Τώρα που οι προβολείς στο Σότσι έσβησαν και οι πολυπληθείς αποστολές των Ολυμπιακών ομάδων αποχωρούν, αφήνουν πίσω τους ένα γνώριμο και σε εμάς τους Έλληνες σκηνικό: αχανείς εγκαταστάσεις, ειδικά κατασκευασμένες για να φιλοξενήσουν χιλιάδες αθλητές και συνοδούς και εκατοντάδες αθλήματα, εγκαταστάσεις που κόστισαν δισεκατομμύρια δολάρια και η τύχη των οποίων φαντάζει τουλάχιστον “θολή”.
Το σκηνικό αυτό δεν είναι πρωτόγνωρο: ουσιαστικά σε κάθε πόλη ανά τον κόσμο που κάποια στιγμή διοργάνωσε Ολυμπιακούς Αγώνες, ένα μεγάλο τμήμα των εγκαταστάσεων που δημιουργήθηκαν ειδικά για το σκοπό αυτό, παραμένει σε βάθος χρόνου αναξιοποίητο. Ενίοτε το σύνολο αυτών των πανάκριβων δημιουργημάτων μένει έρμαιο στην αδυσώπητη λαίλαπα του χρόνου.
Με αφορμή τη λήξη των Χειμερινών Ολυμπιακών του Σότσι, το αμερικανικό δίκτυο CNBC, προχώρησε σε ένα ιδιότυπο φωτορεπορτάζ – οδοιπορικό στα πιο “τρανταχτά” παραδείγματα ανεκμετάλλευτων εγκαταστάσεων σε πρώην Ολυμπιακές πόλεις ανά τον κόσμο, τα οποία μάλιστα έφερε σε αντιπαραβολή με τις – λιγοστές είναι η αλήθεια – περιπτώσεις εκείνων των πόλεων που βρήκαν τρόπο να μην αφήσουν τα ολυμπιακά τους έργα να σαπίσουν...
Βερολίνο
Το... φωτοχρονολόγιο ξεκινά από το Ολυμπιακό χωριό του Elstal, λίγα μίλια δυτικά του Βερολίνου, εκεί δηλαδή όπου διεξήχθησαν οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 1936! Η αρχική φωτογραφία δείχνει τις εγκαταστάσεις κατά τη τελετή έναρξης των Αγώνων, ενώ η δεύτερη, τραβηγμένη στις 5 Μαϊου του 2008, δείχνει την κατάσταση στην οποία βρίσκεται σήμερα η κεντρική πισίνα του πάλαι ποτέ ολυμπιακού χωριού. Κατά τη διάρκεια των Αγώνων του 1936 οι εγκαταστάσεις φιλοξένησαν περί τους 4.000 αθλητές. Αμέσως μετά το ξέσπασμα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου λειτούργησαν ως στρατόπεδο για τα ναζιστικά στρατεύματα και κατόπιν ως κεντρικό στρατόπεδο και αρχηγείο των ρωσικών δυνάμεων, από το 1945 ως το 1992.
Cortina, Ιταλία
Κι όμως αυτές οι εγκαταστάσεις καταφέρνουν δεκαετίες μετά να παραμένουν ενεργές. Στην πρώτη φωτογραφία ο Boris Shilkov της τότε ΕΣΣΔ τερματίζει πρώτος στον αγώνα των 5.000 μέτρων speedskating. Στην κάτω φωτογραφία ο Σουηδός Calle Halfvarsson αγωνίζεται στο Ski Pursuit ανδρών, κατά τη διάρκεια του Παγκοσμίου Κυπέλλου Cross-Country, στις 3 Ιανουαρίου του 2014!
Σεράγιεβο
Στην πρώτη φωτό οι Ανατολικογερμανοί Wolfgang Hoppe και Dietmar Schauerhammer χαιρετούν καθώς τερματίζουν πρώτου στο bobsled κατά τη διάρκεια των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων του Σεράγιεβο, το 1984. Σήμερα η ίδια πίστα έχει εγκαταλειφθεί, όπως εξάλλου σχεδόν όλες οι ολυμπιακές εγκαταστάσεις, που... “έπεσαν θύματα” μεταξύ άλλων και του αιματηρού εμφυλίου που σάρωσε πριν από χρόνια την πρώην Γιουγκοσλαβία.
Nagano, Ιαπωνία
Μπορεί να μην λειτουργεί σήμερα ως αθλητική εγκατάσταση, πλην όμως διατηρείται άριστα και μάλιστα έχει φιλοξενήσει κατά καιρούς διάφορους διεθνείς αγώνες. Ο λόγος για τις εγκαταστάσεις του άλματος σκι (ski jump) που κατασκευάστηκαν ειδικά για τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 1998.
Αθήνα
Ο περιβάλλων χώρος του Ολυμπιακού Σταδίου της Αθήνας, τότε και τώρα. Χωρίς περαιτέρω σχόλια...
Βαρκελώνη, Ισπανία
Ίσως το πιο εντυπωσιακό παράδειγμα ορθής χρήσης πρώην Ολυμπιακών εγκαταστάσεων. Στη φωτογραφία εμφανίζεται η κεντρική πισίνα που φιλοξένησε τα αθλήματα των καταδύσεων και του water polo κατά τη διάρκεια των θερινών Ολυμπιακών Αγώνων του 1992. Έκτοτε η πισίνα παραδόθηκε στο δήμο της Βαρκελώνης και ανοίγει για το κοινό κατά τη διάρκεια των θερινών μηνών...
Montreal, Καναδάς
Στη φωτογραφία φαίνεται ο κεντρικός πύργος του ολυμπιακού σταδίου της πόλης, που χρησίμευσε μόλις δύο φορές: στην τελετή έναρξης των θερινών Αγώνων του 1976, όταν μέσω μηχανισμού άνοιξε την οροφή του Σταδίου και κατόπιν, στη βραδιά της τελετής λήξης, όταν έκλεισε την οροφή. Έκτοτε παρέμεινε ανενεργός και το Στάδιο μονίμως με κλειστή την οροφή, καθώς πρώτον δεν χρειάζεται να ανοίξει και δεύτερον ο πύργος με τον μηχανισμό του – που στοίχισαν εκατομμύρια δολάρια – είναι προ πολλού άχρηστος και αν επιχειρηθεί να ανοίξει η οροφή, το πιθανότερο είναι να καταρρεύσει μέσα στο Στάδιο!
Τορίνο, Ιταλία
Η πρωτη φωτογραφία είναι από την Τελετή Έναρξης των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων του Τορίνο, στις 10 Φεβρουαρίου του 2006. Η επόμενη έχρι τραβηχτεί στις 8 Νοεμβρίου του 2013. Το Στάδιο στο Τορίνο εξακολουθεί να χρησιμεύει ως έδρα ποδοσφαιρικών ομάδων και να “ζει” κάθε Σαββατοκύριακο.
Μόσχα, Ρωσία
Οι Ρώσοι είχαν καταφέρει μέσα σε ελάχιστο χρόνο να κατασκευάσουν κτίρια μεγαθήρια, 16 ορόφων, για να στεγάσουν τους αθλητές των θερινών Ολυμπιακών Αγώνων του 1980. Πλην όμως, κυρίως λόγω του εμπάργκο στους αγώνες εκ μέρους των Αμερικανών και αρκετών “δυτικών συμμάχων” τους, τα κολοσσιαία κτίσματα του Ολυμπιακού χωριού στέγασαν μικρότερο αριθμό αθλητών και συνοδών, ορισμένα μάλιστα δεν χρειάστηκε καν να ανοίξουν! Μετά τους Αγώνες πάντως οι ρωσικές αρχές παρέδωσαν τα διαμερίσματα σε στελέχη του κόμματος και κρατικούς αξιωματούχους, με αποτέλεσμα το Ολυμπιακό χωριό να έχει πλέον ενταχθεί πλήρως στον ιστό της ρωσικής πρωτεύουσας και να αποτελεί μάλιστα μια ιδιαίτερα “ζωντανή” γειτονιά της Μόσχας.
Πεκίνο, Κίνα
Κολυμβητές διαγωνίζονται στον τελικό του αγωνίσματος των 1.500 μέτρων ελεύθερου στην πισίνα του Εθνικού Κέντρου υδάτινων σπορ (National Aquatics Centre), στο Πεκίνο, στη διάρκεια των θερινών Ολυμπιακών Αγώνων του 2008. Μετά τους Αγώνες το Κέντρο άνοιξε τις πύλες του για το κοινό και είναι σήμερα το μεγαλύτερο κλειστό υδάτινο πάρκο (water park) στην Ασία. Είναι μάλιστα γνωστό ακόμα και τώρα με το όνομα που του είχε δοθεί για τους Αγώνες: “Water Cube”.
Ρώμη, Ιταλία
Κάντο όπως η Μόσχα! Στη φωτογραφία εμφανίζεται ένα σύμπλεγμα εργατικών πολυκατοικιών στα προάστια της Ρώμης. Πρόκειται για το Ολυμπιακό Χωριό στο οποίο έμειναν οι αποστολές που πήραν μέρος στους Αγώνες του 1960. Κατόπιν τα διαμερίσματα διατέθηκαν σε φτωχές οικογένειες της πόλης με μέριμνα του Δήμου.
Λονδίνο, Αγγλία
Ακόμα μια Ολυμπιακή Εγκατάσταση που παραμένει ενεργή, αν και έχουν περάσει μόλις δύο χρόνια από το τέλος των Αγώνων στους οποίους... πρωταγωνίστησε. Ο λόγος για το Ολυμπιακό Πάρκο του Λονδίνου, στην πρώτη φωτογραφία κατά τη διάρκεια της Τελετής Έναρξης των Αγώνων του 2012, στη δεύτερη έτσι όπως ήταν το περασμένο καλοκαίρι, ανοικτό στο κοινό και πλέον τόπος διεξαγωγής φεστιβάλ και ανοικτών επετειακών εκδηλώσεων.
