Αναστάσιμο μήνυμα αλληλεγγύης και ανθρωπιάς

Καλούμαστε -σήμερα ακόμα πιο πολύ- να εμπνεύσουμε στα παιδιά μας το μήνυμα και τη σημασία της φιλανθρωπίας. Να τα μάθουμε από νωρίς να συμμετέχουν με την καρδιά τους στη χαρά της προσφοράς, της φιλευσπλαχνίας, της ανιδιοτέλειας. Δεν υπάρχει πιο κατάλληλη στιγμή από τη σημερινή να του μιλήσετε για την αγάπη προς τον πλησίον, τη συμπαράσταση και τον σεβασμό στον πόνο. Και είναι αλήθεια ότι πολλοί από εσάς ήδη το πράττουν - και μάλιστα από το υστέρημά τους. Είναι στη φύση του Ελληνα η αλληλεγγύη ως μια αταλάντευτη από το παρελθόν συνήθεια, ως τρόπος ζωής. Μέσα από τις βιωματικές εμπειρίες της ιστορίας του ξυπνάνε οι μνήμες του και η ανθρωπιά του. Μοναδική και αναντικατάστατη. Είναι οι ηθικές μας αξίες αυτές που τώρα απαξιώνονται και αμφισβητούνται, αυτές που παραδόθηκαν από τις προηγούμενες γενιές στις επόμενες και διαμορφώνουν την ταυτότητα του λαού μας.

Οι αριθμοί μιλάνε

Η ύφεση έχει οδηγήσει σε φτωχοποίηση ένα μεγάλο τμήμα του πληθυσμού και σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της έκθεσης του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης για την Ελλάδα καταγράφεται αύξηση του ποσοστού φτώχειας στο 1/3 του πληθυσμού της χώρας μας. Και με τι λόγια να περιγράψουμε την τραγωδία των αστέγων, αλλά και πώς να ξεπεράσουμε τα πρόσφατα επίσημα στοιχεία της UNICEF, που είναι συγκλονιστικά και δείχνουν το μέγεθος της ανάγκης για προσφορά;

Αυτή τη στιγμή πάνω από 22.000 παιδιά προσφύγων και μεταναστών έχουν αποκλειστεί στην Ελλάδα, αντιμετωπίζοντας ένα αβέβαιο μέλλον. Από τον Ιανουάριο και μέχρι τα μέσα Μαρτίου του 2016, 1.156 ασυνόδευτα και χωρισμένα παιδιά είχαν καταγραφεί στην Ελλάδα (αύξηση πάνω από 300% του ποσοστού καταγραφής σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2015) με τεράστιες ανάγκες.  Οταν, λοιπόν, βρεθείτε με το παιδί σας μπροστά σε αυτή την εικόνα, είναι η στιγμή να του μιλήσετε για την προσφορά, τη φιλανθρωπία και τον εθελοντισμό. Υπάρχουν δεκάδες οργανώσεις, σωματεία, οργανισμοί που μπορείτε να προσφέρετε με όποιον τρόπο μπορείτε. Ευκαιρίες παρουσιάζονται συνεχώς δίπλα μας και ο πόνος μάς ξεπερνά.  Η ιδέα δεν είναι απλώς να ευαισθητοποιήσετε το παιδί σας για το μέγεθος της δυστυχίας, αλλά να του δώσετε να καταλάβει ότι, αν δραστηριοποιηθεί, έχει τη δύναμη να αλλάξει τον κόσμο προς το καλύτερο.


 

Πώς αντιλαμβάνονται τα μικρά παιδιά τη φιλανθρωπία;

Οι άνθρωποι συχνά θεωρούν ότι η φιλανθρωπία είναι συνώνυμο του «δίνω χρήματα». Δίνω χρήματα για έναν σκοπό, σε φιλανθρωπικά σωματεία, σε ιδρύματα, σχολεία κ.λπ. Tι σημαίνει όμως αυτό πρακτικά για ένα μικρό παιδί;

Η αλήθεια είναι ότι το μικρό παιδί δυσκολεύεται να καταλάβει ότι τα χρήματα αγοράζουν αγαθά, όπως ψωμί και τρόφιμα, με τα οποία τρέφονται φτωχές οικογένειες ή άστεγοι. Γι’ αυτό, όταν επιλέγετε φιλανθρωπική δραστηριότητα, αφήστε το παιδί να εμπλακεί προσωπικά, γιατί όσο πιο πολύ ενδιαφέρεται για το θέμα τόσο πιο ενεργά θα ασχοληθεί και τόσο περισσότερα θα μάθει από αυτή την εμπειρία. Ακόμα και ένα μικρό παιδί μπορεί να βοηθήσει να γεμίσουν μερικά καλάθια φαγητό ή να μοιράσει ρούχα για ένα άσυλο αστέγων ή για να τραφεί ένα προσφυγόπουλο. Εάν, για παράδειγμα, σας εκφράσει την ανησυχία ότι τα φτωχά παιδάκια δεν έχουν αρκετά παιχνίδια, ρωτήστε το αν θέλει να τα βοηθήσει συλλέγοντας παιχνίδια και προσφέροντας ορισμένα δικά του.
 
Στις δύσκολες αυτές εποχές είναι σημαντικό να δίνετε ένα συμβολικό χαρτζιλίκι στο παιδί, όχι μόνο γιατί θα το βοηθήσετε να διαχειρίζεται τα χρήματα, αλλά και για να μάθει στην πράξη τη φιλανθρωπία. Ακόμη, μπορείτε να εφαρμόσετε ένα σύστημα που θα το βοηθήσει να κατανείμει τα χρήματά του. Για παράδειγμα, χωρίστε το εβδομαδιαίο ποσό σε τρία μέρη, έξοδα, έσοδα και προσφορά. Ετσι, και μαθαίνει από νωρίς τη σημασία του χρήματος, και την έννοια του μοιράζομαι και προσφέρω. Εξηγήστε του ότι το χρηματικό ποσό που αντιστοιχεί στην προσφορά μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε δώρα για κάποιον που έχει ανάγκη. Είναι σημαντικό να θυμάται ότι κάποιοι συνάνθρωποί μας είναι λιγότερο τυχεροί.

Το ποσό της προσφοράς δεν έχει σημασία. Σημασία έχει να ενσωματωθεί στο χαρτζιλίκι του παιδιού και να του γίνει συνήθεια. Είναι επίσης πολύ σημαντικό να κατευθύνετε διακριτικά το παιδί στο τι να κάνει τα χρήματα που μαζεύει.

Τι κερδίζει το παιδί;

Οπως συμβαίνει στη ζωή, τα παιδιά μαθαίνουν καλύτερα όταν χρησιμοποιείτε παραδείγματα. Μιλώντας για όλα αυτά όχι απλώς του δείχνετε στην πράξη αυτά που του λέτε θεωρητικά, αλλά μοιράζεστε μαζί του αρχές, μηνύματα και αξίες που μπορεί να περιλαμβάνουν:

■ Την αρωγή για την εξάλειψη της φτώχειας στον κόσμο μέσα από την ενεργή συμμετοχή του.

■ Την ανάπτυξη των αξιών του εθελοντισμού. Που σημαίνει βοηθάω συνανθρώπους που έχουν ανάγκη, αγαπώ χωρίς αντάλλαγμα, συμπονώ και συμπάσχω, εκτιμώ τους συνανθρώπους μου γι’ αυτό που είναι και συμβάλλω στην προσπάθεια για μια πιο δίκαιη κοινωνία, αναπτύσσω πρωτοβουλίες.

■ Τον σεβασμό στις πολιτισμικές διαφορετικότητες και την άρση της περιθωριοποίησης και της ξενοφοβίας μέσα στο πλαίσιο της διαπολιτισμικής αγωγής του.

■ Τη συμπαράσταση στους ηλικιωμένους.

■ Την αγάπη γενικότερα προς κάθε πλάσμα ανήμπορο ή λιγότερο τυχερό, μεταξύ των οποίων και τα ζώα.

■ Την προστασία του περιβάλλοντος.

Η έκθεση των παιδιών στον πόνο

Παρόλο που ορισμένοι γονείς ανησυχούν ότι μπορεί να εκθέσουν τα παιδιά τους σε επώδυνες εμπειρίες οι οποίες μπορεί να τα στιγματίσουν -διότι δεν είναι εύκολο για ένα παιδί να βλέπει ανθρώπους να υποφέρουν-, να θυμάστε ότι η χαρά που βρίσκει ο άνθρωπος στην προσφορά είναι πολύ μεγαλύτερη από οποιαδήποτε στενοχώρια μπορεί κανείς να νιώσει. Επιπλέον, καλό είναι τα παιδιά να βιώσουν από νωρίς ότι δεν ζουν σε έναν γυάλινο προστατευμένο κόσμο. Και ότι εάν θέλουν ο κόσμος αυτός να γίνει ένα καλύτερο μέρος, θα πρέπει έγκαιρα να εξοικειωθούν με την πραγματικότητα.  Εξάλλου, μην ξεχνάτε ότι τα παιδιά έχουν τη δυνατότητα να χειριστούν πολύ περισσότερα πράγματα από αυτά που ως ενήλικες νομίζουμε και μάλιστα με έναν πολύ πιο αυθόρμητο και αποτελεσματικό τρόπο.

Αγαπάτε αλλήλους!

Χρόνια Πολλά σε όλους σας γι’ αυτή τη Λαμπρή ημέρα. Σε όλους εσάς που έμπρακτα συνεχίζετε να προσφέρετε με ανιδιοτέλεια και να δίνετε μηνύματα ανθρωπιάς στα παιδιά σας όχι μόνο αυτές τις γιορτινές ημέρες, αλλά και όλο τον χρόνο. Η ανθρωπιά και η αξία της προσφοράς είναι παρακαταθήκη για το μέλλον τους.

Χριστός Ανέστη στην καρδιά και στη ζωή σας!

Χαρά Καραμήτσου
(λογοπεδικός, M.R.C.S.L.T.)
Ελευθερίου Βενιζέλου 25 Νέα Σμύρνη
Τηλ. 210 9581200
charakaramitsou@ath.forthnet.gr