Γιάννα Αγγελοπούλου: Η μεγάλη επιστροφή με Cartier και φουστανέλα

Η «σιδηρά κυρία των Ολυμπιακών Αγώνων» επιστρέφει στις παρυφές της εξουσίας με επίσημο ρόλο στο όνομα του εθνικού συμφέροντος.
Από το φιλόδοξο εκδοτικό εγχείρημα στο φιάσκο Alexis και στη σημερινή ανάληψη των εορτασμών της 200ής επετείου από την Ελληνική Επανάσταση του 1821

Φαντάζει κάπως παράδοξο, αλλά ανάμεσα στο «Αθήνα 2004» και το «Ελλάδα 2021» έχουν μεσολαβήσει πολλά και διάφορα που αφορούν στο πρόσωπο της κυρίας Γιάννας Αγγελοπούλου - εκτός από κάποια συγκεκριμένη και αληθινή προεδρία.

Από το τέλος των Ολυμπιακών Αγώνων της Αθήνας έως σήμερα το όνομα της Γιάννας Αγγελοπούλου συνδέθηκε κατά διαστήματα με μια σειρά από αξιώματα, ιδιότητες, υποψηφιότητες, πολιτικές πρωτοβουλίες, παρατάξεις κ.ο.κ. Υπήρξε βέβαια και το ατυχές της εκδοτικό εγχείρημα με τον «Ελεύθερο Τύπο» και τον ραδιοσταθμό Planet που στεγάστηκαν επί σχεδόν τρία χρόνια (2006-2009) στο περίοπτο και επιβλητικό Blue Land Center του Αμαρουσίου. Η ζημία που κληροδότησε στο ζεύγος Θεόδωρου και Γιάννας Αγγελοπούλου το άνοιγμά τους στα ελληνικά ΜΜΕ και το κλείσιμό τους ήταν της τάξεως των 70 εκατ. ευρώ.

Πέραν αυτού, όλα ανεξαιρέτως τα σενάρια για τα υποτιθέμενα σχέδια της κυρίας Αγγελοπούλου έχουν διαψευστεί. Είτε επειδή δεν ήταν τίποτα περισσότερο από αόριστες σκέψεις, είτε επειδή ήταν εξαρχής εντελώς ανυπόστατες διαδόσεις. Οπότε η κυρία Αγγελοπούλου δεν προτάθηκε ποτέ και από κανέναν, π.χ., για την Προεδρία της Δημοκρατίας. Και δεν έφτασε καν να διεκδικήσει τη δημαρχία Αθηναίων με την υποστήριξη του ΣΥΡΙΖΑ, όπως, υποτίθεται, επιθυμούσε διακαώς ο κ. Αλέξης Τσίπρας. Επομένως, το γεγονός ότι ο κ. Κυριάκος Μητσοτάκης, ως πρωθυπουργός της χώρας, προ ολίγων ημερών ανέθεσε απευθείας στην κυρία Αγγελοπούλου την ηγεσία της επιτροπής «Ελλάδα 2021» για τον εορτασμό της 200ής επετείου της Εθνικής Παλιγγενεσίας σημαίνει ότι για πρώτη φορά εδώ και 15 χρόνια η κυρία Αγγελοπούλου επιστρατεύεται και αναλαμβάνει επίσημη υπηρεσία εις το όνομα του εθνικού συμφέροντος.

Μια θεμελιώδης ομοιότητα ανάμεσα στη νέα προεδρία που αναλαμβάνει η κυρία Αγγελοπούλου και σε εκείνη που κατείχε το 2004 είναι ότι αμφότερες τοποθετούνται σε ένα πεδίο στενά συναφές με την ενεργό πολιτική και την εξουσία, χωρίς όμως να συνιστούν άμεσα πολιτικές δραστηριότητες. Δεν ήταν πολιτική θέση η προεδρία του οργανισμού «Αθήνα 2004», όπως δεν είναι αυτή στο «Ελλάδα 2021». Οι παρυφές της πολιτικής είναι ένα τερέν που φαίνεται να ταιριάζει στην κυρία Αγγελοπούλου, εφόσον η ίδια έχει αποκλείσει επανειλημμένως τον εαυτό της από την άμεση ανάμειξη στα κοινά. Από την άλλη, είναι σαφές ότι το δαιμόνιο που η ίδια ονομάζει «προθυμία συνεισφοράς» δεν την αφήνει να μείνει άπραγη για πολύ καιρό. Επειδή απλώς «μου αρέσει να είμαι χρήσιμη», όπως επαναλαμβάνει συνεχώς.
Τώρα πια, εκτός από τη συσσωρευμένη εμπειρία των προηγούμενων δεκαετιών, η κυρία Αγγελοπούλου διαθέτει και την πικρή ανάμνηση της συνεργασίας της με την προηγούμενη κυβέρνηση της Αριστεράς. Και ακριβώς γι’ αυτό ακόμη και τα εξ επαγγέλματος τρολ βρέθηκαν σε σύγχυση: πώς θα μπορούσαν να λοιδορήσουν τον κ. Μητσοτάκη για την επιλογή της κυρίας Αγγελοπούλου, όταν ήταν ο πρώτος που συνομιλούσε, συνεργαζόταν και -τακτικά- συνέτρωγε ιδιωτικά με τη συγκεκριμένη εκπρόσωπο της «εγχώριας πλουτοκρατικής ελίτ»; Και μολονότι δεν κρυβόταν -αντιθέτως, διαφημιζόταν- η στενή σχέση που είχε αναπτυχθεί ανάμεσα στον κ. Τσίπρα και την κυρία Αγγελοπούλου, εν τέλει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ ουδέποτε αξιοποίησε ουσιαστικά ή/και επίσημα τα πλεονεκτήματα και τις διεθνείς της διασυνδέσεις. Το «ευχαριστώ» εκ μέρους του κ. Τσίπρα για όσα έκανε, ή έστω προθυμοποιήθηκε να κάνει για εκείνον η Γιάννα, ήταν να αδιαφορήσει πλήρως για την ανανέωση του διαβατηρίου της ως πρέσβειρας της Ελλάδας εκ προσωπικοτήτων.

Το φιάσκο «Alexis»

Εξαιτίας της απροθυμίας των αρμόδιων κρατικών υπηρεσιών να εκδώσουν το νέο πρεσβευτικό της διαβατήριο, η Γιάννα παραιτήθηκε από αυτό το τιμητικό αξίωμα τον Μάρτιο του 2017, ύστερα από 19 χρόνια. Θεώρησε τη γραφειοκρατική νωχέλεια άμεση προσβολή στο πρόσωπό της, αλλά και έμμεσο πλην σαφές μήνυμα από το Μέγαρο Μαξίμου και τον τότε ένοικό του. Προς μεγάλη απογοήτευσή της, η κυρία Αγγελοπούλου συνειδητοποίησε ότι ο κ. Τσίπρας τής έκλεινε την πόρτα. Και εκείνη είχε επενδύσει σε αυτόν - πολιτικά μιλώντας. Το 2015 είχε στηρίξει αναφανδόν τις ελπίδες της στον ΣΥΡΙΖΑ. Ηδη από το βράδυ της πρώτης εκλογικής νίκης του κ. Τσίπρα η ίδια μιλούσε δημοσίως με θέρμη υπέρ της... αλλαγής. «Πιστεύω στις αλλαγές, γνωρίζουμε τι έχει περάσει ο κόσμος στην Ελλάδα και η απόφαση του λαού δεν είναι έκπληξη», έλεγε η Γιάννα στις 25 Ιανουαρίου του 2015. Και διατράνωνε: «Τέρμα το παλιό. Η εμφάνιση κάθε νέου στην πολιτική ζωή είναι κάτι θετικό. Είμαι απέναντι σε κάθε αντίληψη που θεωρεί ότι τα πράγματα δεν πρέπει να κινούνται και επιλέγει την ακινησία. Είμαι υπέρ της αλλαγής». Πιο φιλο-ΣΥΡΙΖΑ από την τότε Γιάννα ήταν μόνο τα εγγεγραμμένα μέλη του κόμματος.

Δύο εβδομάδες μετά την επικράτηση του κ. Τσίπρα, μάλιστα, αρθρογραφούσε στη «Huffington Post». Ο τίτλος του κειμένου της ήταν παράφραση του φιλειρηνικού χιτ του Τζον Λένον: «Το μόνο που λέμε είναι δώστε στην Ελλάδα μια ευκαιρία (All we are saying is give Greece a chance)». Η Γιάννα απηύθυνε έκκληση, δραματική και οικουμενική, προκειμένου «οι ηγέτες του κόσμου και της Ευρώπης, μαζί με τους αξιωματούχους της Ε.Ε. να βοηθήσουν τον πρωθυπουργό Τσίπρα. Γιατί μόνος του δεν μπορεί να κάνει μια καινούρια αρχή για τον ελληνικό λαό που τον επέλεξε με εντυπωσιακή πλειοψηφία».
Αυτά συνέβαιναν το 2015, αλλά και για κάποια χρόνια πριν από την άνοδο του κ. Τσίπρα στην εξουσία, αφού η κυρία Αγγελοπούλου είχε πάρει πολιτική κλίση προς τα αριστερά... οικογενειακώς - χάριν και του γιου της Παναγιώτη, ο οποίος συμμετείχε και φωτογραφιζόταν σε κομματικές συγκεντρώσεις του ΣΥΡΙΖΑ. «Στον Τσίπρα βλέπω έναν νέο άνθρωπο που μιλά με τρόπο ο οποίος προσπαθεί να προσεγγίσει αυτό που εγώ λέω ‘‘το αντισύστημα’’», εξομολογούνταν το 2014 σε συνέντευξή της. Ηταν το διάστημα που το σύνηθες παρωνύμιό της («η σιδηρά κυρία των Ολυμπιακών Αγώνων») είχε δώσει τη θέση του στο «Η Κόκκινη Γιάννα». Πολύ πιο μαχητικό και απείρως πιο ταιριαστό στο zeitgeist της περιόδου.

Ωστόσο, το 2016 ο ενθουσιασμός για την ανατρεπτική και αντισυστημική φόρα του ΣΥΡΙΖΑ είχε μετριαστεί εμφανώς - αν δεν είχε εξανεμιστεί τελείως από τον πολιτικό στοχασμό της κυρίας Αγγελοπούλου. Ελεγε πλέον ότι «με τον κ. Τσίπρα απλώς γνωριζόμαστε» και ότι «πραγματικά προσπάθησα να τον βοηθήσω να δει τον μεγάλο κόσμο στο εξωτερικό. Ο ίδιος παραδεχόταν ότι δεν είχε την πείρα ακόμα». Μεταφράζοντας τα λόγια της σε απλά ελληνικά, η ίδια άρχισε να έχει σοβαρές αμφιβολίες για την πολιτική του κ. Τσίπρα όταν εκείνος συζητούσε σοβαρά το Grexit. Αλλά και όταν την εξέθεσε ανεπανόρθωτα σε εκείνη την ανεκδιήγητη συζήτηση που είχε ως πρωθυπουργός της Ελλάδας με τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον τον Σεπτέμβριο του 2015. Με όση κοσμιότητα χωρούσε στην οργή της για την ταπείνωση που είχε υποστεί σε εκείνη τη συνάντηση που με τόσο κόπο είχε η ίδια καταφέρει να διοργανώσει, η κυρία Αγγελοπούλου επέκρινε τον κ. Τσίπρα με τον δικό της τρόπο. Εκείνος είχε πάει χύμα και εντελώς απροετοίμαστος να συνομιλήσει στα επιεικώς υποτυπώδη αγγλικά του με έναν ηγέτη του μεγέθους Κλίντον για την προσέλκυση διεθνών επενδύσεων στην Ελλάδα. Το αποτέλεσμα ήταν ένας διασυρμός - για τη χώρα, για τον κ. Τσίπρα, για την κυρία Αγγελοπούλου. Λέει λοιπόν η Γιάννα υπό μορφή παραβολής: «Πάντα όταν προετοιμαζόμουν για κάτι μεγάλο, όχι μόνο λάμβανα υπόψη μου τις συμβουλές εκείνων που θεωρούσα καλύτερους από εμένα, αλλά θυμόμουν ένα από τα αγαπημένα μου μότο: ‘‘Προετοιμασία, προετοιμασία, προετοιμασία’’. Δεν υπάρχει περίπτωση να μιλήσω με έναν άνθρωπο που τον παραδέχομαι, τον σέβομαι και να μην έχω προετοιμαστεί. Αυτό δεν είναι μόνο θέμα σεβασμού του άλλου, αλλά και θέμα αυτοσυντήρησης. Αρα, λοιπόν, δεν χρειάζεται να πούμε κάτι περισσότερο: ο καθένας είναι υπεύθυνος για τις πράξεις του, για την παρουσία του, για τις επιτυχίες του ή τις αποτυχίες του».

Κωνσταντίνος, Ντόρα, Κυριάκος

Αφού η όποια συνεργασία με τον κ. Τσίπρα έληξε άδοξα, η κυρία Αγγελοπούλου αφοσιώθηκε στις πάγιες κοινωφελείς δράσεις της, οι οποίες αφορούν κυρίως την ανώτατη παιδεία. Εκτός από το Πρόγραμμα Προετοιμασίας των Διεθνών Ηγετών σε συνεργασία με το Χάρβαρντ, τις υποτροφίες για το Clinton Global Initiative University κ.ά., εσχάτως ξεκίνησε μια σύμπραξη με άλλο ένα από τα κορυφαία εκπαιδευτικά ιδρύματα του πλανήτη, το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Αυτή τη φορά το ενδιαφέρον της εστιάζεται στις θετικές επιστήμες, με το «The Gianna Angelopoulos Programme for Science, Technology and Innovation» (Πρόγραμμα για την Επιστήμη, την Τεχνολογία και την Καινοτομία). Παρ’ όλα αυτά, η δρομολόγηση του προγράμματος δεν ήταν αρκετή για να αποτρέψει την κυρία Αγγελοπούλου να επιστρέψει στην ενεργό δράση - πάντα με τον δικό της τρόπο. Από μια ειρωνεία της ιστορίας, ένας Μητσοτάκης, ο Κωνσταντίνος, ήταν αυτός που τη βοήθησε να κάνει τα πρώτα της βήματα στην πολιτική και ένας άλλος, ο Κυριάκος, την επαναφέρει σε αυτή. Βέβαια, στην αυτοβιογραφία της με τον πρωτότυπο τίτλο «Γιάννα» («My Greek Drama» στην αγγλόφωνη έκδοσή του),η κυρία Αγγελοπούλου παρουσιάζει την περίπλοκη σχέση που είχε παλαιότερα με την οικογένεια Μητσοτάκη. Για τον μεν αείμνηστο λέει χαρακτηριστικά: «Ευχαριστήθηκα όταν είδα τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη -τον άνθρωπο που είχε σταθεί μέντοράς μου, αλλά και με είχε προδώσει- να ορκίζεται επιτέλους πρωθυπουργός (σ.σ.: το 1990). Είχαμε αποκαταστήσει πλήρως τις σχέσεις μας. Κι αν θέλει κανείς απόδειξη, ας σημειώσει ότι έγινε αργότερα νονός του δεύτερου γιου μου, του Δημήτρη, τη βάπτιση του οποίου την έκανε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος». Επίσης, στο ίδιο βιβλίο η κυρία Αγγελοπούλου διεκτραγωδεί τα παθήματά της ως νέα πολιτευόμενη με τη Νέα Δημοκρατία εξαιτίας της αντιπάθειας που έτρεφε για εκείνη η κυρία Ντόρα Μπακογιάννη: «Ηταν έξαλλη που είχα καταπλεύσει στη Ν.Δ. χωρίς κομματικούς δεσμούς και χωρίς προϊστορία. ‘‘Ποια είναι αυτή η Δασκαλάκη και τι γυρεύει επιτέλους; Νομίζει πως της αξίζει να εκλεγεί μόνο και μόνο επειδή είναι όμορφη;’’ έλεγε στη μητέρα της, αδιαφορώντας για το ποιος ήταν δίπλα της και άκουγε. Την είχα ακούσει (σ.σ.: την Ντόρα) με τα αυτιά μου να με χαρακτηρίζει ‘‘θρασεία και επιθετική’’».

Η... σταθερά κυρία

Η κυρία Αγγελοπούλου, τότε γνωστή ως Ιωάννα Δασκαλάκη-Παρθένη, διετέλεσε βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας από τον Νοέμβριο του 1989 έως τον Σεπτέμβριο του 1993, όταν και παραιτήθηκε αυτοβούλως προκειμένου να διαχωρίσει την προσωπική από τη δημόσια διάσταση της προσωπικότητάς της. Και αυτό διότι θεώρησε ότι ήταν σόλοικο το να μάχεται για τα δίκια του λαού και των ψηφοφόρων της ενώ η ίδια διαμένει μόνιμα στην Ελβετία και χρησιμοποιεί ιδιωτικό τζετ για να παρίσταται στις συνεδριάσεις της Βουλής των Ελλήνων. «Δεν ανήκω απαραιτήτως στην Κεντροδεξιά», είχε πει η κυρία Αγγελοπούλου σε παλαιότερη συνέντευξή της. Διευκρινίζοντας ότι «πολιτεύτηκα με τη Ν.Δ., αλλά ποτέ δεν ήμουν εγκλωβισμένη στο κόμμα. Η διαδρομή μου συντίθεται από πολλές μικρές αντιδράσεις έως και μικρές επαναστάσεις. Η νοοτροπία ‘‘can do’’ ήταν μια τέτοια μικρή επανάσταση: κυβέρνηση, αντιπολίτευση και κόσμος, όλοι μαζί σε μια κοινή προσπάθεια». Τότε μιλούσε για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, σήμερα όμως και μέχρι τον Μάρτιο του 2021 θα αναφέρεται στην επέτειο της Ελληνικής Επανάστασης. Σύγκριση ως προς τη βαρύτητα και το αντικειμενικό μέγεθος ανάμεσα στις δύο εκδηλώσεις, δηλαδή μια διοργάνωση Ολυμπιακών Αγώνων και τον εορτασμό των 200 χρόνων από το ’21, δεν γίνεται. Οπως δεν γίνεται να ταξιδέψει κάποιος στον χρόνο ώστε να βρεθεί στην περίοδο προ του 2004. Τότε που ο κ. Κώστας Σημίτης, ως πρόεδρος της κυβέρνησης, δεν είχε άλλη επιλογή από το να εκχωρήσει την απόλυτη εξουσία στην κυρία Αγγελοπούλου, αφού οι καθυστερήσεις στην εκτέλεση των έργων προτού αναλάβει εκείνη απειλούσαν να τινάξουν στον αέρα ακόμη και την έγκαιρη τέλεση των Αγώνων. Τα σημερινά δεδομένα είναι τελείως διαφορετικά και η -άμισθη- θέση της προέδρου της επιτροπής «Ελλάδα 2021» δεν είναι ηλεκτρική. Αλλωστε, εκείνη θα εισηγείται και τις τελικές αποφάσεις θα τις λαμβάνουν ο πρωθυπουργός και τα αρμόδια υπουργεία. Πιθανότατα, μετά τον εορτασμό, η κατηγορία ότι «οι φιέστες και τα πανηγύρια μάς χρεοκόπησαν» δεν θα υπερίπτανται στην ατμόσφαιρα. Ασχέτως του αν δεν θα σταματήσει ποτέ το τρολάρισμα για κάποια ατυχή περιφερειακά γεγονότα, όπως την κατά λάθος πυρπόληση του αλσυλλίου πέριξ της βίλας Αγγελόπουλου στη Φιλοθέη από τα πυροτεχνήματα που εκτοξεύτηκαν πάνω στο τσακίρ κέφι μετά τη φαντασμαγορική επιτυχία του 2004. Οσο για τη μέλλουσα διοργάνωση, ήδη οι ερασιτέχνες γελοιογράφοι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης φαντάζονται διάφορους πρωτότυπους συνδυασμούς ανάμεσα στα πανάκριβα αξεσουάρ και κοσμήματα που συμπεριλαμβάνονται στα γούστα της κυρίας Αγγελοπούλου, με τις φουστανέλες, τα τσαρούχια και τα καριοφίλια των τίμιων αγωνιστών του ’21.

Να ’τανε το 2021

Ειδικά για το κόστος των Ολυμπιακών Αγώνων η κυρία Αγγελοπούλου έχει αφιερώσει αρκετές από τις τελευταίες σελίδες του βιβλίου της. Παρά τη γενικότερη εντύπωση ότι για την πάση θυσία επιτυχία της διοργάνωσης δαπανήθηκε ένα εγκληματικά υπέρογκο ποσό και με δική της, προσωπική ευθύνη, η ίδια πιστεύει ότι έχει αποδείξει επαρκώς και οριστικώς την αλήθεια: «Στις 15 Ιανουαρίου 2013 ο τότε υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας ξεκίνησε από τη βάση κόστους των 8,5 δισ. ευρώ για τους Αγώνες. Αφαίρεσε τα περίπου 2 δισ. που χρηματοδοτήθηκαν από τα τηλεοπτικά δικαιώματα, τους χορηγούς και τα εισιτήρια. Υστερα είδε άλλα 2 δισ. που πήγαν για διάφορα έργα υποδομών. Κατόπιν εξήγησε πώς η πρόσθετη οικονομική δραστηριότητα και η τουριστική κίνηση λόγω των Αγώνων έφεραν στο Δημόσιο άμεσα έσοδα από ΦΠΑ 3,5 δισ. ευρώ. Οπότε κατέληξε σε ένα κόστος γύρω στο 1 δισ. ευρώ. Που και αυτό υπεραντισταθμίζεται από πρόσθετα οικονομικά οφέλη. Ο προϋπολογισμός της Οργανωτικής Επιτροπής -για τον οποίο η ευθύνη ήταν δική μου- ήταν 1,967 δισ. ευρώ. Από τα οποία στο τέλος των Αγώνων εμφανίσαμε πλεόνασμα 123,5 εκατ. ευρώ. Η συνέχεια είναι γνωστή σε όλους μας στην Ελλάδα: οι πολιτικοί πρόσθεσαν στο κόστος των Αγώνων -και τα ΜΜΕ δεν δίστασαν να ακολουθήσουν- μεγάλο μέρος του κόστους για πολλά σημαντικά έργα υποδομής που είχαν ήδη σχεδιαστεί και προϋπολογιστεί. Με τόση καταγγελτικότητα στον αέρα, κάποιοι θεώρησαν ότι θα μπορούσαν να αντλήσουν πολιτικό όφελος αν συνέδεαν ακόμη και τους Ολυμπιακούς Αγώνες με την κρίση».

Αυτά όμως ανήκουν στο παρελθόν. Για το μέλλον, η κυρία Αγγελοπούλου συναντήθηκε με τον κ. Μητσοτάκη στο Μαξίμου χωρίς τις σκιές του παρελθόντος. Το εάν είχε ένα έντονο φλερτ με τον ΣΥΡΙΖΑ ή εάν πριν από τριάντα χρόνια δεν είχε και τις καλύτερες σχέσεις με την Ντόρα δεν έχει πια καμία σημασία. «Μου έδειξε τις προάλλες ο γιος μου κάτι που είχε πει ο Κέινς», είχε πει το 2014 η κυρία Αγγελοπούλου, προλαβαίνοντας όσους θα κατέκριναν τις μετατοπίσεις των πολιτικών της συμπαθειών δεξιά - αριστερά και τούμπαλιν. «Οταν τα δεδομένα της πραγματικότητας αλλάζουν, αλλάζουν και οι απόψεις μου», είχε πει ο μέγας Τζον Μέιναρντ Κέινς. Ρήση που αποδέχεται πλήρως.

Ωστόσο, το «can do» είναι το δόγμα που ασπάζονται τόσο εκείνη όσο και ο πρωθυπουργός και σε αυτή τη βάση έθεσαν τη συνεργασία τους εφεξής. Ακόμη και τυπικά, η διοργάνωση σύνθετων και αυξημένης σημασίας εκδηλώσεων είναι ο κατεξοχήν τομέας στον οποίο έχει -αν μη τι άλλο- δοκιμαστεί η κυρία Αγγελοπούλου. Εν τέλει, εκεί έχει να επιδείξει συγκεκριμένο έργο και επ’ αυτού έχει κριθεί και θα συνεχίσει να κρίνεται. Ο εορτασμός των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση του 1821, την ουσιαστική απαρχή για τη δημιουργία του ελεύθερου ελληνικού κράτους, είναι ένα σύνθετο εγχείρημα. Το οποίο, όπως όλα τα σύνθετα εγχειρήματα που προϋποθέτουν τη μέγιστη δυνατή προβολή αλλά και στοχεύουν σε αυτή, μπορεί πολύ εύκολα να εκτροχιαστεί και να καταλήξει σε φιάσκο - οργανωτικό, οικονομικό, αισθητικό, ιδεολογικό κ.λπ. Τουλάχιστον αυτό, η παροιμιωδώς τελειοθήρας Γιάννα δεν θα το αφήσει να συμβεί.