Αγάπες που «τραυματίζουν»: Κυνηγώντας ένα σύντροφο που «μας φτύνει»!

Ζωή Στραβοπόδη-Τζιάνο
Ψυχοθεραπεύτρια – Οικογενειακή Σύμβουλος

Το σενάριο είναι γνωστό. Είτε βιώνουμε μια τέτοια σχέση οι ίδιοι, είτε κάποιος άνθρωπος που αγαπάμε, η προτροπή είναι πάντα η ίδια: «Τρέξε να σωθείς!», «τι κάθεσαι και κάνεις με αυτόν τον άνθρωπο;», «χάνεις το χρόνο σου» κλπ, κλπ...
Κι όμως. Η δυσκολία να εγκαταλείψουν κάποια άτομα μια σχέση με κάποιον που ενώ τους κρατάει κοντά του αρνείται να δεσμευτεί ουσιαστικά μαζί τους, είναι τόσο μεγάλη, που έχει καταντήσει πλεόν κλισέ: «Όσο πιο πολύ σε φτύνουν τόσο πιο πολύ κολλάς», λέει ο σοφός λαός!

Όλοι έχουμε υπόψην μας άντρες και γυναίκες που «τρέχουν πίσω από κάποιον που τους φτύνει». Το «κυνηγητό» αυτό συνήθως υποκινεί στον περίγυρο των «ερωτοχτυπημένων» ένα αίσθημα υποτίμησης αλλά και στους ίδιους τους ερωτευμένους ένα αίσθημα αυτουποτίμησης και αυτολύπησης. Στην ουσία, πρόκειται για άτομα που διατηρούν πεισματικά μια σχέση από την οποία λαμβάνουν διαρκώς απόρριψη. Μια τέτοια κατάσταση σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να βιωθεί τραυματικά.

Οι τρόποι με τους οποίους ένα άτομο μπορεί να απορρίπτει το σύντροφό του ή να αρνείται να δεσμευτεί μαζί του ποικίλλουν και δεν είναι πάντα ξεκάθαροι. Ενδεικτικά μπορεί να περιλαμβάνουν σχέσεις με άτομα που:
•    Είτε είναι ήδη παντρεμένα ή σε σχέση με κάποιον άλλον.
•    Διατηρούν παράλληλες ερωτικές σχέσεις σε μια σχέση που υποτίθεται ότι είναι μονογαμική.
•    Αρνούνται να «πάνε παρακάτω» μια μακροχρόνια σχέση (πχ να συγκατοικήσουν, να παντρευτούν ή να κάνουν παιδιά).
•    Ενδιαφέρονται αποκλειστικά για σεξ χωρίς να δείχνουν την παραμικρή διάθεση να συνδεθούν σε συναισθηματικό ή πνευματικό επίπεδο.
•    Εξαφανίζονται για μεγάλα χρονικά διαστήματα επικαλούμενα φόρτο εργασίας ή διάφορες άλλες υποχρεώσεις.
•    Προτιμούν να διατηρούν μια εξ’αποστάσεως σχέση.
•    Επικοινωνούν ως επί το πλείστον μέσω sms ή μέσω μηνυμάτων στα δίκτυα κοινωνικής δικτύωσης.
•    Αρνούνται να σας συστήσουν στους φίλους ή στην οικογένειά τους.
•    Στέλνουν ασαφή μηνύματα και η συμπεριφορά τους δεν συνάδει με τα λόγια τους. Χρειάζεται διαρκώς να «αποκωδικοποιείτε» τι πραγματικά εννοούν.
Φυσικά, όλα αυτά συμβαίνουν χωρίς τα άτομα αυτά να φαίνονται διατεθειμένα να λήξουν την όποια «σχέση» διατηρούν με το άτομο που τα διεκδικεί.

Οι λόγοι που ένα άτομο μπορεί να συμπεριφέρεται με έναν ή περισσότερους από τους παραπάνω τρόπους μπορεί να ποικίλουν, στο παρόν άρθρο όμως δεν θα εστιάσουμε σε κανέναν από αυτούς. Αντίθετα, θα προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε τους λόγους που κάποια άτομα επιλέγουν να παραμένουν στη θέση του «κηνυγού» παρά το βαρύ ψυχολογικό κόστος που αυτή η θέση ενέχει και παρότι φαίνεται ξεκάθαρα ότι το άτομο που διεκδικούν δεν διατίθεται να τους προσφέρουν το επίπεδο δέσμευσης που επιθυμούν.

Έχοντας δουλέψει επανειλλειμένως τόσο με γυναίκες όσο και με άντρες που μέσα στη σχέση τους βιώνουν την απόρριψη έχω συχνά διαπιστώσει ότι η επιλογή τους να συνεχίσουν να διατηρούν τη «σχέση» αυτή βασίζεται σε βαθιά ριζωμένες ανασφάλειες και θέματα αυτοεκτίμησης. Ενίοτε, η επένδυση τόσης ενέργειας στο «κυνηγητό» ενός ατόμου που στην πραγματικότητα τους απορρίπτει υποκρύπτει κι ένα ασυνείδητο αλλά πολύ συγκεκριμένο κίνητρο: Αν τελικά καταφέρουν να κάνουν το άτομο αυτό να ενδώσει, θα έχουν συγχρόνως με το αντικείμενο του πόθου τους κατακτήσει και την απόδειξη οτι «αξίζουν»!

Ένα άλλο πολύ σύνηθες σενάριο έχει να κάνει όχι τόσο με ανασφάλειες ή θέματα αυτοεκτίμησης όσο με το γεγονός ότι τα ίδια αυτά άτομα που φαίνεται να διεκδικούν τη δέσμευση δεν είναι στην πραγματικότητα έτοιμα να εμπλακούν σε μια «κανονική» σχέση. Ένα τέτοιο παράδειγμα θα μπορούσε να είναι π.χ. ένας άντρας που λόγω οικονομικής δυσχέρειας νιώθει ανεπαρκής να προσφέρει σε μια γυναίκα αυτά που θα ήθελε να μπορεί να της προσφέρει και ασυνείδητα επιλέγει γυναίκες που δεν είναι διαθέσιμες να κάνουν σχέση μαζί του ώστε να μην «εκτεθεί». Ένα άλλο παράδειγμα θα μπορούσε να είναι ένα άτομο που νοιώθει εξαιρετικά δεσμευμένο με την οικογένεια προέλευσής του (πχ με τους γονείς του) και επειδή δεν μπορεί να απεμπλακεί συναισθηματικά από αυτήν επιλέγει ασυνείδητα να κάνει σχέσεις με άτομα που δεν πρόκειται να απαιτήσουν κάτι τέτοιο.

Φυσικά, σε κάποιες περιπτώσεις - ιδιαίτερα όταν μια τέτοια επιλογή δεν αποτελεί μοτίβο αλλά εξαίρεση - οι λόγοι μπορεί να είναι πιο απλοί. Κάποιες φορές η ένταση των συναισθημάτων που μας προκαλεί ένα άτομο μπορεί να είναι τόσο μεγάλη που λανθασμένα να θεωρήσουμε ότι είναι αμφίδρομη.  Οι φαντασιώσεις είναι ένα από τα βασικά συστατικά του έρωτα κι ενώ συνήθως είναι υγιές να καταφεύγουμε σε αυτές για να νιώσουμε γρήγορα την απαραίτητη για το ξεκίνημα μιας σχέσης «σύνδεση», συχνά μπορεί να μας αποπροσανατολίσουν και να μας γεμίσουν αυταπάτες.

Επίσης, στις σχέσεις αυτές, το αίσθημα του έρωτα μπορεί να διατηρηθεί ζωντανό για πολύ μεγαλύτερο διάστημα από ότι σε μια «κανονική» σχέση μιας και η «φθορά» των φυσιολογικών - εκ του σύνεγγυς σχέσεων – δεν αποτελεί μέρος τους.

Αν και εσείς νιώθετε εγκλωβισμένοι μέσα σε μια σχέση όπου οι επιθυμίες σας δεν βρίσκουν ανταπόκριση, πριν βιαστείτε να αποδώσετε όλες τις ευθύνες στον άλλον που «σας κοροιδεύει» και «δεν ξέρει τι θέλει» κάντε μια παύση και αναρωτηθείτε για τα κίνητρα που ωθούν εσάς να παραμένετε στη σχέση αυτή! Και μην ξεχνάτε: Η αλήθεια είναι ότι προκειμένου μια σχέση να είναι λειτουργική, τα συναισθήματα χρειάζεται να  είναι αμφίδρομα και η δέσμευση αμοιβαία. Οι σχέσεις με άτομα που δεν είναι συναισθηματικά διαθέσιμα να δεσμευτούν όχι μόνο δεν ειναι ικανοποιητικές αλλά συχνά προκαλούν τόσο πόνο, θυμό και ματαίωση που μπορεί να βιωθούν σαν πραγματικό μαρτύριο.

Εσάς ποιο θέμα σας απασχολεί; Τι βαραίνει την καθημερινότητά σας; Στείλτε e-mail στο: z.stravopodi@gmail.com