελή - Δείτε βίντεο