ΣτΕ: Στο ίδιο ύψος πρέπει να λαμβάνουν το επίδομα ευθύνης οι προϊστάμενοι τμημάτων του Δημοσίου

Η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας αποφάνθηκε ότι σύμφωνα με τις συνταγματικές επιταγές περί ισότητας, όλοι όσοι κατέχουν θέσεις προϊσταμένου τμημάτων στο Δημόσιο, τα ΝΠΔΔ, τους ΟΤΑ, τα νοσοκομεία, κ.λπ. πρέπει να λαμβάνουν το επίδομα ευθύνης στο ίδιο ύψος, ανεξάρτητα εάν η μείωση του επίμαχου επιδόματος έγινε σε ορισμένους προϊσταμένους τμημάτων κατ΄ επιταγήν μνημονιακού νόμου, όπως παράλληλα είναι αδιάφορο εάν σε αυτούς που μειώθηκε το επίδομα, ελάμβαναν επιπρόσθετα και επίδομα ανθυγιεινής εργασίας.

Έτσι, η Ολομέλεια του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου με την υπ΄ αριθμ. 874/2018 πιλοτική απόφασής της (πρόεδρος Νικόλαος Σακελλαρίου και εισηγητής η σύμβουλος Επικρατείας Βικτωρία Πλαπούτα) έκρινε, κατά πλειοψηφία, ότι το άρθρο 16 παράγραφος 1 εδάφιο γ΄ του μνημονιακού νόμου 4354/2015 είναι αντίθετο στο άρθρο 4 του Συντάγματος που καθιερώνει την ισότητα.

Παράλληλα, η Ολομέλεια δικαίωσε 15 νοσηλευτές του κλάδου ΤΕ οι οποίοι κατείχαν θέσει προϊστάμενου των τμημάτων ιατρικής και νοσηλευτικής υπηρεσίας
στο νοσοκομείο «Ευαγγελισμός», δηλαδή κατείχαν θέση ευθύνης από 1.1.2016 έως 30.6.2016.

Οι 15 νοσηλευτές προϊστάμενοι ελάμβαναν επίδομα ευθύνης 250 ευρώ μηνιαίως, ενώ οι προϊστάμενοι των τμημάτων της διοικητικής υπηρεσίας του ίδιου νοσοκομείου και οι λοιποί προϊστάμενοι των τμημάτων του Δημοσίου, των ΝΠΔΔ, των ΟΤΑ και όσων φορέων υπάγονται στο νόμο 4354/2015, ελάμβαναν 290 ευρώ. Δηλαδή ελάμβαναν το επίμαχο επίδομα μειωμένο κατά 40 ευρώ.

Η μείωση του επιδόματος ευθύνης έγινε με το άρθρο 16 παράγραφος 1 εδάφιο γ΄ του νόμου 4354/2015 για τα προαπαιτούμενα που είχαν θέσει οι θεσμοί το καλοκαίρι του 2015 προκειμένου να εκταμιευτούν οι δόσεις του δανείου προς τη χώρα μας ώστε να αντιμετωπιστεί η δημοσιονομική κρίση.

Οι προϊστάμενοι υποστήριζαν ότι αν και κατείχαν θέσεις ευθύνης και καλούνταν να φέρουν εις πέρας τα καθήκοντά τους υπό αντίξοες συνθήκες στην υποστελεχωμένη νοσηλευτική υπηρεσία του νοσοκομείου, υφίστανται αδικαιολόγητη άνιση μεταχείριση σε σχέση με τους προϊσταμένους τμημάτων της διοικητικής υπηρεσίας του νοσοκομείου και τους λοιπούς προϊσταμένους τμημάτων του Δημοσίου τομέα διότι τους χορηγείται μειωμένο εν σχέσει με αυτούς το επίδομα θέσης ευθύνης.

Όπως αναφέρουν, μεταξύ των άλλων, οι σύμβουλοι Επικρατείας στην απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ η συγκεκριμένη μείωση «αντίκειται στην αρχή της ισότητας που κατοχυρώνεται με το άρθρο 4 παράγραφος 1 του Συντάγματος, δεδομένου ότι η εξαίρεση των προϊσταμένων τμημάτων της νοσηλευτικής υπηρεσίας των νοσοκομείων δεν παρίσταται δικαιολογημένη, ενόψει και των αναφερόμενων στην αιτιολογική έκθεση του νόμου αυτού, κατά την οποία το σύστημα αμοιβών που θεσπίζεται υπόκειται μεταξύ των άλλων στις αρχές της ισότητας και της αξιοκρατίας, που κατοχυρώνονται με την μισθολογική εξέλιξη, ανάλογα με τα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα του υπαλλήλου, καθώς και με την προσωπική του απόδοση. Δηλαδή την προσωπική του αξία και ικανότητα, που αποτιμάται για κάθε πρόσωπο με ίσους όρους, σε συνάρτηση με το επίπεδο θέσης ευθύνης που κατέχει, τις συγκεκριμένες συνθήκες εργασίας, την άσκηση των αρμοδιοτήτων και την επίτευξη της εύρυθμης λειτουργίας της υπηρεσίας στην οποία ανήκει».

Σημειώνουν επίσης ότι η καταβολή μειωμένου επιδόματος θέσης ευθύνης «δεν δικαιολογείται ούτε από το ότι οι προϊστάμενοι τμημάτων της νοσηλευτικής υπηρεσίας των νοσοκομείων λαμβάνουν επίδομα επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας, διότι αφενός μεν το επίδομα αυτό καταβάλλεται για άλλη αιτία από το επίδομα θέσης ευθύνης, αφετέρου δε το εν λόγω επίδομα επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας δεν καταβάλλεται μόνο στους υπηρετούντες στη νοσηλευτική υπηρεσία των νοσοκομείων, αλλά και σε άλλες κατηγορίες υπαλλήλων, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 18 του νόμου 4354/2015, χωρίς να εξαιρούνται, άλλωστε, από την καταβολή του όσοι λαμβάνουν λόγω της θέσης τους και επίδομα θέσης ευθύνης κατά το άρθρο 16 του ίδιου νόμου».

Οι δύο μειοψηφούσες απόψεις ανέφεραν αφενός η μία (αντιπρόεδρος Αθανάσιος Ράντος και οι σύμβουλοι Επικρατείας Αικατερίνη Χριστοφορίδου, Μαρία Κωνσταντινίδου, Μαργαρίτα Γκορτζολίδου, Αντωνία Χλαμπέα, Σοφία Βιτάλη και η πάρεδρος χωρίς δικαίωμα ψήφου Αγορίτσα Σδράκα) ότι η αίτηση των εργαζομένων πρέπει να απορριφθεί καθώς οι εν λόγω υπάλληλοι λαμβάνουν και επίδομα ανθυγιεινής εργασίας, αφετέρου η άλλη άποψη (όπως διατυπώθηκε από τον σύμβουλο Επικρατείας Μιχάλη Πικραμένο) ότι η επίμαχη ρύθμιση για τους προϊσταμένους τμημάτων της νοσηλευτικής υπηρεσίας των νοσοκομείων δεν αντίκειται στη συνταγματική αρχή της ισότητας, και ότι «σε κάθε περίπτωση η διαφοροποίηση αυτή δεν συνιστά εκδήλως άνιση μεταχείριση, ώστε να υπόκειται σε δικαστικό έλεγχο».

Η υπόθεση είχε εισαχθεί αρχικά στην επταμελή σύνθεση του ΣΤ΄ Τμήματος του ΣτΕ σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου 3900/2010 (πιλοτική δίκη), αλλά λόγω των ζητημάτων γενικότερου ενδιαφέροντος που ανέκυψαν παραπέμφθηκε στην Ολομέλεια του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου.