The Guardian: Η ελληνική «Οδύσσεια» δεν θα έχει καλό τέλος

«Η Ελλάδα αγαπά τις επικές ιστορίες και η σπουδαιότερη εξ αυτών είναι η ιστορία του Οδυσσέα, του ήρωα που έκανε δέκα χρόνια να βρει το δρόμο της επιστροφής στην Ιθάκη, μετά το τέλος του Τρωικού Πολέμου».

Με αυτά τα λόγια, ο οικονομικός συντάκτης του «Guardian», Λάρι Έλιοτ, γράφει στη διαδικτυακή έκδοση της εφημερίδας για την αγωνιώδη προσπάθεια της Ελλάδας να «επιβιώσει» της οικονομικής κρίσης και να παραμείνει στην ευρωζώνη.

Όπως επισημαίνει, μια «μοντέρνα» εκδοχή της Οδύσσειας ξεκίνησε στην Ελλάδα πριν από πέντε χρόνια, όταν, όπως ισχυρίζεται, «η ελληνική κυβέρνηση παραδέχθηκε ότι "μαγείρεψε" τα οικονομικά στοιχεία, για να εμφανίσει το έλλειμμά της πολύ μικρότερο απ' ότι ήταν στην πραγματικότητα. Λίγοι πίστευαν τότε ότι αυτό το σκάνδαλο θα είχε σοβαρές επιπτώσεις ή ότι το ταξίδι στις φουρτουνιασμένες θάλασσες της κρίσης θα κράταγε τόσο πολύ».

Επιχειρώντας μια «μίνι» ανασκόπηση της κρίσης από το 2009, ο Έλιοτ σημειώνει ότι τότε η ευρωζώνη ήταν αισιόδοξη και δεν δέχθηκε τις αιτιάσεις του Γιώργου Παπανδρέου πως το πρόβλημα δεν είναι μόνο ελληνικό, αλλά συστημικό. Εκ των υστέρων αποδείχθηκε πως η κρίση στη ζώνη του ενιαίου νομίσματος μοιάζει με το πολυκέφαλο τέρας της Οδύσσειας, τη Σκύλλα.

Κατά τον αρθρογράφο, τρία ήταν και παραμένουν τα θέματα που προκάλεσαν την κρίση στην Ευρώπη.

- Πρώτον, ότι οι περισσότερες χώρες της ευρωζώνης έχουν πρόβλημα ανταγωνιστικότητας. Η νομισματική ένωση είχε δώσει σε όλα τα μέλη του ενιαίου νομίσματος ένα κοινό επιτόκιο, χωρίς την ελευθερία να προσαρμόσουν τις συναλλαγματικές ισοτιμίες τους.

Αυτό σημαίνει ότι, αν μια χώρα έχει ένα υψηλότερο ποσοστό πληθωρισμού από το γείτονά της, τα προϊόντα της για εξαγωγή θα γίνονταν σταδιακά πιο ακριβά. Αυτό ακριβώς, σχολιάζει, είχε συμβεί στην Ιταλία κατά τη διάρκεια της μεταπολεμικής περιόδου, ​​όταν ο πληθωρισμός της ήταν πάντα υψηλότερος από αυτόν της Γερμανίας.

- Δεύτερον, οι ευρωπαϊκές τράπεζες φορτώθηκαν με υπερβολικές ποσότητες χρέους. Τα χαμηλά επιτόκια οδήγησαν σε ισχυρή ανάπτυξη τις χώρες της περιφέρειας της ευρωζώνης, οι οποίες συνήθως οδηγούνται από τον τομέα του real estate. Όταν ήρθε η συντριβή, οι τράπεζες είχαν σοβαρό πρόβλημα. Πολλές από αυτές παραμένουν σε κρίσιμη κατάσταση.

- Τρίτον, η Ευρώπη δεν είχε ποτέ ένα αναπτυξιακό μοντέλο στα προ κρίσης χρόνια και εξακολουθεί να μην διαθέτει. Για τη Γερμανία, η λύση είναι κάθε κράτος να αναλάβει τα χρέη του και να προσπαθήσει από μόνο του να γίνει ανταγωνιστικό. Σε αυτή την περίπτωση, όμως, ο ανταγωνισμός της μιας χώρας θα είναι το πρόβλημα μιας άλλης. Εδώ και πέντε χρόνια η Ευρωζώνη είναι φυλακισμένη σε ένα παράδειγμα που εμπεριέχει αποπληθωρισμό, ανεργία και υποανάπτυξη.

Και καταλήγει ο Έλιοτ, στο αποκορύφωμα του ευρωσκεπτικισμού του: «Πολλές ευκαιρίες χάθηκαν, πολλά προβλήματα δεν τα είδαμε, πολλά λάθη καταγράφηκαν. Ο ελληνικός μύθος της Οδύσσειας λέει πως ο Οδυσσέας επέστρεψε στην Ιθάκη και βρήκε την Πηνελόπη του. Ένα ευτυχισμένο τέλος για την ευρωζώνη φαίνεται πως είναι ακόμα μακριά...».