Έχουν διαβάσει ένα ή περισσότερα βιβλία τον τελευταίο χρόνο, τους συγκινεί το θέατρο, προτιμούν τον παλιό ελληνικό κινηματογράφο, ενώ ταυτίζονται με τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό. Ο λόγος για τους κατοίκους της πρωτεύουσας, οι αντιλήψεις των οποίων αποτυπώθηκαν σε έρευνα της Public Issue για λογαριασμό του Δικτύου Πολιτισμού Athens Culture Net, που λειτουργεί με ιδρυτικό δωρητή το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.
Οι Αθηναίοι θεωρούν ότι ταυτίζονται με τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, νιώθουν πρωτίστως Μεσογειακοί και μετά Ευρωπαίοι. Επίσης, θεωρούν ότι η χώρα ανήκει "κάπου ανάμεσα" σε Δύση και Ανατολή.
Διχασμένοι πάντως δείχνουν να είναι για την επίδραση της "παράδοσης" και του "εκσυγχρονισμού" στην ελληνική κοινωνία. Η διαφορά στο ποσοστό ανάμεσα σε αυτούς που πιστεύουν ότι έχουμε επηρεαστεί από την ελληνορθόδοξη παράδοση και ανάμεσα σε αυτούς που θεωρούν ότι έχουμε επηρεαστεί από τον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής είναι πολύ μικρή.
Ενδιαφέροντα είναι τα αποτελέσματα της έρευνας που αφορούν τη σύνδεση της πολιτιστικής συμπεριφοράς με τον πολιτικό προσανατολισμό. Σύμφωνα με τα στοιχεία, όσοι είναι δραστήριοι και υπερδραστήριοι στα πολιτιστικά δρώμενα αυτοπροσδιορίζονται ως αριστεροί ή ως κεντροαριστεροί, ενώ όσοι είναι αμέτοχοι ή μονοθεματικοί πρόσκεινται στη δεξιά ή την κεντροδεξιά.
Βασική πηγή ενημέρωσης των κατοίκων για τις πολιτιστικές εκδηλώσεις είναι πλέον το διαδίκτυο.
Η έρευνα έγινε τηλεφωνικά σε δείγμα κατοίκων 1.004 κατοίκων από τις επτά δημοτικές κοινότητες του Δήμου Αθηναίων την περίοδο 24/10-1/11/2017.
Η Αθήνα παρέχει ευρύ φάσμα πολιτιστικών επιλογών
Οι κάτοικοι της Αθήνας θεωρούν ότι η πόλη παρέχει ευρύ φάσμα πολιτιστικών επιλογών. Ο ένας στους δύο ερωτηθέντες (50%) συμφωνεί με την άποψη ότι “η Αθήνα είναι μια πόλη, στην οποία γίνονται σήμερα πολλές ή αρκετές πολιτιστικές εκδηλώσεις και δραστηριότητες”Πιο κοντά σε αυτήν την αντίληψη είναι οι κάτοικοι του κέντρου της πόλης (61%).
Σε ποσοστό 60%, οι Αθηναίοι δηλώνουν ότι ενδιαφέρονται πολύ ή αρκετά για τα πολιτιστικά δρώμενα, ενώ ένας στους 4 κατοίκους (24%) θεωρεί ότι οι εκδηλώσεις που γίνονται τα τελευταία 2-3 είναι περισσότερες απ' ότι πιο παλιά.
Πηγή ενημέρωσης το διαδίκτυο και τα social media
Βασική πηγή ενημέρωσης των κατοίκων για τις πολιτιστικές δραστηριότητες είναι το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (43%). Ακολουθεί η τηλεόραση (29%), το ραδιόφωνο (9%) και οι εφημερίδες (7%).
Την τηλεόραση προτιμούν οι γυναίκες (33%) και οι ηλικίες άνω των 55 ετών (39%). Όσοι πρόσκεινται στις νεώτερες ηλικιακές ομάδες (18-34 και 35-54 ετών) ενημερώνονται μέσω διαδικτύου (77% και 62%) αντίστοιχα.
Πρώτο σε επισκεψιμότητα το Μουσείο Ακρόπολης
Οι 2 στους 3 κατοίκους (65%) έχουν επισκεφθεί τον τελευταίο χρόνο κάποιον από τους φορείς-μέλη του Δικτύου Πολιτισμού του Δήμου Αθηναίων (Athens Culture Net), έστω μια φορά.
Πρώτο σε επισκεψιμότητα έρχεται το Μουσείο της Ακρόπολης (39%), το Κέντρο Πολιτισμού – Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος (26%), η Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων (24%), το Μέγαρο Μουσικής (22%,) το Μουσείο Μπενάκη (19%), το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο (17%), το Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου (14%), το Βυζαντινό Μουσείο (12%), το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης (12%) και το Εθνικό Θέατρο (10%).
Ο μέσος όρος επισκέψεων σε φορείς–μέλη του Δικτύου, υπολογίζεται ανά κάτοικο της Αθήνας σε 3,2 φορείς, ενώ μεταξύ των επισκεπτών, σε 4,9 ανά επισκέπτη.
Διαβάζουν βιβλία και βλέπουν θέατρο
Η έρευνα υπολόγισε την ετήσια πολιτιστική κατανάλωση σε επιλεγμένους τομείς και διαπίστωσε ότι τους τελευταίους 12 μήνες οι Αθηναίοι προτίμησαν τα βιβλία (79%) και το θέατρο (56%), ενώ ακολουθεί ο κινηματογράφος (50%), οι μουσικές εκδηλώσεις (48%), το διαδίκτυο (38%), οι εκθέσεις (31%) και οι παραστάσεις χορού (17%).
Ικανοποιημένοι από τα πολιτιστικά δρώμενα
Σε γενικές γραμμές τα αποτελέσματα δείχνουν υψηλό βαθμό ικανοποίησης των Αθηναίων από τα πολιτιστικά δρώμενα (81%). Επίσης, διίστανται οι απόψεις για το κόστος των εκδηλώσεων καθώς ο 28% τις χαρακτηρίζει «ακριβές», το 32% «ούτε ακριβές-ούτε φθηνές» και μόλις 12% «φθηνές».
Προτιμούν το θέατρο και τον παλιό ελληνικό κινηματογράφο.
Μεγαλύτερη συγκίνηση προκαλεί στους Αθηναίος το θέατρο (24%), η μουσική (17%) και η ζωγραφική (14%). Ακολουθούν, ο κινηματογράφος (10%), ο χορός και η λογοτεχνία (8%).
Επίσης, προτιμούν τον “παλιό ελληνικό κινηματογράφο” (39%), τον ευρωπαϊκό κινηματογράφο (26%), τον αμερικανικό κινηματογράφο (17%) ενώ μόλις 3% προτιμά τον νέο ελληνικό κινηματογράφο.
“Ελληνικά” επιμένουν και στη μουσική (66% έναντι 52% η ξένη), με το 44% να δηλώνει ότι ακούει αποκλειστικά ελληνική, ενώ 32% αποκλειστικά ξένη.
Νιώθουν “Μεσογειακοί”, ταυτίζονται με τον “αρχαίο ελληνικό πολιτισμό” και τους διχάζει η παράδοση
Ένας στους δύο κατοίκους δηλώνουν ταυτισμένοι με τον “αρχαίο ελληνικό πολιτισμό”(49%), και λιγότερο με τον «σύγχρονο» (23%), τον «αναγεννησιακό» (10%) ή τον «βυζαντινό» (8%).
Αισθάνονται περισσότερο “Μεσογειακοί/ες”, ύστερα “Ευρωπαίοι/ες”, λιγότερο “Βαλκάνιοι/ες” και ελάχιστα “Ανατολίτες/ισσες”.
Πάντως μοιρασμένες είναι οι αντιλήψεις για την επίδραση της παράδοσης και του εκσυχρονισμού στην ελληνική κοινωνία, καθώς το 42% συμφωνεί με την άποψη ότι «οι Έλληνες και η ελληνική κοινωνία είναι επηρεασμένοι περισσότερο από την ελληνορθόδοξη παράδοση», ενώ το 40% συμφωνεί με την άποψη ότι «είναι επηρεασμένοι περισσότερο από τον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής».
Ωστόσο, το 42% θεωρεί ότι “για το μέλλον της Ελλάδας και τον πολιτισμό της, είναι καλύτερα να στραφούμε περισσότερο στην ελληνορθόδοξη παράδοση” ενώ το 35% πιστεύει ότι “είναι καλύτερα να στραφούμε στον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής”.
Ανήκομεν “κάπου στη μέση”
Πάντως στο ερώτημα “πού ανήκει η Ελλάδα”, στη Δύση ή την Ανατολή το 58% (6 στους 10) θεωρούν ότι ανήκει «κάπου στη μέση», 24% «στη Δύση» και μόλις 4% «στην Ανατολή».
Το ενδιαφέρον για τον πολιτισμό συνδέεται με την πολιτική κατεύθυνση
Πάντως, ιδιαίτερο ενδιαφέρον δείχνει η σύνδεση του βαθμού ενδιαφέροντος των κατοίκων με τον πολιτικό τους αυτοπροσδιορισμό.
Οι ερευνητές δημιούργησαν τέσσερις κατηγορίες κατοίκων, ανάλογα με το βαθμό συμμετοχής τους στα πολιτιστικά δρώμενα και κατατάχθηκαν ως “αμέτοχοι”, “μονοθεματικοί”, “δραστήριοι” και “υπερδραστήριοι”.
Η ανάλυση των αποτελεσμάτων δείχνει ότι η κατηγορία των “αμέτοχων” και των “μονοθεματικών” περιλαμβάνει κυρίως γυναίκες, μέσης μόρφωσης ιδεολογικά προσκείμενες στη δεξιά/κεντροδεξιά.,.
Αντίθετα, στην κατηγορία των “δραστήριων” και “υπερδραστήριων” κατατάσσονται άτομα ανώτερης μόρφωσης, που πρόσκεινται στην αριστερά/κεντροαριστερά.
