BBC: Πάρος, το παραδεισένιο νησί της Ελλάδας που θέλει να απαλλαχθεί από το πλαστικό

Αφιέρωμα σε μια πρωτοβουλία που φιλοδοξεί να μετατρέψει την Πάρο στο πρώτο νησί που θα είναι απαλλαγμένο από τα πλαστικά σκουπίδια δημοσιεύει σήμερα ο ιστότοπος του BBC.

Όπως επισημαίνει το σχετικό δημοσίευμα με τίτλο «Το παραδεισένιο νησί της Ελλάδας που θέλει να απαλλαχθεί από το πλαστικό», ο όγκος των απορριμάτων στην Πάρο εκτοξεύεται τους καλοκαιρινούς μήνες, αφού το νησί υποδέχεται κατά προσέγγιση 400.000 τουρίστες, επιπλέον των 13.000 μόνιμων κατοίκων.

«Η Πάρος βρίσκεται πλέον στο επίκεντρο μιας πρωτοβουλιας για να μετατραπεί στο πρώτο νησί παγκοσμίως που θα είναι πραγματικά απαλλαγμένο από τα πλαστικά απορρίμματα, κάτι που προβλέπεται μεγάλη πρόκληση», αναφέρει το δημοσίευμα του βρετανικού ιστότοπου.

Όπως διευκρινίζει το BBC, κατά την τουριστική περίοδο αιχμής, οι καφετέριες στα γραφικά δρομάκια του νησιού δίνουν στους πελάτες τους σχεδόν 1.000 πλαστικά ποτήρια την ημέρα. Χιλιάδες πλαστικά μπουκάλια νερού φτάνουν επίσης καθημερινά στο νησί, επειδή πολλοί πιστεύουν ότι το νερό της βρύσης δεν είναι πόσιμο, κάτι που οι αρχές δηλώνουν πως δεν ισχύει.

Το δημοσίευμα του BBC σημειώνει πως το ελληνικό σύστημα διαχείρισης αποβλήτων υπέστη σοβαρές περικοπές κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης της χώρας. Αυτό σημαίνει ότι η ανακύκλωση συχνά δεν γίνεται με σωστό τρόπο και πολλές τοποθεσίες υγειονομικής ταφής δεν πληρούν τα πρότυπα της ΕΕ.

Οι κάτοικοι της Πάρου, Στέλλα Σερβέλλο και Ζάνα Κονταμανώλη, βρίσκονται πίσω από την πρωτοβουλία Clean Blue Paros, που περιλαμβάνει τον δήμο και αρκετές ΜΚΟ. «Ήμουν στ' αλήθεια σοκαρισμένη όταν έφτασα, δεν μπορούσα να πιστέψω πόσα πλαστικά ποτήρια "κυκλοφορούσαν" στην παραλία», λέει η κυρία Σερβέλλο, η οποία ξεκίνησε τις προσπάθειες για την ενίσχυση της βιωσιμότητας του νησιού όταν μετακόμισε στην Πάρο από τη Γαλλία το 2016.

Ενώ εκείνη ξεκινούσε μια ομάδα στο Facebook και μιλούσε στις επιχειρήσεις για πιθανές εναλλακτικές λύσεις αντί του πλαστικού, η Τζο Ροίλ από την οργάνωση Common Seas προσπαθούσε να εντοπίσει ένα νησί της Μεσογείου που θα μπορούσε να εξελιχθεί σε πρότυπο για ένα μέλλον χωρίς πλαστικά απορρίμματα.

«Τα νησιά παρέχουν έναν μικρόκοσμο ενός συστήματος που μας επιτρέπει να βλέπουμε καθαρά τις ροές υλικών», εξηγεί η Ρόιλ, συμπληρώνοντας πως το λιμάνι της Πάρου τους επιτρέπει να παρακολουθούν τι έρχεται και τι φεύγει, ώστε να αξιολογούν αν τα συστήματα που δοκιμάζουν φέρνουν αποτέλεσμα.

Η Πάρος επιλέχθηκε επειδή οι εποχιακές μεταβολές στον πληθυσμό της προσδίδουν περιπλοκότητα στην εικόνα της και επειδή, όταν επισκέφτηκε η Ρόιλ στο νησί, διαπίστωσε ότι οι κάτοικοι ήδη ασχολούνταν με το πρόβλημα του πλαστικού.

Πλέον, μεγάλες πινακίδες υποδέχονται τους τουρίστες στο αεροδρόμιο, ενημερώνοντάς τους σχετικά με την πρωτοβουλία. «Είναι αυτό που χρειάζεται το νησί», λέει η κυρία Σερβέλλο.

Ο πρώτος στόχος της ομάδας ήταν να πείσει όσο το δυνατόν περισσότερες τοπικές επιχειρήσεις να σταματήσουν να χρησιμοποιούν περιττά πλαστικά όπως καλαμάκια και πλαστικά μπουκάλια με εμφιαλωμένο νερό. «Από τις 70 επιχειρήσεις στις οποίες μιλήσαμε, έχουν εγγραφεί στο πρόγραμμα», λέει η Ζάνα Κονταμανώλη.

Μια άλλη μεγάλη πρόκληση είναι η αναβάθμιση της διαχείρισης αποβλήτων. Δεκατέσσερις επιχειρήσεις δοκιμάζουν ήδη τη χωριστή συλλογή πλαστικών φιαλών και ποτηριών για ανακύκλωση. Τα πλαστικά απορρίμματα που θα συγκεντρώνονται θα αποστέλλονται στην ηπειρωτική χώρα για ανακύκλωση, και έπειτα θα επιστρέφουν στο νησί με άλλη μορφή, π.χ. παγκάκια. «Σύμφωνα με έρευνες, όταν τα υλικά που ανακυκλώνονται διαχωρίζονται, οι πιθανότητες πετάξουν κάποιοι τα σκουπίδια τους μέσα και να τα μολύνουν μειώνονται», εξηγεί η κυρία Κονταμανώλη.

Ωστόσο, υπάρχουν ακόμα εμπόδια που αντιμετωπίζει η ομάδα. Πολλοί κάδοι στο νησί δεν κλείνουν, με αποτέλεσμα οι ισχυροί άνεμοι του Αιγαίου να σκορπίζουν τα απόβλητα στη θάλασσα. Επίσης, αν και πολλοί κάτοικοι στηρίζουν με ενθουσιασμό το πρόγραμμα, υπάρχουν ακόμα ορισμένοι που χρειάζονται περισσότερη πειθώ. Το δημοσίευμα αναφέρει για παράδειγμα τα αρτοποιεία και τα φαρμακεία που αντιδρούν στην ιδέα ότι πρέπει να σταματήσουν να χρησιμοποιούν πλαστικές σακούλες.

Επίσης, κάποιοι επιχειρηματίες που σταμάτησαν να δίνουν νερό σε πλαστικό μπουκάλι λένε πως αυτό επηρέασε αρνητικά τα έσοδά τους.

Η ομάδα εστιάζει τώρα και στην περιβαλλοντική εκπαίδευση των περίπου 2.500 μαθητών του νησιού. Πλέον, χρησιμοποιούν μόνο επαναχρησιμοποιημένα μπουκάλια, ενώ στις βρύσες των σχολείων έχουν εγκατασταθεί φίλτρα νερού.

Αν και το σχέδιο ξεκίνησε μόλις πριν έξι μήνες, η ομάδα είναι αισιόδοξη ότι μεγάλες αλλαγές μπορούν να γίνουν μόλις περάσει η τουριστική περίοδος και οι κάτοικοι έχουν περισσότερο χρόνο στη διάθεσή τους για να βελτιώσουν τον τρόπο που χρησιμοποιούν το πλαστικό.