Η νέα «μπίζνα» των σπορ: Μεγάλη μπάλα με τα κρυπτονομίσματα - Πώς άνοιξε τον δρόμο ο Μέσι

Σε έναν κόσμο που εξελίσσεται ραγδαία, η παγκόσμια βιομηχανία του αθλητισμού (από τις πιο βαριές που υπάρχουν) δεν θα μπορούσε να μείνει πίσω. Κι ακολουθώντας τις εξελίξεις στην εποχή της ψηφιακής επανάστασης, η αθλητική κοινωνία έχει μπει για τα καλά στον χορό των κρυπτονομισμάτων και των παραγώγων τους.

Από τις 22 Μαΐου του 2010, όταν και είχαμε την πρώτη επίσημη αγορά ενός προϊόντος (δύο πίτσες για την ακρίβεια) με πληρωμή μέσω bitcoin, μοιάζει να έχει περάσει ένας αιώνας.

Τότε η συγκεκριμένη είδηση είχε προκαλέσει ελάχιστο ενδιαφέρον. Σήμερα η διείσδυση των κρυπτονομισμάτων στο οικονομικό γίγνεσθαι είναι τόσο έντονη πoυ καθημερινά προκύπτουν εξελίξεις οι οποίες κάποτε φάνταζαν αδιανόητες.

Από την πληρωμή των μισθών ενός αθλητή μέχρι την αγορά μέρους του μετοχικού κεφαλαίου μιας αθλητικής εταιρείας ή τη χορηγία και την ονοματοδοσία γηπέδων, τα κρυπτονομίσματα κερδίζουν συνεχώς έδαφος δημιουργώντας νέα δεδομένα και οδηγώντας το καράβι των sports business σε αχαρτογράφητα νερά. Τα οποία, ως συνήθως, κρύβουν μυστήριο και εκπλήξεις.


Εκρηξη χορηγιών

Η κρίση γεννά ευκαιρίες. Χιλιοειπωμένο κλισέ το οποίο εμείς οι Ελληνες έχουμε βαρεθεί να ακούμε. Οσο και αν όλοι έχουμε τις ενστάσεις μας για το κατά πόσο είναι αληθινό, στην περίπτωση του αθλητικού μάρκετινγκ στην εποχή του κορωνοϊού η αλήθεια είναι ότι η κρίση, αν δεν γέννησε ευκαιρίες, γέννησε σίγουρα ιδέες για νέες πηγές εσόδων.

Οι απώλειες δισεκατομμυρίων που βίωσαν όλα τα σπορ δημιούργησαν τρομερά προβλήματα και έφεραν στο τραπέζι διάφορες λύσεις ή έτρεξαν κάποιες εξελίξεις πολύ νωρίτερα του αναμενομένου. Θυμηθείτε τι έγινε στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο με την απόπειρα δημιουργίας της European Super League (ESL) που εμφανίστηκε ως (οικονομική) σανίδα σωτηρίας των μεγάλων ομάδων της Γηραιάς Ηπείρου.

Σχεδόν ταυτόχρονα με την εποχή που η ESL διαλυόταν εις τα εξ ων συνετέθη (τον Απρίλιο του 2020), ξεκινούσε η... παγκόσμια εισβολή των εταιρειών κρυπτονομισμάτων σε όλο το φάσμα του παγκόσμιου αθλητισμού και με διαφορετικούς τρόπους.

Ο πρώτος, που θυμίζει λίγο τις παραδοσιακές χορηγίες, είχε να κάνει με εμπορικές συμφωνίες λιγκών ή ομάδων με κάποια εταιρεία που διαπραγματεύεται το κρυπτονόμισμά της. Εδώ βέβαια να σημειώσουμε ότι οι συγκεκριμένες εταιρείες από το 2014 είχαν ξεκινήσει δειλά-δειλά να κάνουν τις πρώτες τους χορηγικές συμφωνίες με αθλητικά brands.

Στις ΗΠΑ το Crypto.com έδωσε 700 εκατ. δολάρια για την ονοματοδοσία του γηπέδου του Λος Αντζελες, που όλοι γνωρίζαμε έως τώρα με το όνομα Staples Center, το οποίο είναι η έδρα των Λέικερς (ΝΒΑ), Κινγκς (χόκεϊ) και Σπαρκς (γυναικεία όμάδα μπάσκετ).
Το NBA υπέγραψε πολυετή συμφωνία με την Coinbase Global, εταιρεία στην οποία έχει επενδύσει από το 2017 ο Κέβιν Ντουράντ, ενώ ανάλογο deal έκλεισε η Γυναικεία Ποδοσφαιρική Λίγκα των ΗΠΑ (NWSL) με τη Voyager Digital (η οποία εδώ και χρόνια έχει εμπορικές συμφωνίες με προσωπικότητες από διάφορα σπορ).

Προτού περάσουμε, όμως, στην Ευρώπη και τη διαφορετική προσέγγιση της αθλητικής βιομηχανίας, να σταθούμε λίγο παραπάνω στη συμφωνία της Voyager με την NWSL, καθώς είναι η πρώτη που θα αποφέρει άμεσα οικονομικά οφέλη στις αθλήτριες που αγωνίζονται στη λίγκα.

Σύμφωνα με τις έρευνες εταιρειών που ασχολούνται με τον συγκεκριμένο τομέα της οικονομίας, οι άνδρες επενδυτές κρυπτονομισμάτων είναι διπλάσιοι από τις γυναίκες. Ετσι ένα σημαντικό μέρος της χορηγίας της Voyager θα δημιουργήσει ένα ταμείο που θα μοιραστεί σε κάθε αθλήτρια η οποία θα έχει τα δικά της κρυπτονομίσματα, αλλά παράλληλα θα διεξαχθούν ειδικά σεμινάρια προκειμένου να τους μυήσουν στον κόσμο της κρυπτογράφησης. Μ’ έναν σμπάρο πολλά τρυγόνια...



Fan tokens

Την ίδια ώρα στη Γηραιά Ηπειρο η επανάσταση των κρυπτονομισμάτων υφίσταται, αλλά με διαφορετικό τρόπο.
Στις 16 Ιανουαρίου του 2021 ο Νταβίντ Μπαράλ παρουσιάστηκε ως ο πρώτος ποδοσφαιριστής που πληρώθηκε με κρυπτονόμισμα, και δη bitcoin, για τη μεταγραφή του στην DUX International de Madrid.

Δεν ήταν όμως ο πρώτος που το έκανε αυτό. Ισως ήταν ο πρώτος που πήρε ένα σεβαστό ποσό. Γιατί η πρώτη μεταγραφή που πληρώθηκε με κρυπτονόμισμα έγινε το 2018 όταν η άσημη Harun Usta Spor (που αγωνίζεται στα τοπικά πρωταθλήματα στην επαρχία της Σακάρια στην Τουρκία) ανακοίνωσε την απόκτηση του Ομάρ Φαρούκ Κίρογλου.

Ο 22χρονος ποδοσφαιριστής κέρδισε μια θέση στην Ιστορία του ποδοσφαίρου όχι για τις επιδόσεις του εντός γηπέδου, αλλά γιατί πήρε ως πριμ μεταγραφής 2.500 τουρκικές λίρες (εκείνη την εποχή αντιστοιχούσαν σε 550 ευρώ) και 0,0524 bitcoins (που αντιστοιχεί σε 450 ευρώ!).
Λίγους μήνες αργότερα η ιταλική Ρίμινι (Γ’ Kατηγορία) πούλησε μέρος του μετοχικού της κεφαλαίου, με το αντίτιμο να μην καταβάλλεται σε ευρώ, αλλά σε quantocoin, το κρυπτονόμισμα της εταιρείας που αγόρασε τις μετοχές...

Από τότε κύλησε πολύ νερό στ’ αυλάκι και πλέον έχουμε περάσει στην εποχή των fan tokens, των κρυπτονομισμάτων των ομάδων!
Και η εταιρεία που έχει κυριαρχήσει στον συγκεκριμένο τομέα είναι η Chiliz.com (της ανήκει το Ethereum network, το δεύτερο πιο γνωστό κρυπτονόμισμα μετά το bitcoin) με την πλατφόρμα της socios.com, στην οποία έχουν ενταχθεί 75 ποδοσφαιρικές ομάδες απ’ όλο τον πλανήτη, αλλά και η Εθνική Ιταλίας καθώς και 25 ομάδες του ΝΒΑ.


Πίσω από τη δημιουργία της socios.com κρύβεται ο δαιμόνιος Γάλλος Αλεξάντρ Ντρεϊφούς, άλλοτε πιονέρος του Διαδικτύου που είχε δημιουργήσει το μεγαλύτερο online site πόκερ στη Γαλλία. Με την κατακόρυφη άνοδο του ενδιαφέροντος του κόσμου για τα κρυπτονομίσματα, την οικονομική ασφυξία των ομάδων λόγω του κορωνοϊού, αλλά και τις νέες τάσεις της σύγχρονης εποχής, η socios.com ήρθε να δώσει τη λύση μέσω των fan tokens.

Η διαφορά μεταξύ κρυπτονομίσματος και token είναι ότι το πρώτο λειτουργεί ως νόμισμα (μπορεί να κάνεις οικονομικές συναλλαγές), ενώ το δεύτερο ουσιαστικά λειτουργεί ως τίτλος ιδιοκτησίας, ενώ για να το αποκτήσεις πληρώνεις μέσω κρυπτονομισμάτων. Κατά κάποιον τρόπο το token είναι σαν μια ιδιαίτερη μετοχή, η τιμή της οποίας μεταβάλλεται ανάλογα με τις συνθήκες της αγοράς.

Να σας δώσουμε ένα απλό παράδειγμα: τον Ιανουάριο του 2020 η Παρί Σεν Ζερμέν παρουσίασε το δικό της fan token. Η αξία του την 1η Αυγούστου του 2021 ήταν περίπου 20 ευρώ. Οταν, όμως, ανακοινώθηκε η μεταγραφή του Λιονέλ Μέσι, ο οποίος θα πληρωθεί μέρος του συμβολαίου του σε κρυπτονόμισμα, η τιμή του εκτοξεύτηκε στα 43 ευρώ. Συνολικά δε οι συναλλαγές του κρυπτονομίσματος της Παρί τις ημέρες της μεταγραφής του Μέσι άγγιξαν τα 3 δισ., με την ομάδα να βάζει στα ταμεία της 30 εκατ. ευρώ από τις σχετικές προμήθειες!

Τι προσφέρουν όμως τα fan tokens; Πρώτα απ’ όλα, συνιστούν μια ανέλπιστη πηγή εσόδων για τις ομάδες. Για παράδειγμα, η Ιντερ, μετά από δεκαετίες που διαφήμιζε στη φανέλα της γνωστή μάρκα ελαστικών, πλέον διαφημίζει αντί 20 εκατ. ευρώ τον χρόνο την πλατφόρμα μέσω της οποίας μπορεί κάποιος να προμηθευτεί τα fan tokens των πρωταθλητών Ιταλίας.

Η δε Μπαρτσελόνα, όταν έβγαλε το δικό της fan token, ξεπούλησε μέσα σε 30 λεπτά βγάζοντας περίπου 1,5 εκατ. ευρώ απ’ το πουθενά. Κι αν αυτό το ποσό μοιάζει (και είναι πολύ μικρό), ας σκεφτούμε ότι όλο αυτό που ζούμε είναι τα πρώτα βήματα μιας μεγάλης επανάστασης.

Πέρα από μια νέα πηγή εσόδων, αποτελούν και το καλύτερο μέσο για την προσέγγιση των οπαδών της νέας γενιάς, που είναι εξοικειωμένη με την ψηφιακή τεχνολογία και δεν έχει τη συμπεριφορά των παραδοσιακών οπαδών που ζουν και αναπνέουν για να βρεθούν στο γήπεδο.

«Η νέα γενιά χάνει το ενδιαφέρον της για το ποδόσφαιρο γιατί δεν θέλει να βλέπει αδιάφορα παιχνίδια και κινδυνεύουμε να συρρικνωθεί η βάση των οπαδών του αθλήματος παγκοσμίως», έλεγε τον περασμένο Απρίλιο ο πρόεδρος της Ρεάλ Μαδρίτης Φλορεντίνο Πέρεθ. Ο Ισπανός παράγοντας υπερασπιζόμενος την ιδέα της δημιουργίας της European Super League είχε προτάξει τα κίνητρα που θα έδινε η ESL ως τα μοναδικά που θα μπορούσαν να φέρουν τη νεολαία κοντά στο ποδόσφαιρο.

Ωστόσο πολύ γρήγορα αποδείχθηκε ότι η ESL δεν είναι μονόδρομος και μέσω των fan tokens η αλληλεπίδραση είναι πολύ μεγαλύτερη, αλλά ταυτόχρονα πέρα από τη νέα γενιά προσελκύει και πολλούς άλλους.

Οσοι όμως αποκτούν fan tokens μπαίνουν αυτόματα σε ένα ξεχωριστό κλαμπ οπαδών οι οποίοι αποκτούν σειρά δικαιωμάτων: από το να ψηφίσουν στις εκλογές για την ανάδειξη του νέου διοικητικού συμβουλίου μέχρι το τραγούδι που θα ακούγεται στην είσοδο της ομάδας στον αγωνιστικό χώρο και από το μήνυμα που θα υπάρχει στο περιβραχιόνιο του αρχηγού μέχρι το μότο που θα αναγράφεται στο λεωφορείο της ομάδας.
Παράλληλα έχουν το προνόμιο να μπορούν να συναντήσουν από κοντά τους ποδοσφαιριστές της ομάδας, να βρεθούν σε προπονήσεις ή να δουν αγώνες από τον αγωνιστικό χώρο και να αποκτούν συλλεκτικά αναμνηστικά του αγαπημένου τους συλλόγου.

Non Fungible Tokens

Κι αν όλες οι παραπάνω πληροφορίες σάς έχουν μπερδέψει και νιώθετε σαν τους μαθητές την πρώτη μέρα στο σχολείο, πρέπει να σας πούμε ότι προτού καν συνηθίσουμε στην ιδέα της χρησιμότητας και της λειτουργίας των fan tokens, ήδη έχουμε και τη μετάλλαξή τους: τα Non Fungible Tokens (σε απλή μετάφραση μη ανταλλάξιμα διακριτικά) ή απλά NFTs, τα οποία κάποιοι χαρακτηρίζουν αναξιοποίητα χρυσωρυχεία και κάποιοι άλλοι ανεξέλεγκτη τρέλα.

Τι στο καλό είναι τα Non Fungible Tokens; Ουσιαστικά είναι ένα ψηφιακό πιστοποιητικό ιδιοκτησίας το οποίο χρησιμοποιήθηκε αρχικά για έργα τέχνης, κατόπιν για video games, αλλά εσχάτως έχει μπει για τα καλά στον κόσμο των σπορ.

Με τη νέα γενιά (ναι, πάλι αυτή είναι η κινητήριος δύναμη) να μην ενδιαφέρεται πια για τα αυτοκόλλητα ή τις αφίσες που ήταν απαραίτητες στο δωμάτιο κάθε πιτσιρικά πριν από το millennium, αλλά αντιθέτως να είναι εθισμένη στις αντίστοιχες ψηφιακές εκδόσεις, τα Non Fungible Tokens κάνουν θραύση. Στις ΗΠΑ το NBA έδωσε τη σχετική άδεια στην εταιρεία Dapper Labs η οποία δημιούργησε το προϊόν Top Shots NBA (μια σειρά ψηφιακών στιγμιοτύπων ή φωτογραφιών και καρτών). Μέσα σε έναν χρόνο η εφαρμογή έχει 1,1 εκατομμύριο χρήστες οι οποίοι έχουν κάνει συναλλαγές 780 εκατ. δολαρίων, ενώ η αξία της εταιρείας αποτιμάται πλέον στα 7,5 δισ. δολάρια!

Μόλις τον περασμένο Αύγουστο η πορτογαλική RealFevr, startup εταιρεία τεχνολογίας με εξειδίκευση στο fantasy football, ξεπούλησε σε 24 ώρες 75.000 Non Fungible Tokens τα οποία αφορούσαν στιγμές από τα Πρωταθλήματα Πορτογαλίας (με πρωταγωνιστές όπως οι Κριστιάνο Ρονάλντο, Μπρούνο Φερνάντες, Ντιόγκο Ζότα, Χάμες Ροντρίγκες) των τελευταίων 20 ετών, ανακοινώνοντας κέρδη 1,5 εκατ. δολαρίων!

Οπως πάντα, σε καθετί καινούριο υπάρχουν και οι σκεπτικιστές που παραμένουν επιφυλακτικοί θεωρώντας πως κάποια στιγμή όλη αυτή η τρέλα θα σταματήσει, αλλά και αυτοί που αντιδρούν στη νέα σελίδα η οποία φαίνεται να ανοίγει, μη θέλοντας να απαρνηθούν τους παραδοσιακούς τρόπους με τους οποίους προσεγγίζουν τον αθλητισμό.

«Οι παραδόσεις είναι για να σπάνε», λέει ένα αθλητικό κλισέ, ωστόσο στην προκειμένη περίπτωση θα χρησιμοποιήσουμε κάτι άλλο: Το 2011 οι... ειδικοί χαρακτήριζαν «φούσκα» το bitcoin προβλέποντας την εξαφάνισή του, αλλά δέκα χρόνια αργότερα όσοι επένδυσαν σε αυτό είναι πολυεκατομμυριούχοι!



Ειδήσεις σήμερα:

Στις 3 Ιανουαρίου οι παραδόσεις παιδικών εμβολίων της Pfizer

Η επένδυση σε τουβλάκια Lego είναι πιο κερδοφόρα από την επένδυση σε χρυσό, διαπιστώνει έρευνα

Δύο παιδιά σκοτώθηκαν και τέσσερα τραυματίστηκαν από οδηγό που έπεσε πάνω σε στάση λεωφορείου στη Φλόριντα