Οι λουκουμάδες του Χανουκά

Πάνω από 50.000 ήταν οι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης πριν τον Πόλεμο. Επέστρεψαν λιγότεροι από χίλιοι από τα στρατόπεδα. Νέες γενιές ήρθαν, τα πράγματα άλλαξαν, οι γιορτές δεν είναι όπως παλιά αλλά οι λουκουμάδες του Χανουκά, της Γιορτής των Φώτων, στις 10 Δεκεμβρίου, τους ενώνουν πάντα…

Κάθε τέτοιες μέρες στα παράθυρα στις εβραϊκές γειτονιές της Θεσσαλονίκης φαινόταν να σιγοκαίει ένα κερί. Όσοι δεν ήξεραν, αναρωτιόντουσαν. «Είναι το Χανουκά» απαντούσαν, «η γιορτή του άγρυπνου φωτός».

Τι παράξενο πράγμα. Μια από τις μεγαλύτερες παραδόσεις, αυτή των Σεφαραδιτών Εβραίων της Θεσσαλονίκης και των Ρωμανιωτών των Ιωαννίνων, και όμως, άγνωστη. Ακόμα και τα βιβλία μαγειρικής αυτής της σπουδαίας κουζίνας του κόσμου μετρημένα στα δάχτυλα ενός χεριού. Εξαντλημένα από καιρό αλλά πάντα μεγάλος θησαυρός.

Η αλήθεια είναι -και ας το ομολογήσουμε- ότι όπως όλες οι βαθιές ρίζες του τόπου μας, έμειναν για πάντα ξεχασμένες στην ιστορία. Γιατί το εβραϊκό στοιχείο είναι τόσο ριζωμένο με την ελληνική ταυτότητα όσο και οι άνθρωποι που θυσίασαν την ζωή τους –με μαρτυρικό τρόπο, κάτι που πάντα επιλέγουμε να ξεχνάμε- για την επιβίωση της χώρας.

Και οι γιορτές, οι εβραϊκές γιορτές, είναι από μόνες τους σπάνιο ανθολόγιο. Μια μυστική ιεροτελεστία που μπορεί να έχει ατονήσει με τον χρόνο -για την ακρίβεια, έχει πάρει άλλη μορφή όπως όλα τα πράγματα που αλλάζουν- αλλά παραμένει πάντα ο ενεργός κρίκος που συνδέει το παρελθόν με το μέλλον.

Και αυτό είναι το Χανουκά. Η γιορτή του άγρυπνου φωτός. Εξίσου σπουδαία όσο το Εβραϊκό Πάσχα αλλά με έναν ιδιαίτερο συμβολισμό ίσως γιατί συνδέεται με το ίδιο πράγμα που συνδέονται όλες οι μεγάλες γιορτές του κόσμου, την κυριαρχία της ζωής έναντι της λήθης, του φωτός έναντι του σκοταδιού.

Περισσότερα στο Olivemagazine.gr