Πότε μπορεί να πτωχεύσουμε και τι γίνεται ανά περίπτωση

Για τρίτη φορά μέσα σε πέντε χρόνια η Ελλάδα απασχολεί τη διεθνή κοινότητα για το ίδιο ζήτημα. Το 2010 και το 2012 η χώρα σώθηκε από στάση πληρωμών λαμβάνοντας δύο τεράστια πακέτα διάσωσης  από την Ευρωπαϊκή Ένωση, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Τώρα, πάλι έρχεται αντιμέτωπη με την ικανότητα ή μη αποπληρωμής των δόσεων και το χρέος της τάξης των περίπου 320 δις ευρώ. Εως το Eurogroup της 11ης Μαΐου η Ελλάδα θα πρέπει να πληρώσει  1,65 δισ. ευρώ για μισθούς - συντάξεις και επιχορηγήσεις ασφαλιστικών ταμείων έως την Τετάρτη, 190 εκατ. ευρώ για τόκους προς το ΔΝΤ,  1,4 δισ. ευρώ για την ανανέωση εντόκων γραμματίων και  150 εκατ. που βρίσκονται στα χέρια ξένων επενδυτών. Tην επομένη του Eurogroup θα πρέπει να αποπληρωθούν 747 εκατ. ευρώ προς το ΔΝΤ. Βραχνάς παραμένουν τα 7,5 δισ. Ευρώ που κατέχει η ΕΚΤ τον Ιούλιο και τον Αύγουστο και μετά από αυτό το μακροπρόθεσμο χρηματοδοτικό κενό (οι εκτιμήσεις ποικίλλουν, αλλά είναι περίπου της τάξεως των 15 δις)

Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θεωρεί μία πτώχευση της Ελλάδας "συστημικά ελεγχόμενη», όπως αποκαλύπτει ο πρόεδρος της UBS, ο οποίος παρέστη σε κλειστή συνεδρίαση του Ταμείου. Ο Axel Weber πιστεύει δε ότι μία τέτοια εξέλιξη θα έχει αμελητέα επίδραση στην ελβετική τράπεζα.  Την ίδια ώρα σημείωμα της τράπεζας με τίτλο “ How Greece Will Leave”  περιγράφει βήμα – βήμα πως η χώρα μας θα εξέλθει από το ευρώ, εξηγώντας και τους λόγους. Σύμφωνα με συνέντευξή του προέδρου της UBS ανέφερε τι θα γίνει αν τελικά η ελληνική κυβέρνηση και η Ευρωζώνη αποτύχουν να συμφωνήσουν.   “Έχω μόλις έρθει από μια συνεδρίαση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Εκεί, πιστεύουν ότι μια ελληνική χρεοκοπία θα είναι συστηματικά ελεγχόμενη," είπε, χωρίς να αναφερθεί σε λεπτομέρειες. Ο Weber είναι πρώην επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της Γερμανίας. Τόνισε ότι η ελβετική τράπεζα είχε μειώσει την έκθεσή της στο ελληνικό χρέος πριν από πολύ καιρό και  ως εκ τούτου μια χρεοκοπία θα έχει αμελητέες συνέπειες. 

Τι γίνεται αν δεν πληρώσουμε το ΔΝΤ;

Eίναι πιθανό  η μη καταβολή στο ΔΝΤ να προκαλέσει την επιτάχυνση της αποπληρωμής  που οφείλονται στο EFSF, το οποίο με τη σειρά του θα μπορούσε να επιταχύνει την μη αποπληρωμή όλων των ομολόγων. 

Σύμφωνα με τη σύμβαση Master Financial Assistance Facility Agreement μεταξύ του EFSF και της Ελλάδας, το EFSF μπορεί να κηρύξει  ως απαιτητό το συνολικό  ποσό της χρηματοοικονομικής συνδρομής, μαζί με τους δεδουλευμένους τόκους (μεταξύ άλλων ρήτρων). 

Τι γίνεται αν δεν πληρωθούν τα κρατικά ομόλογα; 
Οι συνέπειες είναι συνήθεις: τα ομόλογα εισέρχονται σε καθεστώς πτώχευσης και ενεργοποιούνται τα CDS. Επιπροσθέτως, σε περίπτωση της μη πληρωμής για τα «Νέα Ομόλογα Ελληνικού" (μετά το PSI), το EFSF θα μπορούσε να αποφασίσει να επιταχύνει την αποπληρωμή όλων των ποσών που οφείλονται σε αυτόν( όπως και με τη μη καταβολή προς το ΔΝΤ). 

Δείτε το παρακάτω διάγραμμα με τη πιθανή διαδρομή (Πηγή UBS, IMF, EFSF). 



Πότε πτωχεύουμε 
Γενικά, οι  οικονομολόγοι και η αγορά πιστεύουν ότι η ζώνη του ευρώ είναι σε πολύ καλύτερη κατάσταση να αντέξει οποιαδήποτε ελληνική πτώχευση, επειδή υπάρχει πλέον το ταμείο διάσωσης και την υποστήριξη από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. 

Η αφήγηση για την Ελλάδα επικεντρώνεται πλέον στην ικανότητα της χώρας να αποπληρώσει την επόμενη του Eurogroup το ΔΝΤ ή γενικότερα την πληρωμή των τόκων του. Όπως τονίζει η UBS σε σημείωμα, η Ελλάδα έχει πάρα πολύ χρέος και ανεπαρκής ανάπτυξη και έσοδα για να διαχειριστεί μετά τον Ιούνιο τις υποχρεώσεις της χωρίς ένα πλήρες τρίτο πακέτο διάσωσης. Η ελβετική τράπεζα εκτιμά ότι η ελληνική κυβέρνηση είναι μακριά σε συμφωνία με τους εταίρους και ότι θα υπάρξει πρόβλημα αποπληρωμής, άρα και έξοδος από το ευρώ. Παρά ταύτα δεν είναι το βασικό σενάριο. 

Ωστόσο, όπως αναφέρει δεν θα συμβεί αμέσως, η έξοδος θα συμβεί μετά από μια μακρά παράλληλη διαδικασία. Στο υποθετικό σενάριο ότι η Ελλάδα αποχωρεί τότε αυτό θα κριθεί διαχειρίσιμο από ΔΝΤ. Η ΕΚΤ θα τροφοδοτήσει το τραπεζικό σύστημα. Μεγάλη πίεση θα υποστεί το ευρώ. Οι μετοχές θα υποφέρουν στην αρχή και θα υποστούν μεγάλη διόρθωση. Το ελληνικό χρέος θα “κουρευτεί”  και η  κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ αποχωρεί.  Αλλά, προβλέπει ότι και οι μετοχές και το ευρώ θα έχουν ανακάμψει πριν τελειώσει το έτος. 

Η UBS πιστεύει ότι είναι αδύνατο η Ελλάδα να καλύψει τις πληρωμές ομολόγων προς την ΕΚΤ ύψους 6,5 δισεκ. ευρώ χωρίς συμφωνία και έτσι μετά τις 12 Μαίου  θα επιδιώξει συμφωνία.  Από την πλευρά της η Goldman εκτιμά ότι η 20η Ιουλίου είναι η ημερομηνία "ορόσημο" για το μέλλον της Ελλάδας. Είναι η μέρα που θα πρέπει να επιστρέψει το Δημόσιο στην ΕΚΤ 3,5 δισ ευρώ. Την ίδια ημερομηνία έχει χαρακτηρίσει ως "κρίσιμη" για το μέλλον της Ελλάδας και η HSBC σε πρόσφατη ανάλυση της.  

Επίσης, η Ελλάδα δεν θα είναι σε θέση να αποπληρώσει κεφάλαια ύψους 7,5 δισ. ευρώ στην ΕΚΤ, κατά το δίμηνο Ιουλίου-Αυγούστου, όπως εκτιμά η BNP Paribas. Οι αναλυτές του γαλλικού οίκου θεωρούν ότι δεν θα υπάρξει πρόβλημα στην αποπληρωμή των δόσεων (Μάιο και Ιούνιο) προς το ΔΝΤ, ενώ εκτιμούν ότι η αξιολόγηση του τρέχοντος προγράμματος θα «συγχωνευθεί» με τον σχεδιασμό ενός νέου προγράμματος στήριξης της χώρας, κάτι που μπορεί να πραγματοποιηθεί έως τα τέλη Ιουνίου. «Εάν δεν υπάρξει στο Eurogroup συμφωνία μεταξύ Ελλάδας και πιστωτών, τότε ίσως θα πρέπει να δώσουμε μεγαλύτερη σημασία στις δηλώσεις κορυφαίων στελεχών της ελληνικής κυβέρνησης ότι μπορεί να υπάρξει δημοψήφισμα ή πρόωρες εκλογές”, αναφέρει ο οίκος. 

Επίσης, η Credit Suisse αναφέρει ότι η Ελλάδα μπορεί ακόμα να επιβιώσει έως τα μέσα Ιουλίου. 

Το βασικό σενάριο της Pacific Investment Management Co (PIMCO) είναι ότι η Ελλάδα τελικώς θα τα καταφέρει και θα παραμείνει στην Ευρωζώνη. Αυτό που μπορεί να προκαλέσει την έξοδό της από το ευρώ είναι ένα «ατύχημα» στην αποπληρωμή κάποιας δόσης και η πιθανότητα που δίνει είναι στο 30%.

Πως μπορεί να συμβεί

Μπορεί να γίνει με δύο τρόπους: 

(1) Η γρήγορη διαδρομή: Μια ταχεία απόσυρση των καταθέσεων από το τραπεζικό σύστημα, εάν η ΕΚΤ αρνηθεί να το χρηματοδοτήσει μέσω της επέκτασης του  ELA. Η κυβέρνηση θα πρέπει στη συνέχεια να αναχρηματοδοτήσει (και πιθανώς να προβεί σε  ανακεφαλαιοποίηση), αλλά με τη δημιουργία ενός νέου νομίσματος για να το πράξουν. Και αναφέρει την επιβολή περιορισμού κεφαλαίων.

(2) Η αργή διαδρομή: Η κυβέρνηση, εξαντλείται των κεφαλαίων, θα μπορούσε να κάνει κάποιες πληρωμές για τους μισθούς του δημόσιου τομέα και των συντάξεων. Και στη συνέχεια γίνονται συζητήσεις για παράλληλο νόμισμα κλπ