BofA: «Θα γίνει ο Τσίπρας ο νέος Λούλα;»

Τις ιδανικές προϋποθέσεις για την επίτευξη συμφωνίας ανάμεσα στην Ελλάδα και τους δανειστές της την επόμενη ημέρα των εθνικών εκλογών της 25ης Ιανουαρίου παρουσιάζει σε έκθεσή της η «Bank of America Merrill Lynch», υποστηρίζοντας πως ενώ υπάρχει περιθώριο βελτίωσης του προγράμματος προσαρμογής, αυτό θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την πολιτική βούληση της επόμενης κυβέρνησης να εφαρμόσει διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.  

Ωστόσο, την ίδια ώρα, η επενδυτική τράπεζα εξετάζει το παράδειγμα του Προέδρου της Βραζιλίας (2003-2010) Ινάσιο Λούλα Ντα Σίλβα, ενός πρώην Αριστερού συνδικαλιστή που είχε προκαλέσει τρόμο στις αγορές, αλλά ο οποίος τελικά εφάρμοσε ένα οικονομικό πρόγραμμα φιλικό προς τις επιχειρήσεις και την αγορά, προωθώντας πολλές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.

«Θα γίνει ο Τσίπρας ο νέος Λούλα;», διερωτάται η BofA Merrill Lynch και τονίζει πως το παράδειγμα των ιδιωτικοποιήσεων στη Βραζιλία του Λούλα -το οποίο άνοιξε το δρόμο για την είσοδο διεθνών επενδύσεων στη χώρα- καθώς και η σκληρή νομισματική πολιτική σε συνδυασμό με ένα τεράστιο πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής, είτε με αυξήσεις φόρων, είτε με περικοπή δημοσίων δαπανών, επέτρεψαν στη Βραζιλία να καταγράψει υψηλό πρωτογενές πλεόνασμα, το οποίο έφθασε στο 3,9% του ΑΕΠ το 20035, κατορθώνοντας να αποπληρώσει τα δάνεια του ΔΝΤ δύο χρόνια νωρίτερα από το προβλεπόμενο.

Μεταξύ άλλων, στην έκθεσή της η «BofA» σημειώνει ότι τόσο η επόμενη κυβέρνηση που θα προκύψει από τις εκλογές της 25ης Ιανουαρίου, όσο και η Τρόικα θα έχουν ισχυρά κίνητρα για να αποφύγουν ακραίες καταστάσεις, επισημαίνοντας ωστόσο τον κίνδυνο περαιτέρω αστάθειας της αγοράς, από ενδεχόμενες σκληρές διαπραγματεύσεις.

Η επενδυτική τράπεζα υπογραμμίζει πως το ιδανικό σενάριο για μια επιτυχή συμφωνία με την Τρόικα περιλαμβάνει τις εξής προϋποθέσεις:

Οι εκλογές της 25ης Ιανουαρίου θα οδηγήσουν σε μια κυβέρνηση συνασπισμού. Ένα δεν γίνει κάτι τέτοιο θα λάβουν χώρα νέες εκλογές στις αρχές Μαρτίου παρατείνοντας την αβεβαιότητα.

Ο σχηματισμός μονοκομματικής κυβέρνησης θα μπορούσε επίσης να είναι πρόβλημα λόγω ακριβώς της εύθραυστης πλειοψηφίας.

Η νέα κυβέρνηση θα πρέπει να δείξει γρήγορα μια ισχυρή δέσμευση για να καταλήξει σε συμφωνία με την τρόικα. Αυτό είναι απαραίτητο ώστε τα κοινοβούλια των κρατών μελών της Ευρωζώνης να παρατείνουν το πρόγραμμα βοήθειας πέρα από τον Φεβρουάριο, ώστε να υπάρξει χρόνος για διαπραγματεύσεις και να επιτρέψει στην ΕΚΤ να συνεχίσει την παροχή ρευστότητας στις ελληνικές τράπεζες.  

Οποιαδήποτε συμφωνία με την τρόικα θα πρέπει πιθανότατα να στηρίζεται σε κοινό έδαφος, η οποία όμως θα είναι πολιτικά αποδεκτή τόσο στην Ελλάδα όσο και στην υπόλοιπη Ευρωζώνη.

Το νέο ελληνικό Κοινοβούλιο θα πρέπει να εγκρίνει μια συμφωνία η οποία πιθανότατα θα διαφέρει από τις προεκλογικές υποσχέσεις.

Τα κοινοβούλια της Ευρωζώνης θα πρέπει επίσης να εγκρίνουν μια συμφωνία που θα παρέχει περισσότερη βοήθεια προς την Ελλάδα, αλλά βάσει αξιόπιστων συνθηκών. Σύμφωνα με την τράπεζα οι στόχοι του ισχύοντος προγράμματος δεν είναι ρεαλιστικοί καθώς προϋποθέτουν πολύ υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα για ένα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα και πολύ αισιόδοξες μακροπρόθεσμες προβλέψεις για την ανάπτυξη.

Ως εκ τούτου, μια νέα συμφωνία θα πρέπει να στηρίζεται σε ένα πιο ρεαλιστικό σχέδιο δημοσιονομικής εξυγίανσης σε μακροοικονομικό πλαίσιο.

«Η Ελλάδα θα μπορούσε να έχει αποφύγει κάποια από τα πιο άδικα και οριζόντια μέτρα λιτότητας, αν είχε εφαρμόσει πλήρως μερικές βασικές μεταρρυθμίσεις του προγράμματος. Στη φορολογία, στο συνταξιοδοτικό και στη δημόσια διοίκησης, καθώς και μεταρρυθμίσεις φιλικές προς την ανάπτυξη και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις για τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος (άνοιγμα κλειστών επαγγελμάτων, μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας, μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος, ιδιωτικοποιήσεις, ολοκλήρωση του κτηματολογίου, καθαρισμός των τραπεζικών χαρτοφυλακίων από μη εξυπηρετούμενα δάνεια)» αναφέρει χαρακτηριστικά ή έκθεση.

Σύμφωνα με την έκθεση της «Bank of America Merrill Lynch», η Ελλάδα βρίσκεται σε μια αρκετά ισχυρή διαπραγματευτική θέση, καθώς το 80% του χρέους της ανήκει στον επίσημο τομέα. Ωστόσο η Ελλάδα χάνει κάθε διαπραγματευτική ισχύ αν η κυβέρνηση δεν είναι διατεθειμένη να εφαρμόσει βασικές μεταρρυθμίσεις του προγράμματος. Σε μια ιδανική συμφωνία η Ελλάδα θα συνεχίσει να εφαρμόζει (στο αισιόδοξο σενάριο) λιγότερα μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης με αντάλλαγμα (στο αισιόδοξο σενάριο) την εφαρμογή περισσότερων μεταρρυθμίσεων, με αντάλλαγμα την περαιτέρω στήριξη από την Τρόικα και την τραπεζική ρευστότητα από την ΕΚΤ.

Η επενδυτική τράπεζα αναφέρει πως ελπίζει ακόμα και στη συμμετοχή της Ελλάδας στο πρόγραμμα «ποσοτικής χαλάρωσης» καθώς και σε κούρεμα χρέους του επίσημου τομέα.

Σύμφωνα με την «BofA», το πρωτογενές πλεόνασμα θα βρεθεί στο επίκεντρο των διαπραγματεύσεων.