Οι πέντε πρόεδροι προτείνουν: «Υπερ-υπουργείο» Οικονομικών της ευρωζώνης θα αποφασίζει για τους εθνικούς προϋπολογισμούς

Χρειαζόμαστε «ένα μεγάλο άλμα προς την ευρωπαϊκή ενοποίηση», δήλωσε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), Μάριο Ντράγκι, κατά τη δημοσιοποίηση της κοινής έκθεσης των πέντε ευρωπαϊκών θεσμών, με τίτλο: «Ολοκληρώνοντας την Οικονομική και Νομισματική Ένωση της Ευρώπης».

Η έκθεση, που έχει συνταχθεί από τους προέδρους του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλντ Τουσκ, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Μάρτιν Σουλτς, του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, και της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, περιγράφει έναν «οδικό χάρτη» για την περαιτέρω ολοκλήρωση της ευρωζώνης και θα παρουσιαστεί στους ηγέτες της ΕΕ κατά τη σύνοδο κορυφής την Πέμπτη.

«Η έκθεση περιγράφει πώς μπορούμε να προχωρήσουμε από το σημερινό σύστημα συντονισμού με βάση κανόνες στην κοινή λήψη αποφάσεων εντός των κοινών θεσμών» δήλωσε ο Ντράγκι, προσθέτοντας: «Χρειαζόμαστε ένα μεγάλο άλμα προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Πρέπει να αντιμετωπίσουμε τις ευπάθειες των οικονομιών μας. Να διασφαλίσουμε ότι η απόκλιση θα γίνει και πάλι σύγκλιση και να διασφαλίσουμε το αμετάκλητο της Νομισματικής Ένωσης. Η έκθεσή μας παρέχει τον οδικό χάρτη γι' αυτό».

Το περιεχόμενο της έκθεσης

Η έκθεση περιγράφει τρόπους για την ενίσχυση των θεμελίων της ευρωζώνης σε δύο φάσεις. Στους ερχόμενους μήνες, προτείνει μια διαδικασία «ολοκλήρωσης με δράση», για να καταστούν πιο ανθεκτικές οι οικονομίες της ευρωζώνης και να ενισχυθεί η ευρωζώνη συνολικά, ιδιαίτερα με την ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης.

Οι πρόεδροι των θεσμών υποστηρίζουν μία γρήγορη συμφωνία για ένα κοινό, μόνιμο δίχτυ ασφαλείας του Ενιαίου Ταμείου Εξυγίανσης των τραπεζών (Single Resolution Fund). Ζητούν επίσης να γίνουν κατά προτεραιότητα βήματα στην κατεύθυνση της δημιουργίας ενός Ευρωπαϊκού Πλαισίου Ασφάλισης Καταθέσεων.

Η έκθεση καλεί επίσης για την έναρξη μίας νέας διαδικασίας σύγκλισης όλων των χωρών-μελών της ευρωζώνης, για να επιτευχθούν υψηλότερα επίπεδα αντοχής τους σε «σοκ». Οι πέντε πρόεδροι σημειώνουν ότι αυτή η διαδικασία σύγκλισης πρέπει να περιλαμβάνει περαιτέρω εκχώρηση εθνικής κυριαρχίας σε βασικές πολιτικές. Αυτό θα σήμαινε τη μετακίνηση στην κοινή λήψη αποφάσεων στους τομείς αυτούς στο πλαίσιο των κοινών θεσμών.

Στο τέλος της διαδικασίας σύγκλισης, οι πρόεδροι προτείνουν να καθιερωθεί μία λειτουργία δημοσιονομικής σταθεροποίησης για την ευρωζώνη, ώστε να υπάρχει πιο αποτελεσματική αμοιβαία ασφάλιση έναντι των «σοκ», ενώ θα αποφεύγονται οι μόνιμες μεταβιβάσεις (πόρων) μεταξύ των χωρών-μελών.

Υποστηρίζουν επίσης τη δημιουργία ενός υπουργείου Οικονομικών της ευρωζώνης, προκειμένου να λαμβάνονται από κοινού αποφάσεις σχετικά με συγκεκριμένα στοιχεία των κρατικών προϋπολογισμών.

Την άνοιξη του 2017, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα κάνει συγκεκριμένες προτάσεις για το πώς θα γίνει μεγαλύτερη συγκέντρωση εθνικών αρμοδιοτήτων.

Εκχώρηση εθνικών αρμοδιοτήτων;

Το κείμενο, που αποτελείται από 27 σελίδες, ονομάζεται και «προεδρικό».

«Κλειδί», όπως επισημαίνει η Deutsche Welle, είναι η πρόβλεψη ενός υπουργού Οικονομικών της ευρωζώνης, με ένα υπουργείο Οικονομικών με δικό του προϋπολογισμό, που να ζητά μεταρρυθμίσεις και να μπορεί να εξουδετερώνει «οικονομικά σοκ».

Όλα αυτά οδηγούν στην τελευταία φάση και στο κύριο ερώτημα, που το ίδιο το κείμενο αποφεύγει να θέσει ανοιχτά: εάν είναι απαραίτητη και η τροποποίηση των ευρωπαϊκών συνθηκών, έτσι ώστε από τη νομισματική ένωση να προκύψει και μια πολιτική ένωση. Ο λόγος έχει να κάνει με τις διαφωνίες των πέντε συγγραφέων του.

Ενώ οι Γιούνκερ, Σουλτς και Ντράγκι αντιμετωπίζουν θετικά ένα τέτοιο ενδεχόμενο, οι Τουσκ και Ντάισελμπλουμ στέκονται με σκεπτικισμό.

Ο Πολωνός Τουσκ φοβάται ότι με την ενίσχυση των κεντρομόλων διαδικασιών θα είχαν πολλές δυσκολίες χώρες που δεν είναι στο ευρώ να αποκτήσουν τις προϋποθέσεις για να μπουν. Από την άλλη πλευρά, ο Ντάισελμπλουμ προειδοποιεί για τους κινδύνους που επιφυλάσσουν τα δημοψηφίσματα, λόγω της μειωμένης εμπιστοσύνης των Ευρωπαίων πολιτών προς το ευρωπαϊκό οικοδόμημα...