Γη και ύδωρ στους επενδυτές ελέω μνημονίου

Στον σχεδιασμό νέου θεσμικού πλαισίου που θα καθορίζει τις χρήσεις γης σε κάθε περιοχή, ικανοποιώντας ένα πάγιο αίτημα κυρίως των επενδυτών του real estate και του τουρισμού προχωρεί το ΥΠΕΚΑ, αναθεωρώντας το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα που είχε ψηφιστεί πριν από 24 χρόνια.

Το σχέδιο που από χθες βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση και αποτελεί μνημονιακή επιταγή, προβλέπει νέες λειτουργίες και χρήσεις γης και μια πιο εξειδικευμένη κατηγοριοποίηση χρήσεων, προσαρμοσμένη στις ανάγκες και της σύγχρονες απαιτήσεις του πολεοδομικού και χωροταξικού σχεδιασμού.
 
Εμφανίζεται μάλιστα γενναιόδωρο στην επιτρεπόμενη δόμηση καθώς επιτρέπει τις υπερβάσεις, με προκάλυμμα την προβολή και αξιοποίηση τοπικών προϊόντων ή εγκαταστάσεις που αξιοποιούν τα πλεονεκτήματα του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος των οικισμών.

Σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργό Περιβάλλοντος κ. Νίκο Σηφουνάκη, θα αποτελέσει ένα χρήσιμο εργαλείο στο σχεδιασμό των Γενικών Πολεοδομικών Σχεδίων που εκκρεμούν για χρόνια ενώ προβλέπεται να υπάρξουν οι αναγκαίες προσαρμογές και στα υφιστάμενα ΓΠΣ.

Ήδη πάντως διατυπώνονται οι πρώτες αντιδράσεις από τον κόσμο του λιανεμπορίου, ο οποίος αντιδρά στην απαγόρευση της χωροθέτησης επιφανειών μεγαλύτερων των 800 τ.μ σε περιοχές γενικής κατοικίας όπως είναι τα πολυκαταστήματα, οι υπεραγορές, εμπορικά καταστήματα κ.α. Εκπρόσωποι του εμπορίου θεωρούν ότι με την διάταξη αυτή θα ακυρωθούν μεγάλες επενδύσεις και αφήνουν ανοικτό το ενδεχόμενο να προσβάλλουν την ρύθμιση.
 
Τι χωροθετείται σε προστατευμένες περιοχές και κοινόχρηστους χώρους  

 
Συνολικά το νέο πλαίσιο προβλέπει 15 γενικές κατηγορίες χρήσεων γης με την προσθήκη μεταξύ άλλων:
1) περιοχών ειδικής προστασίας σε περιοχές που προστατεύονται με ειδικές διατάξεις (δασικές, αρχαιολογικοί χώροι, Natura, αιγιαλός, παραθαλάσσιες ζώνες κ.α). Ανάλογα με το βαθμό προστασίας προβλέπονται στις ζώνες αυτές ακόμη και η χωροθέτηση ιδιαίτερα οχλουσών δραστηριοτήτων μεταξύ των οποίων είναι ΧΥΤΑ, χωματερές (!) χώροι επεξεργασίας λυμάτων, σταθμοί εξυπηρέτησης αυτοκινητιστών κ.α αρκεί να μην αντίκεινται οι χρήσεις αυτές στο καθεστώς προστασίας που τις διέπει. Ανάλογες υποδομές θα επιτρέπονται και σε ελεύθερους χώρους και σε χώρους αστικού πρασίνου.

2) Προστίθενται οι Περιοχές Ελέγχου και Περιορισμού Δόμησης, Συμβατότητας Χρήσεων που αφορούν στην δημιουργία ζωνών ελέγχου δόμησης γύρω από τις πόλεις και τους οικισμούς ώστε να υπάρξει η δυνατότητα υποδοχής χρήσεων που δεν εντάσσονται στον ιστό του οικισμού ή της πόλης.

3) δημιουργείται η κατηγορία «Oριοθετημένων Οικισμών» για τις χρήσεις που επιτρέπεται να εγκαθίστανται στους οικισμούς ανάλογα με το μέγεθος, τη δυναμικότητά, το βαθμό προστασίας τους κ.α.

4) Για να προστατευθεί η κατοικία, εισάγεται ανώτερο όριο για ορισμένες κατηγορίες χρήσεων (π.χ.  εμπορικά καταστήματα, καταστήματα εστίασης, ξενοδοχεία κ.λ.π. ) όταν αυτές αναπτύσσονται σε περιοχές Γενικής Κατοικίας.

5) Εισάγεται η έννοια της «Αποκλειστικής Κατοικίας» για να αντιμετωπιστούν προβλήματα που δημιουργήθηκαν μετά από νομολογία του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους και του ΣτΕ, σύμφωνα με την οποία είναι αναγκαίο να διαφυλάσσεται το «περιβαλλοντικό κεκτημένο» ορισμένων περιοχών που έχουν αναπτυχθεί σαν κηπουπόλεις. 

Σε αυτές τις περιοχές και για ορισμένες κατηγορίες κοινωφελών χρήσεων (όπως σχολεία, μικρές αθλητικές εγκαταστάσεις κ.λ.π), τίθενται, επίσης, αριθμητικά μεγέθη με στόχο την ηπιότερη ανάπτυξη και την προστασία τους.

6) εκτός από τις περιοχές βιομηχανίας και χονδρεμπορίου, προστίθενται νέες κατηγορίες χρήσεων όπως οι περιοχές Επιχειρηματικού Πάρκου, Τεχνολογικού Πάρκου και Εμπορευματικών Κέντρων καθώς και τα Επιχειρηματικά Πάρκα Ενδιάμεσου Βαθμού Οργάνωσης.

Παράλληλα, προβλέπεται μια ξεχωριστή γενική κατηγορία «Ιδιαίτερων Χρήσεων» που αφορά σε εγκαταστάσεις μέσων μαζικής μεταφοράς, εγκαταστάσεις γεωργικών, δασικών εκμεταλλεύσεων, λοιπές εγκαταστάσεις αστικών υποδομών, στρατοπέδων, νεκροταφείων, ΧΥΤΑ κλπ. ώστε, κατά τον πολεοδομικό σχεδιασμό, να υπάρχει δυνατότητα ευελιξίας επιλογής των χρήσεων και των εγκαταστάσεων που είναι αναγκαίες για τη λειτουργικότητα και την επάρκεια σε κοινωνικές υπηρεσίες.

7) για τον εξωαστικό χώρο, γίνεται προσπάθεια εξορθολογισμού και περιορισμού της διάσπαρτης χρήσης της κατοικίας μέσω ρυθμίσεων οργάνωσης των χρήσεων ώστε η κατοικία να συνδυάζεται με τις ανάγκες της κύριας εκμετάλλευσης της εξωαστικης γής (π.χ. αγροτική χρήση).

Για κάθε κατηγορία χρήσεων επίκειται Υπουργική Απόφαση που θα εξειδικεύει τις λειτουργίες. Η διαβούλευση θα διαρκέσει 10 ημέρες.