Παυλόπουλος για Σκοπιανό: Λύση με αναθεώρηση του Συντάγματος και όνομα χωρίς ίχνος αλυτρωτισμού

 Διπλό μήνυμα, προς την ΠΓΔΜ ότι η προϋπόθεση για την όποια συμφωνία για την ονομασία και τις εγγυήσεις αλυτρωτισμού είναι η προηγούμενη αλλαγή του Συντάγματος της και προς την Τουρκία την οποία προέτρεψε να μην «δοκιμάσει» τις «αντοχές» της Ευρώπης, έστειλε από το Λιτόχωρο, κατά την αναγόρευση του σε επίτιμο δημότη Δίου- Ολύμπου, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος.

   Για τη FYROM ο κ. Παυλόπουλος τόνισε ότι προϋπόθεση για την υπογραφή συμφωνίας, αποδεκτής από την Ελλάδα, το ΝΑΤΟ και την ΕΕ είναι η προηγούμενη αλλαγή του συντάγματος της ΠΓΔΜ και η επιλογή ονομασίας που δεν θα αποπνέει οποιοδήποτε αλυτρωτισμό, επισημαίνοντας και τον κίνδυνο ευθυνών, στην αντίθετη περίπτωση, και για τον πρωθυπουργό της χώρας Ζόαν Ζάεφ.

   Για την Τουρκία υπογράμμισε ότι προϋπόθεση φιλίας, καλής γειτονίας και ευρωπαϊκής προοπτικής είναι ο πλήρης σεβασμός του ευρωπαϊκού κεκτημένου και του διεθνούς δικαίου και προσέθεσε: Θέλω να τονίσω κάτι, που το τόνισε και η Ευρώπη. Όλοι μαζί. Η εποχή των εισβολών και των προκλήσεων έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί».

   «Θέλουμε τη φιλία, την καλή γειτονία, τιμούμε τους φίλους μας, αλλά, όπως είπα πριν, έχουμε αποδείξει ότι δεν φοβόμαστε τους εχθρούς μας» είπε ο κ. Παυλόπουλος και συνέχισε:

   «Αυτές είναι γραμμές, εθνικές, που τις στηρίζουμε όλοι. Και είναι γραμμές που στηρίζονται και από την ευρωπαϊκή μας οικογένεια, όπως φάνηκε στη χθεσινή σύνοδο».

   Για τν ΠΓΔΜ, συγκεκριμένα, ο κ. Παυλόπουλος τόνισε ότι «δεν είναι νοητή» για την Ελλάδα, το ΝΑΤΟ και την ΕΕ μια συμφωνία για το όνομα και τις εγγυήσεις αλυτρωτισμού, χωρίς προηγουμένως να υπάρξει αλλαγή συντάγματος της γειτονικής χώρας και επιλογή ονόματος, που «να μην αποπνέει οποιοδήποτε αλυτρωτισμό», επισείοντας και τους κινδύνους των ευθυνών του Ζ. Ζάεφ, σε αντίθετη περίπτωση.

   «Πρέπει πρώτα να υπάρχει αναθεώρηση του συντάγματος της ΠΓΔΜ. Είναι προϋπόθεση» είπε ο κ. Παυλόπουλος και συνέχισε: «Και ύστερα μπορούμε να συζητήσουμε για μια συμφωνία. Αλλά κι αυτή η συμφωνία θα πρέπει να διευκρινίζει σαφέστατα ότι το όνομα που θα επιλεγεί, δεν μπορεί και αυτό το ίδιο, μετά την αναθεώρηση, να αποπνέει οποιοδήποτε αλυτρωτισμό. Δεν μπορεί να δίνει αιχμές για θέματα συνόρων, εθνότητας και γλώσσας εκτός των συνόρων τη ΠΓΔΜ. Αυτό δεν είναι όροι της Ελλάδας, είναι όροι της Ευρώπης, είναι ευρωπαϊκό κεκτημένο, το τονίζω».

   «Το ευρωπαϊκό κεκτημένο δεν ανέχεται στους κόλπους της ΕΕ κράτος με αλυτρωτικές τάσεις. Ή τελειώνουν αυτές και τελειώνουν από τη ρίζα τους, δηλαδή από το Σύνταγμα της ΠΓΔΜ, ή κάθε συζήτηση σχετικά με το όνομα περιττεύει» προσέθεσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

   «Λέμε λοιπόν στη γειτονική χώρα: Αν δεν αναθεωρήσει το Σύνταγμα της, που είναι η βάση της έννομης τάξης της, με ποια εξουσιοδότηση ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ, ο κ. Ζάεφ διαπραγματεύεται αλλαγή του ονόματος, το οποίο είναι συνταγματικώς κατοχυρωμένο;» διερωτήθηκε ο κ. Παυλόπουλος. Αναρωτήθηκε, επίσης, «πόσο δημοκρατική θα ήταν η Ευρώπη» που θα εξωθούσε σε συμφωνία τον πρωθυπουργό μιας χώρας, υποψήφιας προς ένταξη στην ΕΕ, όταν κατά τη στιγμή της διαπραγμάτευσης, αυτός θα ήταν «εκτός συνταγματικού πλαισίου».

   «Αυτό σημαίνει ότι θα υποστέλλαμε τη σημαία του δημοκρατικού μας ήθους. Θα υποτιμούσαμε τη χώρα που πρέπει να τη στηρίξουμε στις δημοκρατικές της μεταρρυθμίσεις. Και κυρίως θα αγνοούσαμε τον κίνδυνο των ευθυνών του ιδίου του πρωθυπουργού της ΠΓΔΜ» είπε ο κ. Παυλόπουλος και συνέχισε :

   «Κατόπιν τούτου ένας τρόπος υπάρχει για να προχωρήσει η ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ. Πρώτον, προηγούμενη αναθεώρηση προς αυτή την κατεύθυνση του Συντάγματός της. Δεύτερον, όποιο όνομα κι αν επιλεγεί, να μην έχει ίχνος αλυτρωτισμού. Είτε σε ό,τι αφορά σύνορα, είτε σε ό,τι αφορά την εθνότητα ή σε ό,τι αφορά τη γλώσσα».

   Σε ό,τι αφορά τις σχέσεις της χώρα μας με την Τουρκία, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας τόνισε ότι «επιδιώκουμε σχέσεις φιλίας και καλής γειτονίας» και στηρίζουμε και την ευρωπαϊκή της προοπτική, όμως όλα αυτά εξαρτώνται «από τον πλήρη σεβασμό του συνόλου του διεθνούς και του ευρωπαϊκού δικαίου».

   «Ιδιαιτέρως, δε, από τον πλήρη σεβασμό της Συνθήκης της Λωζάνης και του Δικαίου της Θαλάσσης, το οποίο δεσμεύει την Τουρκία με την μορφή γενικώς παραδεδεγμένων κανόνων του διεθνούς δικαίου, εφαρμοζόμενων εν συνόλω και όχι επιλεκτικώς» είπε ο κ. Παυλόπουλος.

   Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας τόνισε ότι η συμπεριφορά της Τουρκίας απέναντι στην κυπριακή ΑΟΖ, «προσβάλλει βάναυσα την Ευρώπη, όχι μόνο την Κύπρο» και ότι «αυτό τονίστηκε χθες στο πιο υψηλό επίπεδο». «Λέμε λοιπόν: Σεβασμός του Δικαίου της Θάλασσας και σεβασμός της Συνθήκης της Λωζάννης» είπε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

   «Η Συνθήκη της Λωζάννης, η οποία κατοχυρώνει τα σύνορα, το έδαφος και την κυριαρχία, όχι μόνο της Ελλάδας, αλλά και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Συνθήκη της Λωζάννης δεν εμπεριέχει καμία «γκρίζα ζώνη», αυτά είναι επινόηση. Εφαρμόζεται στο σύνολο της. Δεν αναθεωρείται, ούτε επικαιροποιείται», συνέχισε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και προσέθεσε:

   «Θέλω να τονίσω κάτι, που το τόνισε και η Ευρώπη. Όλοι μαζί. Η εποχή των εισβολών και των προκλήσεων, έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί. Ας μη δοκιμάσει η Τουρκία τις αντοχές της Ευρώπης. Οι αντοχές της Ευρώπης είναι πολύ μεγαλύτερες».

   «Δεν είναι νοητό να υπάρξει φιλία πάνω σε βάσεις που παραβιάζουν βάναυσα το ευρωπαϊκό κεκτημένο και το διεθνές δίκαιο» υπογράμμισε ο κ. Παυλοπουλος και συμπλήρωσε: «Αυτά σε ό,τι αφορά τις σχέσεις μας με τη φίλη και γείτονα Τουρκία, μόνο βεβαίως εφόσον εκείνη πραγματικά τιμά την έννοια του φίλου και του γείτονα».

   Η τοποθέτηση του Προέδρου της Δημοκρατίας έγινε κατά την αναγόρευση του σε επίτιμο δημότη του δήμου Δίου- Ολύμπου Πιερίας, στο Λιτόχωρο, με αφορμή την 140η επέτειο της «Επανάστασης του Ολύμπου» το 1878, κατά την περίοδο της Οθωμανικής κυριαρχίας, η οποία παρά την καταστολή της, συνέβαλε μέσω της επίδρασης στης στο Συνέδριο του Βερολίνου, στην αναθεώρηση, δυσμενών για εθνικά συμφέροντα της χώρας μας, όρων της Συνθήκης του Αγίου Στεφάνου (1878). Επίσης «αποτέλεσε προοίμιο του Μακεδονικού Αγώνα και των Βαλκανικών Πολέμων, οι οποίοι οδήγησαν τελικώς στην πολυπόθητη ένωση της Μακεδονίας με την ελεύθερη Ελλάδα» όπως είπε ο κ. Παυλόπουλος.

   «Θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι όσα εξέθεσα θ΄ αποτελέσουν καθοριστικής σημασίας δείκτη πορείας κατά την άσκηση των καθηκόντων μου» είπε στην αντιφώνηση του προς τον δήμαρχο Δίου- Ολύμπου, Κωνταντίνο Δημόπουλο, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

   Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν ο αντιπεριφερειάρχης της Περιφέρειας Κεντρικής Μακκεδονίας Απόστολος Τζιτζικώστας, η αντιπεριφερειάρχης Σοφία Μαυρίδου, οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, Μπέτυ Σκούφα, Χάρης Τζαμακλής, Στέλιος Καστόρης, ο βουλευτής της ΝΔ Κώστας Κουκοδήμος, εκπρόσωποι της αυτοδιοίκησης, του στρατού, της εκκλησίας και των τοπικών φορέων.

Ολόκληρη η ομιλία του Προέδρου της Δημοκρατίας:
Κύριε Δήμαρχε,

Σας ευχαριστώ θερμώς για την εξαιρετική τιμή που μου περιποιείτε, ανακηρύσσοντάς με Επίτιμο Δημότη του Δήμου Δίου-Ολύμπου, του πανέμορφου αυτού τόπου, όπου δεσπόζει η επιβλητική αρχοντιά του Ολύμπου. Οφείλω να διευκρινίσω, για πολλοστή φορά, αφενός ότι η τιμή αυτή δεν αφορά το πρόσωπό μου αλλά τον θεσμό τον οποίο εκπροσωπώ, ήτοι εκείνον του Προέδρου της Δημοκρατίας. Και, αφετέρου και συνακόλουθα, ότι η ως άνω τιμή συνεπάγεται, αυτοθρόως, το χρέος του εκ μέρους μου πλήρους σεβασμού τόσο της μακραίωνης και πολυσήμαντης Ιστορίας του Λιτοχώρου όσο και των διδαγμάτων της.

Ι. Επιτρέψατέ μου, λοιπόν, να επικεντρώσω την ομιλία μου στην ηρωϊκή Επανάσταση του Ολύμπου, την 140η επέτειο της οποίας με λαμπρότητα εορτάζουμε σήμερα, προκειμένου να περιγράψω τα διαδοχικά βήματα της έκρηξης και της εξέλιξής της:

A. Το 1875, πολλές βαλκανικές περιοχές άρχισαν ν’ αναπτύσσουν συντονισμένη δράση εναντίον της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Κατά συνέπεια, το Ανατολικό Ζήτημα οδηγήθηκε σε κρίσιμη φάση. Το 1878 υπογράφεται η Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου, με την οποία δημιουργείται η «Μεγάλη Βουλγαρία», οπότε τίθενται σε μεγάλο κίνδυνο τα εθνικά συμφέροντα της Ελλάδος.

Β. Στις 19 Φεβρουαρίου 1878 εκδηλώθηκε η εξέγερση στο Λιτόχωρο. Ο συγκεκριμένος τόπος επιλέχθηκε λόγω της σημαντικής γεωγραφικής θέσης, καθώς θα διευκόλυνε τον ανεφοδιασμό των εξεγερμένων μέσω της επικοινωνίας με την ημιανεξάρτητη Θεσσαλία. Το σχέδιο για την Επανάσταση φέρεται να εγκρίθηκε από την Κεντρική Επιτροπή Μακεδονικού Αγώνα, της οποίας Πρόεδρος ήταν ο νομομαθής Παύλος Καλλιγάς, υπό την μυστική συμπαράσταση του, τότε Προξένου της Θεσσαλονίκης, Κωνσταντίνου Βατικιώτη και του Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Ιωακείμ, μετέπειτα Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως. Οι Τούρκοι, όταν πληροφορήθηκαν από τους Άγγλους τα σχέδια των Μακεδόνων, ανακάλεσαν τους Θεσσαλονικείς άρχοντες στην Αθήνα.

Γ. Ωστόσο, η εκστρατεία ξεκίνησε και επικεφαλής τέθηκε ο Λοχαγός Κοσμάς Δουμπιώτης. Μαζί του ήταν και οι απόγονοι της ηρωικής οικογένειας των Λαζαίων, Τόλιος και Γιαννάκης Λάζος, ο Γεώργιος Ζαχείλας, ο Τζίμας, ο Αποστολίδης και ο Βλαχάβας, συνολικά πάνω από 500 άνδρες, οι οποίοι αποβιβάσθηκαν στις 15 Φεβρουαρίου στην Πλάκα Λιτοχώρου, από δύο καράβια, το «Βυζάντιο» και την «Ύδρα». Στο Μοναστήρι του Αγίου Διονυσίου μεταφέρθηκαν πολεμοφόδια, ενώ 2.500 άνδρες από τις γύρω περιοχές κινήθηκαν για να συμμετάσχουν στον Αγώνα.

Δ. Σημαντικό γεγονός για την πορεία της Επανάστασης υπήρξεν ο σχηματισμός, από αντιπροσώπους της Επαρχίας του Ολύμπου, της προσωρινής Επαναστατικής Κυβέρνησης, στις 19 Φεβρουαρίου 1878, ημέρα Κυριακή.

Ε. Η Επαναστατική Κυβέρνηση του Λιτοχώρου προέβη στην έκδοση προκήρυξης, η οποία απευθυνόταν στις Μεγάλες Δυνάμεις και ειδικότερα στους προξένους της Ρωσίας, Γαλλίας, Αγγλίας, Γερμανίας, Ιταλίας και Αμερικής, οι οποίοι είχαν την έδρα τους στην Θεσσαλονίκη. Σε πρώτη φάση φάνηκε να πετυχαίνει η Επανάσταση, καθώς ο Τούρκος διοικητής της Κατερίνης Ντερβίς Μπαμπά δήλωσε υποταγή, θέτοντας τον όρο να διασφαλισθεί η σωματική ακεραιότητα των Τούρκων της Κατερίνης. Το σχέδιο όμως απέτυχε, επειδή προδόθηκε από τον τσιφλικά Γιάννη Μπίτσιο, ο οποίος ήταν και διερμηνέας στο βρετανικό προξενείο στην Θεσσαλονίκη και τον ενδιέφερε να μην πάθουν τίποτα τα τσιφλίκια του. Δηλαδή, ο Μπίτσιος συνεννοήθηκε με τους Τούρκους και συντόμως έγινε ανακατάληψη της Κατερίνης από τον Ασάφ Πασά.

ΣΤ. Τα γεγονότα, από εκεί και πέρα, κύλησαν ραγδαία και δραματικά:

1. Oι Τούρκοι προχώρησαν προς το Κίτρος και την Κατερινόσκαλα. Στις 25 Φεβρουαρίου βάδισαν προς τον Κολινδρό και ο Μητροπολίτης Κίτρους Νικόλαος πυρπόλησε ο ίδιος την Μητρόπολη για να μην πέσουν στα χέρια των Τούρκων τα ιερά κειμήλια.

2. Γυναίκες και παιδιά (περίπου 3.000 άτομα) έφυγαν από τον Κολινδρό και κατέφυγαν στη Μονή Αγίων Πάντων, όπου κινδύνευσε η ζωή τους από έλλειψη τροφής και από τις κακουχίες, καθώς βίωσαν συνθήκες ανάλογες μ’ εκείνες των Πολιορκημένων στο Μεσολόγγι. Για να μην πέσουν στους εχθρούς τους, ακολούθησαν το παράδειγμα των γυναικών στο Ζάλογγο και στην Αραπίτσα, θυσιάζοντας τις ζωές τους.

3. Ο Δουμπιώτης δεν πρόλαβε να βοηθήσει στην άμυνα του Λιτοχώρου, το οποίο ανακατέλαβαν οι Τούρκοι, στις 4 Μαρτίου. Οι Τούρκοι πυρπόλησαν, τότε, 9 εκκλησίες και 320 σπίτια και σκότωσαν τους κατοίκους του χωριού. Η βοήθεια που περίμεναν οι επαναστάτες από τον Νότο δεν ήρθε ποτέ και 2.800 όπλα που είχαν σταλεί με το πλοίο «Βυζάντιο» στην Πλάκα Λιτοχώρου έπεσαν στα χέρια των Τούρκων. Όσα από τα γυναικόπαιδα του Λιτοχώρου είχαν καταφύγει στην μονή Αγίου Διονυσίου, μεταφέρθηκαν στην Θεσσαλονίκη και τέθηκαν υπό την προστασία των εκεί προξένων.

Ζ. Ο επίλογος της Επανάστασης γράφηκε στην Λαμία, με την υπογραφή της ανακωχής στο Σμόκοβο, στις 19 Απριλίου 1878. Εκεί οι Επαναστάτες διαπραγματεύθηκαν τους όρους της Ειρήνης με τους Άγγλους, οι οποίοι ενήργησαν υπέρ των συμφερόντων τους και στήριξαν τους Οθωμανούς, λόγω της παραχώρησης σ’ αυτούς της Κύπρου. Επίσης, δόθηκε αμνηστία στους οπλαρχηγούς, οι οποίοι όμως επέστρεψαν στα ορεινά μέρη του Ολύμπου, για να προετοιμάσουν νέες εξεγέρσεις.

ΙΙ. Παρά την καταστολή της, που συνοδεύθηκε από καταστροφές χωριών και βιαιοπραγίες, η Επανάσταση στο Λιτόχωρο επέτυχε, προφανώς, να ενισχύσει την διπλωματική θέση της Ελλάδας στο Συνέδριο του Βερολίνου.

Α. Έτσι, αναθεωρήθηκαν οι όροι της Συνθήκης του Αγίου Στεφάνου και η Βουλγαρία περιορίσθηκε στα παλαιά της σύνορα. Επιπλέον, η ηρωϊκή αυτή Επανάσταση των προγόνων σας αποτέλεσε προοίμιο του Μακεδονικού Αγώνα και των Βαλκανικών Πολέμων, οι οποίοι οδήγησαν τελικώς στην πολυπόθητη ένωση της Μακεδονίας με την ελεύθερη Ελλάδα.

Β. Για ν’ αντιληφθούμε πληρέστερα τον κίνδυνο, στον οποίο είχαν περιέλθει τα εθνικά συμφέροντα με την υπογραφή των προκαταρκτικών όρων της Συνθήκης Ειρήνης του Αγίου Στεφάνου στις 21 Φεβρουαρίου 1878, οπότε, συνακόλουθα, για να εκτιμήσουμε ορθά το πόσο σημαντική υπήρξεν η Επανάσταση του Λιτοχώρου, αξίζει ν’ αναφερθούν τ’ ακόλουθα από την κλασική μελέτη του Καθηγητή Κωνσταντίνου Βακαλόπουλου, με τίτλο «Το Μακεδονικό Ζήτημα»: «Ολόκληρος ο Ελληνισμός συγκλονίσθηκε από τους προκαταρκτικούς όρους της συνθήκης του Αγ. Στεφάνου. Οι Ελληνικοί Σύλλογοι της Κωνσταντινουπόλεως ανάλαβαν και πάλι την πρωτοβουλία για την ενημέρωση της διεθνούς κοινής γνώμης και δραστηριοποιήθηκαν προς όλες τις κατευθύνσεις για την υποστήριξη των ελληνικών δικαίων με τη δημοσίευση στατιστικών και εθνολογικών χαρτών και την πραγματοποίηση πολυάριθμων εγγράφων διαμαρτυριών, που υποβλήθηκαν εκ μέρους των ελληνικών πληθυσμών των υπόδουλων επαρχιών προς την Πύλη και τις μεγάλες δυνάμεις. Οι Έλληνες της Μακεδονίας και της Θράκης αντέδρασαν ζωηρά στα προβλεπόμενα από τους προκαταρκτικούς όρους της συνθήκης του Αγ. Στεφάνου. Τη μεγάλη αγανάκτησή τους για την άδικη και κατάφωρη παραβίαση των αρχών του διεθνούς δικαίου έσπευσαν να την εκφράσουν προς όλες τις κατευθύνσεις με αλλεπάλληλες αναφορές. Οι αναφορές αυτές προέρχονταν από όλες τις ελληνικές κοινότητες της μείζονος Μακεδονίας, ελληνόφωνες, σλαβόφωνες, βλαχόφωνες, αλβανόφωνες, οι οποίες υπογράμμιζαν την κατηγορηματική αντίθεσή τους στους προκαταρκτικούς όρους της συνθήκης του Αγ. Στεφάνου, διατράνωναν την ελληνική συνείδησή τους και διεκδικούσαν την ένωσή τους με την Ελλάδα ή σε αντίθετη περίπτωση τη διατήρηση της οθωμανικής κυριαρχίας στον μακεδονικό χώρο».

IΙΙ. Υπό τα ως άνω δεδομένα, η Επανάσταση του Λιτοχώρου το 1878 μας αφήνει σημαντικές ιστορικές παρακαταθήκες, οι οποίες αποτελούν πάντα δείκτη πορείας και για τα Εθνικά μας Θέματα, ιδίως δε σήμερα. Συγκεκριμένα:

Α. Ως προς την Τουρκία: Επιδιώκουμε σχέσεις φιλίας και καλής γειτονίας. Όμως, οι σχέσεις φιλίας και καλής γειτονίας με την Τουρκία, όπως επίσης και η ευρωπαϊκή της προοπτική -την οποία εμείς, οι Έλληνες, στηρίζουμε- εξαρτάται από τον πλήρη σεβασμό του συνόλου του Διεθνούς και του Ευρωπαϊκού Δικαίου. Ιδιαιτέρως δε από τον πλήρη σεβασμό της Συνθήκης της Λωζάνης και του Δικαίου της Θαλάσσης, το οποίο δεσμεύει την Τουρκία με την μορφή γενικώς παραδεδεγμένων κανόνων του Διεθνούς Δικαίου, εφαρμοζόμενων εν συνόλω και όχι επιλεκτικώς. Επιπλέον, η Συνθήκη της Λωζάνης, η οποία κατοχυρώνει τα σύνορα, το έδαφος και την κυριαρχία τόσο της Ελλάδας όσο και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν αναθεωρείται ούτε επικαιροποιείται και είναι απολύτως σαφής, δίχως ν’ αφήνει ίχνος «γκρίζων ζωνών». Υπό τα δεδομένα αυτά η Τουρκία πρέπει να κατανοήσει και να σεβασθεί κάτι που τόνισε και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Ότι η περίοδος και η πρακτική των προκλήσεων και πολύ περισσότερο, των εισβολών, σε Ελληνικό και κάθε Ευρωπαϊκό έδαφος, έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί. Και ας μην τολμήσει η Τουρκία να δοκιμάσει τις αντοχές της Ευρώπης.

Β. Ως προς την Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας: Στηρίζουμε την πορεία ένταξης της φίλης ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ και στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

1. Τούτο όμως, για λόγους σεβασμού της Ιστορίας, του Διεθνούς Δικαίου και του Ευρωπαϊκού Κεκτημένου, προϋποθέτει προηγούμενη λύση ως προς το όνομά της, η οποία θα εξαλείφει κάθε ίχνος αλυτρωτισμού. Κατόπιν τούτου ένας τρόπος υπάρχει για να προχωρήσει η ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ και στην ΕΕ. Πρώτον, προηγούμενη αναθεώρηση προς αυτή την κατεύθυνση του συντάγματός της. Δεύτερον, όποιο όνομα κι αν επιλεγεί, να μην έχει ίχνος αλυτρωτισμού. Είτε σε ό,τι αφορά σύνορα, είτε σε ό,τι αφορά την εθνότητα είτε σε ό,τι αφορά την γλώσσα. Όταν, λοιπόν, συμφωνήσουν οι γείτονές μας ότι προσαρμόζονται στο Διεθνές Δίκαιο, στο Ευρωπαϊκό Κεκτημένο και, βεβαίως, στην Ιστορία, τότε είμαστε εδώ. Διαφορετικά δεν μπορούμε να δεχθούμε μια τέτοια πορεία, αφού τούτο θα ήταν αντίθετο με βασικές αρχές, τις οποίες έχουμε αναδείξει εδώ και καιρό.

2. Ας σημειωθεί ότι η ως άνω θέση αναδεικνύει, εκτός από τον σεβασμό του Ευρωπαϊκού Κεκτημένου, και τον σεβασμό της Ελλάδας, του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς την θεσμική υπόσταση της ΠΓΔΜ ως δημοκρατικού κράτους δικαίου. Πραγματικά, θα ήταν αδιανόητο για την Ελλάδα, το ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση, λόγω της γνήσιας δημοκρατικής τους παράδοσης, να υπογράψουν συμφωνία περί του ονόματος και των εγγυήσεων αλυτρωτισμού, η οποία θα ερχόταν σε ευθεία αντίθεση με το σύνταγμα της χώρας αυτής. Αγνοώντας μάλιστα και τις βαρύτατες ευθύνες που θα μπορούσε να δημιουργήσει για τον ίδιο τον κ. Ζάεφ, εντός της χώρας του, μια τέτοια συνειδητή, εκ μέρους του, παραβίαση του συντάγματος της ΠΓΔΜ.

Κύριε Δήμαρχε,

Αναχωρώντας από τον Ιστορικό Δήμο Δίου-Ολύμπου, με τον άκρως τιμητικό τίτλο του Επίτιμου Δημότη του, θέλω να σας διαβεβαιώσω ότι όσα εξέθεσα θ’ αποτελέσουν καθοριστικής σημασίας δείκτη πορείας κατά την άσκηση των καθηκόντων μου. Επιπλέον, διατηρώ τις καλύτερες αναμνήσεις της έξοχης φιλοξενίας που μου επιφυλάξατε, για την οποία και πάλι βαθύτατα σας ευχαριστώ.