Λαυρέντης Μαχαιρίτσας: «Ο κόσμος τρέχει στα μπουζουξίδικα σαν να μην υπάρχει αύριο»

Η επιστροφή του Λαυρέντη Μαχαιρίτσα στη δισκογραφία είναι ένα γεγονός αξιοσημείωτο, κυρίως διότι ο ίδιος παραμένει πιστός και αφοσιωμένος στην κλασική μορφή επικοινωνίας του μουσικού με το κοινό του: με έναν δίσκο, μια συλλογή από ολοκαίνουρια και πολύ ενδιαφέροντα τραγούδια, στον παλμό μιας εποχής που χαρακτηρίζεται από μια άνευ προηγουμένου και πολυμέτωπη κρίση. Οι απόψεις του, είτε μιλά για την κυβέρνηση, είτε για τα τάλεντ σόου, είναι καταδικασμένες να προκαλέσουν ακριβώς επειδή εκφράζονται με τη χαρακτηριστική βραχνή -πλην βροντερή- φωνή του. 

- «Αλλαξαν πολλά», προφανώς, όπως λέει ο καινούργιος σου δίσκος. Προς το χειρότερο όμως ή προς το καλύτερο; Το τραγούδι που είναι ομότιτλο του δίσκου είναι, κατά τη γνώμη μου, πολύ χαρακτηριστικό και ξεχωριστό. Ενιωσα πολύ περίεργα όταν το τραγούδησα γιατί είναι όλα όσα ζούμε σήμερα. Πάνω κάτω λέει ότι «άλλαξαν πολλά, γίνονται θολά τα είδωλά μας. Ξεθωριάζουν τα όνειρά μας, αλλά οι δρόμοι μάς βγάζουν σε άλλη διαδρομή». Δεν τελειώνει τίποτα, όσο δύσκολη και αν γίνεται η ζωή μας. Ορίστε η απόδειξη: βγάζουμε καινούριο δίσκο. Οσο για το αν τα πράγματα άλλαξαν προς το καλύτερο ή προς το χειρότερο, αυτό είναι κάτι που θα το δείξει ο χρόνος, κατόπιν της απομάκρυνσης από το ταμείο.
 
- Για σένα προσωπικά τι έχει αλλάξει το τελευταίο διάστημα; Το βασικό που αλλάζει για μένα, όπως και για τον καθένα, είναι ότι περνάει ο χρόνος από πάνω μας. Οσο και αν φαίνεται αυτονόητο και κοινότοπο, είναι συνταρακτικό. Γι’ αυτό έγινε τόσο μεγάλη επιτυχία το «Μαμά γερνάω» της Τάνιας Τσανακλίδου. Λες, π.χ., το ιδανικό για εμένα είναι «να γεράσω καλά», δηλαδή να μη γυρνάω στα ψυχιατρεία. ΟΚ, αλλά ο χρόνος είναι αδυσώπητος. Οταν ήμουν πιτσιρικάς έπαιρνα το Interrail και επί έναν μήνα κοιμόμουν μέσα σε βαγόνια τρένου που ταξίδευαν σε όλη την Ευρώπη, αλλού ξυπνούσα, αλλού βρισκόμουν, μία στη Νορβηγία και μία στη Βαρκελώνη. Αυτό δεν μπορώ να το κάνω πια ούτε κατά διάνοια. Η κόρη μου, όμως, μπορεί: κάνει κινηματογραφικές σπουδές στη Βρετανία και από το χαρτζιλίκι της ταξιδεύει.

- Κι εσύ δεν αναγκάστηκες να αλλάξεις την Jaguar για ένα 500αράκι Fiat; Αυτή η ιστορία είναι πολύ αστεία. Και είναι η απόδειξη ότι τον Ελληνα δεν τον πιάνεις «ούτε στο σακί, ούτε στο τσουβάλι». Είχε γίνει θέμα το ότι είχα αγοράσει μια μεταχειρισμένη Jaguar, ευκαιρία, από κάποιον που τη χρώσταγε και θα του την έπαιρναν. Καταπληκτικό αυτοκίνητο, γούσταρα τρελά να την οδηγώ, αλλά το να πάω Αθήνα - Θεσσαλονίκη μου κόστιζε σε καύσιμα όσο δύο αεροπορικά εισιτήρια. Ηταν ασύμφορη και την έδωσα. Προηγουμένως όμως είχε συμβεί το εξής: σε μια συναυλία στον Νέστο φεύγαμε από έναν στενό δρόμο μαζί με το κοινό.

Κλείσιμο

Mε τον Γιάννη Ζουγανέλη, τον πρόωρα χαμένο Σάκη Μπουλά και τον Διονύση Σαββόπουλο. «Οταν φεύγαμε μετά από μια συναυλία στον Νέστο», θυμάται ο Λαυρέντης, «πήγαινε μπροστά ο Σάκης με μια Porsche 911 κάμπριο, ο Σταρόβας με μια νοικιάρικη Mercedes κι εγώ με την Jaguar. Ε, μου χτυπάει κάποιος το παράθυρο και μου λέει: “Αλλα τραγούδια λέγατε μέσα, τον μαύρο τον θερμαστή κ.λπ. Και τώρα μου φεύγεις με την Jaguar”. Τι να του πω; Οτι την είχα αγοράσει πιο φτηνά κι από τζιπ;»

Η αυτοκινητοπομπή ήταν ο Σάκης Μπουλάς με μια Porsche 911 κάμπριο, ο Δημήτρης Σταρόβας με μια νοικιάρικη Mercedes, ο διοργανωτής με κάποιο ακριβό ευρωπαϊκό σεντάν και εγώ με την Jaguar. Μου χτυπάει κάποιος το παράθυρο και μου λέει: «Αλλα τραγούδια λέγατε μέσα, τον μαύρο τον θερμαστή κ.λπ. Και τώρα μου φεύγεις με τη Jaguar». Τι να του πω; Οτι την είχα αγοράσει πιο φθηνά κι από τζιπ; Πάει αυτό. Το επόμενο επεισόδιο είναι όταν έφευγα, μέσα στο καταχείμωνο, από το κέντρο όπου εμφανιζόμασταν πέρυσι με τον Γιάννη Κότσιρα. Μπαίνω στο 500αράκι που έχω τώρα και ακούω «α, ρε Μαχαιρίτσα, τέρμα οι Jaguar, τέρμα και τα μεγαλεία». Πέθανα στα γέλια γιατί ό,τι και να κάνεις πάντα θα δέχεσαι κριτική. Κανείς δεν μπορεί να είναι αρεστός σε όλους. Και ούτε πρέπει, δεν είναι φυσιολογικό.

- Οι δίσκοι σου πάντοτε είχαν μια, έμμεση έστω, πολιτική χροιά. Ισχύει κάτι τέτοιο και για το «Αλλαξαν πολλά»; Αναμφίβολα είναι και πολιτικός δίσκος σε πολλά του σημεία. Αλλά κυρίως είναι μια νοσταλγική, πικρή δουλειά, γιατί πρώτα απ’ όλα έχω εγώ ανάγκη να τραγουδήσω τέτοιου είδους κομμάτια. Προσπαθώ να βρω ακτίνες αισιοδοξίας μέσα σε όλα, όπως στο τραγούδι που λέγεται «Παράγκα», το οποίο λέει στο τέλος ότι «η δικιά μας η παράγκα μπορεί να μην είχε σκεπή, αλλά είχε αστέρια ο ουρανός και ήλιε εσύ έχεις κλέψει το κλειδί».

- Βρίσκεις αφορμές αισιοδοξίας στην κατάσταση που επικρατεί σήμερα στην Ελλάδα; Αισιοδοξία υπάρχει γιατί είναι αυτή η χώρα, η Ελλάδα, σε αυτό το μέρος που είναι. Τώρα έρχεται το καλοκαίρι, οπότε το μυαλό μας αναγκαστικά θα ξεφύγει από τα προβλήματα, όπως στην ταινία «Καλώς ήλθε το δολάριο», με τους Αμερικανούς ναύτες που έφταναν στον Πειραιά. Μου φαίνεται ότι στο τέλος πάμε για εκεί: να περιμένουμε τους τουρίστες, όπως έκαναν οι «κοπέλες» στη μεταπολεμική Τρούμπα. Είναι τρελό.

- Εσύ, ως αριστερός, δεν θα έπρεπε να μιλήσεις πιο ανοιχτά για την πολιτική κατάσταση, για τις βίαιες αλλαγές που προωθούνται στην κοινωνία κ.λπ.; Εχει αποδειχθεί ότι «έχει μασήσει η κατσίκα ταραμά» εδώ και χρόνια - έγιναν όλα ίσιωμα, Δεξιά και Αριστερά στην Ελλάδα. Το κερασάκι σε αυτή την τούρτα ήταν βέβαια η «Πρώτη Φορά Αριστερά». Δυστυχώς, όλοι εμείς με το αριστερό όραμα, που πιστέψαμε στον υπαρκτό σοσιαλισμό κ.λπ., το φάγαμε το πακέτο. Είδαμε ότι κατέρρευσαν ολόκληρες αυτοκρατορίες, οπότε είπαμε ότι ναι μεν κατέρρευσαν ως κρατικά συστήματα, αλλά μια αριστερή κυβέρνηση θα μπορούσε να είναι λίγο καλύτερη. Αλλά δεν είναι. Βέβαια, λες για μια στιγμή «πω πω, είναι αστεία αυτή η κυβέρνηση», από την άλλη όμως βλέπεις ότι πριν από μερικούς μήνες ήμασταν στα πρόθυρα ρωσοτουρκικού πολέμου και τώρα ξαφνικά η Τουρκία κάνει πόλεμο με την Ε.Ε. Είναι παντού μια τρέλα. Ισως γι’ αυτό και ο κόσμος στην Ελλάδα ξεσαλώνει και τρέχει στα μπουζουξίδικα, να γλεντήσει σαν να μην υπάρχει αύριο. Τρελαίνονται όλοι και το ρίχνουν στο… καλαματιανό.

- Και τι μπορούμε να κάνουμε τόσο εσύ ως καλλιτέχνης όσο και όλοι εμείς ως απλοί πολίτες; Στον καινούριο δίσκο υπάρχει ένα τραγούδι που λέγεται «Στην κουζίνα». Και λέει «τι ζήσαμε εμείς; Φύγανε τα χρόνια εκείνα, χωρίς Ρώμες και Λονδίνα, ούτε καν ως την Αθήνα και ό,τι μας έμεινε είναι μια βόλτα μες στην κουζίνα». Το θέμα είναι να μην τα δεχόμαστε όλα αδιαμαρτύρητα. Ας κινηθούμε λίγο. Ας αντιδράσουμε όπως και όσο περισσότερο μπορούμε. Ομως, θεωρώ ότι στο μόνο που μπορεί να αντιδράσει μαζικά ο κόσμος είναι στα γενικότερα σχέδια και τα πλάνα που προωθούνται. Επί του πρακτέου, σε τι μπορεί να αντιδράσει ο λαός; Πάντως όχι σε αμιγώς πολιτικά κόλπα - ή μάλλον πολιτικάντικα. Να αντιδράσει ο κόσμος και να κάνει τι; Να αγωνιστεί για να ανέβει ξανά η Νέα Δημοκρατία, λες και δεν έχει φάει το πούλημα και από αυτό το κόμμα;



«Mε τον Διονύση (Τσακνή) δεν μιλάμε τακτικά μολονότι είμαστε αδελφικοί φίλοι και κουμπάροι. Δεν άλλαξε κάτι επειδή έγινε πρόεδρος στην ΕΡΤ. Χαθήκαμε, όπως συμβαίνει με τους ανθρώπους. Ταυτόχρονα, βέβαια, δεν θα ήθελα να δώσω την εντύπωση ότι εξαρτώμαι από τον κολλητό μου για να απολαύω προβολής. Μακριά κι αγαπημένοι, είναι καλύτερα»

 - Βλέπεις αλλαγές στον τρόπο που αντιδρά το κοινό στις ζωντανές εμφανίσεις σου; Τελευταία υπάρχει μια αλλαγή στον κόσμο διότι δεν υπάρχουν χρήματα. Οσοι έρχονται να μας ακούσουν δεν έχουν τη δυνατότητα να πάνε αλλού αν δεν τους αρέσει το δικό μας πρόγραμμα. Θα καθίσουν έως το τέλος ή θα φύγουν στη μέση, αλλά δεν θα πάνε αλλού διότι δεν μπορούν. Αυτό είναι μεγάλη υπόθεση, γιατί η κατάσταση δεν σηκώνει πλέον να κάνεις μπαλαφάρες. Οι καλλιτέχνες έχουμε αυξημένη ευθύνη πια να αποζημιώσουμε το κοινό για τα λεφτά που μας δίνει όσο καλύτερα γίνεται. Η αρπαχτή τελείωσε, δεν υπάρχουν περιθώρια για τυχάρπαστους. Αυτούς τους ξερνάει το κοινό και την επόμενη μέρα το μαγαζί τους θα είναι άδειο.

- Με τον Διονύση Τσακνή έχεις επαφή τώρα που είναι πρόεδρος της ΕΡΤ; Εχουμε να μιλήσουμε πολύ καιρό, ουσιαστικά από πέρυσι το καλοκαίρι, όταν συμμετείχα στις εκδηλώσεις του προαυλίου στο Ραδιομέγαρο. Ομως, με τον Διονύση δεν μιλάγαμε πολύ τακτικά ούτως ή άλλως, μολονότι είμαστε αδελφικοί φίλοι και κουμπάροι. Δεν άλλαξε κάτι επειδή έγινε πρόεδρος στην ΕΡΤ. Από μόνο του έσπασε το πράγμα, χαθήκαμε, όπως συμβαίνει με τους ανθρώπους. Ταυτόχρονα, βέβαια, δεν θα ήθελα να δώσω την εντύπωση ότι εξαρτώμαι από τον κολλητό μου για να απολαύω προβολής. Μακριά κι αγαπημένοι, είναι καλύτερα.

- Κιμούλης στο «Νιάρχος», Κονιόρδου στο υπουργείο Πολιτισμού - οι καλλιτέχνες αναλαμβάνουν τελευταία καίριες διοικητικές θέσεις. Θα έβλεπες τον εαυτό σου σε κάποια αντίστοιχη; Δεν ξέρω τι είναι το Κέντρο του Νιάρχου στο Φάληρο, δεν έχω κατασταλάξει ακόμη μέσα στο κεφάλι μου, πρέπει να το ερευνήσω. Η θέση της Λυδίας Κονιόρδου είναι δύσκολη, είναι ηλεκτρική η καρέκλα του υπουργού, κυρίως διότι δύο πράγματα μπορούν να αναστήσουν την Ελλάδα, ο πολιτισμός και ο τουρισμός. Τα οποία είναι και αλληλένδετα. Σε ό,τι με αφορά, δεν μου έχουν προτείνει καμία θέση, αλλά δεν είναι η δουλειά μου αυτή. Ισως να είμαι ευθυνόφοβος, δεν ξέρω, αλλά δεν θέλω να εμπλακώ σε τέτοιου είδους υποθέσεις.

- Ως κριτής σε σόου ανάδειξης ταλέντων θα πήγαινες; Τα θεωρώ ρωμαϊκή αρένα, δεν θα συμμετείχα ποτέ σε κάτι τέτοιο. Το όλο πράγμα, έτσι όπως στήνεται, είναι αιμοβόρο, κανιβαλιστικό για τα παιδιά που διαγωνίζονται, πολλά από τα οποία αξίζουν πραγματικά, αλλά μπαίνουν στη μηχανή του κιμά που αλέθει τηλεθέαση. Κατά καιρούς μου έχουν γίνει προτάσεις, αλλά δεν πάω. Θα πουν ότι είμαι για το ψυχιατρείο: Από τη μία τους κράζω και από την άλλη πηγαίνω να κάνω τον κριτή και τον ινστρούχτορα; Ας γινόντουσαν εκπομπές με ταλέντα αλλά χωρίς διαγωνιστικό στοιχείο. Τα πάντα θα πρέπει να έχουν σασπένς σε αυτή τη ζωή;