Irishman Vs Νονός: 44 χρόνια μετά

Το 2003, λίγο προτού εγκαταλείψει τον μάταιο τούτο κόσμο, ο διαβόητος εκτελεστής της μαφίας Φρανκ Σίραν, ο επονομαζόμενος «Irishman» (Ιρλανδός), αποκαλύπτει ότι εκείνος ήταν που δολοφόνησε τον Τζίμι Χόφα. Προσθέτοντας το γνωστό αμερικανικό «ήταν κολλητός μου, αλλά η δουλειά-δουλειά». 

Μερικά χρόνια αργότερα ο συγγραφέας Τσαρλς Μπραντ υπογράφει ένα ποταμιαίο μυθιστόρημα με ήρωες δύο φίλους που στο τέλος, λόγω business, ο ένας εκτελεί εν ψυχρώ τον άλλον. Φυσικά πρόκειται για τη μοιραία φιλία ανάμεσα στον αρχισυνδικαλιστή Τζίμι Χόφα και τον μαφιόζο Φρανκ Σίραν. Και φυσικά πρόκειται για την ομότιτλη ποταμιαία ιστορία που μεταφέρει στην οθόνη ο Μάρτιν Σκορσίζι (και όχι Σκορσέζε), με πρωταγωνιστές τον 75χρονο Ρόμπερτ Ντε Νίρο και τον 78χρονο Αλ Πατσίνο. Ο Μπόμπι (όπως φωνάζουν χαϊδευτικά στο Χόλιγουντ τον Ρόμπερτ Ντε Νίρο) υποδύεται τον «Ιρλανδό» Φρανκ Σίραν. Και ο Αλ τον Τζίμι Χόφα. Με «προπονητή» τον 76χρονο Μάρτιν Σκορσίζι. Οι γίγαντες δεν πεθαίνουν ποτέ, κουφάλα νεκροθάφτη!


2018
«The Irishman»Ντε Νίρο και Πατσίνο επιστρέφουν, με την εμβληματική τους συνύπαρξη στη μεγάλη οθόνη να συντονίζεται σκηνοθετικά από τον Μάρτιν Σκορσίζι σε μια παραγωγή κόστους 150 εκατ. δολαρίων που φιλοδοξεί να ξεπεράσει ακόμη και τον «Νονό»
 

Ο «Irishman» παραλίγο να σκοτώσει την Paramount

Η πραγματικότητα είναι κάπως διαφορετική. Ο Τζίμι Χόφα έχει εξαφανιστεί από το 1975. Πουθενά τα ίχνη του. Ακόμα και σήμερα το FBI αναζητά στοιχεία που θα διαλευκάνουν το μυστήριο μιας από τις μεγαλύτερες και πιο θρυλικές εξαφανίσεις στην ιστορία της ανθρωπότητας. Φανταστείτε ότι κάθε πτώμα αγνοούμενου ερευνάται διεξοδικά με DNA μπας και είναι του Τζίμι Χόφα.

Η κυκλοφορία του μυθιστορήματος του Τσαρλς Μπραντ αναστατώνει τις ανησυχίες του Μάρτιν Σκορσίζι σχετικά με τη μαφία. Πασίγνωστη, άλλωστε, η εμμονή του για τον υπόκοσμο των ΗΠΑ. Ετσι καπαρώνει τα δικαιώματα του βιβλίου κι έτσι καταλήγει σε συμφωνία με την Paramount. Το σχέδιο άρχισε να παίρνει σάρκα και οστά από το 2010. Εδώ και οκτώ χρόνια. Η διαδικασία ήταν περίπλοκη. Οι απαιτήσεις του Σκορσίζι σχεδόν μυθικές.

Προφανώς ο σκηνοθέτης των «Καλών παιδιών» (Goodfellas) βρήκε μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να σκηνοθετήσει το επιστέγασμα ολόκληρης της καριέρας του. Κάτι σαν παρακαταθήκη. Γιατί όχι και σαν κύκνειο άσμα. Η ολοκλήρωση της πορείας του. Τα στερνά τιμούν τα πρώτα!





Οι executives της εταιρείας έγιναν παραλήπτες απίστευτων απαιτήσεων και ανήκουστων -για τους ίδιους- αιτημάτων. Το cast ήταν θηριώδες. Πλημμυρίδα ονομάτων. Πάνω από διακόσιοι ηθοποιοί σε πρώτους, δεύτερους και τρίτους ρόλους. Πλημμυρίδα τεχνικών. Πλημμυρίδα δολαρίων. Οι άνθρωποι της εταιρείας άρχισαν να βλέπουν εφιάλτες. Ο «Irishman» τους στοίχειωσε. Κάπου εκεί σηκώνουν τα χέρια και αποφασίζουν να αποσυρθούν. Καλύτερα φίλοι τώρα παρά από αύριο εχθροί! Το κόστος αυτής της ποταμιαίας γκανγκστερικής ιστορίας είχε σκαρφαλώσει στα 100 εκατ. δολάρια. Με πρόχειρους υπολογισμούς. Ο Σκορσίζι, όμως, δεν ήταν ευχαριστημένος. Ατελείωτες οι απαιτήσεις του. Στα όνειρά του σχεδίαζε να υπογράψει έναν κινηματογραφικό μύθο. Ενα μνημείο. Το αξεπέραστο. Το μοναδικό!

1974  «Νονός II»
Η πρώτη συνάντηση Ντε Νίρο - Πατσίνο έγινε υπό τη σκηνοθετική καθοδήγηση του Φράνσις Φορντ Κόπολα, σε μια ταινία που συγκαταλέγεται στα αριστουργήματα της Εβδομης Τέχνης 

Το Netflix σώζει τον Μάρτιν Σκορσίζι

Η Paramount κάνει πίσω. Κάπου εκεί εμφανίζεται το Netflix. Το Internet είναι ο σύγχρονος Μίδας. Ο Μίδας με δύο ονόματα. Από εδώ το Netflix, από εκεί το Amazon. Με ατελείωτες ποσότητες δολαρίων. Οι ισορροπίες του Χόλιγουντ αλλάζουν. Τα ονόματα των πανίσχυρων παραγωγών αλλάζουν. Τα πάντα αλλάζουν. Με απίστευτους ρυθμούς. Το Netflix συνάπτει συμφωνία με τον Σκορσίζι. Και τα δίνει όλα!

Στο τελευταίο Φεστιβάλ των Καννών ανακοινώθηκε ότι το πραγματικό κόστος του «Irishman» θα καταλήξει στα 150 εκατ. δολάρια. Περισσότερα και από τον «Τιτανικό». Το κινηματογραφικό μνημείο των γκάνγκστερ είναι γεγονός. Ακόμα και η διάρκειά του. Ισως ξεπεράσει τη διάρκεια του «Νονού».

2008 «Ου φονεύσεις» (Righteous Kill)
Ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο και ο Αλ Πατσίνο συναντιούνται ξανά υπό τη σκηνοθετική μπαγκέτα του Τζον Αβνέτ



Ο Σκορσίζι, από παλιά, βρισκόταν σε διαρκή ανταγωνισμό με τον μέντορά του Φράνσις Φορντ Κόπολα. Εχει μεγάλη σημασία αυτό. Ο Κόπολα είναι μόλις τρία χρόνια μεγαλύτερος. Ο Κόπολα κερδίζει το πρώτο του Οσκαρ το 1971 για το σενάριο της πολεμικής περιπέτειας «Patton». Ηταν μόλις 32 ετών. Τέσσερα χρόνια αργότερα παίρνει Οσκαρ Σκηνοθεσίας για τον «Νονό ΙΙ». Μεταξύ μας έπρεπε να είχε τιμηθεί με το ίδιο Οσκαρ από τον πρώτο «Νονό». Μέχρι στιγμής ο Κόπολα έχει διακοσμήσει την προσωπική του συλλογή με πέντε αγαλματίδια του «θείου» Οσκαρ.

Ο Μάρτιν Σκορσίζι μόλις με ένα. Το 2007 για τη σκηνοθεσία της, επίσης, γκανγκστερικής ιστορίας «Ο πληροφοριοδότης» (The Departed). Η ίδια υπόγεια κόντρα σέρνεται ανάμεσα στον Ρόμπερτ Ντε Νίρο και τον Αλ Πατσίνο. Με δύο Οσκαρ ο πρώτος. Με ένα ο δεύτερος. Για το «Αρωμα γυναίκας». Αυτές είναι οι ανοιχτές πληγές σε μια σχέση που άρχισε το 1974. Φυσικά με τον «Νονό ΙΙ» (κατά τη γνώμη μου και τον καλύτερο). Οπου εκεί ο Μπόμπι λαμβάνει Οσκαρ Β’ ρόλου και ο Αλ Πατσίνο φεύγει με άδεια χέρια. 


Φρανκ Σίραν: 
ο επονομαζόμενος «Irishman» (Ιρλανδός). Ο διαβόητος εκτελεστής της μαφίας το 2003, λίγο προτού εγκαταλείψει τον μάταιο τούτο κόσμο, αποκάλυψε ότι εκείνος ήταν που 
δολοφόνησε τον Τζίμι Χόφα

Με την πεολειχία η Σάρον Στόουν εκδικείται τον Ντε Νίρο

Και οι τέσσερις προέρχονται από τα «παιδιά της επανάστασης» που συντελέστηκε στο Χόλιγουντ προς το τέλος της δεκαετίας του ’60 με αρχές του ’70. Με γκουρού τον Κόπολα. Και οι τέσσερις με ιταλικές ρίζες. Και οι τέσσερις της σχολής της Νέας Υόρκης. Μαζί δεν κάνανε και χώρια δεν μπορούσαν.

Ο Μάρτιν Σκορσίζι ανακαλύπτει τον Ντε Νίρο το 1973. Με τους «Κακόφημους δρόμους» (Mean Streets). Ο Μάρτιν Σκορσίζι ανακαλύπτει τον Χάρβεϊ Καϊτέλ και τον Τζο Πέσι. Αμφότεροι θα βρεθούν ξανά μαζί στον «Irishman». Είπαμε πρόκειται για την ταινία-επιτομή στην καριέρα του Σκορσίζι.

Εναν χρόνο αργότερα ο Κόπολα συνεργάζεται με τον Ντε Νίρο για τον δεύτερο «Νονό». Ο ένας ακολουθούσε τον άλλον. Το πιο εξωφρενικό από αυτό τον διαρκή ανταγωνισμό είναι το γεγονός ότι ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο στη σκηνοθεσία της κατασκοπευτικής περιπέτειας «Ο καθοδηγητής» αντιγράφει εντελώς το ύφος του Κόπολα. Και όχι τον Μάρτιν Σκορσίζι. Ο Σκορσίζι τον ανέδειξε. Ο Σκορσίζι του έδωσε τους μεγάλους ρόλους στον «Ταξιτζή» και στο «Οργισμένο είδωλο», με το οποίο κέρδισε το δεύτερό του Οσκαρ. Ομως εκείνος με τον Κόπολα. Πάντα θέλουμε αυτό που δεν έχουμε.

1995
«Ενταση» (Heat) Με σκηνοθέτη τον Μάικλ Μαν, ο Αλ Πατσίνο και ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο συμπρωταγωνιστούν σε μια αστυνομική ταινία όπου ένας αστυνομικός, ολότελα παθιασμένος με τη δουλειά του, κυνηγά τον αρχηγό μιας εγκληματικής οργάνωσης που δρα με επιστημονική ακρίβεια


Συνολικά εννιά οι ταινίες του Σκορσίζι με τον Ντε Νίρο. Κατά σειρά: «Κακόφημοι δρόμοι», «Ταξιτζής», «New York, New York», «Οργισμένο είδωλο», «Βασιλιάς για μια νύχτα», «Τα καλά παιδιά», «Το ακρωτήρι του φόβου», «Casino», «The Irishman». Η άτυπη μονομαχία αυτών των γιγάντων της σχολής του Actors Studio ήταν μόνιμη και ασίγαστη. Ο Τύπος έριχνε διαρκώς λάδι στη φωτιά. Ακόμα και οι θεατές είχαν χωριστεί σε δύο στρατόπεδα. Σαν να πρόκειται για ποδοσφαιρικές συναντήσεις. Οι αιώνιοι αντίπαλοι. Οι θαυμαστές του Ντε Νίρο και οι οπαδοί του Πατσίνο. Αντε να δούμε πότε μαζί θα ξαναπαίξουν.

Το 1995 ο Ντε Νίρο είναι πρωταγωνιστής στο «Casino». Με παρτενέρ τον (αντίπαλό του) Τζο Πέσι και μήλον της Εριδος τη Σάρον Στόουν. Εκείνη είναι η γυναίκα του Ντε Νίρο. Στην ταινία εννοείται. Οταν όμως καταφθάνουν τα πρώτα σύννεφα. Οταν ο Ντε Νίρο καταλήγει περικυκλωμένος τόσο από τα αφεντικά της μαφίας όσο και από το FBI. Οταν το μέλλον είναι σκοτεινό, το λαχταριστό θηλυκό την κοπανάει και πέφτει στην αγκαλιά του Πέσι. Οχι, θα καθόταν να βρεθεί πίσω από τα σίδερα της φυλακής. Εκανε αυτό που κάθε καλό κορίτσι ξέρει να κάνει! Αλησμόνητη η σκηνή όπου ο Πέσι σπρώχνει το κατάξανθο κεφάλι της Σάρον Στόουν ανάμεσα στα σκέλια του κι εκείνη χωρίς δεύτερη σκέψη επιδίδεται στο σπορ της πεολειχίας. Σκηνή συμβολική. Σκηνή υποταγής. Σκηνή εκδίκησης. Της Σάρον Στόουν προς τον Ρόμπερτ Ντε Νίρο. Το κορίτσι αλλάζει αφεντικό. Δυο πόρτες έχει η ζωή. Μερικές φορές περισσότερες. Ρωτήστε τις «γλάστρες» να μάθετε. Εκείνες ξέρουν!

Τζίμι Χόφα: Ο θρυλικός αρχισυνδικαλιστής 
Η ιστορία του γίνεται πρώτα best seller και τώρα ταινία από τον Μάρτιν Σκορσίζι με πρωταγωνιστές τον 75χρονο Ρόμπερτ Ντε Νίρο και τον 78χρονο Αλ Πατσίνο

Αλ Πατσίνο «σκοτώνει» Ρόμπερτ Ντε Νίρο

Λίγο προτού το «Casino» εξέλθει στις κινηματογραφικές αίθουσες, ο Μάικλ Μαν, ένας σπουδαίος filmmaker, ίσως ο καλύτερος της γενιάς του, κατορθώνει το ακατόρθωτο: να συμφιλιώσει τους αιώνιους αντιπάλους και να τους πείσει να παίξουν μαζί σε μια μνημειώδη ιστορία με τίτλο «Ενταση» (Heat). Σε αυτή τη συνύπαρξη που έγραψε χρυσή σελίδα στη φιλμογραφία του Χόλιγουντ ο Ντε Νίρο υποδύεται έναν επιδέξιο, σχεδόν ιδιοφυή και αδίστακτο ληστή τραπεζών. Που ουδείς γνώριζε τον ακριβή τόπο κατοικίας του. Εναν σύγχρονο φαντομά με αξεπέραστα ρεκόρ αλλεπάλληλων ληστειών. Απέναντί του ο Αλ Πατσίνο σε ρόλο ντετέκτιβ στην Αστυνομία του Λος Αντζελες.

Εμβληματική αυτή η συνύπαρξη. Αποτέλεσμα; Τα σενάρια να πέφτουν βροχή. Ολα τα στελέχη του Χόλιγουντ εύχονταν το πείραμα να επαναληφθεί. Ομως άκρα του τάφου σιωπή. Δεκατρία χρόνια αργότερα, δηλαδή το 2008, ένας μέτριος σκηνοθέτης με το όνομα Τζον Αβνέτ καταφέρνει να τους ξαναφέρει μαζί!

1995 «Casino»
Ο Ντε Νίρο είναι πρωταγωνιστής. Με παρτενέρ τον (αντίπαλό του) Τζο Πέσι 
και μήλον της Εριδος τη Σάρον Στόουν. Η σκηνοθεσία του Μάρτιν Σκορσίζι


Οι ρόλοι ήταν μοιρασμένοι. Και οι δύο υποδύονταν τους αστυνομικούς. Που αναζητούν τα ίχνη ασύλληπτου δολοφόνου. Ο τίτλος «Ου φονεύσεις» είναι ελληνική, αυθαίρετη μεταφορά του αυθεντικού «Righteous Kill». Το αποτέλεσμα μέτριο. Μάλλον απογοητευτικό. Και οι εισπράξεις σε χαμηλή πτήση. Μελαγχολική ανάμνηση!

Στην «Ενταση» λοιπόν ο Αλ Πατσίνο είναι εκείνος που σε ρόλο ντετέκτιβ καταφέρνει στο τέλος να σκοτώσει τον Ντε Νίρο. Στο «Irishman» ο Ντε Νίρο, ως εκτελεστής της μαφίας, καθαρίζει τον Αλ Πατσίνο. Μία σου και μία μου!

Ο Αλ Πατσίνο υποδύεται τον Τζίμι Χόφα. Η θρυλική περίπτωση του Χόφα είχε γίνει ταινία το 1992 με σκηνοθέτη τον Ντάνι Ντε Βίτο. Και με τον Τζακ Νίκολσον στον ρόλο του Τζίμι Χόφα. Ο Τζακ Νίκολσον ήταν ένας από τους πρωταγωνιστές στον «Πληροφοριοδότη» του Μάρτιν Σκορσίζι. Που παραλίγο να είχε αναθέσει τον ρόλο στον Αλ Πατσίνο. Προσέξτε απίστευτες συμπτώσεις και παράλληλες διαδρομές. Ακόμα καλύτερα. Οταν το 1990 ο Σκορσίζι είχε προτείνει στον Αλ Πατσίνο τον ρόλο του Τζίμι Κόνγουεϊ για τα «Καλά παιδιά» εκείνος αρνήθηκε. Μια άρνηση που ακόμα κουβαλάει μέσα του. Ετσι, λόγω άρνησης του Πατσίνο ο ρόλος κατέληξε στον Ντε Νίρο. Ολα αυτά όμως διορθώνονται με το ποταμιαίο «Irishman». 

Little Italy: Η περίφημη γειτονιά της Νέας Υόρκης (σύνορα με την China Town) γίνεται 
το φυσικό σκηνικό για τα γυρίσματα της ταινίας 

Τι 30, τι 40, τι 50, τι 60, τι 70!

Ο Τζίμι Χόφα μεσουράνησε στο συνδικαλιστικό κίνημα των ΗΠΑ τη δεκαετία του ’50. Ως πρόεδρος της ομοσπονδίας International Brotherhood of Teamsters. Με απλά λόγια, ήταν το πανίσχυρο αφεντικό των οδηγών βαρέων οχημάτων. Που κατάφερε να αναστατώσει το σύμπαν, να χρησιμοποιήσει παράνομες μεθόδους, να αναδειχθεί σε θεό των φορτηγατζήδων, να συνάψει σχέσεις με τον υπόκοσμο και τη μαφία και να καταδιωχθεί από το FBI κατηγορούμενος για απάτη και δωροδοκία. Ο πιο εμβληματικός εργατοπατέρας όλων των εποχών και όλων των χωρών!

Ο Τζίμι Χόφα, στον αμερικανικό συνδικαλισμό, έμεινε στην ιστορία ως το ισοδύναμο ενός Δον Κορλεόνε. Ελυνε και έδενε. Με σκοτεινές μεθόδους, απειλές, εκβιασμούς και ύποπτες συναλλαγές. Κάποια στιγμή η οικονομία της Αμερικής βρέθηκε να ρυθμίζεται από τις ορέξεις του Τζίμι Χόφα. Ακούνητα φορτηγά, ακούνητοι φορτηγατζήδες, ακούνητη οικονομία! Οποιος ανακατεύεται με τα πίτουρα τον τρών’ οι μαφιόζοι. Ο Ιρλανδός εκτελεστής Φρανκ Σίραν, κολλητός φίλος του Τζίμι Χόφα, αναλαμβάνει από πολύ ψηλά να εκτελέσει συμβόλαιο για λογαριασμό της μαφίας. Ο Χόφα πρέπει να πεθάνει. Ομως ουδείς επίσημος έχει επιβεβαιώσει αυτή την εκδοχή. Ο Χόφα εξακολουθεί να θεωρείται αγνοούμενος από το 1975. Θεωρητικά αν ζει ακόμα κάπου σε εξωτικό νησί, σήμερα θα είναι μαθουσάλας ηλικίας 105 ετών!

Α, να μην ξεχάσω. Σχετικά με τις ηλικιακές προσαρμογές όλων αυτών των ηθοποιών. Εκτός από Χάρβεϊ Καϊτέλ και Τζο Πέσι. Κυρίως του Αλ Πατσίνο και του Ρόμπερτ Ντε Νίρο. Των 78 και 75 Μαΐων αντιστοίχως. No Problem, λέει πανευτυχής ο αρχιμάστορας του μέικαπ. Οχι, λέει, δεν χρειάζεται να επιλέξουμε τη μέθοδο της προσθετικής. Η σύγχρονη τεχνολογία είναι τόσο ικανή που μπορούμε να αφαιρέσουμε από τους δύο πρωταγωνιστές τόσα χρονάκια όσο χρειάζεται ώστε να τους κάνουμε να φαίνονται, πειστικά, γύρω στα 40, 50 και πολλά λέω. Τι 40, τι 50, τι 60, τι 70; Αντε και ογδόντα. Τέτοιοι γίγαντες ποτέ δεν πεθαίνουν!