Πλειστηριασμοί: Όσο-όσο «στο σφυρί» και κάτω από την εμπορική αξία τα ακίνητα

Σε χαμηλές τιμές, πιο κάτω ακόμα και από την τρέχουσα αγοραία αξία, θα εκποιούνται στο εξής τα ακίνητα οφειλετών του δημοσίου, εφόσον γίνουν δύο πλειστηριασμοί και δεν βρεθεί αγοραστής. Αυτό προβλέπει εγκύκλιος η οποία ενημερώνει τις εφορίες της χώρας, για τις αλλαγές στους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς που συμφώνησε η κυβέρνηση και ψήφισε τον Ιανουάριο η Βουλή. 

Η εγκύκλιος (ΠΟΛ 1017/1-2-2018) μιλά ξεκάθαρα για «μείωση της τιμής πρώτης προσφοράς, εφόσον έχουν διενεργηθεί δύο τουλάχιστον άγονοι πλειστηριασμοί από το Δημόσιο». Η φράση αυτή σημαίνει ότι, ενώ μέχρι το 2017 το δημόσιο απαγορευόταν να πουλήσει ακίνητο σε πλειστηριασμό σε τιμή κάτω από την αντικειμενική, πλέον μπορεί να το πουλήσει όσο-όσο. Χάνεται έτσι και το τελευταίο καταφύγιο προστασίας που είχε απομείνει για τους 1,7 εκατομμύρια οφειλέτες της εφορίας στους οποίους δύναται και σήμερα ακόμα να ασκήσει αναγκαστικά μέτρα εκτέλεσης το δημόσιο.

Το πρώτο βήμα έγινε πριν δύο εβδομάδες, με τον νόμο 4512/17-1-2018  και την υπουργική απόφαση Τσακαλώτου που ακολούθησε, που καθιέρωσαν ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς παντού και με τιμή εκκίνησης πλειστηριασμού από το δημόσιο σε τιμή κάτω από την αντικειμενική. Συγκεκριμένα ορίστηκε ότι στο εξής θα βγαίνουν σε πλειστηριασμό με τιμή εκκίνησης βάσει της εμπορικής αξίας τους, που καθορίζεται από τον δικαστικό κλητήρα ή ιδιώτη πιστοποιημένο εκτιμητή ακινήτων. Λόγω της κρίσης στην κτηματαγορά, η εμπορική είναι κάτω από την αντικειμενική, άρα τα ακίνητα θα εκποιούνται πλέον ευκολότερα.

Όσο-όσο σε όποιον να΄ναι

Προχωρώντας ένα βήμα παραπέρα, η νέα εγκύκλιος ενεργοποιεί και μια άλλη διάταξη του νέου νόμου 4512/2018, με βάση την οποία στους πλειστηριασμούς για χρέη προς το δημόσιο, η τιμή εκκίνησης θα μπορεί να μειώνεται ακόμα περισσότερο! Θα ισχύει δηλαδή ό,τι ισχύει και για χρέη μεταξύ ιδιωτών.

Όπως τώρα αποκαλύπτεται, η «ευθυγράμμιση» του Κώδικα Δημοσίων Εσόδων με τον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας έκρυβε το μέτρο της κυβέρνησης για περαιτέρω μείωση της τιμής εκκίνησης, εάν μετά από δύο πλειστηριασμούς δεν πιάνει τιμή το ακίνητο, ώστε να μπορεί να βγαίνει «στο σφυρί» και για χρέη στην εφορία, κάτω ακόμα και από την τρέχουσα -χαμηλή- εμπορική αξία του.

Στο τέλος-τέλος της εγκυκλίου με τις 14 σελίδες και τις 5.000 λέξεις, κρύβεται και ακόμα μία πολύ σημαντική λεπτομέρεια: Την αίτηση για μείωση της τιμής εκποίησης του πλειστηριασμού για χρέη στο δημόσιο, μπορεί να την κάνει και οποιοσδήποτε τρίτος έχει έννομο συμφέρον. 

Με άλλα λόγια, δεν χρειάζεται να το προκαλέσει το υπουργείο Οικονομικών (αν δεν έχει την «πολιτική βούληση» να εκπλειστηριάζει κοψοχρονιά τα ακίνητα), ούτε να το ζητήσει ο ίδιος ο οφειλέτης (αν πχ ήθελε έτσι να πληρώσει και να γλιτώσει τα χειρότερα) αλλά μπορεί και ο οποιοσδήποτε άλλος έχει έννομο συμφέρον (πχ ένας τρίτος ιδιώτης που θέλει να πληρωθεί) να ζητήσει και να πετύχει να βγει το ακίνητο που εκπλειστηριάζεται από το δημόσιο, σε κατώτερη τιμή και από την εμπορική ακόμα.
 
Τι  ακριβώς ορίζει - επί λέξει- η εγκύκλιος:
ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ
Διαδικασία μείωσης τιμής πρώτης προσφοράς στους διενεργούμενους κατά ΚΕΔΕ πλειστηριασμούς κατόπιν δικαστικής απόφασης
Στις διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 954 ΚΠολΔ καθώς και του άρθρου 966 του ΚΠολΔ προβλέπεται, μεταξύ άλλων, η δυνατότητα μείωσης της τιμής πρώτης προσφοράς, κατόπιν:
α) άσκησης ανακοπής κατά της έκθεσης κατάσχεσης, είτε από τον επισπεύδοντα είτε από τον καθ' ου η εκτέλεση είτε από οποιονδήποτε άλλο έχει έννομο συμφέρον (βλ. σχετικά παρ. 4 άρθρου 954 ΚΠολΔ).
Επισημαίνεται ότι :
 - Aντικείμενο της ανακοπής είναι η διόρθωση της κατασχετήριας έκθεσης ή του προγράμματος πλειστηριασμού, ιδίως ως προς την περιγραφή του ακινήτου, την εκτίμηση και τη (μείωση) της τιμής της πρώτης προφοράς αυτού. Η ανακοπή ασκείται με κατάθεση αυτής το αργότερο δέκα πέντε (15) ημέρες πριν από την ημέρα του πλειστηριασμού, διαφορετικά είναι απαράδεκτη.  Για την άσκηση της ανακοπής από τους πληρεξούσιους του Ελληνικού Δημοσίου, οι αρμόδιες υπηρεσίες της Φορολογικής Διοίκησης πρέπει, όσο το δυνατόν συντομότερα και πάντως το αργότερο ένα μήνα πριν από την ημέρα του πλειστηριασμού, να αποστέλλουν στην Κεντρική Υπηρεσία του ΝΣΚ : την έκθεση κατάσχεσης ή το πρόγραμμα πλειστηριασμού κατά περίπτωση, τις απόψεις τους και την αιτιολογία για την τυχόν άσκηση της ανακοπής, έκθεση εκτίμησης του κατασχεθέντος πράγματος (αν το θέμα αφορά την εκτίμηση του πράγματος) κ.λπ. Η απόφαση επί της ανακοπής πρέπει να δημοσιεύεται μέχρι τις 12.00 το μεσημέρι της όγδοης ημέρας πριν από τον πλειστηριασμό και να αναρτάται την ίδια ημέρα με επιμέλεια της γραμματείας του δικαστηρίου στην ιστοσελίδα Πλειστηριασμών του Δελτίου Δικαστικών Δημοσιεύσεων του Τομέα Ασφάλισης Νομικών του Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολούμενων (www.deltiotnomik.gr).
β) υποβολής αίτησης, υπό προϋποθέσεις, στο αρμόδιο δικαστήριο περί μείωσης της τιμής πρώτης προσφοράς οποιουδήποτε έχει έννομο συμφέρον στις περιπτώσεις που, αν και διενεργήθηκε πλειστηριασμός, δεν εμφανίζονται εντούτοις πλειοδότες (βλ. σχετικά παρ. 2 έως 4 άρθρου 966 ΚΠολΔ).
Επισημαίνεται ότι :
Aντικείμενο της αίτησης είναι η μείωση της τιμής πρώτης προσφοράς, εφόσον έχουν διενεργηθεί δύο τουλάχιστον άγονοι πλειστηριασμοί από το Δημόσιο.
- Για την άσκηση της αίτησης από τους πληρεξούσιους του Ελληνικού Δημοσίου, οι αρμόδιες υπηρεσίες της Φορολογικής Διοίκησης πρέπει να αποστέλλουν στην Κεντρική Υπηρεσία του ΝΣΚ ιδίως: την έκθεση κατάσχεσης, τα προγράμματα πλειστηριασμών, τις κατακυρωτικές εκθέσεις των δύο προηγούμενων άγονων πλειστηριασμών, τις αποφάσεις μη έγκρισης κατακύρωσης στο Δημόσιο, τις απόψεις τους, την αιτιολογία για την τυχόν άσκηση της αίτησης, την έκθεση εκτίμησης του κατασχεθέντος πράγματος (αν το θέμα αφορά την εκτίμηση του πράγματος) ή οποιοδήποτε άλλο αποδεικτικό μέσο που διαθέτει η υπηρεσία και συνηγορεί στη μείωση του τιμήματος (π.χ. τυχόν πράξεις μεταβίβασης ακινήτων της περιοχής ή άλλα εμπορικά συγκριτικά στοιχεία).