«Το διαδίκτυο στην Ελλάδα: Εμπόδια και Προοπτικές»

Με αργούς ρυθμούς φαίνεται να αναπτύσσεται η τεχνολογική σύγκλιση της Ελλάδας με την υπόλοιπη Ευρώπη, σύμφωνα με τη μελέτη του ΙΟΒΕ, καθώς περίπου οι μισοί Ελληνες χρησιμοποιούν το διαδίκτυο και μόλις το 13% των Ελλήνων κάνει χρήση υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης, έναντι του 32% του μέσου στην Ευρωπαϊκή Ενωση.

Οι βασικοί παράγοντες που εξηγούν την βραδύτερη διείσδυση του διαδικτύου, αλλά και της χρήσης σχετικών υπηρεσιών στη χώρα είναι -κατά σειρά σημαντικότητας- η ασφάλεια συναλλαγών & προσωπικών δεδομένων και η αντίστοιχα χαμηλή εμπορική εμπιστοσύνη, διάφοροι κοινωνικοί παράγοντες (γλώσσα, κουλτούρα, έλλειψη σχετικών δεξιοτήτων), η χαμηλή ποιότητα ηλεκτρονικών υπηρεσιών, διάφορα θέματα που σχετίζονται με πνευματικά δικαιώματα και δικαιώματα χρήσης και οι σύνθετες-χρονοβόρες διαδικασίες, απουσία προτυποποιημένων διαδικασιών, αλλά και οι αργές και μη αξιόπιστες συνδέσεις.    

Οι τάσεις σύνδεσης και χρήσης του διαδικτύου είναι υψηλότερες στις μικρότερες ηλικίες (80% του τμήματος 16-24 ετών), ενώ η μόρφωση και τα εισόδημα φαίνεται να παίζουν σημαντικό ρόλο (94% των Ελλήνων με υψηλή μόρφωση χρησιμοποιεί το διαδίκτυο, πάνω από 50% των Ελλήνων με εισόδημα άνω των €75.000 έχουν online πρόσβαση).

Επίσης, μεγαλύτερη είναι η χρήση διαδικτύου από τους κάτοικους των αστικών περιοχών σε σχέση με την περιφέρεια.
Σε ότι αφορά στις επιχειρήσεις, τα ποσοστά σύνδεσής τους βρίσκονται πολύ κοντά με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (Ελλάδα 93%, ΕΕ27 95%), ωστόσο αυτά μειώνονται στις πολύ μικρές επιχειρήσεις (κάτω των 10 εργαζόμενων). Ομως, η επέκταση της χρήσης υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης φαίνεται να είναι αργή, λόγω των σύνθετων διαδικασιών, της διστακτικότητας στην παροχή στοιχείων από τους χρήστες και των μη ολοκληρωμένων ηλεκτρονικών υπηρεσιών.

Το 24% των επιχειρήσεων που προτιμούν να μην συναλλάσσονται ηλεκτρονικά με τις δημόσιες υπηρεσίες δηλώνουν ότι δεν εμπιστεύονται τις διαθέσιμες πλατφόρμες, ενώ το 22% από αυτές βρίσκουν τις υπηρεσίες ηλεκτρονικής διακυβέρνησης υπερβολικά περίπλοκες ή χρονοβόρες. Ενα αξιοσημείωτο ποσοστό (άνω του 14%) πιστεύει ότι οι ηλεκτρονικές διαδικασίες εξακολουθούν να απαιτούν την ανταλλαγή έντυπης αλληλογραφίας ή προσωπικές επισκέψεις στο δημόσιο οργανισμό, ενώ, τέλος, το 13% των επιχειρηματιών δεν είναι ενημερωμένο σχετικά με τη διαθεσιμότητα των υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης.

H μελέτη, με τίτλο «Το διαδίκτυο στην Ελλάδα: Εμπόδια και Προοπτικές»,  υλοποιήθηκε με την υποστήριξη της Google και βασίστηκε σε online δημοσκόπηση 100 ειδικών καθώς και σε περίπου 40 συνεντεύξεις. Οπως αναδείχθηκε, το διαδίκτυο και η ανάπτυξη ηλεκτρονικών υπηρεσιών ενισχύουν τη διαφάνεια, την απλοποίηση των διαδικασιών και την προσβασιμότητα, γεγονός που δημιουργεί  πρόσθετες ευκαιρίες για το Δημόσιο, τους πολίτες και τις επιχειρήσεις:

Ειδικότερα:
-Διαφάνεια: Με τη χρήση του διαδικτύου οι σχέσεις συναλλαγής τυποποιούνται και γίνονται πιο διαφανείς, καθώς οι πολίτες μπορούν να συγκεντρώσουν ένα πολύ μεγαλύτερο όγκο πληροφορίας σχετικά με τις αγορές τους και τα προϊόντα-υπηρεσίες που επιθυμούν να καταναλώσουν. Παράλληλα, το διαδίκτυο μπορεί να συνεισφέρει στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πολιτών στους θεσμούς μέσω των ανοιχτών των διαδικασιών και της συμμετοχής σε σχετικές διαβουλεύσεις τις οποίες επιτρέπει.

-Απλοποίηση διαδικασιών: Το διαδίκτυο επιτρέπει την πρόσβαση σε σειρά ηλεκτρονικών εργαλείων που μπορούν –εκτός των άλλων- να βελτιώσουν σημαντικά την αποδοτικότητα των διαδικασιών. Τα αποτελέσματα είναι άμεσα ορατά τόσο σε όσον αφορά την προσφορά (επιχειρήσεις και Δημόσιο) όσο και από την πλευρά της ζήτησης (ιδιώτες)

-Προσβασιμότητα: Η σύνδεση στο διαδίκτυο βελτιώνει την πρόσβαση στην πληροφορία, σε νέες αγορές και κεφάλαια. Για παράδειγμα η ανάπτυξη του cloud computing τα τελευταία χρόνια δημιούργησε ένα νέο παράθυρο «ηλεκτρονικής ευελιξίας» σε παγκόσμια κλίμακα. Ενώ το e-working ενισχύει την παραγωγικότητα και προωθεί τη συνεργασία αψηφώντας τα γεωγραφικά όρια και εξοικονομώντας τόσο χρήμα όσο και χρόνο.

Ειδικότερα σχετικά με τις πρωτοβουλίες που μπορούν να ληφθούν η έρευνα του ΙΟΒΕ προτείνει:
-Επιχειρήσεις: Επένδυση σε περισσότερες & καλύτερης ποιότητας υπηρεσίες: Οι επιχειρήσεις απαιτείται να ενσωματώσουν τη χρήση του Διαδικτύου στη στρατηγική τους. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει τη συμμετοχή τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τη βελτίωση της εταιρικής τους παρουσίας στο Διαδίκτυο, την εγκατάσταση απλών υπηρεσιών cloud computing, την προσφορά καλύτερης ποιότητας υπηρεσιών καθώς και καλύτερη υποστήριξη πελατών. Ιδιαίτερα οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις έχουν μέσω του Διαδικτύου τη δυνατότητα να εξαπλωθούν και στις αγορές του εξωτερικού. Ταυτόχρονα όμως οι επιχειρηματίες θα πρέπει να ανταποκριθούν στην ανησυχία των πελατών σχετικά με την ασφάλεια των online δραστηριοτήτων και να επενδύσουν στην ανάπτυξη των e-skills.

-Ιδιώτες: Ανάπτυξη e-skills και υπεύθυνη χρήση του διαδικτύου: Οι ιδιώτες μπορούν να επωφεληθούν από την ενεργή τους ενασχόληση και συνεισφορά στο περιεχόμενο του Διαδικτύου. Η έκθεσή τους τόσο σε επαγγελματικό, όσο και σε κοινωνικό επίπεδο μπορεί να βελτιώσει την καθημερινότητά τους αλλά και να δημιουργήσει σημαντικές οικονομικές ευκαιρίες. Την ίδια στιγμή, οι καταναλωτές πρέπει να μάθουμε πώς να προστατευόμαστε από την ανεύθυνη χρήση του Διαδικτύου και να αναζητάμε πληροφορίες από αξιόπιστους φορείς.

-EGovernement: Αντιμετώπιση των ανησυχιών επιχειρηματιών και ιδιωτών σχετικά με θέματα ασφαλείας και ιδιωτικότητας.

Τέλος, ο δημόσιος τομέας είναι σημαντικό να υιοθετήσει έναν πιο ενεργό ρόλο στο online περιβάλλον, προσφέροντας ολοκληρωμένες δημόσιες υπηρεσίες προς τους πολίτες, αλλά και κίνητρα για τη χρήση υπηρεσιών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Η δημιουργία χρήσιμων, end-to-end δημόσιων υπηρεσιών θα δώσει το σωστό μήνυμα στους καταναλωτές και τους παρόχους υπηρεσιών και μπορεί να τονώσει τη ζήτηση ηλεκτρονικών υπηρεσιών συνολικά. Το κράτος θα πρέπει να λειτουργήσει ως ρυθμιστής αλλά και να προωθήσει ουσιαστικά τη μετάβαση στην ψηφιακή οικονομία.