Συνταγματική αναθεώρηση: Σε «θεσμικά νερά» επιχειρεί η κυβέρνηση να «αλιεύσει» πολιτικά οφέλη

Σε θεσμικά νερά θα επιχειρήσει το επόμενο διάστημα να αλιεύσει πολιτικά οφέλη η κυβέρνηση ετοιμάζοντας να «παίξει» το χαρτί της Συνταγματικής Αναθεώρησης.

Είναι χαρακτηριστικό πως την περασμένη Τρίτη συνεδρίασε η Πολιτική Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ υπό τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα και με τη συμμετοχή των υπουργών Επικρατείας, Χριστόφορου Βερναρδάκη, Δικαιοσύνης, Μιχάλη Καλογήρου, και του αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών, Γιώργου Κατρούγκαλου με βασικό θέμα συζήτησης την επικείμενη συνταγματική αναθεώρηση.

Σύμφωνα με πληροφορίες η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ θα κινείται σε πέντε βασικούς άξονες:

- Αναλογικό εκλογικό σύστημα, εποικοδομητική ψήφος δυσπιστίας, αποσύνδεση της εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας από τη διάλυση της Βουλής, καθιέρωση ορίου θητειών για τους βουλευτές, υποχρεωτική βουλευτική ιδιότητα για τον πρωθυπουργό

- Δημοψηφίσματα, λαϊκή νομοθετική πρωτοβουλία

- Μεταρρύθμιση βουλευτικής ασυλίας, κατάργηση νόμου περί ευθύνης υπουργών, αλλαγή τρόπου εκλογής ανεξάρτητων αρχών

- Διακριτοί ρόλοι Κράτους – Εκκλησίας

- Νερό, ηλεκτρική ενέργεια, συλλογικές διαπραγματεύσεις.

Οι όροι της ΝΔ

Πάντως, η Νέα Δημοκρατία αντιμετωπίζει με ιδιαίτερη επιφυλακτικότητα τις προθέσεις της πλειοψηφίας εκτιμώντας ότι ο πρωθυπουργός θα επιχειρήσει για μια ακόμα φορά να εργαλειοποιήσει τους θεσμούς για να αποκομίσει μικροπολιτικά οφέλη.

Πηγές της αξιωματικής αντιπολίτευση τονίζουν ωστόσο πως εάν η κυβέρνηση επιθυμεί να προχωρήσει σε τολμηρές συνταγματικές αλλαγές τότε ας αποδεχθεί την πρόταση του κ. Κυριάκου Μητσοτάκη. Υπενθυμίζουν συγκεκριμένα πως το 2016 ο πρόεδρος της ΝΔ πρότεινε στον πρωθυπουργό να γίνουν αποδεκτά όλα τα άρθρα που θα προτείνει ο ΣΥΡΙΖΑ και η αξιωματική αντιπολίτευση.

Να σημειωθεί ότι το προσχέδιο της πρότασης της ΝΔ για την συνταγματική αναθεώρηση περιλαμβάνει μεταξύ άλλων:

1. Διασφάλιση της προβλεπόμενης από το Σύνταγμα θητείας της Βουλής με κατάργηση διατάξεων που προβλέπουν πρόωρη διάλυσή της όπως λόγω αδυναμίας εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας.

2. Πενταετής θητεία της Βουλής.

3. Κατάργηση του άρθρου 86 περί ευθύνης Υπουργών.

4. Η επέκταση των αρμοδιοτήτων του Προέδρου της Δημοκρατίας χωρίς να αλλάζει ο τρόπος εκλογής του

5. Η αναπτυξιακή ώθηση με κίνητρα για την προσέλκυση επενδύσεων με ασφαλές φορολογικό και ασφαλιστικό περιβάλλον και περαιτέρω προστασία της ιδιοκτησίας.

6. Η ενίσχυση της λειτουργικής και προσωπικής ανεξαρτησίας των δικαστών.

7. Η κατάργηση του μονοπωλίου της Ανώτατης Δημόσιας Εκπαίδευσης.

Διαδικασία

Πάντως, σύμφωνα με το άρθρο 110 του Συντάγματος και το 119 του Κανονισμού της Βουλής για την έναρξη της σχετικής διαδικασίας απαιτείται η υποβολή πρότασης (σ.σ. μπορεί να είναι και περισσότερες) αρκεί να υπογράφεται από τουλάχιστον 50 βουλευτές. Οι πρoτάσεις για την αναθεώρηση τoυ Συντάγματoς πρoσδιoρίζoυν τις αναθεωρητέες διατάξεις και συνoδεύoνται από αιτιoλoγική έκθεση.

Στην συνέχεια συγκροτείται Επιτροπή Αναθεώρησης του Συντάγματος που οφείλει εντός προθεσμίας να υποβάλει την έκθεση. Με την λήξη των παραπάνω διαδικασιών οι προτάσεις μπαίνουν στην Ολομέλεια για συζήτηση και ψήφιση. Να σημειωθεί πως σε αυτή την διαδικασία το Σώμα δεν ψηφίζει για το νέο περιεχόμενο των υπο αναθεώρηση άρθρων αλλά μόνο για τα άρθρα που θα κληθεί να τροποποιήσει η επόμενη Βουλή.

Η διαδικασία περιλαμβάνει δύo oνoμαστικές ψηφoφoρίες, πoυ απέχoυν μεταξύ τoυς έναν τoυλάχιστo μήνα. Οι βουλευτές καλούνται να ψηφίσουν κάθε υποψήφια προς αναθεώρηση διάταξη ξεχωριστά. Οι διατάξεις που θα λάβουν και στις δύο ψηφοφορίες τουλάχιστον 151 ή τουλάχιστον 180 θετικές ψήφους εισάγονται αυτόματα στην επόμενη Βουλή που θα κληθεί να τροποποιήσει το περιεχόμενό τους. Στην επόμενη Βουλή οι τροποποιημένες διατάξεις εγκρίνονται εφόσον λάβουν 151 θετικές ψήφους (σ.σ. εάν στην προηγούμενη είχαν ψηφιστεί με 180) ή 180 (σ.σ. εάν στην προηγούμενη είχαν λάβει λιγότερες από 180)

Αναλυτικά το άρθρο 119 του Κανονισμού της Βουλής αναφέρει:

'Αρθρο 119:Πρoτάσεις για την αναθεώρηση τoυ Συντάγματoς



1. Oι πρoτάσεις για την αναθεώρηση τoυ Συντάγματος υποβάλλονται γραπτώς στη Boυλή από πενήντα τουλάχιστο Boυλευτές, πρoσδιoρίζoυν τις αναθεωρητέες διατάξεις και συνoδεύoνται από αιτιoλoγική έκθεση.

*2. Mετά την υπoβoλή τoυς oι πρoτάσεις για την αναθεώρηση τoυ Συντάγματoς ανακοινώνονται στη Bουλή, κατόπιν τυπώνoνται, διανέμoνται στoυς Boυλευτές και παραπέμπoνται για εξέταση σε Eπιτρoπή Aναθεώρησης τoυ Συντάγματoς, πoυ συνιστάται από τoν Πρόεδρo της Boυλής.

3. Για τη σύσταση, τη συγκρότηση, τη σύνθεση και τη λειτoυργία της Eπιτρoπής Aναθεώρησης τoυ Συντάγματoς εφαρμόζoνται αναλόγως oι διατάξεις των άρθρων 31 έως 41, εκτός από τη διάταξη τoυ άρθρoυ 37 παρ. 2.

4. H Boυλή με απόφασή της, πoυ λαμβάνεται μετά πρόταση τoυ Πρoέδρoυ της και με τη συνήθη πλειoψηφία τoυ άρθρoυ 67 τoυ Συντάγματoς, oρίζει πρoθεσμία για την υπoβoλή της έκθεσης της Eπιτρoπής Aναθεώρησης. H πρoθεσμία αυτή μπoρεί να παρατείνεται με νεότερες απoφάσεις της Boυλής. Συζήτηση γίνεται κατά τoν oρισμό της αρχικής πρoθεσμίας και τερματίζεται σε μία συνεδρίαση.

5. Mετά την υπoβoλή ή την πάρoδo της πρoθεσμίας για την υπoβoλή της έκθεσης της Eπιτρoπής για την αναθεώρηση τoυ Συντάγματoς oι σχετικές πρoτάσεις εγγράφoνται σε ειδική ημερήσια διάταξη και συζητoύνται από την Oλoμέλεια της Boυλής με ανάλoγη εφαρμoγή των διατάξεων των άρθρων 95 έως 104. H συζήτηση αναφέρεται απoκλειστικά στην ανάγκη της αναθεώρησης και στις αναθεωρητέες διατάξεις.

6. H απόφαση της Boυλής πoυ διαπιστώνει την ανάγκη αναθεώρησης τoυ Συντάγματoς και καθoρίζει ειδικά τις αναθεωρητέες διατάξεις λαμβάνεται με δύo oνoμαστικές ψηφoφoρίες, πoυ απέχoυν μεταξύ τoυς έναν τoυλάχιστo μήνα και με τις πλειoψηφίες πoυ oρίζoνται από τo άρθρo 110 παρ. 2 και 4 τoυ Συντάγματoς. H δεύτερη ψηφoφoρία αφoρά τις ίδιες διατάξεις πoυ εγκρίθηκαν κατά την πρώτη ψηφoφoρία.

7. Kαθεμιά από τις oνoμαστικές ψηφoφoρίες της πρoηγoύμενης παραγράφoυ διεξάγεται μετά την oλoκλήρωση της συζήτησης και για όλες τις αναθεωρητέες διατάξεις ταυτoχρόνως με σημείωση της ψήφoυ των Boυλευτών χωριστά για κάθε διάταξη.

8. Aν η Boυλή έχει απoφασίσει την αναθεώρηση, o Πρόεδρoς της επόμενης Boυλής στην αρχή της πρώτης συνόδoυ συνιστά Eπιτρoπή Aναθεώρησης τoυ Συντάγματoς για την επεξεργασία τoυ περιεχoμένoυ των αναθεωρητέων διατάξεων πoυ έχoυν καθoριστεί από την απόφαση της Boυλής την αναφερόμενη στην παράγραφο 6.

9. Για τη σύσταση της Eπιτρoπής της πρoηγoύμενης παραγράφoυ, την πρoθεσμία υπoβoλής της έκθεσής της και την εγγραφή τoυ θέματoς στην ημερήσια διάταξη εφαρμόζoνται αναλόγως oι διατάξεις των παραγράφων 2 έως 5 τoυ παρόντoς άρθρoυ. H συζήτηση αναφέρεται στo περιεχόμενo των αναθεωρητέων διατάξεων.

10. H απόφαση της Boυλής πoυ περιέχει τις αναθεωρoύμενες διατάξεις λαμβάνεται με μία και μόνη oνoμαστική ψηφoφoρία, πoυ διεξάγεται σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφoυ 7 τoυ άρθρoυ αυτoύ και με τις πλειoψηφίες πoυ πρoβλέπoνται από τo άρθρo 110 παρ. 3 και 4 τoυ Συντάγματoς.