Βιοποικιλότητα: Απειλούνται με αφανισμό 1.227 είδη πουλιών

Με εξαφάνιση απειλούνται 1.227 σπάνια είδη πουλιών ενώ σε κατάσταση κόκκινου συναγερμού βρίσκονται 192 είδη. Τα στοιχεία αυτά παρουσιάζει η επικαιροποιημένη έκθεση της Διεθνούς Ενωσης για την Προστασία της Φύσης, καταδεικνύοντας τις επιπτώσεις του κλίματος στη βιοποικιλότητα.

Πρόκειται για μία από τις πιο στενά συνδεδεμένες καταστροφές με την κλιματική αλλαγή, η οποία μπαίνει ψηλά στην ατζέντα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με στόχο την ανάσχεση των δυσμενών επιπτώσεων στη χλωρίδα και την πανίδα από το 2010.

Ισως μάλιστα να μην είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι ο επίτροπος για το περιβάλλον κ. Σταύρος Δήμας επέλεξε πριν από μερικές εβδομάδες την Ελλάδα για να στείλει το μήνυμα ότι η βιοποικιλότητα βρίσκεται σε μεγάλο κίνδυνο, πραγματοποιώντας διήμερο συνέδριο με τη συμμετοχή κορυφαίων διεθνών ομιλητών.  

Ενα από τα πιο ανησυχητικά φαινόμενα της σημερινής εποχής είναι η ταχύτατη εξαφάνιση ειδών της άγριας ζωής, που γίνεται πλέον με πρωτοφανείς ρυθμούς, παρά τα προγράμματα και δράσεις προστασίας σε παγκόσμιο επίπεδο. Ο αυξανόμενος αριθμός πουλιών που κινδυνεύουν οφείλεται συνήθως στον ανθρώπινο παράγοντα. Η μείωση και η υποβάθμιση των βιοτόπων όπου τα πουλιά φωλιάζουν και βρίσκουν τροφή και καταφύγιο στη στεριά και στη θάλασσα, η ανθρώπινη όχληση, η χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων και η λαθροθηρία είναι οι κυριότερες απειλές που αντιμετωπίζουν οι πληθυσμοί σπάνιων ειδών.

Η  βιοποικιλότητα της Ελλάδας είναι από τις πλουσιότερες στην Ευρώπη και τη Μεσόγειο, καθώς μόνο το δίκτυο Natura 2000 καταλαμβάνει το 21% της ελληνικής χερσαίας επιφάνειας ενώ το θαλάσσιο το 5,5% των χωρικών υδάτων.

Στην Ελλάδα, η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία σε συνεργασία με την Ελληνική Ζωολογική Εταιρεία υλοποιεί πρόγραμμα επικαιροποίησης του Κόκκινου Καταλόγου των Απειλούμενων Πουλιών της Ελλάδας, που είναι ένα διεθνές πρότυπο μέτρησης της απώλειας της βιοποικιλότητας. Ακολουθώντας συγκεκριμένη μεθοδολογία, σχηματίστηκε ο ελληνικός Κόκκινος Κατάλογος που περιλαμβάνει 62 απειλούμενα είδη πουλιών και 16 σχεδόν απειλούμενα.

Δυστυχώς, βάσει των στοιχείων της επικαιροποίησης αυτής, που ολοκληρώθηκε πρόσφατα, προκύπτει ότι για ορισμένα είδη πουλιών, το καθεστώς διατήρησής τους έχει χειροτερεύσει, με αποτέλεσμα 15 είδη να κατατάσσονται πλέον σε υψηλότερη κατηγορία κινδύνου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο Ασπροπάρης, του οποίου ο πληθυσμός στην Ελλάδα εμφανίζει ραγδαία μείωση.

Παράλληλα όμως, τα προγράμματα διατήρησης αποδίδουν και υπάρχουν μερικά εξαιρετικά παραδείγματα επιτυχιών στον κόκκινο κατάλογο. Σήμερα, υλοποιούνται προγράμματα προστασίας για 32 είδη πουλιών, μέσου του Διεθνούς Πρoγράμματος Πρόληψης Εξαφάνισης Πουλιών της Birdlife International.