Εγώ, εσύ και οι γονείς μας: Πώς τα προβλήματα με τα πεθερικά δηλητηριάζουν τις σχέσεις μας

Ζωή Στραβοπόδη-Τζιάνο
Ψυχοθεραπεύτρια – Οικογενειακή Σύμβουλος

Όταν δύο άνθρωποι αποφασίζουν να παντρευτούν υπογράφουν εμμέσως ένα συμβόλαιο που ορίζει ότι εφεξής ο ένας θα είναι για τον άλλον το πιο σημαντικό πρόσωπο στη ζωή του. Όλα τα ζευγάρια δικαιούνται να μαλώνουν μεταξύ τους, για οποιοδήποτε λόγο και με οποιαδήποτε αφορμή, αλλά αν κάποιος τρίτος «απειλήσει», κριτικάρει ή συγκρουστεί με έναν από τους δύο, τότε περιμένουμε αυτομάτως ο σύντροφός του να πάρει το μέρος του. Αν σε σταθερή βάση δεν το κάνει, τότε αυτόματα μπορεί ο καθένας να υποθέσει ότι σε αυτή τη σχέση κάτι δεν πάει καλά. 

Τι συμβαίνει όμως με τις περιπτώσεις που αυτός ο «κάποιος» δεν είναι ο οποιοσδήποτε αλλά είναι ο γονιός (ή οι γονείς) του συντρόφου του; Η αλήθεια είναι ότι εκεί τα όρια συχνά μπερδεύονται. Η πίστη στην οικογένεια προέλευσης μας είναι συχνά τόσο μεγάλη – ιδιαίτερα για εμάς τους Έλληνες – που στην περίπτωση που δημιουργηθεί πρόβλημα μεταξύ του συντρόφου μας και της οικογένειάς μας στεκόμαστε διχασμένοι ανάμεσα στα δύο στρατόπεδα χωρίς να μπορούμε να πάρουμε θέση. Ακούμε «στερεοφωνικά» κριτικές και κατηγόριες που ενώ στην πραγματικότητα μας εξοργίζουν, συνήθως είναι τόσο μεγάλη η ενοχή μας και ο φόβος μας μήπως το ήδη υπάρχον πρόβλημα πάρει ακόμα μεγαλύτερες διαστάσεις που προτιμάμε να προσπαθήσουμε να κάνουμε ότι «δεν υπάρχει κάποιο πρόβλημα». Δυστυχώς, η στάση αυτή συνήθως αποφέρει ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα από αυτό που προσδοκάμε. Τα προβλήματα, όταν προσπαθούμε να τα αγνοήσουμε, όχι μόνο δεν εξαφανίζονται αλλά γίνονται πιο έντονα.

Τα προβλήματα στις σχέσεις με τα πεθερικά (με πιο φορτισμένη από όλες τη σχέση νύφης – πεθεράς) αποτελούν διαχρονικά ένα από τα πιο συχνά προβλήματα των ζευγαριών και μπορεί να δημιουργήσουν τόσο μεγάλη ένταση που να οδηγήσει ακόμα και σε διάλυση του γάμου ή σε ορισμένες περιπτώσεις σε πλήρη απομάκρυνση των γονιών του ζευγαριού από τη νέα οικογένεια, δύο σενάρια εξίσου καταστροφικά και επώδυνα για όλους τους εμπλεκόμενους. Για το λόγο αυτό, είναι πολύ σημαντικό το ζευγάρι να δίνει μεγάλη σημασία και να προσπαθεί να κατανοήσει τις δυναμικές που ελλοχεύουν πίσω από τα προβλήματα που παρουσιάζονται στις σχέσεις των συντρόφων τους και των γονέων τους. Για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο είναι σημαντικό τα ζευγάρια να συζητούν μεταξύ τους, να μην αποκρύπτουν τα συναισθήματά τους και να ακούν ο ένας τον άλλον με προσοχή.

Τα προβλήματα που παρουσιάζονται στη σχέση του συντρόφου μας με τους γονείς μας, είναι αυτόματα και δικά μας προβλήματα. Δεν δικαιούμαστε ούτε να τα αγνοούμε, ούτε να αποποιηθούμε των ευθυνών μας. Αποτελεί δε πολύ συχνό φαινόμενο, οι συγκρούσεις μεταξύ των συντρόφων μας και των γονιών μας να είναι συγκρούσεις που χρειαζόμαστε εμείς να κάνουμε αλλά δεν τολμάμε και ασυνείδητα προσκαλούμε τους άλλους να τις κάνουν εκ μέρους μας. Για να γίνω λίγο πιο σαφής θα δώσω δύο παραδείγματα: Αν οι γονείς μας π.χ. απαιτούν να περνάμε κάθε Κυριακή στο σπίτι τους, πράγμα που μπορεί να καταπιέζει και εμάς τους ίδιους εκτός από τον/την σύντροφό μας, αν εμείς (για οποιοδήποτε λόγο) δυσκολευόμαστε να πούμε το όχι, είναι πιο εύκολο να ρίξουμε την «ευθύνη» της άρνησης στον άλλον. Μπορεί δηλαδή ασυνείδητα να περνάμε στον/στην σύντροφό μας το εξής μήνυμα: «Επειδή εγώ δεν μπορώ να οριοθετήσω τη σχέση μου με τους γονείς μου, θέλω να το κάνεις εσύ για εμένα». Αντίστοιχα, αν υπάρχει κάτι στη συμπεριφορά του/της συντρόφου μας που μας ενοχλεί αλλά (για τους δικούς μας πάλι λόγους)  δεν τολμάμε να το θίξουμε μπορεί πολύ εύκολα να μπει στη θέση του υπερασπιστή μας κάποιος από τους γονείς μας π.χ. μια μάνα που αποκαλεί (εκ μέρους της «δειλής» της κόρης) τον γαμπρό της τεμπέλη και αχαΐρευτο. Μπορεί δηλαδή ασυνείδητα να περνάμε στη μητέρα μας το μήνυμα ότι «εγώ δεν μπορώ να υπερασπιστώ τον εαυτό μου και τα δικαιώματα μου, κάντο εσύ για εμένα».

Ένα άλλο πρόβλημα είναι ότι οι σχέσεις μας με τους γονείς μας - όπως όλες οι σχέσεις - παρουσιάζουν στην πλειοψηφία τους κάποιες δυσλειτουργίες τις οποίες δυστυχώς εμείς οι ίδιοι, επειδή μεγαλώνουμε μέσα σε αυτές, μαθαίνουμε να τις θεωρούμε «κανονικότητες» και να μην μπορούμε να τις αξιολογήσουμε με τον ίδιο τρόπο που τις αξιολογεί ο/η σύντροφός μας. Ο καλύτερος τρόπος για να μπορέσουμε να προσπεράσουμε την «άρνηση» που προκαλούν αυτού του είδους οι δυσλειτουργίες, χρειάζεται να τις προσεγγίσουμε με όσο το δυνατόν γίνεται λιγότερο επικριτικό πνεύμα και όσο το δυνατόν γίνεται ανοιχτότερο μυαλό.

Οι θυμοί, οι πίκρες και η απογοήτευση είναι συχνά μέρος της σχέσης μας με τους γονείς του συντρόφου μας. Αξίζει όμως τον κόπο να θυμόμαστε ότι ο διχασμός ενός ανθρώπου ανάμεσα στις δύο του οικογένειες είναι ανυπόφορος και ότι η προσπάθεια για την καλλιέργεια μιας καλής σχέσης με τους γονείς του συντρόφου μας είναι ένα από τα καλύτερα δώρα που μπορούμε του να κάνουμε. Όπως όλες οι σχέσεις όμως, είναι και αυτή μια σχέση που για να ανθίσει χρειάζεται καλή διάθεση και πάνω από όλα, πολύ δουλειά!

Εσάς ποιο θέμα σας απασχολεί; Τι βαραίνει την καθημερινότητά σας; Στείλτε e-mail στο: z.stravopodi@gmail.com